پاياننامههاي تحصيلي در دانشگاه
فهرست مطالب
عنوان
صفحه
1- پيشگفتار
1
2- مشخصات ظاهري پاياننامه
2
3- شرح روي جلد و صفحه عنوان
4-2
4- ترتيب قرار گرفتن صفحات اصلي
5-4
5- ساختار پاياننامه
6-5
6- نحوه ارائه صفحات داخل پايان نامه
10-6
7- نحوه تنظيم و نكات ضروري در نگارش متن اصلي پاياننامه و
ارائه بندها و پاراگرافها
13-10
8- نحوه تايپ مطلب و نوع فونت مورد استفاده در پاياننامه
14-13
9- نحوه ارائه نتيجهگيري و پيشنهادها
15
10- روش نوشتن پانويس ها، مراجع و مأخذ تحقيق
21-15
11- واژهنامهها
22-21
12- نحوه ارائه پيوستها و ضمائم
23-22
13- چكيده انگليسي
23
14- صفحه عنوان انگليسي
23
15- عطف پاياننامه
23
16- شرايط تحويل پايان نامه به كتابخانه
24-23
مراجع
پيوستها
1 و2
25
« به نام خدا »
1- پيشگفتار Top
هدف
از تدوين و تنظيم دستورالعمل حاضر، ارايه راهنماييهاي لازم به منظور
استانداردسازي نحوه تدوين پاياننامههاي تحصيلي دانشگاه صنعتي اميركبير ميباشد.
نخستين آئيننامه در شهريورماه 1368 تهيه شده بود كه در شرايط حاضر بر آن نقدهاي
مختلف شده است كه بازنگري و تكميل جدي آن را اجتناب ناپذير ساخته است.
اساساً پاياننامههاي
تحصيلي در دانشگاه صنعتي اميركبير به ويژه در دوره تحصيلات تكميلي، ثمره پژوهش در
موضوعهاي علمي، فني و صنعتي كه در واقع حاصل پردازش اطلاعات دانشجويان در جريان
تحقيقات آنان ميباشد. به يقين تدوين هر پاياننامه تحصيلي علاوه بر انتقال و
پردازش تجربيات گذشته سايرين، به ارايه طرحها و راهكارهاي جديد علمي و صنعتي منجر
ميگردد. همچنين ميتواند موجب صرفهجويي در وقتها و هزينهها و نيز پيشگيري از
تكرار عمليات گذشته شود و در عين حال نتايج تحقيق را در معرض رؤيت، نقد و ارزيابي
صاحبنظران و محققين قرار داده و به تبع آن رفع اشكالات احتمالي گردد.
ويژگيها و
شرايط يك پاياننامه مناسب به طور اجمال به شرح ذيل ميباشد:
1-
موضوع پاياننامه به طور دقيق و متناسب با
هدف تحقيق انتخاب شود.
2-
جمعآوري و تنظيم مدارك و منابع اطلاعاتي
مربوط به موضوع، بنحو صحيح و مطلوب و از منابع موثق انجام گردد.
3-
بررسي مجدد عنوان با توجه به منابع جمعآوري
شده و پردازش اطلاعات مربوط صورت پذيرد.
4-
به شكلدهي بنياني به تمامي نظريات قبلي و
انطباق آن با نتايج حاصل از تحقيق مبادرت شود.
5-
تنظيم مطالب و نوشتن آن به گونه اي باشد كه
مخاطبان را در درك موضوع ياري نمايد و آنها را در عرصه كسب آگاهي و معرفت علمي و
فني رهنمون سازد.
6-
گشاينده مبحثي نو و داراي هدفي جدي و قابل
اعتنا باشد.
چنين شرايطي زماني تحقق مييابد كه تدوين
كننده احاطه و اشراف كامل را بر موضوع مورد تحقيق خود كسب نموده باشد. اين مهم از
طريق افزايش تخصيص دانشجو در زمينه موضوع تحقيق و سپس بررسي و مطالعه مدارك و
منابع اطلاعاتي مرتبط با موضوع به قصد آگاهي از آنچه تاكنون انجام گرفته است، و
همچنين مشاوره با اهل فن تحقق مييابد.
به هر حال اميد ميرود اين
دستورالعمل بتواند دانشجويان گرامي را در دستيابي به چگونگي جمعآوري اطلاعات،
تنظيم و تدوين پاياننامه تحصيلي خويش، راهنماي مؤثري باشد.
كتايون ايزدي
كتابخانه
و مركز اسناد و مدارك علمي
2- مشخصات
ظاهري پايان نامه Top
2-1- كاغذ:
كاغذ مورد استفاده در پايان نامه به رنگ
سفيد و از جنس مرغوب انتخاب شود، قطع كاغذ نيز A4
بوده و در موارد خاص جهت درج جداول و اشكال بزرگ، استفاده از كاغذهاي با قطع
بزرگتر مجاز ميباشد مشروط بر اينكه پس از صحافي پايان نامه تا خورده و به قطع A4 در آيد.
2-2- رنگ جلد :
جلد پايان نامه براي كارشناسي به رنگ مشكي،
كارشناسي ارشد طوسي و پايان نامههاي دكتري به رنگ سفيد انتخاب شود.
2-3- قطع :
قطع پايان نامه 22*30 و كاغذ A4 در نظر گرفته شود.
2-4- صحافي :
صحافي
با كيفيت خوب انجام شود و نوشتههاي روي جلد نيز زركوب و خوانا باشد.
2-5- چاپ :
نوع چاپ پررنگ و با كيفيت خوب انتخاب شود،
نوشتهها و به خصوص جداول و نمودارها واضح و روشن چاپ شود.
3-
شرح روي جلد و صفحه عنوان Top
3-1-
شرح روي جلد
براي
تايپ مطالب روي جلد از قلم لوتوس استفاده گردد.
