عواقب تکبر و غرور در انسان
نردبان این جهان ماومنی ست ***** عاقبت این نردبان بشکستنی ست
هرکه رفت و آن بالاتر نشست ***** استخوانش سخت تر خواهدشکست
غرور به معنی فریفتن ، بیهوده امیدوار کردن کسی را ، و احساس کاذب برتری داشتن و به معنای تکبر ، خودبینی و گستاخی می آید . غرور و خودخواهی بیماری کشنده ای است که انسان و دنیای اطرافش را به نیستی و تباهی می کشاند. همانطور که در تاریخ خوانده ایم یا شنیده ایم افراد جاه طلب ، مغرور و خودخواه مثل چنگیز، اسکندر ، هیتلر ، استالین ، موسیلینی و........عواطف و احساسات مردم را در نظر نگرفته و افراد بی گناه بیشماری را به خاطر همین غرور سرکش و خودخواهی شان به خاک و خون و ورطه نیستی کشانده اند و تا ابد چهره ای منفور از خودشان به جای گذاشته اند.
شیخ بهایی در نان و پنیر می فرماید:
هان، مشو مغرور بر افعال خود هان مشو مسرور بر احوال خود
این عبادتهای تو مقبول نیست تا ندانی عاقبت، کار تو چیست
غرور انسان را از رسیدن به اهداف عالی و انسانی باز می دارد، زیرا غرور اجازه مشورت خواهی و کمک از دیگران را از اوسلب می نماید ، فرد اگر به مبداء هستی اعتماد و اطمینان داشته باشد می داند هرآنچه در زندگی بدست آورده است ، خداوند به او عطاء نموده ، پس غرور برای چه؟ ( شغل ،مقام ، شهرت ، مال و ثروت ، همسر و فرزند و حتی عشق و محبت ، دوست داشتن ، زیبایی ، عقل و دانش ) همه وهمه هدیه هایی از جانب خداوند و به صورت عاریت نزد ماست و هر موقع اراده نماید می تواند آنها را از ما بگیرد ، پس وقتیکه مالک چیزی نیستیم ، فخر فروشی و غرور نسبت به چیزهای عاریه ای ، بیهوده و عبث است
به فرموده خیام نیشابوری:
بر چرخ فلک هیچ کسی چیر نشد وز خوردن آدمی زمین سیر نشد
مغرور بدانی که نخورده‌ست ترا تعجیل مکن هم بخورد دیر نشد
روزی عیسی بن مریم (ع) از صحرایی می گذشت به معبدی رسید که پیرمردی روحانی در آنجا مشغول عبادت بود و در آنجا هم زندگی می نمود با او به سخن گفتن مشغول بود که جوانی که به کارهای زشت و ناپسند شهره بود از آنجا در حال گذر بود وقتی متوجه حضور حضرت عیسی (ع) و پیرمرد عابد شد دست و پایش را از شرم گم کرد و همان جا ایستاد و با خود گفت : خدایا من از کردار زشت خویش شرمسارم ، اگر پیامبرت مرا ببیند و سرزنشم کند چه کنم ؟ خدایا عذر مرا بپذیر و آبرویم را مبر . مرد عابد تا جوان را دید سرش را به آسمان بلند کرد و گفت : خدایا مرا در قیامت با این جوان گناهکار محشور مکن . در این هنگام خداوند به پیامبرش وحی فرمود که به این عابد بگو ما دعایت را مستجاب کردیم و تو را با این جوان محشور نمی کنیم ، چرا که او به دلیل توبه و پشیمانی ، اهل بهشت است و تو به دلیل غرور و خود بینی اهل دوزخ )کیمیای سعادت.غزالی
با توجه به داستان فوق نیکوست که انسان درباره دیگران به انصاف قضاوت کند نه اینکه دیگران را کمتر از خود بداند و نسبت به آنها کبر و بخل ورزد ، میزان و قیاس ما دست خداست ، اجازه دهیم دیگران در رابطه با رفتارمان قضاوت کنند نه اینکه با خودخواهی و غرور خود را اصلح تر از دیگران ارزیابی کنم ، شاید آنانی که از نظر من بدترینند ، بهترین و آنانی که بهترینند از نظر دیگران بدترین باشند ، نظرم را بر دیگران تحمیل نکنم و با تواضع و فروتنی فقط به راهی که پیش رویم هست
امام علی (ع) می فرماید:خداوند ایمان را عامل پاکی از شرک و نماز را برای پاک ماندن از کبر قرار داده است
نخستین جرقه های غرور در چهره ی شیطان دیده شد.هنگامی که خداوند به او فرمود:چه چیز باعث شد که بر آدم سجده نکنی ؟ّهنگامی که به تو فرمان دادم .شیطان با غرور گفت :من از او بهترم مرا از آتش آفریدی و او را از گل .
