اين علوفه ها طعم خاک نمي دهند

جام جم آنلاين: وقتي يکي از همکاران ، گفتگو با يک ايراني مبتکر را - که 5 سال پيش در يک روزنامه مطرح کشور به چاپ رسيده بود - به من نشان داد ، اولين چيزي که به ذهنم خطور کرد ، اين بود که طرح جالب اين مبتکرهمچون بسياري از ايده ها و طرحها در کشورمان ، طي سالهاي اخير همچنان بلاتکليف مانده است ، در حالي که اين بار وضعيت بهتر از تصور من بود...
در واقع ايده اوليه توليد سبزيجات و علوفه با بهره گيري از سيستم هيدروپونيک يعني کشت بدون خاک ، با استفاده از روشي که در فضاپيماهاي ناسا اعمال مي شود ، براي نخستين بار در کشورهايي همچون هلند که بحث استفاده بهينه از خاک در آنجا اهميت بسزايي دارد ، مطرح شد و مهندس سعيد فرقاني ، مبتکر ايراني نيز بر اساس اين ايده موفق به ارائه طراحي و ساخت دستگاه هيدروپونيک يا اتاقک توليد علوفه دام با ظرفيت توليد روزانه يک تن در کشور شد.
گرچه پس از گذشت چند سال ، بتازگي مجوزي از سوي سازمان هاي ذي ربط براي تامين علوفه از طريق کشت هيدروپونيک براي يک واحد دامداري صادر شده است اما گذر دوباره اي را بر طرح مورد نظر خارج از فايده نديديم.
با توضيح اين نکته که اين نخستين آزمون فناوري ياد شده درکشور است و براي نتيجه گيري نهايي بايد منتظر نتايج کاري واحد مرکز بود.

براي شروع بحث از فناوري پرورش گياه در خلائ و اين که طرح شما از چه جهاتي بر اين فناوري مبتني است يا با آن تفاوت دارد ، برايمان صحبت کنيد؛
پرورش گياه در خلائ بدون استفاده از خاک و آب فراوان انجام مي گيرد و تشابه آن با طرح توليد علوفه از اين نظر است که در اين طرح نيز خاک به هيچ وجه دخالت نداشته و مصرف آب بسيار پايين است . دستگاه کشت و توليد علوفه بر اساس سيستم هيدروپونيک يعني کشت بدون خاک يا کشت آبي است که از سالها پيش تا به امروز در بسياري از کشورهاي توسعه يافته از جمله امريکا ، کانادا ، استراليا ، هلند و... براي توليد انواع محصولات و گلهاي زينتي در حال اجراست ، بسيار موفقيت آميز بوده و کاملا توجيه اقتصادي دارد.

در شيوه ارائه شده ، توليد علوفه چگونه بدون نياز به خاک و آب فراوان صورت مي گيرد؛
در اين سيستم هر نوع بذري (جو ، گندم ، شبدر و ذرت) در محيطي که دما ، رطوبت و نور به طور کاملا اتوماتيک و از طريق يک سيستم برنامه ريزي شونده کنترل مي شود، پرورش داده مي شود. اين سيستم به کمک محلولهاي تغذيه اي و اعمال کنترل روي مقدار دفعات و کيفيت آبياري و در شرايط محيطي کاملا کنترل شده قادر است طي يک پروسه توليد ، حدود 150 کيلو بذر ورودي به داخل سيستم و خروج روزانه يک تن خوراک دام تازه از آن به صورت مستمر را تضمين کند.

اين دستگاه چه مشخصات کمي و کيفي اي را داراست و ظرفيت علوفه توليدي در يک بازده زماني مشخص از طريق آن چه ميزان است؛
دستگاه کشت و توليد علوفه با مساحت 33 مترمربع است که تمامي تجهيزات براي کنترل دما ، نور و رطوبت به طور اتوماتيک در آن تعبيه شده و روزانه مي توان يک تن علوفه برداشت کرد.

