كتاب هاي مرجع

تعريف کتاب مرجعکتاب مرجع کتابی است كه نه براي مطالعه ی سراسر آن بلكه براي پاسخ يابي از بخش و يا بخش هايي از آن به کار می آید. كتاب هاي مرجع اطلاعات مورد نياز جوينده را يا مستقيما در اختيار او قرار مي دهند مانند : واژه نامه ها، فرهنگنامه ها، راهنماها ... يا جوينده را به منابع ديگري كه اطلاعات مورد نیاز او را در بردارند، راهنمايي مي كنند همچون : كتابشناسي ها، فهرست ها، مقاله نامه ها و ... .
هدف
کتاب مرجع به كودك و نوجوان كمك مي كند تا برای پرسش هاي گوناگون خود در زمينه هاي مختلف دانش بشري پاسخ یابد. در واقع کتاب مرجع به کودک و نوجوان آگاهی می دهد كه اطلاعات مورد نياز خود را چگونه و در كجا بيابد .

كيفيت محتوا
 تنظیم کتاب مرجع باید به گونه ای باشد که جوينده بتواند به آساني پاسخ خود را در آن بيابد .
 کتاب باید مقدمه ی جامع و ساده اي در زمينه ی گستره ی كار ، شيوه تنظيم اطلاعات ، نشانه های اختصاری به کار رفته و هرگونه اطلاعات مفيد ديگر براي بازيابي آسان اطلاعات مندرج در آن داشته باشد.
 دامنه اطلاعاتي كه در كتاب مرجع داده مي شود بايد با حجم آن و گروه مخاطبانی که از کتاب استفاده می کنند ، همخوانی داشته باشد.
 ذکر تاريخ چاپ يا تجديدنظر در كتاب مرجع بسيار مهم است زيرا نشان می دهد به تغييرات جديد و به کارگیری آخرين اصلاحات ، توجه شده است .
 از كوته نوشت ها ( نشانه های اختصاري ) و نشانه ها به شرط توضيح و توجيه در مقدمه، استفاده شود .
 از ارجاع دادن برای ايجاد رابطه ميان اجزاء و عناصر اطلاعات ، تفهيم مفاهيم برابر يا همپايه ،ارتباط ميان اجزاء و كليات(و بالعكس )و مانند آن استفاده شود .
 مطالب شبه دایرةالمعارف ها معمولاٌ كوتاه و پراكنده اند ولي در عين حال به يكديگر وابسته اند .
 در آمارنامه ها و سالنامه هاي آماري بیشتر،از انواع نمودارها و جدول ها استفاده مي شود .
كيفيت ساخت و پرداخت
 کتاب مرجع ضمن کامل و فراگیر بودن مطالب ، بايد ساختي هنرمندانه و پركشش داشته باشد تا خواننده نسبت به استفاده از آن ترغيب و تشويق شود .
 در صورت استفاده از طرح ها و تصاوير مختلف براي ارائه اطلاعات ، ضمن رعايت انتظام و انسجام ويژه ی كتاب هاي مرجع ، به درستی و دقت مطالب آن آسیب نرسد .
 تنظيم كتاب هاي مرجع به شيوه هاي متداول الفبايي ، موضوعي – الفبايي و يا تاريخي انجام می شود. در هر حال بايد شيوه ی تنظيم به بياني ساده و روشي آسان در مقدمه توضیح داده شود تا جوینده در یافتن پاسخ مورد نیاز خود سردرگم نشود.
 تنظيم كتاب هاي مرجع به هر شيوه اي كه باشد نياز به نمايه هايي دارد كه كليد بازيابي اطلاعات در داخل كتاب به شمار می آید . چگونگی تنظيم نمايه ها و بازيابي اطلاعات از طريق آن ها، لازم است در مقدمه کتاب به روشي آسان همراه با نمونه نوشته شود .
 در برخي موارد افزودن اطلاعات جانبي در كتاب هاي مرجع ، مانند چگونگی تلفظ بعضي از واژه ها از طريق علامت و اعراب گذاري ضروری است.
 هماهنگي مطالب و نظم منطقي در نوشته ها و ارائه اطلاعات از اهميت ويژه ای برخوردار است .
 روند نگارش مقاله ها بايد هماهنگ با هدف و همسان با كل مطالب باشد .
 تهيه و تدوين كتاب هاي مرجع بايد توسط افراد کارشناس انجام شود.
 مخاطب و نوع اطلاعات ارائه شده در كتاب مرجع بايد مشخص باشد .
كيفيت زبان و بيان
 در کتاب مرجع زبان و بيان بايد درست ، سليس و روان ، ساده و متناسب با توانايي خوانندگان باشد .
 شيوه نگارش باید با نوع كتاب مرجع تناسب داشته باشد .
 قابليت گروه سني خوانندگان ، از دیدگاه سادگي زبان و انتخاب شيوه نگارش دست كم گرفته نشود .
 واژگان تخصصي با تعريف و توضيح در مقدمه و يا زیر هر مدخل ( در پانويس ) و همچنين از طريق تكرارهاي منطقي تثبیت شوند .
 از به كاربردن زبان محاوره اي و شكسته يا لهجه ها و گویش های محلي خودداري شود مگر آن كه اطلاعات منطقه ی خاصي مورد نظر باشد كه در اين صورت مي توان از لهجه ها و گویش های محلي همراه با معني و توضيح فارسي متداول استفاده کرد .
 از پرگویی در بيان توصيف ها باید پرهيز كرده و سادگي و ايجاز رعايت شود .
 در مورد كتاب هاي مرجع مربوط به حوزه علوم و فنون بايد از زبان علمي و در عين حال قابل فهم خواننده استفاده شود .
 نقطه گذاري ، حركت و اعراب كلمه ها رعايت شود .
 واژه هاي نو در حد لازم به کار گرفته شود .