ترتيب
قرارگرفتن مطالب روي جلد عبارت است از:
- آرم دانشگاهصنعتياميركبير :
به طول و عرض 4 سانتيمتر، فاصله لبه بالايي آرم از لبه فوقانيصفحه 5/2 سانتيمتر
-
نام دانشگاه:
نام
دانشگاه يك سانتيمتر پائين تر از آرم با فونت 18
-
نام دانشكده:
نام
دانشكده 3 سانتيمتر پائين تر از آرم، با فونت 16
ـ پايان نامه كارشناسي، كارشناسي ارشد يا
دكترا :
درجه تحصيلي با ذكر گرايش تحصيلي 6
سانتيمتر پائينتر از آرم با فونت 16
- عنوان پايان نامه :
عنوان پايان نامه 8 سانتيمتر پائينتر از آرم با فونت 18
- نام نويسنده پايان نامه :
نام نويسنده در زير كلمه ”نگارش“ نوشته
شود با فاصله 12
سانتيمتر پائينتر از آرم با فونت 18
- نام استاد يا اساتيد
راهنما :
نام استاد يا اساتيد
راهنما در زيركلمه”استاد يا اساتيدراهنما“ نوشته شود با فاصله 17
سانتيمتر پائينتر از آرم با فونت 16
- سال تحصيلي :
سال
تحصيلي بر اساس ماه و سال ارائه پايان نامه،20 سانتيمتر
پائينتر از آرم با فونت 14
- جلد :
در صورتي كه پايان نامه بيش از يك جلد باشد
نوشته ميشود جلد اول، جلد دوم با فاصله21 سانتيمتر
پائينتر از آرم با فونت 14
نام نويسنده، عنوان و تاريخ پايان نامه ميبايست
بر روي عطف پايان نامه نيز نوشته شود.
( رجوع شود به صفحه 23)
3-2- صفحه عنوان:
اين صفحه بعد از جلد پايان نامه قرار ميگيرد
و مطالب آن از قبيل فواصل و فونتها مانند روي جلد ميباشد با اين تفاوت كه پس از
درجه تحصيلي رشته تحصيلي و گرايش نيز ذكر ميشود.
4- ترتيب قرارگرفتن صفحات داخل
پايان نامه Top
ـ
صفحه بعد از جلد (سفيد)- اجباري
-
صفحه به نام خدا - اختياري
- صفحه عنوان ـ اجباري
ـ صفحه تصويب نامه (تأييد انجام پايان نامه
)- اجباري
- صفحه تقديم- اختياري
- صفحه سپاسگزاري- اختياري
-صفحه چكيده فارسي ـ اجباري
- صفحه علائم- در صورت لزوم
- فهرست مندرجات يا مطالب ـ اجباري
-
فهرست شكل ها- در صورت لزوم
- فهرست جدول ها- در صورت لزوم
- مقدمه، متن پايان نامه، نتيجه گيري و
پيشنهادات ـ اجباري
- فهرست مراجع ( كتابنامه ) ـ اجباري
- واژه نامه- در صورت لزوم
- ضمائم- در صورت لزوم
-
چكيده لاتين (براي دانشجويان تحصيلات تكميلي)- اجباري
- صفحه عنوان لاتين (براي
دانشجويان تحصيلات تكميلي)- اجباري
ـ
فلاپي ديسك يا ديسك نوري- در صورت لزوم
5- ساختار پايان نامه Top
يك
پايان نامه ميبايست شامل بررسي مطالب انجام شدة قبلي مربوط به موضوع تحقيق،
توصيف آنچه تاكنون انجام شده، نتايج حاصله و بالاخره چند نتيجهگيري و پيشنهاد
براي كارهاي آتي باشد.
به
طور خلاصه پايان نامه از چهار جزء اصلي تشكيل ميگردد:
1-
سابقه نظريه 2- نظريه كانوني
3-
نظريه دادهها 4- سهم
ساخت كلي و بخشهاي يك پاياننامه
عبارتند از :
ـ
مقدمه
ـ
بررسي مقالات و تحقيقات قبلي
ـ
بحث
ـ
نتيجه گيري
مقدمات در عمل پس از تكميل ”
متن اصلي“ و ”
ارجاعات “ انجام ميگيرد كه
شامل: صفحه عنوان، مقدمه يا پيش گفتار و فهرست مندرجات است. مقدمه شامل تبيين
اهداف، سوابق موضوع، گستره و ويژگيهاي كلي تحقيق و در آخر سپاسگزاري ميباشد.
نكاتي كه در ساختار يك پايان نامه، مهم هستند عبارتند
از :
ـ
ملموس بودن مطالب
ـ
طبقه بندي مطالب
ـ پيوستگي انتقال مفاهيم
ـ
ميزان عمق
ـ
تأكيد بر روي مفاهيم كليدي
6-
نحوه ارائه صفحات داخل پاياننامه Top
6-1-
صفحه به نام خدا: پس از
صفحه سفيد بعد از جلد ميآيد.
6-2-
صفحه امضاي اساتيد (تصويب نامه): آوردن اين صفحه بعد از صفحه عنوان اجباري است اين صفحه مربوط به ارزشيابي
پايان نامه ميباشد.
6-3- صفحه قدرداني و تشكر: آوردن صفحه
قدرداني و تشكر اختياري است. معمولاً از كساني
سپاسگزاري ميشود كه نگارنده به نوعي مرهون راهنمايي و ياري آنها مي باشد.
6-4- چكيده: چكيده شامل
محتواي كلي پاياننامه و بيانگر هدف و نتيجه تحقيق و پژوهش است كه به صورت فشرده
حداكثر300 تا 400 كلمه است كه در يك صفحه ارائه ميشود. چكيده شامل سه قسمت
است.
قسمت اول: معرفي پروژه احتمالاً همراه با يك تاريخچه مختصر
قسمت دوم: كارهاي انجام شده
قسمت سوم: نتايج به دست آمده به همراه پيشنهاداتي
براي ادامه تحقيقات
چكيده ميبايست حداكثر اطلاعات مندرج در پاياننامه را بدون ارائه هرگونه مرجعي
به خواننده منتقل نمايد. بهتر است از آوردن جملات لاتين، مخففها، فرمولها و
اعداد در چكيده جلوگيري گردد. چكيده اولين صفحهاي از پاياننامه ميباشد كه
خواننده حداكثر توجه را به آن مبذول ميدارد. لذا در نگارش آن ميبايست دقت فراوان
صورت پذيرد. در چكيده انگليسي ميبايستي عيناً متن چكيده فارسي به زبان انگليسي
ترجمه گرديده و در صفحه جديدي تايپ شود.
ضمناً در پايان چكيده، ذكر بين 3 تا 5
كليد واژه اجباري است در چكيده فارسي كليد واژهها ميبايست به همراه معادل لاتين
آنها آورده شوند. وليكن در چكيده لاتين (Abstract) ذكر كليد واژهها تنها به صورت لاتين كافي است .
