تست فارسی سوم راهنمایی

تست های تکميلی زبان و ادبيات فارسی سوم راهنمايی ......................................./   48

بخش هفتم

1- همه ی گزينه ها جز گزينه ... درست است.  

      الف) تهيه ی روزنامه ديواری يک فعاليت نگارشی است.                    

      ب) روزنامه ديواری برای بروز استعدادهای دانش آموزان در نويسندگی مناسب است.                   

      ج) برای تهيه ی روزنامه ديواری بايد از قبل نوع همکاری افراد گروه مشخص شود.                  

      د) گرفتن وقت قبلی از کسی که می خواهيم با او مصاحبه کنيم لازم نيست. 

2- يک روزنامه ديواری شامل کدام مورد نيست ؟ 

      الف) مقاله                   ب)  داستان             ج) نتيجه                   د) لطيفه ادبی

3- به ظاهر خواننده را می خنداند اما در پس تبسم، يا خنده به نکته ای از مسائل اجتماعی توجه می دهد :

      الف) طنز                     ب) فکاهی                       ج) هزل                      د) چيستان

4-  کدام مورد از نظر بار اجتماعی قوی تر است ؟

      الف) هزل                    ب) طنز                           ج) لطيفه ادبی               د) معما

5- « ابوجعفر محمدبن محمدبن حسن توسی» ملقب به ... است.

      الف) فردوسی           ب) خواجه نصيرالدين             ج) خواجه نظام الملک توسی            د) ناصر خسرو

6- دوره زندگی کدام شاعر با سه شاعر ديگر يکی نبوده است ؟

      الف) عطار                 ب) مولوی                       ج) ناصر خسرو                 د)  سعدی

7- در کدام گزينه غلط املايی وجود دارد ؟

      الف) خراسان عرصه ی تاخت و تاز چنگيز است        

      ب) در اوايل کار در اعزاز خواجه می کوشيد

      ج) مايه ی تحسين و اعجاب هم در سانش شد          

      د) همه ی هم خود را برای تأسيس رسد خانه گذاشت

8- کدام گزينه مترادف واژه «ترغيب» است ؟

      الف) شوق                  ب) اشتياق                      ج) تشويق                     د) مشوق

9-  کدام گزينه در مورد خواجه نصيرالدين نادرست است ؟

      الف) مدتی مشاور خان مغول بود                ب) منجم، فيلسوف، رياضی دان، نويسنده ، مورخ

      ج) مؤسس رصدخانه مراغه                        د) بنيان گذار مجمع علمی در رصدخانه مراغه

10- باتوجه به عبارت کدام گزينه درست است ؟«غير از تدريس به دانشجويان ايرانی و غيرايرانی به شرح آثار بزرگان پيشين نيز مشغول گرديد.»

      الف) در عبارت چهار اسم، جمع است                ب) در عبارت يک اسم مشتق وجود دارد.

      ج) فعل جمله ناگذر است .                               د) بزرگان صفت است.

11- کدام يک به زبان فارسی نوشته شده است ؟

      الف) اساس الاقتباس         ب) احياء علوم الدين        ج) مفاتيح العلوم         د) کشاف اصطلاحات الفنون

12- کدام گزينه درست است ؟

      الف) استنساخ : نسخ کردن          ب) همّ : مهيا           ج) اسلاف : بازماندگان          استيلا : چيرگی 

تست های تکميلی زبان و ادبيات فارسی سوم راهنمايی ......................................./   49

13- کدام گزينه باتوجه به عبارت درست است؟

«وی در اخلاق ناصری، سعادت واقعی را در سعادت نفسانی ، سعادت بدنی و سعادت مدنی می داند.»

      الف) در عبارت 5 ترکيب وصفی وجود دارد.                  ب) در عبارت دو متمم وجود دارد.

