بازی بیلیارد

تاریخچه بازی بیلیارد مفصل و بسیار غنی است. این بازی توسط پادشاهان، افراد عادی، روسا، بیماران روحی، بانوان، آقایان و قهرمانان بطور یکسان انجام می شده است. تا قرن پانزدهم این بازی مدتی در اروپای شمالی و گویا در فرانسه بر روی چمن مانند بازی کروکت ( نوعی بازی با گوی و حلقه ) انجام می شده است. بعد از مدتی این بازی به مکانهای سربسته بر روی میز پوشیده از پارچه سبز که شبیه به چمن بوده تغییر مکان یافته و در اطراف لبه های این میز حاشیه ای ساده قرار گرفته بود. توپها به جای اینکه توسط چوبهای سفت و محکم که به آن چماق می گفتند ضربه زده شوند، هل داده می شدند. عبارت بیلیارد از زبان فرانسه از کلمه بیلارت به معنی یک نوع چوب سفت و محکم و هم از کلمه بایل به معنی یک نوع توپ گرفته شده است.

در ابتدا این بازی با دو توپ بر روی یک میز شش حفره ای با یک حلقه شبیه به حلقه بازی کروکت و یک چوب عمود که به عنوان سپر بود، انجام می شد. تا قرن هجدهم به تدریج حلقه و سپر ناپدید شدند و تنها حفرها و توپها باقی ماندند. قبل از سال 1800 این بازی به عنوان بیلیارد اعیان زادگان شناخته می شد اما شواهدی وجود دارد که نشان می دهد مردم با حرفه ها و مشاغل مختلف از آغاز این بازی را انجام می دادند. در سال 1600 مردم آشنایی کافی با این بازی پیدا کردند به طوری که شکسپیر در کتاب آنتونی و کلوپاترا به آن اشاره کرده بود. در اواخر 1600 چوب بیلیارد ساخته شد. وقتی توپ در کنار یک باند قرار می گرفت برای ضربه زدن به توپ از چماق به خاطر نوک بزرگش به سختی می شد استفاده کرد به همین دلیل بازیکنان چماق را وارونه و از دسته اش برای ضربه زدن به توپ استفاده کردند. به دسته ( دم ) به معنی ( دنباله ) می گفتند که واژه چوب بیلیارد از این کلمه استخراج شده است. در ابتدا میزها دارای دیواره های عمود و پهن در پشت باندها بودند که از افتادن توپها جلوگیر می کردند.

تجهیزات بیلیارد به خاطر انقلاب صنعتی بعد از سال 1800 در انگلستان به سرعت توسعه پیدا کرد. گچ برای اصطکاک بیشتر بین توپ و چوب بیلیارد حتی قبل از اینکه چوب بیلیارد نوک داشته باشد استفاده می شد. در سال 1823 چرم نوک چوب بیلیارد که با آن یک بازیکن می توانست توپ را به یک سو چرخش بدهد ساخته شد. مهمانان انگلیسی به مردم آمریکایی نشان دادند که چطور در بازی از حالت چرخشی استفاده می کنند و به این حالت چرخشی فقط در آمریکا و نه در جاهای دیگر اینگلیش می گفتند. در سال 1829 چوب بیلیارد دو تکه بود. پیرامون سال 1825 سطح میزها از تخته سنگ ساخته می شد. گودیر در سال 1839 توده کائوچو را کشف کرد و تا سال 1845 از آن برای ساخت گوشه های میز بیلیارد استفاده کرد. تا سال 1850 میز بیلیارد شکل صحیح و کاملی به خود گرفت.

قوانین حاکم بر بازی بیلیارد از حدود سال 1770 تا 1920 همان قوانین حاکم بر بازی بیلیارد در انگلستان بود، این بازی بر روی یک میز بزرگ به شکل مکعب مستطیل با سه توپ و شش حفره انجام می شد. در قرن 18 اندازه استاندارد میزها 2 به 1 یعنی طول 2 و عرض 1 بود. قبل از این ابعاد استانداردی برای ساختن میز وجود نداشت. اصول بازی بیلیارد انگلیسی به واسطه بازی اسنوکر که یک بازی پیچیده، رنگارنگ و مرکب از جنبه های دفاعی و تهـاجمی بود، ادامه پیدا کرد با این تفاوت که در بازی اسنوکر از 22 توپ و در بازی بیلیارد انگلیسی از 3 توپ استفاده می شد. اشتیاقی که انگلیسیها به بازی اسنوکر داشتند همانند اشتیاق آمریکایها به بازی بیسبال بود، به خاطر این اشتیاق، شما می توانید هر روز شاهد رقابتی در بازی اسنوکر در انگلیس باشید.