6-5- نحوه ارائه فهرست
علائم اختصاري
اين قسمت را ميتوان با درج عبارت زير آغاز
نمود:
” در اين پايان نامه به منظور سهولت و
كوتاهتر شدن متن از علائم اختصاري زير استفاده شده است“
مثال ها
: گرم g .
دماي
شيشه Tg .
وزن مولكولي MW
جرم M
6-6- نحوه ارائه فهرست
مندرجات
فهرست مطالب
(مندرجات) هر پاياننامه كه در واقع رئوس مطالبي است كه در متن مورد بحث قرار
گرفته است، محقق و خواننده را به سرعت از محتواي پاياننامه آگاه مينمايد.
ـ فهرست مندرجات پايان نامه با در نظر
گرفتن نكات زير تهيه و تايپ شوند:
ـ تايپ فهرست عنوانهاي كليه فصلها ، بخشها
و گاهي زيربخشهاي بدنة اصلي و ساير
اجزاء از قبيل مراجع، واژهنامه، پيوستها، فهرستراهنما و امثال آن به
ترتيبي كه در پاياننامه آمده است و شماره صفحه شروع هر يك يا محدودة صفحات در
مقابل آنها ذكر ميگردد.
ـ فهرست مطالب ميتواند كلي و تنها شامل
سرفصلهاي اصلي باشد و يا مفصل بوده و كليه سرفصلهاي فرعي را نيز در برگيرد.
ـ فاصله سطرهاي فهرست به اندازه 2
برابر فاصله بين سطرهاي معمولي تايپ شوند
ـ در هر فصلي شماره
زير فصلها و زير زيرفصلها به ترتيب به اندازه فاصله يك رقم دورتر از شماره فصل سطر بالا
تايپ گردند تا خواننده با يك نظر، سريعاً به تعداد زيرفصلها و زير زيرفصلها در
يك فصل بخصوص پي ببرد.
ـ شمارهگذاري فصلها، زيرفصلها و زير زير
فصلها بهترتيب از راست به چپ تايپ شود.
مثال :
فصلها را به 3،2،1 . . .
زير فصل ها را به 1-1 /. 1-2- /
1-3-
زيرزيرفصلها را به 1-1-1- / 1-1-2- /
1-2-1- / 1-2-2 - / 1-3-1- / 1-3-2-
تقسيم شوند.
6-7- نحوه ارائه شكلها،
جدولها، تصويرها
- اشكال وجداول
ارائهشده در پاياننامه، بايستي باقيد شماره
وعنوان به زبانفارسي ارائهگردند.
- عناوينشكلها در زير آنها و عناوين جداول
در بالاي آنها ميآيد و با فونت 10 تايپ شود.
- بهكليه شكلها، جداول و فرمولهايي كه
وجود دارند، ميبايستيحداقل دريكجا از متنپاياننامه اشاره شود.
ـ در شمارهگذاري اشكال وجداول شماره فصل
مربوطه قيد گردد براي مثال شكل (3-4) به مفهوم
شكل شمارة 4 از فصل سوم ميباشد.
- بين كليه شكلها، جدولها، فرمولها و
متن پاياننامه در قسمت پائين و بالاي شكل يا جدول يك سطر خالي لازم است ولي بين
عناوين شكلها يا جدولها با خود شكلها و جدولها سطر خالي لازم نيست.
- اگر شكل يا جدولي از مراجع ديگر كپي شده
است بايد در انتهاي عنوان آنها شماره مرجع مربوط در داخل كروشه ذكر شود.
- از الصاق هرگونه تصوير،نمودار،نقشه،جدول
وغيره به صفحات پاياننامه خودداريشود.
6-8-
نحوه ارائه فرمولها
ـ
كليه فرمولها بايستي شماره داشته باشد و شمارهها در منتهياليه سمتراست سطر و
در داخل پرانتز ذكر شود.
ـ فرمولها ميبايست از منتهياليه سمتچپ
شروعشود و حتيالامكان تايپ گردند.
در صورتيكه فرمولها، شماره يا معرف ديگري
نداشته باشند در وسط قرار ميگيرد.
ولي اگر داراي شماره يا معرف ديگري در سمت
چپ باشند، شماره يا معرف به فاصله يك سانتيمتر از سمت چپ و فرمول با فاصله 5 ميلي
متر از آن نوشته شود.
1) (a+b) = 0
2) x2 = a-b2
- اگر پارامتر و يا متغيري در فرمول با فونت
خاصي آمده، در توضيح آن نيز بايد با همان فونت ظاهر شود.
- در انتهاي فرمولها بايد ويرگول يا نقطه بيايد، هنگامي ويرگول ميآيد كه بعد از آن ميخواهيم
بعضي از پارامترها و يا متغيرها را توضيح دهيم.
- لازم است كليه پارامترها و يا متغيرهاي
فرمولها توضيح داده شود (بلافاصله بعد از فرمول و يا در ليست علائم كه در اوايل
نوشتارآمده است)، به جزء كميتهايي كه خيلي شناخته شده ميباشد. مثل T (دما)، P ( فشار) و غيره .
6-9- شمارهگذاري صفحههاي پاياننامه
صفحاتي از قبيل قدرداني، تقديم، چكيده، فهرست مندرجات و غيره بايستي به
صورت الفبايي شمارهگذاري گردد. در زير حروف ابجد ذكر شده است.
ابجد ـ هوزـ حطي ـ كلمن ـ سعفص ـ قرشت ـ
تخذ ـ ضظغ ـ
شمارهگذاري براي دو صفحه اول پايان نامه يعني صفحه عنوان و
تصويب نامه لازم نيست. صفحههاي اصلي متن پاياننامه از شروع اولين صفحه يعني
مقدمه يا پيشگفتار تا انتهاي متن كه شامل: فهرستها، كتابنامه و سايرضمائم و
پيوستها ميباشد از شمارة 1 آغاز ميشود و بهصورترديف 3،2،1،
... و كاملاً در وسط صفحه و با فاصله 5/1
سانتيمتر بالاتر از لبه پائيني صفحه با فونت 12 شمارهگذاري
ميگردد.