      ج) واقعی : مفعول                                                 د) سعادت : مسند

14- کدام گزينه با در نظر گرفتن بيت درست است ؟

«توبه صورت رفته ای ، ای بی خبر          زان ز شاخ معنی ای بی بار و بر»

      الف) مصرع دوم دو جمله است.                               ب) بی خبر : منادا

      ج) فعل جمله اول ، ماضی ساده                               د) بی خبر : نهاد

15- کدام گزينه با «بقا» هم خانواده نيست ؟

      الف) باقی                       ب) بقيه                    ج) بقاع                          د) بقی

16- کدام گزينه با بقيه متفاوت است ؟

      الف) جست و جوی            ب) رفت و آمد              ج) شست و شوی            د) گفت و گوی

17- کدام يک از عبارات زير جمله مرکب نيست ؟

      الف) اگر برجای من غيری گزيند دوست حاکم اوست           

      ب) حرامم باد اگر من جان به جای دوست بگزينم

      ج) شبی در محفلی با آه و سوزی / چنين می گفت پير پاره دوزی

      د) تا رنج تحمل نکنی گنج نبينی

18- کدام گزينه در عبارت زير وجود ندارد ؟

«آسمان مشرق به تدريج روشن تر می شد»

      الف) قيد                  ب) نهاد                   ج) مفعول                 د) مضاف اليه

19- کدام گزينه درست است ؟

      الف) خسوف همان خورشيد گرفتگی است              

      ب) نرسيدن نور ماه به زمين را کسوف می گويند

      ج) رسانه های همگانی همان مطبوعات هستند        

      د) حد فاصل بخش پيدا و ناپيدای آسمان را افق می گويند

20- کدام گزينه کلمات هم خانواده هستند ؟

      الف) محو ـ امحا                        ب) می گرايد ـ گيرا         

      ج) خاست ـ خواهش                    د) پيوست ـ پيمان 

21- کدام گزينه جمله مرکب است ؟

      الف) ای برادر ! تو همه انديشه ای                   ب) ای پادشه خوبان داد از غم تنهايی

      ج) دل بی تو به جان آمد                               د) وقت است که بازآيی

22- باتوجه به عبارت، کدام گزينه درست است ؟

« من از ديرباز به دانش نجوم علاقه مند بودم و فرصت رفتن به بيرجند را نداشتم »

      الف) عبارت 3 جمله است                        ب) فعل جمله اول ناگذر است

      ج) بيرجند : مفعول                                 د) علاقه مند : مسند

تست های تکميلی زبان و ادبيات فارسی سوم راهنمايی ......................................./   50

23- کلمات کدام گزينه هم خانواده نيستند ؟

      الف) تسکين، مسکن          ب) شدت ، تشديد          ج) معجزه ، عجز           د) ستايش ، ستاندن

24- کتاب «زندگانی محمد» از کيست ؟

      الف) غلامعلی حداد عادل        ب) محمدحسين هيکل        ج) حسينعلی راشد        د) اقبال آشتيانی 

25- کدام گزينه در مورد کلمه «دشوارترين» درست است ؟

      الف) صفت                  ب) مشتق                     ج) اسم                     د) قيد

26- همه ی گزينه ها جز .... در مورد «زندگانی» درست است .     

      الف) اسم                    ب) مشتق                     ج) صفت                   د) معرفه    

27- در عبارت زير، به ترتيب چند ترکيب وصفی و اضافی وجود دارد.

«پيامبر گرامی اسلام هنگام اقامت در مکه دو طفل خود را از دست داده بود.»

      الف) 2 ـ 3                      ب) 2 ـ 2                      ج) 3 ـ 2                         د) 2 ـ 1

28- کدام گزينه با بقيه فرق دارد ؟

      الف) پاسداری                   ب) بهداری                    ج) بُرداری                     د) نگه داری

29- کدام گزينه مکمل جمله « طول عمر زبان بستگی به .... دارد» می باشد.

      الف) تفکر معنوی اهل زبان                         ب) نيروی حياتی اهل زبان

      ج) زندگی مادی اهل زبان                           د) نيروی حياتی و خلاقيت اهل زبان

30- در کدام پاسخ هم خانواده «می گزيند» به کار رفته است ؟

      الف) نکويی گزين وز بدی شرم دار                        ب) سئوالات چهار گزينه ای عينی هستند

      ج) هنگام عقرب گزيدگی نبايد زياد فعاليت کرد          د) در گزينش دوست دقت بايد کرد

31- کدام گزينه با بقيه فرق دارد ؟

      الف) امارت ، عمارت           ب) غريب ، قريب             ج) ارز ، عرض              د) معبر، عبور

32- کدام گزينه با «مواجه» هم خانواده نيست ؟

      الف) توجيه                   ب) موجّه                  ج) وجوه                    د) توجّه

33- همه ی گزينه ها جز ..... درست است.

