اسباب بازیهاوخصوصیات نقاشی کودکان از تولد تا 7 سالگی

اسباب بازیهاوخصوصیات نقاشی کودکان از تولد تا 7 سالگی 

با توجه به اینکه اکثر والدین با نیاز های طبیعی کودکان در سنین مختلف آشنایی ندارند و از طرفی در خرید اسباب بازی که متناسب با سن کودک و نیاز طبیعی کودک  باشد دچار ترد ید و سردر گمی هستند. لذا در این مقاله برای آشنایی پدران ومادران عزیز، اسباب بازی های متناسب با هر سن را معرفی کرده ام

 اسباب بازی مناسب برای کودکان نوزاد تا 6 ماهه

 1- فرفره:قطعه های متحرک توجه کودک را به خود جلب می کند. پس بهتر است آن را در ارتفاع نصب کنید.

2-اسباب بازی های فشاری یا مکید نی:حلقه ها و اسباب بازی های لاستیکی که کودک بتواند در دهان بگذارد.

3-اسباب بازی های تو پر و نرم:مثل توپها و عروسک های پولیشی و نرم

4-جغجغه زنگوله و عروسک های صدا دار

5-عکس هایی با پوشش پلاستیک و آینه ی بچه که کنار تخت آویزان می کنیم.

 اسبا ب بازی مناسب برای کودکان 12  تا 18 ماهه

 1- جعبه یا اسباب بازی های موزیکال

2-کتاب ها با جنسهای مختلف که تصاویر خوشرنگ دارد

3-لوازم رنگ آمیزی: که این لوازم نیاز کود ک را به خط خطی کردن بر آورده می کند.

4-وسائل نقلیه: باید دارای ظاهری پیچیده تر باشند واز چوب یا لاستیک ساخته شده باشند.

5-پازل ها: که باید  دارای دو یا سه قطعه باشد ویا برآمدگی داشته باشد که برداشتن قطعات ساده باشد.

6-اسباب بازیهای روی هم گذاشتنی: که سبب تقویت مهارتهای دستی وتجسم فضایی می شوند.

7-اسباب بازیهای در هم رونده: این اسباب بازیها را می توان روی هم چید و یا به هم چفت کرد

8-اسباب بازیهای هل دادنی و کشیدنی: آنهایی که ریسمانی برای کشیدن و یا دسته ای برای هل دادن دارند ووسائل نقلیه برای حمل بار

9-اشیای شناور برای آب بازی ، تلفن کوچک و جانوران پلاستیکی یا پارچه ای

اسباب بازیهای مناسب برای کودکان 18 ماهه تا 2 ساله

کودکان تا سن دو سالگی دیگران را در اسباب بازیهای خود شریک نمی کنند پس زمان بیشتری را به تنهایی صرف بازی با اسباب بازیهایی می کند که بدون کمک از عهده ی بازی با آنها برآید.و در بازی حرکات بزرگسالان را تقلید می کنند.

 1-عروسک: از عروسک هایی استفاده کنید که قابل شستشو هستند و می توان لباس آنها را در آورد وبه تنشان کرد.

2- اسباب بازی های چکش کاری: مثل میزنجاری

3-اسباب بازی های جور کردنی و نخ کردنی:  که در آنها قطعه هایی با شکلهای مختلف باید در جای مناسب قرار داده شوند ویا قر قره هایی که می توان نخی را از میان آن رد کرد.

4-خمیر بازی، صدای ضبط شده حیوانات، اسباب بازیهای موزیکال و تلفن اسباب بازی.

5-پازل  3 تا 5 قطعه

 اسباب بازی مناسب برای کودکان 2 تا  3/5ساله

 در این سن عدم وابستگی، کنترل زبا ن و مهارتهای جدید کودک رو به افزایش است ولی هنوز معنی احتیاط را نمی فهمد. او دوست دارد چیز هایی را روی هم بچیند و واژگون کند او از هر چیزی که توانا ئیهایش را بیازماید لذت می برد.

 1-انواع اسباب بازی های ساخت وساز: که این اسباب بازی ها ساعتها کودک را سرگرم می کند. مثل مکعبهای درشت چوبی وپلاستیکی برای ساختمان سازی

2-آبرنگ و قیچی: در این سن می توان آبرنگ را در اختیار او قرار داد.هر بار باید فقط چند رنگ را در اختیار او قرار داد واز کند بودن لبه ی قیچی مطمئن شوید.

3-لوازم ولباس های فانتزی: بازیهایی مثل دکتر بازی و پلیس بازی که باعث پرورش قوه تخیل می شوند.