7- نحوه تنظيم و نكات ضروري در نگارش متن اصلي، ارائه بندها و
پاراگرافها Top
7-1- نحوه تنظيم متن اصلي
نگارش متن پايان نامه به زبان فارسي است.
در هر پايان نامه سه فصل از اهميت زيادي برخورداراست.اين فصلها و مطالبي كه ضرورتاً
ميبايست در آنها گنجانيده شوند عبارتند از:
اولين فصل ـ
عنوان اين فصل در ارتباط باموضوع پروژه تعيين ميشود و زيرفصلهاي آن به ترتيب
شامل:
ـ مقدمه، در اين بخش در مورد موضوع پايان نامه و نقش آن در
ارتباط با مسائل علمي و صنعتي توضيح داده ميشود.
ـ هدف از اجراي پروژه
ـ تاريخچه، در اين بخش سوابق و تاريخچه مطالعات علمي انجام
پذيرفته بر روي موضوع پروژه به ترتيب از قديميترين مقالات تا جديدترين آنها مطرح
ميشوند . شماره مرجع هر مطلبي كه بيان ميشود بايد در بالاي سطر مربوطه و در داخل
پرانتز تايپ شود.
تذكر: در صورتيكه مطالب مربوط به موارد ذكر شده
در فوق بيش از چند صفحه نباشد، ميتوان آنها را جداگانه و بدون نامگذاري فصل اول
ارائه نمود. اما در صورتيكه اين مطالب از حجم قابل توجهي برخوردار باشند بهتر است
در فصل اول آورده شود.
فصل
مربوط به كارهاي عملي پايان نامه
مطالب اين فصل
عبارتند از:
ـ مواد و وسايل مورد استفاده با ذكر نام
شركت عرضه كننده بهمراه مشخصات فني
ـ شرح آزمايشات ونتايج حاصله
آخرين فصل ـ اين فصل معمولاً تحت عنوان بحث و تفسير
نتايج ارائه ميشود. و به طور جامع و خلاصه به نتيجهگيري از انجام پروژه ميپردازد.
در پايان اين فصل محقق ميتواند نظرها و پيشنهادهاي خود را به منظور ادامه بررسي
هاي بيشتر براي آيندگان ارائه دهد.
7-2- برخي نكات ضروري
در نگارش متن اصلي پايان نامه
رعايت نكات زير در تدوين متن اصلي ضروري است:
ـ قسمتهايي كه نياز به تأكيد دارند، مورب
يا پررنگ شوند.
- پس از عناوين بخشها، هرگز دو نقطه(:)
ظاهر نشود و زير آنها خط كشيده نشود.
- اگر آخر يك جمله پرانتز و يا كروشهاي ظاهر شود، نقطه آن جمله پس
از پرانتز يا كروشه ميآيد.
ـ
نقاط مكث در جملات با علامت” ،“ مشخص شوند.
ـ همواره نقطهها، ويرگولها و غيره به حرفقبل
خود ميچسبد و پس از آنها يك فاصلهخالي لازم است.
- پس از عباراتي چون ”سپس“ ، ”به هرحال“ و
غيره كه اول جمله ظاهر ميشود، ويرگول لازم است.
ـ بايد توجه داشته باشيم كه سادگي و وضوح بيان
مطالب در پايان نامه بسيار مهم است. به منظور حفظ و حراست از زبان فارسي ميبايستي
تا حد امكان سعي گردد از به كارگيري كلمات واصطلاحات خارجي در متن پايان نامه
اجتناب گردد و از معادل فارسي آنها استفاده شود. كلمات و اصطلاحات خارجي را ميتوان
با استفاده از حروف لاتين در پرانتز تايپ نمود و يا اينكه آنها را با قيد شماره به
صورت زيرنويس در صفحه مربوطه تايپ كرد.
ـ در پاياننامه از اصطلاحات روزمره بجاي
كلمات خشك و سنگين استفاده شود البته بدون آنكه گويايي و فصاحت كلام از دست برود.
ـ جمله
داراي فاعل و فعل است كه ميتواند يك كلمه يا مجموع چند كلمه باشد و بر روي هم
پيام كاملي را از نويسنده به خواننده به رساند. بنابراين از نوشتن جملات طولاني
پرهيز گردد و اگر مجبور شديد، آنرا جزء جزء نمائيد.
ـ از اظهارات گنگ و كلي بپرهيزيد.
- در متن، اگر فرم خاصي از كلمه يا پارامتر
و غيره استفاده ميشود، در كل متن نيز به همان ترتيب و يكسان عمل گردد.
ـ توجه شود كه، عنوان يك بخش، قسمتي از
جمله آن بخش محسوب نميشود بلكه يك عبارت است.
ـ تمام فصلهاي پاياننامه بايستي با يك
مقدمه شروع شود، ولي لازم نيست كلمه ”مقدمه“ در ابتداي فصل تحت ”عنوان“ آن ذكر
گردد.
ـ قبل از هر خبر واژههاي مورد استفاده را
تعريف نماييد.
- در كلماتي از قبيل ”ميشود“، ”برميگردد“
و غيره نميتوان قسمتي مثل ”مي“ را آخر يك سطر و قسمت بعدي، يعني ”شود“ را اول سطر
بعدي نوشت. به علاوه حروف اضافه نظير به، مي و غيره بدون اتصال به كلمات متعاقب
خود تايپ ميشوند مانند ميشود، به صورت، به ترتيب و غيره
ـ
فعل جمع فقط براي انسان به كار ميرود.
7-3- نكات مهم در نوشتن بندها و
پاراگراف ها
- بند يا پاراگراف عبارت است از جمله يا
مجموعة جملههايي كه فكر واحدي را بيان كند. بنابراين در هر پاراگراف تنها ميتوان
يك ايده يا فكر را گنجانيد.
-
براي برقراري ارتباط ميان پاراگراف ها يا بندها راههاي زير توصيه ميشود.
ـ اولين جمله يك پاراگراف تز آن پاراگراف
است و ساير جملات آن پاراگراف، اين تز را حمايت ميكند.
ـ جلب توجه خواننده به فكر و موضوع اصلي هر
پاراگراف به وسيله آوردن جمله ساده و روشني كه آن فكر اصلي را در بردارد.