      الف) حيات معنوی ما بستگی به زبان ما دارد                    

      ب) زبان ما مهم ترين رکن وحدت ماست

      ج) جهان بينی، مذهب ، باور، شعر و نثر ما با زبانمان ارتباطی ندارد

      د) معماران هر زبانی، متفکران، شعرا و نويسندگان هستند

34- کدام گزينه در مورد عبارت «تماميّت ارضی» صحيح است ؟

      الف) تمام خاک کشور     ب) کليه اراضی     ج) وحدت از نظر مرز جغرافيايی      د) تمام مرزهای جغرافيايی

35- در جمله « اهل زبان به منزلهی ساکنانی هستند که در شهری زندگی میکنند » چند اسم نکره وجود دارد ؟

      الف) 1                      ب) 2                        ج) 3                         د) 4

36- کدام گزينه در مورد «کشف الاسرار و عدّة الابرار » درست  نيست ؟

      الف) تفسير قرآن است                              ب) به زبان فارسی نوشته شده

      ج) در قرن هشتم نوشته شد                        د) تأليف ابوالفضل رشيدالدين ميبدی است

تست های تکميلی زبان و ادبيات فارسی سوم راهنمايی ......................................./   51

37- کدام گزينه با بقيه فرق دارد ؟

      الف) کاستن                   ب) کاهی                      ج) کاهش                    د) فکاهی

38- همه گزينه ها جز .... با «ناجسته» هم خانواده است .

      الف) جويا                       ب) جستن                     ج) جويبار                    د) جُستار

39- در کدام گزينه آرايه ی تشبيه به کار نرفته است ؟

      الف) تيغ هجران               ب) دام بلا                  ج) پرده ی اشک                  د) گرفتار بلا

40- عبارت زير چند جمله است ؟    « الهی! شناخت تو، ما را امان و لطف تو ما را عيان» 

      الف) 3                        ب) 2                           ج) 4                           د) 1 

41- کدام گزينه با بقيه فرق دارد ؟

      الف) شناخت تو ما را امان                          ب) مؤمنان را گواهی     

      ج) فلک را سقف بشکافيم                          د) هر شهر را شهرداری است.

42- همه ی گزينه ما جز .... درست است .

      الف) زبان وسيله ی ارتباط اجتماعی و بيان انديشه است.

      ب) زبان هر ملّت بنيان فکر و انديشه ی آن ملّت است.

      ج) مهم ترين و پيچيده ترين رکن زبان گفتار است.

      د) از راه مطالعه و تمرين در نوشتن می توان در زبان نوشتار مهارت کسب کرد.

43- کدام يک از ارکان زبان نيست ؟

      الف) گوش دادن                  ب) سخن گفتن                   ج) تمرين                   د) نوشتن

44- «غنيمت» با کدام کلمه هم خانواده است ؟

      الف) غنی                      ب) اغنيا                     ج) غنايم                     د) غنايی

45- همه ی گزينه ها جز .... با هجران هم خانواده است ؟

      الف) هاجر                    ب) مهجور                   ج) رجحان                    د) هجری

46- کدام گزينه با بقيه فرق دارد ؟

      الف) خوبی                       ب) شادی                    ج) مهربانی                     د) غريزی

47- نقش کلماتی که زير آن ها خط کشيده شده به ترتيب کدام گزينه است ؟

                                        « دست در دامن مولا زد در »

      الف) حرف اضافه، مضاف اليه، نهاد                     ب) حرف اضافه ، نهاد، حرف اضافه

      ج) حرف اضافه، مضاف اليه ، حرف اضافه              د) نهاد، مضاف اليه، حرف اضافه

48- فعل کدام گزينه ناگذر است ؟

      الف) شب ز اسرار علی آگاه است                    ب) آب در حلق کريمان از کرم چون نوش ريز

      ج) يک نصيحت بشنو از من                          د) رفت و شکستيم بی او

49- زمان فعل کدام گزينه با بقيه فرق دارد ؟

      الف) خانه ی محل تولدش ساده بود                      ب) با کودتا به قدرت رسيده بود

      ج) مقدمات علوم را در زادگاه خود آموخته بود            د) در هفت سالگی قرآن را ختم کرده بود

50- نثر کدام يک از کتابهای زير مانند نثر مناجات نامه است ؟

      الف) تاريخ بيهقی              ب) رساله ی دلگشا              ج) گلستان              د) امثال حکم   

تست های تکميلی زبان و ادبيات فارسی سوم راهنمايی ......................................./   52

1- پاسخ گزينه ی «د» است.

2- پاسخ گزينه ی «ج» است.