حکایت : گویندشخصی سوار بر اسب به کنار نهری رسید هر چه سعی کرد اسب از آب رد نشد.بزرگی گفت : آب را گل آلود کن.اسب از آب رد شد.اسب تصویر خود را در اب می دید و حاضر نمی شد پا روی خودش بگذارد.(خودخواهی )
مــشـــو خـــاقـــانــیــا مــغـــرور دولــت || کــه دولــت ســایـه نــاپــایـدار اســت
بـه دولـت هر کـه شـد غـره چـنـان دان || که میدانش آتش و او نی سوار است
اگر این جهان را نردبان در نظر بگیریم و مقام و منصب های دنیایی را پله های این نردبان ، زمانی که غرور و خود محوری در انسان رشد می کند تلاش بیشتری از خود نشان می دهد که به پله های بالاتری از این نردبان دست یابد غافل از اینکه اگر در تحت شرایطی این نردبان برگشت آنانی که در پله های بالای این نردبان غرور و خودخواهی قرار گرفته اندآسیب بیشتری می بینند.
تنها چیزی که ما را در برابر خودخواهی و غرور مصون می نماید یاد پروردگار و اتکاء و توکل به قدرت لایزال اوست ، با این راهکار می توان بر خود خواهی و غرور غلبه کرد و به این درک عظیم رسید که او تنها مالک است و ما چند صباحی را در پیشگاهش مهمانیم و تمام نیروهای انسانی و دنیایی ما در برابر خواست و اراده او پوچ و ناچیز است . او همه را در کمال عدل و مساوات آفریده و اگر پدرانمان را پشت به پشت بشماریم به پدر ی واحد بنام آدم می رسیم پس ما همگی فرزندان آدمیم و بندگان خدا پس غرور در برابر برادرانمان ...چرا ؟
نردبان این جهان ماومنی ست عاقبت این نردبان بشکستنی ست
هرکه رفت و آن بالاتر نشست استخوانش سخت تر خواهدشکست
امروز این جملات را باخود تکرار کنیم.
- خودخواهی را کنار بگذاریم تا حائلی بر همراهی و کمک کردن و سهیم شدن در خوشبختی دیگران نباشد
- امروز ، با ترسها ، و تضاد های درونی که مسبب اصلی خودخواهی است غلبه می نمایم
- امروز به جای اینکه بودنم را به دیگران تحمیل کنم ، اجازه می دهم در کنارشان بودنم را احساس کنند.
- در آیه ۲۳ سوره مباركه نحل فرمود:
انّه لایحبّ المستكبرین. «همانا خداوند انسانهای مغرور و مستكبر را دوست ندارد».
و نیز در آیه ۶۰ سوره مباركه غافر میفرمایند:
«هر كه از بندگانم كبر ورزد بزودی او را داخل جهنّم نمائیم».
و همچنین در كلمات معصومین(علیهم السلام) و در روایات، ذم بسیاری از این صفت شده است.
نبی بزرگوار اسلام(صلی الله علیه وآله وسلم) فرمودند:
لایدخل الجنّهٔ من كان فی قلبه مثقال حبّهٔ مِنْ خردل من كبر.
«كسی كه به اندازه یك دانه خردل غرور در دل داشته باشد وارد بهشت نمیشود.
فیض كاشانی از امام باقر(علیه السلام) روایت میكند كه فرمودند: «در دوزخ بیابانی است بنام سقر كه ویژه متكبران است از زیادی گرمی خود به خدای متعال شكایت میكند و دستور میخواهد تا نفسی برآرد چون نفس كشد همه دوزخ را بسوزاند».
خلاصه اینكه مرض كبر از بزرگترین امراض روانی است و از اعظم رذائل اخلاقی است كه بسیاری از افراد خواص و عوام به آن مبتلایند.