ـ آوردن ”جمله در برگيرنده فكر اصلي” به
عنوان تأكيد در پايان پاراگراف
ـ استفاده از تأكيدهاي دقيقي چون : ”اين
مطلب“، ”نخست“، ”از طرف ديگر“، ”در نتيجه“، ”عليرغم“، ”پس“، ”باتوجه“ و واژههايي از اين قبيل در متن جملهاي
كه در بر گيرندة فكر اصلي است، به عنوان ”رابط“
ـ آوردن عبارت، جمله يا جمله هايي كه مفاد
پاراگراف پيشين را خلاصه ميكند، پيش از جملة در برگيرندة فكر اصل پاراگراف ( در
صورت نياز)
ـ گاهي پاراگرافي در بيست سطر يا بيشتر
نوشته ميشود. از اين رو لازم است هر يك از اجزاي مهم پارارگراف را در سطرهاي زير هم آورده، با شماره يا تيره
(-) مشخص سازيم.
ـ هرچه بندهاي يك نوشته زيادتر باشد، تنوع بيشتر، خستگي كمتر و
بهرهگيري زيادتر ميشود.
ـ اگر اجزاي فرعي هر پاراگراف زير هم قرار
گيرد، خواننده بهتر ميتواند مسير فكر نويسنده را دنبال كند و پيام او را روشنتر
و سريعتر بگيرد.
ـ آوردن پاراگرافي كه وظيفهاش تنها خلاصه
كردن مطالب قبلي است ضروري است.
فوايد استفاده
از بند يا پاراگراف عبارتند از :
ـ شكستن يكنواختي
ـ كمك به درك تقسيم بندي موضوع
ـ مشخص ساختن جزئي از يك كل موضوع
ـ گذاشتن فاصله سفيد براي بهتر ديدن
- جلب توجه
خواننده به تغيير موضوع يا موضوعات فرعي
ـ آساني مراجعه به هر مطلب
8-
نحوه تايپ
مطالب و نوع فونت مورد استفاده در پايان نامه Top
8-1- نحوه
تايپ مطالب
- مطالب پايان نامه در يك روي صفحه تايپ
شود.
- تايپ مطالب در هر صفحه از پايان نامه ميبايست
به صورت زير انجام پذيرد.
- تعداد سطرهاي پاياننامه حداقل 25 و
حداكثر 28
سطر در يك صفحه و فاصله بين دو سطر در حدود يك سانتيمتر باشد.
- رعايت فاصله حاشيهها جهت تايپ مطالب پاياننامه
الزامي است كه ميبايست در چهارچوب زير انجام پذيرد.
حاشيه
سمتراست صفحه
5/3
سانتيمتر
حاشيه
سمت چپ صفحه
5/2
سانتيمتر
حاشيه
بالاي صفحه
5/2
سانتيمتر
حاشيه
پائين صفحه
3-5/2
سانتيمتر
- عناوين فصلها بايستي به صورت درشت روي
يك صفحه مجزا تايپ شود.
- شروع هر فصل يا بخش بهتر است با فاصله 5/10 سانتيمتر از لبه بالاي كاغذ آغاز شود.
- فاصله شروع هر بند يا پاراگراف جديد از
لبه سمت راست كاغذ 5 سانتيمتر و نسبت به آخرين سطر از بند قبلي به اندازه 5/0
سانتيمتر بيشتر از فاصله دو سطر متوالي در هر بند در نظر گرفته شود.
- كليه كميتهاي برداري به صورت Bold
تايپ شود.
8-2- فونت متن اصلي
- جهت تايپ حروف متن پايان نامه از فونت لوتوس 14 استفاده شود. پيشنهاد ميگردد تايپ پاياننامه با
استفاده از برنامه word 2000 يا بالاتر صورت پذيرد.
- عنوان فصل ها با فونت 16
تايپ گردد. عنوان بخشها بايد به صورت Title type باشد.
- اندازه عناوين بخشها نسبت به زير بخشها
بايد بزرگتر باشد و به همين صورت اندازه زيربخشها به زيرزيربخشها.
- عناوين به همان صورتي كه از نظر فونت، سايز، كم رنگي و پررنگي در
متن آمده است در فونت فهرست مندرجات نيز تايپ شود.
9- نحوه ارائه نتيجهگيري و پيشنهادها Top
معمولاً يكي از آخرين اجزاي پيكرةاصلي
نوشته تحقيقي، بخش نتايج و پيشنهادها است. اين بخش در واقع عصاره پژوهش است و بايد
از دل يافتهها برخيزد. در اين بخش نبايد يافتههاي نويني عرضه گردد. خواننده بايد
به كليه اطلاعاتي كه نتايج از آنها گرفته شده در بخش اصلي نوشته دست يافته باشد، و
منطق حاكم بر تجزيه و تحليل يافتهها به گونهاي باشد كه او نيز
به همان نتايج دست يابد.
پيشنهادها نيز برخاسته از بخش نتايج و مربوط
به اصل مسئله تحقيق ميباشد. بنابراين از
پيشنهادهاي غيرعملي بايد پرهيز كرد.
10-
روش نوشتن پانويسها،مراجع و مأخذ تحقيق Top
10-1-
پانويسها :
از آوردن پانويسها در پاياننامه ممكن است چند منظور برآورده شود :
ـ توضيح پارهاي از مطالب فشردة متن و رفع
ابهامها كه توضيح آنها به درك بيشتر مطلب ميافزايد و يك ديد جانبي نيز به
خواننده ميدهد.
ـ تشريح لغات و توضيح اصطلاحات متن كه به
هدايت فكر خواننده و رعايت ربط منطقي مطالب ياري ميدهد
ـ پانويسها گرچه جزء ضروري نوشته تحقيقي
است، وليكن ماهيتاً به گونهاي است كه نميتوان آن را در متن نوشته جاي داد.
ـ دادن مأخذ تحقيق اعتباربخشيدن به نوشته و
رعايت امانت علمي در استفاده از نوشتههاي ديگران است. پانويس ارجاعي شامل مشخصات
منبع يا منابعي است كه مطلبي از آن(ها) نقل شده است نحوه نوشتن اينگونه پانويسها
مانند منابع مرجع ميباشد با اين تفاوت كه نام و نام خانوادگي نويسنده به ترتيب
طبيعي ذگر ميگردد.