3- پاسخ گزينه ی «الف» است.

4- پاسخ گزينه ی «ج» است.

5- پاسخ گزينه ی «ب» است.

ابوجعفرمحمدبن محمدبن حسن توسی، مقلب به نصيرالدين، رياضیدان، منجم و نويسنده معروف قرن هفتم در 597 هجری در توس به دنيا آمد. وی همه ی هم و کوشش خود را به تأسيس رصدخانه مراغه معطوف کرد و مجمعی علمی بنياد نهاد خواجه نصير توسی در اکثر زمينه ها علم و فلسفه ، تأليفات و رسالاتی از خود به يادگار گذاشته که بيشتر به زبان عربی است.

6- پاسخ گزينه ی «ج» است.

ناصر خسرو در قرن پنجم هجری و سه شاعر ديگرسعدی ، عطار، مولوی در قرن هفتم هجری.

7- پاسخ گزينه ی «د» است.

واژه رصدخانه در گزينه «د» غلط املايی دارد.

8- پاسخ گزينه ی «ج» است.

9- پاسخ گزينه ی «ب» است.

زيرا خواجه نصيرالدين توسی مورخ نبوده است.

10- پاسخ گزينه ی «ب» است.

واژه ی دانش جويان در ساخت خود دارای يک وند اشتقاقی است : دانشجويان (دان + ـِـ ش + جوی + ان) در عبارت سه واژه جمع دانشجويان ، آثار و بزرگان وجود دارد؛ بزرگان مضاف اليه و فعل جمله اسنادی (ربطی) و گذرا به مسند است : بايد توجه داشت هرچند واژه ی ايرانی مشتق است نقش صفت دارد نه اسم پس اسم مشتق نيست.

11- پاسخ گزينه ی «الف» است.

12- پاسخ گزينه ی «د» است.

معنی صحيح واژه های استنساخ ، هم و اسلاف به ترتيب : نسخه برداری، کوشش و پشتيبانی است.

13- پاسخ گزينه ی «الف» است.

           ترکيب وصفی      ترکيب وصفی          ترکيب وصفی             ترکيب وصفی            ترکيب وصفی                

وی در اخلاق ناصری ، سعادت واقعی را در سعادت نفسانی ، (در) سعادت بدتی و (در) سعادت مدنی می داند.

          متمم                    متمم                       متمم                           متمم                         متمم

در اين عبارت چهار متمم و 5 ترکيب وصفی وجود دارد و سعادت (در سعادت واقعی) مفعول است.

14- پاسخ گزينه ی «ب» است.

15- پاسخ گزينه ی «ج» است.    بقاع جمع بقعه است.

16- پاسخ گزينه ی «ب » است.

در گزينه «ب» اسم مصدر از دو بن که هر دو ماضی هستند(رفت) و (آمد) ساخته شده اما در ساير گزينه ها از هر دو بن در ساخت اسم مصدر يکی ماضی و ديگری مضارع است.

(جست و جوی ) ، (شست و شوی) و (گفت و گوی) = اسم مصدر

بن ماضی     بن مضارع       بن ماضی     بن مضارع     بن ماضی    بن مضارع

17- پاسخ گزينه ی «ج» است.

در جمله مرکب بيش از يک فعل وجود دارد و از ترکيب دو عبارت يا بيشتر ، جمله مرکب پديد می آيد به طوری که هريک از اين عبارتها که بر روی هم يک جمله مرکب تشکيل میدهند،برخلاف جملههای ساده،تنهايی معنايی ندارند

تست های تکميلی زبان و ادبيات فارسی سوم راهنمايی ......................................./   53

هرچند دو فعل دارد.

مثال : اگر زودتر حرکت می کردی  به قطار می رسيدی 

                   1 جمله                      1 جمله

18- پاسخ گزينه ی «ج» است. 

زيرا فعل جمله اسنادی و گذرا به مسند است.

19- پاسخ گزينه ی «د» است.

20- پاسخ گزينه ی «الف» است.

21- پاسخ گزينه ی «د» است.

22- پاسخ گزينه ی «د» است.

23- پاسخ گزينه ی «د» است.

ستايش از مصدر ستودن است.

24- پاسخ گزينه ی «ب» است.

زندگانی محمد(ص) نوشته محمد حسين هيکل است.

25- پاسخ گزينه ی «الف» است.

26- پاسخ گزينه ی «ج» است.