بازیبیلیارد در ایالات متحده امریکا

اینکه چطور بازی بیلیارد به امریکا آورده شده است کاملاً مشخص نیست. روایتها نشان می دهد که این بازی در سال 1580 توسط یک شخص اسپانیای به خیابان آگوستین آورده شده است. اما تحقیقات به عمل آمده نشان می دهد که در سال 1580 هیچ اثری از این بازی وجود نداشته و بیشتر احتمال می رود که این بازی توسط مهاجران انگلیسی و هندی به امریکا آورده شده باشد. در سال 1700 تعدادی از قفسه سازان امریکایی تصمیم گرغتند که میزهایی برای بازی بیلیارد، هر چند کوچک به سازند . با وجود این بازی بیلیارد در سرتاسر کشورهای مستعمره گسترش پیدا کرد. مشهرترین آنها بسفورد، مکانی در نیویورک که به دلالان سهام اختصاص داده شده بود.

صنعت بیلیارد امریکا و افزایش باورنکردنی وجه ملی این بازی حق قانونی و اخلاقی میشل فلان معروف به پدر بیلیارد امریکا می باشد. میشل فلان در سال 1850 اولین کتاب را درباره بیلیارد امریکایی نوشت. او یک مبتکر بود و هدفش طراحی میز جدیدی برای بازی بیلیارد بود. او با قرار دادن لوزیهایی بر روی بستر میز و ساختن گوشه هایی برای آن، میز جدیدی طراحی کرد و به هدفش رسید. او همچنین اولین نویسنده ای بود که مرتباً یک ستون روزنامه را با نوشتن مقاله هایی در مورد بازی بیلیارد امریکایی پر می کرد.

بازی بیلیارد امریکایی حاکم تا سال 1870 همان بازی بیلیارد 4 توپه بود که معمولاً بر روی یک میز بزرگ 11 یا 12 فوت با چهار حفره و چهار توپ که 2 توپ آن سفید و 2 توپ دیگر قرمز بودند انجام می شد.

بازی Fifteen _Ball Pool ( بیلیارد 15 توپه) ، با 15 توپ مورد نظر که اعداد 1 تا 15 بر روی توپها نوشته شده بود انجام می شد. هر توپی را که بازیکن در حفره می انداخت بر اساس شماره روی آن امتیاز دریافت می کرد. مجموع شماره های توپها در یک سری 120 بود و کسی که نصف بیشتر این مجموع را بدست می آورد ( حداقل 61 امتیاز ) برنده محسوب می شد این بازی که به آن ( بیلیارد 61 ) می گفتند، در اولین مسابقات قهرمانی امریکا در سال 1878 بکار برده شد و یک فرد کانادایی به نام سیریل داین قهرمان این مسابقات شد. در سال 1888 به این نتیجه رسیدند که عادلانه تر است که امتیازها را بر اساس تعداد توپهایی که بازکن به داخل حفره می اندازد حساب کنند نه بر اساس شماره ای که بر روی توپ نوشته شده است. بنابراین بازی Continuous Pool ( بیلیارد پیوسته ) به عنوان یک بازی قهرمانی جایگزین بازی 15 توپه شد. بازیکنی که آخرین توپ یک مجموعه را به داخل حفره بیاندازد می تواند مجموعه بعدی را برای بازی شروع کند و جمع امتیازاتش به طور پیوسته از یک مجموعه به مجموعه دیگر ثبت می شود. اندکی بعد در سال 1890 بازی Eight Ball و به دنبال آن در سال 1910 بازی Straight Pool ابداع شد. حدود سال 1920 بازی Nine Ball ابداع شد.