- پانويسهاي ارجاعي ممكن است در پائين
صفحات، انتهاي فصلها، يا در پايان نوشته آورده شود هرگاه پانويس در پايين صفحه
بيايد ، ميتوان شماره پانويس را در هر صفحه مستقلاً آغاز كرد، اگر در پايان هر
فصل باشد، شماره پانويسهاي هر فصل مستقلاً آغاز ميشود، در صورتيكه در پايان متن
ظاهر شود، شمارهگذاري ميتواند از آغاز تا انتهاي نوشته به طور مسلسل ادامه يابد.
10-2- نحوه ارائه فهرست
مراجع
فهرست منابع و مراجع پس از اتمام متن پاياننامه
آورده ميشود. كه شامل فهرست كتابها، نشريات، و مقالات مختلف مورد استفاده نويسنده
به منظور نگارش پاياننامه بوده است.
از آن جايي كه در كشور ما زبان انگليسي به عنوان زبان غالب پذيرفته شده است
و اغلب منابع به زبانانگليسي مورد استفاده قرار ميگيرند، لذا بهتر است فهرست
منابع خارجي در پاياننامهها به زبان انگليسي ارائه شوند.
به منظور
ارائه فهرست مراجع به نكات زير توجه شود :
-
مراجع با ذكر شماره در داخل پرانتز يا كروشه ارائه گردد.
- به هنگام تهيه فهرست مراجع بايستي دقت به
عمل آيد كه شماره رديف هر مرجع به طور صحيح و مطابق با شمارهاي كه در متن پاياننامه
به آن داده شده است، ذكر شود.
- بهتر است مراجع به ترتيب اولويت آنها در
صفحاتي كه بكار رفتهاند، آورده شوند.
- فقط مراجعي استفاده شود كه نويسنده حداقل
قسمتهايي از آنرا خوانده باشد.
-
به كليه مراجعي كه در فهرست مراجع ظاهر
شده است، حداقل بايستي در يك جا از متن پاياننامه به آن اشاره شده باشد.
-
پساز تايپ شمارهرديف هرمرجع، مشخصاتكامل آن مرجع به طور صحيح و با ترتيبخاص
ذكر شوند.
به
هنگام تايپ مشخصات مراجع خارجي به نكات زير توجه شوند :
ـ نخستين حرف از كلمات مربوط به نام و نام
خانوادگي نويسندگان، نام ناشر، عنوان مقاله يا كتاب، عنوان نشريه و غيره با حروف
بزرگ لاتين نوشته شود.
ـ در فهرست منابع خارجي به منظور جلوگيري
از طولانيشدن جملات از مخفف برخي كلمات استفاده شود به خصوص كلماتي كه به طور
مكرر در فهرست تكرار شده است. از قبيل vol. بجاي volume، J بجاي Journal، Sci بجاي Science ، p
بجاي page
و غيره . . . پس از تايپ هر كلمه مخفف ، يك نقطه(.) و پس از
تايپ هر مشخصه مثل نام نويسندگان يا نام مجله و غيره يك علامت مكث (،) تايپ گردد.
فهرست مراجع بايستي با رعايت استاندارد خاصي تهيه شود كه در زير نمونههايي از يك
استاندارد آمده است.
كتابها
براي استفاده از يك كتاب به عنوان مرجع، ارائه اطلاعات زير ضروري است:
نام خانوادگي، نام. عنوان. ويرايش، محل نشر: ناشر، سال نشر
الفـ نام خانوادگي، نام اگر كتاب داراي دو
يا سه نويسنده باشد نام و نامخانوادگي هر سه نفر به ترتيبي كه پشت جلد كتاب آمده
است، نوشته ميشود، ليكن اگر كتاب بيش از سه نويسنده داشته باشد، تنها نام اولين
نويسنده ذكر ميگردد و كلمه ”و ديگران“ به دنبال آن آورده ميشود. القاب و عناويني
از قبيل دكتر، استاد، مهندس از جلوي نام مؤلف حذف ميشوند.
ب- عنوان كامل
شامل زير عنوان. حرف اول عنوان كتاب به صورت حرف بزرگ لاتين
جـ اگر كتاب ترجمه باشد نام مترجم پس از
نام كتاب ذكر شود.
د- نام ويراستاران در صورتيكه كتاب به صورت
مجموعه مقالات باشد.
هـ مشخصات چاپ كتاب عبارت است از : تعداد
جلدها، چاپ چندم، ”نام سلسله انتشارات“ (داخل گيومه).
وـ محل
نشر: نام ناشر، تاريخ چاپ، در صورت استفاده از جلد خاصي، شماره جلد ذكر شود.(ج20)
ز- صفحات ارجاع، اگر ارجاع تنها به يك صفحه
از كتاب باشد فقط شماره همان صفحه را ذكر كنيد، ليكن اگر به چند صفحه متوالي ارجاع
شود در لاتين به صورت pp.120-130 و يا در فارسي صص 120-130 يا صفحات 120-130
كليه موارد ذكر شده با ويرگول (،)از
يكديگر جدا ميشوند. به استثناء محل نشر كه بعد از ذكر آن علامت (:) آورده ميشود.
مثالها:
با يك
نويسنده:
1.
Smith, John E. Biotechnology. 4th ed. New York: Cambridge University
Press, 2004
با دو
نويسنده:
2.
Kantz, Holger;
Schreiber, Thomas. Nonlinear Time Series Analysis. 2nd ed. Cambridge: Cambridge
University Press, 2004
با سه
نويسنده:
3.
Budnick, Franks; Mcleavey,
Dennis; Mojena, R. Principles of Operations Research for
Management. 2nd ed. Delhi:
AI.T.B.S.Pub, 2004
مقالات مجلات
ـ نام كامل نويسنده يا نويسندگان (وارونه)
ـ عنوان نشريه به صورت مخفف حروف اول كلمات
عنوان نشريه با حروف بزرگ و همه عنوان به صورت مايل ( ايتاليك )
ـ شمارة دوره يا سال و شمارة صفحات مقاله
(اول و آخر صفحهها)
مثالها:
1.
Yoshinobu, Tanaka. “
The Effect of Solution Leakage in an Ion- Exchange Membrane Electrodialyzer on
Mass Transport Across a Membrane”. J. Memb Sci. 231, 1-2 2004: PP 13-24
2.
Anderson, V.M. “ Undular Hydraulic Jump. ” j. Hydraul. Div.