4-ابزار و وسائل خانه داری مثل وسائل خانه عروسکی

5-پازلهایی باقطعات بزرگ و موضوعات آشنا                                                                                  

6-توپ های بزر گ و کوچک، سه چرخه چکش و میخ ومهره پلاستیکی

7-و سائل نقاشی که در انتهای مقاله توضیح داده خواه شد.

8-کتابهایی با تصاویر بزرگ

اسباب بازی مناسب برای کودکان 3/5تا 5 ساله

در این سن با هم بازی کردن و فعالیتهای مشترک با سایر کودکان اهمیت دارد او زیاد پرسش می کند و گستره ی توجه او آن قدر طولانی شده که می تواند برای مدتی خود را سرگرم کند.

1-  مجموعه های ساخت وساز و اتو مبیلهای مدل: که در این سن اسباب بازیهای مینیاتوری

(اسباب بازیهایی با قطعه های کوچک) و واقع گرایانه تر را می توان به کودک دادمثل تراکتور، ماشین آتش نشانی و جانوران پلاستیکی کوچک

2-تابلو های مغناطیسی: که برای چیدن حروف، اعداد و تصاویر مناسب اند.

3-انواع لباس های تقلیدی(لباس پرستار و پزشک و ...)

4-پازلهای تصویری با 9تا15قطعه

5-اسباب بازیهای ورزشی:میتوان از پرتاب حلقه ،گوی و چوگان و بولینگ و ... استفاده نمود.

6-ذره بین و دور بین:این وسائل به کودک بینشی در باره دنیا میدهد

7-دستگاه ظبط صوت: این دستگاه برای پخش ترانه ها و داستان های مورد علاقه کودک به کار می رود.

8-انواع بازیهای تخته ای مثل تاس ریختن و حرکت دادن مهره ها

9-وسائل نقاشی و خمیر مجسمه سازی

10-وسائل باغبانی ساده، وسائل ساده خیاطی، توپ در اندازه های مختلف و  سه چرخه

11-کتابهای تصویری و مکعبهای ساختمانی در اندازه های متوسط

 اسباب بازیهای مناسب برای کودکان 5تا7 ساله

 این کودکان در مورد جهان وطرز کار آن کنجکاو هستند و دوست دارند در فعالیتهای بزرگسالان دخالت کنند.او همچنین علاقه ی بیشتری به فعالیتهای اجتماعی دارد و دوست داردبرای انجام کار هایی با دو ستانش برنامه ریزی کند.

1-عروسکهای لباس دار :که این عروسکها دارای انواع لباسها و وسائل فرعی هستند و وسیله ی ساعتها بازی را فراهم می کند.

2-دوربین ساده با فیلم:که می توان از آن برای ثبت فعالیتهای تعطیلات و روزانه استفاده نمود.

3-کاردستیهای ساده :کودک در این سن از خشک کردن گل، بافتنی و چاپ کردن لذت        می برد.

4-نمونه های کوچک شده ی دستگاههای بزرگسالان:صندوقهای پول شمار ،ماشینهای تحریر وکامپیوترها در بازیهای تقلیدی استفاده می شود.

5-وسائل خیاطی،وسائل پیچ ومهره ای و  وسائل اندازه گیری(ساعت متر خط کش و ...)

6-طناب، توپ و  دو چرخه ی کوچک

7-انواع وسائل نقلیه و لوازم مربوط به آن و وسائل نمایش عروسکی

8-پازل با 20 قطعه و بیشتر و مکعبهای ساختمانی در اندازه های کوچک

9-بازیهایی که با تاس انجام می شوند یا نیاز به شمارش دارند به رشد تواناییهای عددی کودکان کمک می کند.

10-ضبط صوت ساز دهنی و گیتار توانائی کودکان را درموسیقی تقویت می کند.

11-وسائل نقاشی که توضیحات داده خواهد شد.

 خصوصیات نقاشی کودکان وسائل نقاشی مناسب برای گروههای مختلف سنی

تولد تا یک سالگی:

در حدود یک سالگی اولین فعالیت کودکان آغاز می شود.آنها با هر وسیله ای که در اختیار دارند روی زمین یا هر سطح دیگری که در برابرشان باشد طرح می کشند و اثری باقی می گذارند. بنا به گفته ناریل:"والدین در مقابل خط خطی هایی که کودک می کشد با همان هیجان و شادمانی مواجه نمی شوندکه در مقابل اولین صداهای او روبرو می شوند. فعالیت گرافیک کودک برای والدین ، به منزله ی یک بازی فردی است و مفهوم اجتماعی ندارد.