نوع «ی» در واژهی زندگانی مصدری است از صفت اسم می سازد. و به جهت ساخت آن   (زی + ـَـ نده + ان + ی ) بنابراين زندگانی مستق است و چون نشانهی نکرده ندارد معرفه است .                          وند      صفت ساز       وند اسم ساز

27- پاسخ گزينه ی «الف» است.

پيامبرگرامی اسلام هنگام اقامت در مکه دو طفل خود را از دست داده بود.

پيامبر اسلام، هنگام اقامت و طفل خود ترکيب های اضافی اند و پيامبرگرامی و دو طفل ترکيب های وصفی هستند. در دو طفل صفت از نوع شمارشی است که خود سه نوع است :

اقسام صفت های شمارشی     صفت شمارشی ترتيبی نوع اول : کتاب دوم ـ اتاق پنجم ـ طبقه هفتم

                                      صفت شمارشی ترتيبی نوع دوم : اولين کلاس ـ چهارمين نيمکت ـ هفتمين مرحله

28- پاسخ گزينه ی «ج» است.

اجزای واژه در گزينه های «الف»، «ب» و «د» :( پاس + دار + ی)،( به + دار + ی) و ( نگه + دار+ی) است اما در گزينهی«ج» واژه از «بُرد + ار + ی)درست شده است بنابراين گزينه «ج» از جهت ساخت با ساير گزينه ها متفاوت است.

29- پاسخ گزينه ی «ج» است.

30- پاسخ گزينه ی «ج» است.

31- پاسخ گزينه ی «د» است.

در گزينه های «الف»، «ب» و «ج» واژه ها متشابه و در گزينه «د» واژه ها هم خانواده اند.

32- پاسخ گزينه ی «ج» است.

33- پاسخ گزينه ی «ج» است.

34- پاسخ گزينه ی «ج» است.

35- پاسخ گزينه ی «ب» است.

در واژه های ساکنانی و شهری نوع «ی» نکره است.

تست های تکميلی زبان و ادبيات فارسی سوم راهنمايی ......................................./   54

36- پاسخ گزينه ی «ج» است.

کشف الاسرا» از متون تفسيری دينی ما قرن ششم هجری، تأليف ابوالفضل رشيدالدين ميبدی است که در حقيقت شرحی بر تفسير قرآن خواجه عبدالله  انصاری است.

37- پاسخ گزينه ی «د» است.

زيرا کاستن ، نکاهی و کاهش هم خانواده اند.

38- پاسخ گزينه ی «ج» است.

39- پاسخ گزينه ی «ج» است.

گزينه های «الف» ، «ب» و «د» ترکيب های اضافی تشبيهی هستند.

   تيغ   هجران ـ    وامِ   بلا ـ   پرده ی  اشک

  مشبه به    مشبه             مشبه به   مشبه      مشبه به       مشبه

40- پاسخ گزينه ی «الف» است.

41- پاسخ گزينه ی «ج» است.

در گزينه های «الف» ،«ب» و «د» را نقش نمای متممی است و به جای حرف اضافه ی «برای» آمده است. شناخت تو برای ما امان (است) ـ برای مؤمنان گواهیـ برای هر شهر، شهرداری است. نوع «را» در گزينه ی «ج» از نوع فکّ اضافه است و به جای کسره بين دو اسم در ترکيب اضافی است :

سقفِ  فلک بشکافيم.

42- پاسخ گزينه ی «ج» است.

مهم ترين و پيچيده ترين رکن زبان، زبان نوشتار است.

43- پاسخ گزينه ی «ج» است.

44- پاسخ گزينه «ج» است.

45- پاسخ گزينه «ج» است.

46- پاسخ گزينه «د» است.

خوب و شاد و مهربان هر سه صفت اند و «ی» در اين سه واژه : (خوبی، شادی، مهربانی) معنی مصدری می دهد اما در واژه ی (غريزی = غريزه + ی) «ی» نسبت است و صفت نسبی ساخته است.

47- پاسخ گزينه ی «الف» است.

48- پاسخ گزينه ی «د» است.

فعل های رفت و شکستيم هر دو ناگذرند.

49- پاسخ گزينه ی «الف» است.

در گزينه ی «الف» زمان فعل ماضی ساده و در ساير گزينه ها ماضی بعيد است.

50- پاسخ گزينه ی «ج» است.

کتاب گلستان سعدی نيز مانند مناجات نامه ی خواجه عبدالله انصاری به نثر مسجّع نوشته شده است.