Am. Soc. Civ. Eng. 104 (8), PP
1185-1188
مقالات
كنفرانسها
براي ارجاع به يك مقاله در مجموعه مقالات يك كنفرانس، به اطلاعات زير نياز
ميباشد.
نامسمينار. عنوان مجموعه مقالات (مجموعه
مقالات اولين سمينار....).محل نشر: ناشر، سال.
مثال:
Myers, A. “ Value added using focus group Methodology ”. International Conference
on Power Station Maintenance (18-20 September 2000), Presented at the
Proceedings. St Catherine’s Colledge, Oxford:
Institution of Mechanical Engineers, the Steam Plant Committee, Power Division, 2000
مقالات مجموعهها:
نام خانوادگي و نام، ”عنوان مقاله“، نام كتاب يا
مجموعه، محل نشر: ناشر، سال نشر، صفحهها
مثال:
Kandel, Abraham:
“Theory and Applications of Fuzzy Statistics ”.
Combining Fuzzy Imprecision Probabilistic Uncertainty in
Decision Making
Berlin: Springer- Verlag,
1988, PP 89-112
گزارش هاي فني
با نويسنده:
نام نويسنده يا نويسندگان (وارونه)، عنوان گزارش، ذكر گزارش فني و شماره
گزارش، محل نشر، نام سازمان از كل به جزء، سال نشر
مثالها:
- Turpie, D.W.F., The
Effect of Speed and Production Rate During Carding on Carding and Subsequent
Combing Performance. SAWTRI Technical Report
NO. 376. 1977
-
Akbari, S. (and others), The Group of Units of an Artinian Ring
Institute for Studies in Theoretical Physics and Mathematics, Technical Report IPM-
333. Tehran, IPM, 2000
بدون نويسنده: نام گزارش، محل نشر، ناشر، سال نشر
مثال:
-
Aerofoil Rae 2899 Pressure Distribution and Boundary Layer and Wake
Measurements. AGARD
Advisory Report NO. 138., 1979
پايان
نامههاي تحصيلي
ذكر
نام نويسنده ( وارونه). ”عنوان پايان نامه“. درجه تحصيلي، نام دانشكده، نام دانشگاه، سال
مثال:
شهيدي زندي، علي. ” آشكارسازي پتانسيلهاي
تأخيري بطني “. پاياننامه كارشناسي ارشد مهندسي بيوالكتريك، دانشكده مهندسي
پزشكي، دانشگاه صنعتي اميركبير، 1383
پروانههاي ثبت اختراع
ذكر
نام نويسنده (وارونه). عنوان پروانه ثبت اختراع. شماره پروانه ثبت اختراع، سال
مثالها:
1-
Barder, J.J.,
Methods for treating mica and composition. US Patent
2549880, 1951
2-
Balachandran, U.
(and others). Oxygen ion- conducting dense ceramic
membranes.
(Assigned to Amoco CO.), US Patent 5.639437, 1997
استانداردها
نام
سازمان. عنوان. كد و شماره استاندارد، سال
مثال:
- American Society for Testing and Materials. Standard test method for
hydroquinone in vinyl acetate.
ASTM D2193- 1989
مراجع
الكترونيكي
در صورت استفاده از منابع الكترونيكي به صورت ديسك نوري يا پايگاههاي
اطلاعاتي Online و يا منابعي كه توسط پست الكترونيكي دريافت ميگردد. ذكر نام
پايگاه، يا URL وبسايت
منبع و يا آدرس پست الكترونيكي فرستنده، در انتهاي مشخصات كتابشناسي مرجع ضروري
است.
11- واژهنامه Top
اگر در نوشته اصطلاحات خارجي به ويژه اصطلاحات فني به كاررفته كه ممكن است
براي خواننده تازگي داشته باشد، معمولاً معادل خارجي آنها به صورت پانويس در پائين
صفحهها ميآيد. گاه نگارنده لازم ميداند اين اصطلاحات را يكجا در انتهاي متن نيز
بياورد.
واژه نامه
بايستي مرتبط به متن پاياننامه باشد با توجه به چنين پيوندي ميبايست موارد زير
رعايت گردد:
- اصطلاحات به كار رفته در واژهنامه
بايستي در طول نوشته به صورت زيرنويس ظاهر شده باشد .
- معادل(هاي) آن اصطلاح بايد هماني باشد كه
در متن به كار رفته، نه كليه مترادفهاي احتمالي.
- اصطلاحات بايد حاوي مواردي باشد كه تازگي
دارد نه هرگونه اصطلاحي كه بارها در متون و پاياننامههاي ديگر ظاهر شده و براي
مخاطبان بالقوه آشنا است.
- واژهنامه ضروري است به
صورت الفبايي تنظيم شود و اصطلاحات خارجي از سمت چپ و معادلهاي فارسي آنها در
همان سطر از سمت راست نوشته شود. در صورتي كه تعداد واژهها قابل ملاحظه باشد واژهنامه
ميبايستي بر حسب ترتيب الفبايي معادلهاي فارسي نيز تهيه گردد.
12- پيوستها و ضمائم Top
هدف از به كاربردن پيوستها، درك بهتر موضوع پاياننامه است كه آوردن آنها
در متن اصلي نوشته ميتواند ايجاد گسستگي نمايد. پيوستها معمولاً حاوي جدولهاي
آماري، تصاوير، نقشهها، فرمها، يا اطلاعات مشابهي است كه در متن اصلي به گونهاي
به آنها اشاره شده است.
ـ درصورتيكه اين گونه موارد، موضوع بحث
نوشته است و بايستي پيوسته به آنها رجوع كرد، بهتر است در متن قرار گيرد.
ـ اين بخش را ميتوان براساس نوع اطلاعات
به قسمتهاي كوچكتري تقسيم كرد، مانند پيوست1، پيوست 2 هر يك از پيوستها را بايستي
شماره داد اين شمارهها ادامه شمارهگذاري صفحههاي پاياننامه نيست بدين معنا كه
شماره و عنوان هر پيوست ميبايد مطابق با شماره و عنوان فصلهاي پايان نامه تنظيم گردد و سپس آنها را بهترتيب، آخر پاياننامه آورد.
ـ هرجا لازم باشد به پيوستها اشاره نمود
ميتواننوشت ”رجوع شود به پيوست شمارة ...“
ـ پيوستها را ميتوان با فاصله يك صفحه
سفيد پس از متن پاياننامه آورد.