در حالی که اثر گرافیک بنا به دلایل بنیانی، علاوه بر ارزش بیانی منعکس کننده ی ا فکار کودک نیز هست. اولین علائمی که کودک بر روی کاغذ رسم می کند بیشتر بر اثر ضربه زدن مداد بر روی کاغذ به وجود می آید و گاهی این ضربات آنچنان محکم است که باعث پاره شدن کاغذ می شود زیرا اگر چه قدرت عضلانی کودک بسیار ناچیز و محدود است ولی انرژی و قدرت هیجانی او بسیار است."

در این دوره کاغذ های سفید و رنگی بزرگ ، مداد های رنگی نوک پهن و گچ رنگی برای این سنین مناسبند.

  دو تا سه سالگی:

در این مرحله ابتدا خطوطی را می کشندکه کنترل شده نیست و نظمی ندارد اما به تدریج خطوط نظم مشخصی پیدا می کنند. ابتدا خطوط دایره شکل درهم، سپس خطوط افقی و بعد عمودی و پس از مدتی می توانند خطوط گوشه دار را رسم کنند. در این مرحله کودکان قبل از کشیدن نقاشی،موضوع را مشخص نمی کنند بلکه در جریان نقاشی یا بعد از کشیدن نقاشی خود به آن نامی می دهند. ما نباید به او به طور مستقیم آموزش دهیم یا الگو و مدل در اختیارش قرار  دهیم بلکه باید او را آزاد بگذاریم تا به خط خطی کردن ادامه دهد. هر چند خط خطی های او از نظر بزرگتر ها بی ارزش باشد.

ابزار مناسب در این سن :مدادرنگی، مداد شمعی، مازیک،گچهای رنگی،کاغذ های سفید و رنگی است

سه تا چهار سالگی

در این مرحله کم کم از میان خط خطیهای کودکان اشکالی پدیدار می شود که شباهت کمی به اشیای واقعی دارند و اگر خود نگویند چه کشیده اند ، تشخیص آنها برای ما دشوار است این تصاویر تدریجا شباهت بیشتری به اشیای واقعی پیدا می کند. در این مرحله نیز نباید به آموزش مستقیم کودکان پرداخت در مورد کاربرد رنگ نیز نباید نظر خود را به آنان تحمیل کنیم.کودکان رنگها را نه مطابق با رنگ اشیا بلکه آن گونه که می خواهند به کار می برند باید به آنها اجازه داد تا با دست و انگشتان خود با رنگ بازی کنند و ترس از کثیف شدن لباس مانع کارشان نشود. وسائل مناسب برای این سن :علاوه بر وسائل قبلی از آبرنگ و گواش و قلم مو هم می توانند استفاده نمایند

پنج تا هفت سالگی:

در این مرحله کودکان تصاویر مشخصی می کشند که با واقعیت شباهت دارد. اما این شباهت کامل نیست و هنوز اشیا را نه منطبق با واقعیت بلکه آن گونه که می توانند و می خواهند، در تصاویرشان نشان می دهند. آموزش مستقیم تکنیکهای نقاشی به آنان هنوز مفید نیست.زیرا مانع بروز خلاقیت در آنان می شودو همچنین نباید نقاشی کودکان را با هم مقایسه کرد و به آنها نمره داد.

هفت تا ده سالگی:

در این دوره نقاشیها به واقعیت نزدیکتر می شوند.کودک از قبل مقصود و موضوع نقاشی را می داند. هماهنگی چشم و دست و عضلات کوچک رشد کافی پیدا  کرده اند.در این سالها علاقه کودکان به نقاشی کاهش می یابد و تصاویر از ابتکار و خلاقیت کمتری برخوردارند.

ده سالگی به بعد:این دوران را واقع گرایی بینایی نامیده اند یعنی کودکان واقعیت را آن چنان که هست در نقاشی های خود به تصویر می کشند.آنها از تجربیات خود در کار هایشان استفاده می کنند و هویت خا صی به اشیا می دهند. در این سن می توان تکنیکهای نقاشی را در حد معرفی و شناخت ابزار کار به آنان آموخت.

منابع:  1-همه کودکان تیز هوشند اگر...    تالیف: دکتر میریام استاپرد

                                                                                      دکتر سهراب سوری

     2-نقاشی کودکان و مفاهیم آن         تالیف:آنا الیوریو فراری

                                                                       ترجمه:عبد الرضا صرافان

   3-مجله ماهنامه جامعه سالم سال دوم شماره نهم خرداد 1372

   4-فعالیتهای آموزشی پیش دبستانی  (گروه تحصیلی بهداشت)