مرحوم نراقی دركتاب ارزشمند معراج السعاده در این باب میفرمایند:
«بسی بزرگان ایام كه به این صفت گرفتار دام شقاوت گشته اند این صفت مانع میشود كه انسان به كسب اخلاق حسنه دست یابد چون بواسطه این صفت آدمی خود را بزرگ میبیند و تواضع و حلم و نصیحت را نمیپذیرد»
درمان این بیماری:
بهترین راه درمان و علاج این بیماری، تواضع و فروتنی است چون حكماء و عرفا گویند هر دردی به ضدش درمان پذیرد. بنابر این ركوع و سجده خاضعانه و خاشعانه در مقابل عظمت و كبریائی خداوند و احساس ذلّت و خواری در برابر او میتواند به انسان این بینش و معرفت را ایجاد كند كه او موجود ناچیزی است.
علمای علم اخلاق گفته اند كه درمان و علاج كبر از دو راه میسّر است. علمی و عملی.
امّا راه علمی آن است كه نفس خود را بشناسد یعنی معرفت و شناخت به خود و خدای خود پیدا كند.
چون وقتی انسان خود و خدای خود را بشناسد به حقارت و ضعف و ناتوانی خود و عظمت و قدرت الهی پی خواهد برد و خواهد فهمید كه لحظه و آنی از خالق خود بینیاز نیست.
پس همه غرور و تكبر ناشی از جهل و حماقت اوست و انسان آگاه میداند كه از خاك ناچیز و آب گندیده خلق شده و چند صباحی در این دنیا زنده نخواهد بود. چنین انسانی هرگز فخر نمیفروشد و كبر به بازار عرضه نمیكند.
علی(علیه السلام) درباره اعجاب آفرینش انسان میفرماید:
اِعْجَبوا لهذا الانسان ینظر بشحم ویتكلّم بلحم ویَسْمَعُ بِعَظْم ویَتَنَفَّسُ مِنْ خَرم.
«برای آفرینش انسان به شگفت آئید كه با پیهی میبیند و با گوشتی سخن میگوید و با استخوانی میشنود و از شكافی (بینی) نفس میكشد.
این همه شگفتی را خالقش در او ایجاد كرده و اگر تأمل كند به عظمت خالق و به حقارت خود پی خواهد برد.
مرحوم نراقی از علما و فقهای بزرگ شیعه كه در علم اخلاق ید طولایی دارد در درمان علمی مرض غرور میفرمایند:
«ای انسان قدر و مقدار خود را بشناس، اوّل و آخر خود را درنظر گیر، اندرون خود را مشاهده كن، ای منی گندیده و ای مردار ناپسندیده. ای جوال نجاسات و ای مجمع كثافات، ای جانور متعفن و ای كرمك عفن ای عاجز بی دست و پا، ای به صد هزار احتیاج مبتلا تو كجا و تكبر كجا، شپشی خواب و آرامش را از تو میگیرد. جستن موشی تو را از جا میجهاند، لحظه گرسنگی تو را از پا در میآورد، در شب تاریك از سایه ات میترسی. پس در صدد معالجه این مرض بر آی و بدانكه از معالجه مخصوصه این مرض، تأمل و تفكر در مذمت تكبر و غرور و مدح تواضع است»
بنابر این اگر فرد در خویشتن خویش و در رفتار خود با دیگران تأمل نماید و بینش و معرفتی بدست آورد از كبر و غرور فاصله میگیرد.
وامّا راه عملی آن این است كه در مقابل خدا و خلق تواضع كند و رفتار بزرگان را الگو برای خویش قرار دهد.