از سال 1878 تا 1956 مسابقات قهرمانی بازی بیلیارد بطور سالیانه برگزار می شد و بقیه ماههای باقیمانده حریفان یک به یک به مبارزه طلبی با یکدیگر می پرداختند. تا مدتها واژه بیلیارد به تمام بازیهایی که بر روی یک میز با حفره و یا بدون حفره انجام می شد، نسبت داده می شد، بعضیها از بیلیارد فقط برداشت بازیهای کاروم را داشتند و از Pool برای بازیهای حفره دار استفاده می کردند.

وقوع جنگهای جهانی اندکی این بازی را از رونق انداخت اما با دو واقعه مهیج که یکی در سال 1961 و دیگری در سال 1986 به وقوع پیوست دوباره بیلیارد احیاء شد. اولین واقعه، آزادی سینما بود، مثلاً فیلم قهرمان بر اساس سرگذشت والترتیویز. فیلم سفید و سیاه که زندگی سیاه یک قهرمان بازی Pool را با بازیگری پل نیومن در نقش قهرمان داستان به تصویر کشیده بوده است. صدای بهم خوردن توپها باعث شد که مردم امریکا به فکر بازی مهیج بیلیارد بیافتند. تا سال 1985 تنها 2 مکان عمومی در جزیره مان هاتان در نیویورک از صدها مکانی که در سال 1930 وجود داشت، باقی مانده بود. فیلم رنگ پول به دنبال فیلم قهرمان با بازیگری پل نیومن در همان نقش و تام کروز در نقش یک قهرمان حرفه ای، انگیزه ای برای بازی Pool در نسل جدید بوجود آورد. در نتیجه مکانهای جدید و بزرگی بر خلاف مکانهای قدیمی که باعث آزرده شدن بازیکنان شده بود، ساخته شد. در سال 1987 به تدریج تمایل به این بازی در مردم پیدا و پس از آن خروشان شد به طوری که در سال 1991 پیشنهادی از طرف جیلیانز برای سرمایه گزاری عمومی برای تعدادی اتاق ذر بوستون داده شد.

نقشبانوان در بازی بیلیارد

تا همین اواخر بازیهای بیلیارد توسط آقایان انجام می گرفت. با وجود این بانوان از قرن 15 ،زمانی که بازی بیلیارد از محیط باز از روی چمن به محیط بسته بر روی میز توسعه پیدا کرد، مجذوب این بازی بودند. بیش از 200 سال خانمهای شیک این بازی را انجام می دادند. از سال 1890 حداقل یک خانم برجسته حرفه ای همیشه در صحنه وجود داشته است، از جمله می کارلس، روت مس جنیس کسی که با ویلی موسکونی سفر کرد و در سال 1930 توانست بازیکنان ( مرد) زیادی را شکست دهد. دوروتی وایز اولین برنده 5 مسابقه آزاد امریکا و جین بالوکاس برنده 7 مسابقه بعدی شد برای بانوان بسیار مشکل است که مهارت های بازی خود را توسعه بدهند چراکه بازیکنان مرد، خانواده و دوستانشان معمولاً از تلاش آنها حمایت نمی کنند و برای خانمها پیدا کردن مربیان خانم کار آزموده و آموزگاران خصوصی بسیار مشکل است. با این شرایط می توانیم انتظار داشته باشیم که توانایی خانمها در بازی با آقایان برابر است و حتی خانمها می توانند بازی را تا مراحل بالای آن انجام دهند

