انواع انشا از نظر موضوع

انتخاب موضوع انشا ، نکته اي است مهم که معلم و همکاران ادبيات و غير ادبيات بايد به آن توجه داشت .

زندگاني ، جرياني رونده وپر جنب و جوش همراه با تغيير و پيدايش پديده هاي تازه است . گرچه مسائل قديمي دگرگونيهاي بسيار يافته اند ، اما هنوز در کنار ما هستند و برخي لازمه زندگي و بعضي معماهاي حل نشده . پس بر تکرار آن ها نمي توان برچسب «کهنه » زد نگاه و انديشه ي تکراري درباره ي آن ها سبب مي شود تا به گمان گروهي بي حاصل و کسالت بار به نظر آيند .

به هر موضوعي بايد با تعبير نگاه دروني ، نگاهي ژرف و نو ، انديشه اي نقادانه و پويا ، بينشي تازه و توجه به شرايط موجود پرداخت تا تازگي و تلاوت آن را دريافت .

محمد رضا شفيعي کدکني گويد :

((نگاه تازه بياور تا بنگري در زير آفتاب ، همه چيز تازه است ))

انتخاب موضوع انشا ، نکته اي است مهم که معلم و همکاران ادبيات و غير ادبيات بايد به آن توجه داشت .

انشاراازنظر موضوع مي توان به انواع مختلف تقسيم کرد .

1. انشاي وصفي:

در انشاي وصفي ، نويسنده با استفاده از حواس و توجه دقيق به جزئيات ، آنچه را درک نمود ، مي نويسد . نويسنده ي موضوع وصفي بايد دريافت ذهني ( شناسايي ها ، ديده ها ، و شنيده ها و ... ) را مرتب کند و سپس به نوشتن بپردازد . وصف بايد به گونه اي باشد که خواننده در حال و هواي آن چه وصف مي شود ، قرار بگيرد . اساس موضوع وصفي بر مبناي ( احساس ) مي باشد دانش آموز بايد اين توانايي را داشته باشد که از حواس پنجگانه ي خود براي وصف دقيق هر چيز بهره بگيرد .

نگارش موضوع وصفي ، ساده به نظر مي آيد . اما دشوار هم است ، چون بايد جوري ديگر ديد و شنيد تنها مو را نديد ، بلکه پيچش مو را هم ديد ، آنچه را ديگران قادر به نوشتن نيستند ، نوشت .

2. انشاي تشريحي :

برخور داري از فکر قوي و اطلاعات زياد لازمه ي نوشتن انشاي تشريحي است . در نوشتن تشريحي ، موضوعي به شکل عيني يا ذهني با دقت موي شکافي و شرح داده مي شود ، در اين نوشته ها نويسنده يا انشا نويس به شرح آن چه ديده مي پردازد .

در نوشته هاي تشريحي ذهني ، نويسنده با تجسم موضوع ، آن چنان جزئيات را شرح مي دهد که گويي خود شاهد ماجرا بوده است ، براي تشريح بي کم وکاست مکان ، واقعه ، کس يا چيزي بايد به مشاهده ي دقيق و مطالعه ي عميق در مورد آن پرداخت .

3. انشاي نقلي :

در اين گونه انشا ، دانش آموز به نقل واقعه يي يا سرگذشت افراد ( شاعران ، نويسندگان ، مخترعان ، دانشمندان و... ) مي پردازد .

مطالعه براي نوشتن انشاي نقلي ، دانش آموزان را با نکات بر جسته اي از زندگاني گذشتگان آشنا مي سازد و براي درک رخداد هاي تاريخي ، آنان را ياري مي دهد .

4.انشاي تخيلي:

کودکان با خيال پردازي و رهايي از حصارهاي تحميلي ، احساس مي کنند که صحنه هاي شگفت آفرينند . زندگي را با پرواز دادن تخيل به گونه اي ديگر مي بينند و آن را دل چسب تر ، دلنواز تر ، شفاف تر و زيبا تر مي يبابند و انديشه هي خود را در آن نمايان مي سازند .

تخيل کودکان را با فراهم ساختن زمينه ها و برداشتن موانع در مسير آن و به کار بردن روش ها آگاهانه بايد پرورش داد . تخيل با خلاقيت مرتبط است . انشاي تخيلي سبب تحريک و فعال شدن قواي ذهن مي شود .

5. انشاي تحقيقي:

پژوهش از اهميت به سزايي برخوردار است . براي پيشرفت در عرصه دانش و فن آوري ، چاره اي نيست جز پرداختن به پژوهش .

اولين گام براي نوشتن انشاي تحقيقي ، مطالعه ، مشاهده و جمع آوري اطلاعات درباره ي موضوع مي باشد .

6. انشاي استدلالي :

استدلال ، نوعي فعاليت ذهني و تفکري جهت دار است که در آن ، شخص از يک اطلاعات مفروض به اطلاعات تازه اي مي رسد. در اين شيوه نويسنده با مقايسه دو مفهوم ، شباهت ها و اختلاف را بيان مي کند و درباره ي جمع آوري اطلاعات ، اسناد و شواهد پرداخت ، آنها را منظم و تقدم هر کدام را مشخص مي کند .

7.انشاي انتقادي :

نقد در فرهنگ دکتر معين به معني جدا کردن دينار و درهم و سره و ناسره – تميز دادن خوب از بد آشکار کردن محاسن و معايب سخن – تشخيص محاسن و معايب ذکر نموده اند . نقادي ، لازمه ي ديدن ، شنيدن ، انديشيدن ، مطالعه و نوشتن مي باشد . نقد ، قضاوت تفکر است . بدون انصاف ، صداقت ، صراحت ، شجاعت و بي طرفي نمي توان به داوري نشست ، نقادي ، انتقام گيري ، غرض ورزي ، پرخاش ، خرده گيري و از طاووس ، تنها پاي زشت را ديدن نيست .

دانش آموز با موضوع هاي انتقادي ، به بررسي و اظهار نظر در مورد آن مي پردازد و توان انتقاد سازنده و اثر بخش را در آنان توسعه مي يابد و مي آموزند که انتقاد ، انکار کردن ، ايراد گرفتن و نق زدن نيست .

انواع انشا از نظر موضوع

مطالب مشابه :

انواع انشا از نظر موضوع

انشا

انشا

چگونگي پرورش مهارت نوشتن انشا

انواع انشا

انواع انشا

نوشتن انشاهاي خلاق