ابو حامد محمد غزالی گوید: «به اعرابی كه در مقابل خدای پیامبر(صلی الله علیه وآله وسلم) تكبر میكردند دستور رسید كه نماز بخوانید چون در نماز اسراری است كه یكی از اسرار آن تواضع و فروتنی است در حال قیام و ركوع و سجود، چون در عرب رسم بود كه خم شدن راننگ میدانستند و هرگاه تازیانه كسی از دستش میافتاد برای برداشتن آن خم نمیشد. و اگر بند كفشش پاره میشد برای بستن آن سرفرود نمیآورد. حكیم بن حزام گفت با پیغمبر(صلی الله علیه وآله وسلم) به این شرط بیعت كردم كه جز ایستاده سجده نكنم چون سجود نزد عرب نهایت خواری و پستی بود و به آن امر شدند تا غرورشان بشكند و كبرشان نابود گردد. پس كمال حقیقی در علم و عمل است»
خلاصه كلام در درمان این بلای اخلاقی این است كه یك جوان باید بداند كه در طول تاریخ بشریت در میان همه اقوام انسانی همیشه كاملترین و با فضیلتترین افراد، متواضعترین آنها و پستترین و فرومایهترین انسانها، مغرورترینشان بودهاند. و مجد و عزّت آدمی در تعبد و تسلیم پذیری او در مقابل معبود حقیقی است و تا كسی عبد خدا نگردد حرّیت پیدا نكند و تا حرّیت پیدا نكند كمال نیابد و تا كمال نیابد به سعادت واصل نشود و همه این مراتب جز با علم و معرفت به عظمت الهی و عجز و ناتوانی به خود میسّر نگردد. چنانچه خدای متعال به داود پیامبر(علیه السلام) وحی كرد:
«ای داود مرا بشناس و خودت را بشناس داود(علیه السلام) فكری كرد و گفت: تو را به یگانگی و قدرت و بقا شناختم و خود را به ضعف و عجز و فنا
-
هنوزت در سر از شاهی غرور است دریغا کاین غرور از عشق دور است
(( ناصر خسرودرشعر از ماست که بر ماست آدم مغرور را چه زیبابه تصویر می کشد:
روزی ز سرِ سنگ عقابی به هوا خاست
واندر طلب طعمه، پر و بال بیاراست
واندر: مخفّف«و اندر». طعمه: خوراک، بیاراست: آراسته کرد، نمایش داد(در این جا).خاست : بلند شد.
یک روزعقابی از روی تخته سنگی به آسمان بلند شد و برای جست و جوی غذا بال و پر خود را آراسته و مرتّب کرد.(به آسمان پرواز کرد.)
آرایه مراعات نظیر یا شبکه معنایی در کلمات عقاب - هوا - پر - بال
بر راستی بال نظر کرد و چنین گفت
امروز همه روی جهان زیر پر ماست
بر کشیدگی و گستردگی ( موزونی )بال خود نگاه کرد و با خود این چنین گفت:« امروز تمام دنیا زیر بال و پر ما قرار دارد ( ما برتر از تمام موجودات هستیم. همه جهان را امروز زیر نظر دارم.) «روی/ زیر» آرایهی تضاد
بـر اوج فلک چون پرواز کنم از نظر خویش
میبینم اگر ذرّه‌ای اندر ته دریاست
از نظر خویش : از نگاه خودم ـ تکِ دریا: تهِ دریا «اوج و تک دریا» آرایهی تضاد
به خاطر بینایی فوقالعادهام زمانی که بر اوج آسمان پرواز میکنم؛ ذرّههای تهِ دریا را میبینم.
ور بر سر خـاشاک یکی پشّه بجنبد
جنبیدن آن پشّه عیان در نظر ماست
خاشاک :چوب و علف و کاه ـخار وخس
حتّی اگر پشّهای بر روی چوب و علف و کاه تکان بخورد؛ حرکات آن پشّه در چشم ما آشکار است.آرایه ی تکرار در پشه.
بسیار منی کـرد و ز تقدیر نترسید
بنگر که از این چرخ جفا پیشه چه برخاست
منی: خودستایی، در اصطلاح«منم منم کرد» منی کردن: خودستایی کردن
تقدیر: سرنوشت چرخ: آسمان، فلک، چرخ جفا پیشه: روزگارستمکار، ظالم
بسیار خودستایی کرد و از حکم وقضای الهی سرنوشت بد خود نترسید. ببین که این روزگارِ ستمکار با او چه کرد؟
ناگـه ز کـمینگاه، یکی سـخت کمانی
تیری ز قضای بد، بگشاد بر او راست
ناگه: ناگهان -یکی سخت کمانی: یک نفر شکارچی -،دارنده ی کمانی سخت و محکم.
کمان گشودن: کنایه از پرتاب کردن تیر قضای بد: «در اینجا بخت بد»
مصراع دوم از نظر وزن ایراد دارد و در نسخه ای دیگر این مصراع را این گونه نوشته بود :تیری زقضا و قدر انداخت بر او راست
ناگهان از بخت بد، یک شکارچی از کمینگاهی تیری را مستقیم به طرف او پرتاب کرد.