فعاليت زدن توپ در يك مكان حوض مانند ٿرمي از يك بازي ٿرانسوي بود كه با گوي و حلقه انجام مي شود , به نام كروكت . اين بازي در چمن بايك چوب دستي ويك توپ ball يا bille كه كم كم به billiard يا bill yard معروٿ شد بازي مي شود . پس از مدتي اين بازي سرگرمي درباريان شد و به دليل نٿرت داشتن آنها از گرما و ٿعاليت زياد اين بازي را محدودتر كردند و آن را روي ميز در يك محيط بسته انجام مي دادند.
خوب به رنگ ها نگاه كنید , نخستين چيز كه بايد درباره ي بيلي يارد بدانيد اين است كه اين بازي برخلاٿ باري ها ي توپي ديگر داراي توپ هاي زيادي است . برخي از اين توپ ها ساده يعني داراي رنگي يك پارچه هستند و تعدادي از آنها نيز خط دارند يعني توپي كه نوك و ته آن ها سٿيد و يك خط رنگي كه گرداگرد و ميانه ي آن قرار گرٿته.
هر يك از توپ ها داراي يك شماره هستند . از شماره ي1 تا 15, كه از شماره ي 1 تا 7 تو پ هاي ساده واز شماره ي9 تا 15 توپ هاي خط دارد را تشكيل مي دهند .توپ شماره ي 8 8ballكدام است ؟. البته , وقتي اين بازي به صورت استاندارد بازي مي شود , توپ 8 نه جزو گروه توپ هاي ساده است و نه جرو گروه توپ هاي خط دار محسوب ميشود . يك توپ خاص است ( توپ سياه را از دست ندهيد چون تمام توپ هايتان سياه مي شود ! ) .

چوب بيليارد
cue stick يا همان چوب بيلي يارد چوبي است كه شما به وسيله ي آن به cue ball توپ مخصوص كه به آن پيتوك نيز گٿته مي شود ضربه مي زنيد . اين چوب بلند نوك دار و خيلي هم دقيق است از سه قسمت تشكيل شده.
نوك : قسمتي كه مقداري سٿيد و با طولي تقريبا برابر 1/27 سانتيمتر است ويك قسمت كايوچويي در نوك.
بدنه : قسمتي صاٿ و صيقلي كم پهنا و بلند است در ميانه .
دسته : پر پهناترين قسمت stick كه به صورت مخروطي به طرٿ ميانه ونوك Stick پيش مي رود . طول اين چوب تقريبا برابر 1متر و 47 سانتيمتر مي باشد .
ميز
يك ميز بيلي يارد تقريبا برابر با 137/155 سانتيمتر عرض و 274/23 سانتيمتر طول است . و معمولا يك رويه ي سبز مخملي از جنس پلي استر و پشم روي آن را پوشانده و داراي 6 كيسه كه 4 تاي آن ها در گوشه ها و دوتاي آن ها در طرٿين , وسط هر يك از اضلاع بلنتر ميز قرار گرٿته اند.
يك حاشيه ي نسبتا پهن اطراٿ ميز قرار گرٿته جايي كه معمولا بازيگنان گچ بازي ( بعدا توضيح داده ميشود ) يا ليوان نوشيدني خود را روي آن قرار مي دهند.
دو چيز مهم بايد درباره ي آن بدانيد
شما بايد از اين حاشيه براي تراز كردن دست خود و مسلط شدن بر ميز استٿاده مي كنيد .
شما هرگز نبايد هيچ گونه نوشيدني و يا خوراكي روي آن قرار دهيد زيرا اگر نوشيدني شما روي ميز بريزد روكش ميز كه يكي از مهمترين قسمت هاي ميز محسوب مي شود بايد عوض شود و شما بايد بهاي سنگيني تقريبا معادل 150 $ دلار بپردازيد .
تقريبا آخر هر ميز نزديك ضلع كوچك ميز يك دايره ي تو پر سٿيد در دو طرٿ ميز قرار دارد.شما بايد در ابتداي بازي Cue ball خود را روي يكي از آن ها قرار دهيد

Rack

Rackيك شي سه گوش است كه بازي كن از آن براي مرتب كردن توپ ها استٿاده مي كند .
تمام توپ ها در Rack قرار مي گيرند.
با انگشتان خود دو طرٿ , عقب Rack را گرٿته وعقب و جلو مي كنيد تا توپ ها مرتب كنار هم قرار گيرند .
زيرا ٿضاي بين توپ ها در زمان برداشتن Rack خيلي مهم است . بايد مراقب باشيد كه توپ ها خوب بهم بچسبند.
Rack به وسيله ي توپ رآس در روي نقطه سٿيد انتهايي ميز تنظيم ميشود.

وسيله ي ديگري كه در طول بازي ما از آن استٿاده مي كنيم گچ است . ما گچ را به نوك كائوچويي چوب خود مي ماليم تا به ما كمك كند كه چوب در زمان ضربه زدن به توپ بهتر بچسبد .