13 - چكيده انگليسي(Abstract) : Top
آوردن چكيده انگليسي در پايان نامههاي كارشناسي ارشد و
دكترا الزامي است . كلمه چكيده با حروف بزرگ انگليسي در قسمت بالاي صفحه تايپ
گردد. چكيده بايستي 250
كلمه و يا كمتر و همراه با 4 الي 7 كليد واژه به زبان انگليسي باشد.
14- صفحه عنوان
انگليسي : Top
صفحه عنوان به
زبان انگليسي براي پايان نامههاي كارشناسي ارشد و دكترا اجباري است. و پس از
چكيده انگليسي(درانتهای پايان نامه) قرارميگيرد.صفحه
عنوان انگليسي ترجمه صفحه عنوان فارسي است.
15- عطف پاياننامه : Top
عطف پاياننامه زركوب با فونت 18 لوتوس
و به صورت زير تهيه گردد. ذكر سال با فاصله 5 سانتيمتر از لبه پائيني عطف
ضروري است.
نام
عنوان
سال
16- شرايط
تحويل پايان نامه به کتابخانه: Top
الف- ضروري است دانشجو در هنگام
تسويه حساب با كتابخانه موارد زير را رعايت نمايد:
- تحويل يك نسخه پاياننامه
كارشناسي، كارشناسي ارشد و دكترا
- تحويل ديسك نوري حاوي اطلاعات
متن كامل پاياننامه كارشناسي ارشد به صورتPDF و Word
- تکميل فرم
ورود اطلاعات پايان نامه در سیستم کتابخانه ديجيتالی . راهنمای چگونگی ورود اطلاعات
تبصره 1: از الصاق هرگونه
تصوير، نمودار، نقشه، جدول و ساير موارد خارجي به صفحات پاياننامه خودداري نمايد.
بديهي است كتابخانه از پذيرفتن اينگونه پايان نامهها معذور ميباشد.
تبصره
2: در
صورتي كه پاياننامه حاوي ديسك نوري و يا فلاپي ديسك باشد آنرا در پوشش ضد خش قرار
داده و در انتهاي پاياننامه چسبانده شود.
ب- تسويهحسـاب با كتابخـانه منوط به تحويل پاياننامه همـراه
با ديسك نوري حـاوي اطاعـات به شكل زيـر ميباشد:
کارشناسی
: تحويل يک نسخه چاپی به رنگ مشکی
ارشد و دکترا: تحويل يک نسخه چاپی به رنگ طوسی برای ارشد و
سفيد برای دکترا و يک نسخه الکترونيکی آن
توجه: جهت اطلاعات بيشتر از نحوی ارائه نسخه های پايان نامه از کتابدار
دانشکده سوال فرماييد)
لوح فشرده می بايستی دارای شرايط ذيل
باشد:
پوشهاي بنام خود و شماره دانشجويي ساخته
و داخل آن اطلاعات پاياننامه را با فرمتPDF و word (الزامي) قرار
دهيد (مانند شكل).
موارد درخواستي در پوشههاي جداگانه قرار داشته
باشد (مانند شكل).
عناوين هر فايل به زبان انگليسي نوشته شود
(مانند شكل).
در صورتيكه اطلاعات يا برنامهاي جهت استفاده و
يا خواندن پاياننامه لازم ميباشد در پوشهاي به نام Read me
قرار دهيد.
پوشه 1- شامل كل اطلاعات پاياننامه (از صفحه عنوان
فارسي تا انتهاي پاياننامه صفحه عنوان انگليسي) و در صورت امكان بصورت پيوسته
پوشه 2- شامل صفحه عنوان فارسي و انگليسي با فايلهاي
جداگانه.
پوشه 3- شامل چكيده فارسي و انگليسي با فايلهاي جداگانه.
پوشه 4- شامل عناوين مندرجات پاياننامه باشد.
رنگ CD روشن و بدون شکل و علائم باشد نام و نام خانوادگی،
شماره دانشجويی و عنوان پايان نامه را روی آن قيد نماييد.
مراجع :
Top
1-
نقيان فشاركي ، مهدي . راهنماي تدوين گزارش هاي
علمي و فني ( به روش تحقيق ). تهران گروه صنايع يا مهدي (عج)، انتشارات يا مهدي،
1378
2-
تواكو، اوبز. چگونه
ميتوان يك پايان نامه تحصيلي
نوشت. ترجمه غلامحسين معماريان. ويراستار زهرا اسماعيلي فرد. سلسله انتشارات
دانشگاه علم و صنعت ايران،1371 شماره 153 .
3-
حري، عباس.آئين نگارش علمي.
تهران: هيأت امناي كتابخانههاي عمومي كشور، دبيرخانه، 1378
4-
عاصمپور، هما؛ ملك، رقيه. دستورالعمل تهيه پايان نامههاي
تحصيلي. تهران: دانشگاه صنعتياميركبير، 1368
مطالب مشابه :
پایان نامه(2)
روزی که توانستم از پایان نامه ای که 2 سال تمام با زحمت و در صفحه تقدیم پایان نامه ام چنین
نمونه هايي از تقديم و تشكر براي صفحه تقديم پايان نامه
نمونه هايي از تقديم و تشكر براي صفحه تقديم پايان نامه صفحه تقديم از جملات ادبی
راهنماي نگارش پايان نامه هاي كارشناسي ارشد
راهنماي نگارش پايان نامه هاي (تصويب نامه)-5 صفحه ي تقديم جملات ساده و روان بيان
راهنمای نگارش پایان نامه
راهنماي نگارش پايان نامه 6- صفحهي تقديم. البته ضروري است يافته ها در ابتدا با جملات
شيوه تدوين پايان نامه دوره كارشناسي
شيوه تدوين پايان نامه 5- حاشيه متن از سمت راست و چپ هر صفحه پايان نامه 5 1- جملات متن حتي
پاياننامههاي تحصيلي در دانشگاه
- صفحه تقديم بهتر است از آوردن جملات (از صفحه عنوان فارسي تا انتهاي پاياننامه صفحه
دستورالعمل تدوین پايان نامه
3-6.صفحه « تقديم به روي جلد و صفحة تأييد پايان نامه مي آيد، از يا جمله يا جملات
برچسب :
جملات صفحه تقديم پايان نامه