بـر بـال عـقاب آمـد آن تیر جـگر دوز
وز اوج مر او را بسوی خاک فرو کاست
«اوج و خاک» تضاد واقع شدهاند. فرو کاست: ساقط کرد، فرو کشاند.پایین آورد.
آن تیر کشنده بر بال عقاب نشست و او را از بلندای آسمان به قعر زمین کشاند.
بر خـاک بیفتاد و بغلـتید چو ماهی
آن گاه پر خویش گشاد از چپ و از راست
آرایهی تشبیه: عقاب مانند ماهی بر خاک غلتید. چپ و راست: تضاد واقع شدهاند.
عقاب از آسمان بر زمین افتاد و مانند ماهی در خاک غلتید؛ آنگاه پرِ خود را از راست و چپ باز کرد.
گفتا: «عجب است! این که ز چوبی و ز آهن!
این تیزی و تندیّ و پریدنش کجا خاست؟
«چوب و آهن» آرایهی تناسب. عجب است: جای تعجّب.
تندی و تیزی و پریدن: مراعات نظیر
با خود گفت: چگونه ممکن است از یک تکّه چوب و آهن اینگونه تند و تیز بپرد؟ این بسیار عجیب است!این مورد از کجا سرچشمه گرفته یا بلند شده است ؟
زی تیر نگه کرد و پر خویش بر او دید
گفتا: «ز که نالیم که از ماست که بر ماست. »
زی: سویِ، سمتِ، طرفِ
به تیر نگاهی انداخت و پرِ خود را بر آن دید و با افسوس فراوان گفت«از چه کسی شکایت کنم، پری است که از بال ما جدا شده و به ما رسیده است.
مصراع دوم آرایه ی ضرب المثل یا تمثیل می باشد.
تکبّر
بزرگي، تنها سزاوار خداست و هر که بخواهد جامه کبريايي و خودبزرگ بيني و فرعونيت بر تن کند،
ذليل مي‌شود. پايه‌گذار تکبّر، ابليس بود که حاضر نشد به فرمان خدا بر آدم سجده کند و منفور ابدي گشت.
اين رذيله، گاهي به خاطر مال و ثروت پيش مي‌آيد، يا جاه و مقام، يا علم و فضل، يا خدم و حشم، يا
خانواده و دودمان، به هر حال مرضي است زشت که بايد درمانش کرد و به زيور "تواضع" آراسته گشت.
براي درمان تکبّر، بايد ريشه‌هاي آن را شناخت و جدا،جدا به مداوا پرداخت.
تکبّر بعضي‌ها به خاطر ذلت دروني و حقارت نفس است؛ امام صادق(ع) فرمود:
"ما مِنْ اَحَدٍ تَکَبَّرَ او تَجَبَّرَ اِلاّ لِذِلَّةٍ وَجَدها في نَفْسِِهِ؛8 هيچ کس تکبّر يا خودبزرگ‌بيني نمي‌ورزد مگر
به خاطر ذلّتي که در درون خويش مي‌يابد".
پس جبران و درمان آن، رسيدن به غناي روحي و اعتلاي شخصيتي است که در سايه عمل، فضل،
ايمان و معرفت به دست مي‌آيد.
توجه به اينکه متکبران نه نزد مردم جايي دارند نه نزد خدا، بيدارگر است.
توجه به اينکه همه صاحبان مال، مقام، مکنت، ثروت، رياست، جمال، خاندان و حسب و نسب، مرده و
به زير خاک رفته‌اند، تکبّر را مي‌زدايد.
ياد اينکه انسان به فرموده امام علي(ع) در آغاز، نطفه‌اي بوده و در پايان هم جيفه‌اي خواهد بود، پس چه جاي تکبّر؟ هشدار دهنده است.
تمرين عملي براي پرهيز از نشستن در صدر مجلس، توقع سلام و احترام نداشتن از ديگران،
پيشقدم شدن در سلام، همنشيني با ضعفا و محرومان، رفت و آمد با فقرا و طبقات مستضعف
، عبادت و بندگي و سجده‌هاي طولاني، ديگري را در مجالس و مهماني‌ها و ورود و خروج به محفل
برخود مقدم داشتن، تأکيد بر گفتن فراوانِ "نمي‌دانم" وقتي سؤالي مي‌کنند و نمي‌داند و امثال
اينها، در زدودن روحيه تکبّر و افزايش تواضع، مفيد است.