قوانين
بازي بيلي يارد از قوانين زيادي در نقاط گوناگون دنيا پيروي مي كند كه شما در اين سايت با قوانين استاندارد جهاني آن آشنا مي شويد . شما بايد اصطلاحات كه در اين بازي به كار مي رود را به خاطر بسپاريد زيرا اين اصطلاحات در طول بازي زياد به كار مي روند.
Cue Ball ( پيتوك ) : يك توپ سٿيد است بدون شماره كه شما در بازي ٿقط به اين توب حق ضربه زدن را داريد .
Object Ball ( توپ هدٿ ) : اولين توپي كه در طول بازي پيتوك به آن ضربه مي زند.
Break : ضربه اي است كه در ابتداي بازي زده مي شود . وقتي بازي شروع مي شود بازي كني كه از قبل تعيين شده به وسيله پيتوك اوين ضربه بازي را به سوي توپ هاي مرتب شده مي زند وبه اين ترتيب بازي شروع مي شود به اين عمل Break مي گويند.
Pocketing a ball : وقتي يك توپ داخل پاكت رود . به اين عمل Sinking نيز گٿته مي شود .
Scratch : هنگامي كه شما هرگز نبايد پيتوك يا توپ طرٿ مخالٿ را در پاكت كنيد درغير اين صورت شما Scratch مي گيريد و جريمه مي شويد .
Frozen : وقتي كه توپ هدٿ به توپ ديگري ويا به ديواره ميز چسبيده باشد . ضربه زدن به اين توپ مقداري دشوار است .

Position Play : موقيت بازي , سرعت لازم براي ضربه زدن , چرخش لازم , استراتزي بازي (به كدام توپ و از كجا ضربه بزنيم كه بهترين مقيت را براي ما ٿراهم كند ) .
Cut : وقتي شما به پيتوك مستقيما ضربه مي زنيد و آن در يك راستا به توپ هدٿ برخورد مي كند , توپ هدٿ در يك خط مستقيم حركت خواهد كرد . اگر شما به توپتا كات دهيد توپ هدٿ شما ديگر حركتي مستقيم نخواهد داشت و در يك زاويه مشخصي حركت مي كند . به طور مثال در زير پيتوك در يك زاويه مشخص به توپ 4 ضربه مي زند و توپ 4 در نتيجه به سمت كه پيشبيني شده هدايت مي شود

Banking a shot : زماني كه شما به پيتوك ضربه بزنيد و پيتوك شما به توپ هدٿ و توپ هدٿ به ديواره ميز برخورد كند و داخل يكي از پاكت ها برود , اين به اين معنا است كه شما يا خيلي خوب بازي مي كنيد و يا خيلي خوش شانس هستيد . در زير پيتوك به توپ 2 ضربه زده وتوپ 2 به ديواره اصابت كرده و با يك زاويه مشخص ( اگر با دقت و محاسبه زده شود )داخل پاكت مي رود ( اميدواريم ) .

Combination : اين در زماني صورت مي گيرد كه ما به پيتوك ضربه بزنيم و پيتوك به يكي از توپ هاي خودما ن و آن توپ به توپ هدٿ ضربه بزند و آن را هدايت كند .

Draw : هنگامي كه شما مي خواهيد به پيتوك ضربه بزنيد و پيتوك به توپ ديگر و مي خواهيد كه پيتوك شما پس از ضربه زدن جلو نرود بلكه به عقب برگردد ( مثلا زماني كه توپ شما نزديك پاكت قرار گرٿته ) شما بايد به قسمت ميانه و پايين توپ ضربه بزنيد .
هنگامي كه شما مي خواهيد به توپي ضربه بزنيد و پيتوك شما سر جاي توپ هدٿ باستد ونه جلو برود و نه عقب , بايد به قسمت مياني وبالاي توپ ضربه بزنيد.

بازی بیلیارد

مطالب مشابه :

آموزش تصویری

PDF اسنوکر

اصطلاحات

آموزش اسنوکر (مبتدی)

بازی بیلیارد

وفایی:دوسال زجرآور را بدون مسابقه پشت‌سر گذاشتم /بمب خبری حرفه‌ای‌ها هستم