نتايج حاصل از ارزشيابي کيفي علوفه توليدي چه بوده است؛
علوفه توليدي حاوي حدود 18 درصد پروتئين ، 34 درصد کلسيم ، 12 درصد ماده خشک با قابليت هضم 85 تا 95 درصد ، داراي حداقل 3200 کيلو کالري انرژي متابوليک در هر کيلوگرم آن است. بعلاوه کاملا بهداشتي است و از بروز بسياري از امراض جلوگيري خواهد کرد، چون در محيطي بسته و کاملا کنترل شده پرورش مي يابد. از نظر کيفي علوفه توليد شده در آزمايشگاه پاستور بررسي شده که آناليز آن موجود است . در واقع 75 درصد جيره غذايي دام را علوفه تازه و 25 درصد آن را کنسانتره تشکيل مي دهد که حاصل آن 25 درصد افزايش شير و گوشت دام خواهد بود.

آيا علوفه توليدي اثرات جانبي خاص را بر شير يا گوشت دام به جاي نمي گذارد؛
علوفه توليدي به هيچ وجه عوارضي براي دام نخواهد داشت چون همان طور که گفته شد، علوفه مذکور در محيطي کاملا بهداشتي و کنترل شده رشد مي کند و هيچ تاثير زيان آوري روي گوشت يا شير ندارد زيرا در محلول غذايي که به علوفه داده مي شود از عناصر طبيعي که در خاک وجود دارد استفاده مي شود.

تاکنون اين دستگاه چه تاييدهاي علمي و تحقيقاتي و صنعتي را دريافت کرده است؛ بخشهاي دولتي تا چه اندازه از اين طرح حمايت کرده اند؛
در سال 1380 از سوي گروه مشاوران رئيس جمهور در علوم و فنون ، در سال 1383 پس از بررسي و تحقيقات لازم از سوي موسسه تحقيقاتي خجيره و در سال 1385 از سوي سازمان تحقيقات و آموزش کشاورزي مورد تاييد قرار گرفت . در سالهاي 84 و 85 نيز دانشگاه زابل در يک دوره 8 روزه توانست يک تن علوفه برداشت کند و نيز پروفسور غلام محمدتاج ، رئيس دانشگاه بلوچستان پاکستان در سفر ايران به اتفاق هيات همراه از اين طرح آزمايشي در دانشگاه زابل ديدن و نتايج حاصله را تاييد کرد. بعلاوه هم اکنون يکي از شرايط سازمان جهاد کشاورزي براي صدور مجوز احداث دامداري ، تامين دام توليدي به روش هيدروپونيک است.

آيا توليد و کاربرد اين دستگاه در کشور توجيه اقتصادي دارد؛
در حال حاضر ، مشابه خارجي اين دستگاه در اروپا به قيمت 110 هزار يورو و در استراليا به قيمت 120 هزار دلار امريکايي عرضه مي شود. در صورتي که مي توان آن را در کشور با يک سوم قيمتهاي ذکر شده توليد و صادر کرد. از سوي ديگر ، اگر کشت علوفه بدون خاک مورد بررسي و ارزيابي دقيق قرار گيرد ، مي توان نتيجه گرفت که اين طرح مي تواند به عنوان يک طرح ملي مطرح شود. مثال آن نيز آن که يک گاو شيرده ، روزانه به طور ميانگين با هزينه 54 هزار و 250 ريال با 34 کيلو علوفه تغذيه مي کند در صورتي که با روش ذکر شده ، روزانه نياز به 28 کيلو جيره غذايي خواهيم داشت که 75 درصد آن علوفه تازه و 25 درصد کنسانتره است . به اين ترتيب جمع مبلغ پرداختي 23هزار و 660 ريال خواهد بود، پس روزانه 30هزار و 590ريال براي دامدار سود تغذيه در نظر گرفته مي شود که در کنار افزايش 25 درصدي گوشت و شير دام ، افزايش درآمد قابل توجهي متوجه دامدار خواهد شد. بعلاوه بحث کاهش قيمت گوشت در کشور، اشتغالزايي و وارد نشدن لطمه اي جدي به مراتع نيز از ديگر مزيتهاي اين طرح خواهد بود.

اين علوفه ها طعم خاک نمي دهند

مطالب مشابه :

اين علوفه ها طعم خاک نمي دهند

پرورش بز

پرورش بز

سیلو کردن و توضیحاتی مفید در رابطه با آن

خشک سالی و متضرر شدن 14 ولایت در افغانستان

نکاتی در مورد سیلو کردن علوفه

خوراک‏هاى علوفه‏اى و کنسانتره دام نکته‏ هاى مهم در تغذیه مخلوط علوفه و کنسانتره

مراقبت از گوساله ها از زمان از شیرگیری تا یکسالگی

خوراك هاي علوفه اي و كنسانتره دام