به گفته خواجه عبدالله انصاري:
عيب است بزرگ، برکشيدن خود را
از جمله خلق، برگزيدن خود را
از مردمک ديده ببايد آموخت
ديدن همه کس را و نديدن خود را
حضرت امام علی (ع) از عُجب به‌عنوان «غربت و تنهایی» تعبیر می‌کنند:«وَلا وَحْدَةَ أوْحَشُ مِنَ
الْعُجْبِ غربتی؛ وحشت‌بارتر از خودپسندی و عجب نیست.»
و در جای دیگر، چنین میفرمایند:«وَ أوْحَشَ الْوَحْشَةِ العُجْبُ؛ وحشتناک‌ترین وحشت، عجب و خودپسندی است.»
«عجب» انسان را از رسیدن به کمال و سعادت واقعی محروم می‌کند و همچنین باعث میشود که
قوة تعقّل انسان به وجه أحسن عمل نکند. چنان‌که حضرت امام علی (ع) میفرمایند:«الإعْجَابُ
یَمنَعُ الإزْدِیَادَ؛ خودپسندی، مانع دست‌یابی به افزایش است.»9«عُجْبُ المَرْءِ بِنَفْسِهِ أحَدُ حُسَّادِ
عَقْلِهِ؛ خودپسندی یکی از حسودان عقل است.»
حجاب دیدن آن روی، شرک و خودبینی است ز هستی تو رخش را نقاب در پیش است
وجود او به مثل هـمچو آب و تـو ماهـی خبر از آب نداری و آب در پیش است
نظر به او نتوان کرد چون ز عکس رخش به‌دور باش هزار آفتاب در پیش است
«فیض کاشانی»
«وَاعْلَمْ أنَّ الإعْجَابَ ضِدُّ الصَّوابِ وَ آفَةُ الألبَابِ؛ بدان که عجب و خودپسندی، مایة خطا و باعث
تضعیف قوای فکری است.»
نیک نامی خواهی ای دل، با بَدان صحبت مدار خودپسندی، جـان من، بـرهان نـادانی بود
در جای دیگر، حضرت میفرمایند: گناهی که انسان مرتکب شود و سپس توبه نماید، بهتر از
عمل نیک و صالحی است که انسان را به عجب و خودپسندی وادارد.«سَیِّئَةٌ تَسُؤُکَ خَیرٌ عِندَاللهِ مِنْ
حَسَنَةٍ تُعجِبُکَ.»
و بالاخره اینکه، حضرت علی (ع) طی نامه‌ای به مالک اشتر، در مورد عجب و خودپسندی به وی
چنین هشدار و گوش‌زد میفرمایند:«وَ إِیَّاکَ وَالاِْعْجَابَ بِنَفْسِکَ، وَالثِّقَةَ بِمَا یُعْجِبُکَ مِنْهَا، وَحُبَّ
الاِْطْرَاءِ، فَإِنَّ ذلِکَ مِنْ أَوْثَقِ فُرَصِ الشَّیْطَانِ فِی نَفْسِهِ، لِـیَمْحَقَ مَا یَکُونُ مِنْ إِحْسَانِ الْـمُحْسِنِینَ؛
مبادا هرگز دچار خودپسندی گردی! و به خوبی‌های خود اطمینان کنی و ستایش را دوست داشته
باشی که این‌ها همه از بهترین فرصت‌های شیطان برای هجوم آوردن به توست تا کردار نیک
نیکوکاران را نابود سازد.»
مطالب مشابه :
حدیث در مورد تکبر
صبح سپید - حدیث در مورد تکبر - سرزده وارد مشو میکده حمام نیست
عواقب تکبر و غرور در انسان
حدیث دوست (قروه درجزین) - عواقب تکبر و غرور در انسان - طرح مسایل ادبی و اجتماعی - حدیث دوست
تکبر
تکبر تکبر ان است که مردم را تحقیر کنی و حق را خوار شماری. امام صادق (ع) اگر اتش می دانست که
تواضع ، فروتنی ، تکبر
اشعار موضوعی - تواضع ، فروتنی ، تکبر - شعر و ادب پارسی تحت یک عنوان مشخص
غرور وتکبر
یا بسم الله الرحمن الرحیم. غرور و تکبر. نفس است که بازیچه تکبر هم می شود.دو چیز انسان را ول
برچسب :
تکبر