كيفيت تصوير
 تصویر ارائه شده باید با متن ، پيوندي منطقي داشته باشد .
 قدرت خلاقيت كودكان و نوجوانان را برانگيزد .
 به ايجاد مفهوم درست و دقيق از موضوع مورد بحث ( مدخل ) در ذهن خواننده كمك كند .
 به درك آسان تر و بيان بهتر مطالب كمك كند .
 مستند باشد .
 داراي زيرنويس باشد .
 تصويرها ، نمودارها ، جدول ها و ... در نزديك ترين مكان مرتبط با متن اثر قرار گرفته باشد تا دريافت خواننده از مطالب آسان تر و سريع تر باشد .
 تصویر ضمن برخورداري از كيفيت هنري بايد از نظر بيان تصويري قوي باشد .
 تصاوير انسان و جانوران و طبيعت باید دقيق و واقعي باشند مگر بنا به ضرورت متن، كه می تواند تغييراتي در شکل هاي واقعي صورت گيرد .
 تصويرها بايد ارزش هاي فرهنگي و موقعيت زمان و مكان موضوع مورد نظر را حفظ كنند .
كيفيت ارائه
 شکل ارائه ی كتاب باید با محتواي آن متناسب باشد .
 ظاهر كتاب ، خواننده را به استفاده ترغيب كند .
 صفحه ها، هنرمندانه تنظيم شده باشند .
 فهرست مندرجات ، مقدمه ، متن اصلي ، نمايه ها و در صورت امكان فهرست منابع و مآخذ به ترتيب در جاي اصلي خود قرار گرفته باشند .
 نوع كاغذ و جلد و صحافي،امكان استفاده ممتد از كتاب را بدهد .
 کتاب تا حد امكان ارزان باشد .
 حروف انتخابي ، مناسب با قدرت خواندن كودكان و نوجوانان باشد. به عنوان نمونه براي كودكان گروه سني ب كه خواندن را تازه آغاز كرده اند، از حروف درشت استفاده شود .
 روي جلد كتاب جالب توجه باشد .
 مشخصات اثر در پشت اولين صفحه بعد از جلد ( صفحه عنوان ) به طور كامل درج شده باشد .
 كتاب مرجع باید از تنظيمي هنرمندانه برخوردار باشد .
 اندازه و قطع كتاب مرجع متناسب با پسند و توانايي گروه هاي مختلف سني كودكان و نوجوانان باشد

كتاب هاي مرجع

مطالب مشابه :

آموزش جدول ضرب فقط با 36 عمليات

شروع بازیهای تابستانی

روش جدید در آموزش جدول ضرب

آموزش ضرب سال سوم ابتدايي

دانلود نرم افزار جدول کلمات متقاطع فارسی 2

نمونه سوال

كتاب هاي مرجع

آموزش جدول ضرب فقط با 36 عمليات