بررسي پرکاری غده تیرویید (هیپرتیروئیدیسم)

تیرویید

پركاری‌ تیرویید عبارت‌ است‌ از فعالیت‌ بیش‌ از حد طبیعی‌ غده‌ تیرویید، كه‌ هورمون‌های‌ مترشحه‌ از آن‌ در تنظیم‌ تمام‌ كارهای‌ بدن‌ نقش‌ دارند.

● پركاری‌ تیرویید

پركاری‌ تیرویید عبارت‌ است‌ از فعالیت‌ بیش‌ از حد طبیعی‌ غده‌ تیرویید، كه‌ هورمون‌های‌ مترشحه‌ از آن‌ در تنظیم‌ تمام‌ كارهای‌ بدن‌ نقش‌ دارند. در نتیجه‌ این‌ فعالیت‌ بیش‌ از حد، تولید هورمون‌های‌ تیرویید افزایش‌ می‌یابد. شایع‌ترین‌ نوع‌ پركاری‌ تیرویید، بیماری‌ گریوز نامیده‌ می‌شود. پركاری‌ تیرویید، بزرگسالان‌ ۵۰-۲۰ ساله‌ و عمدتاً زنان‌ را گرفتار می‌كند.

● علایم‌ شایع‌

ـ فعالیت‌ بیش‌ از اندازه‌

ـ احساس‌ گرما یا داغی‌ در تمام‌ زمان‌ها

ـ لرزش‌

ـ تعریق‌

ـ خارش‌ پوست‌

ـ تند، نامنظم‌ و كوبنده‌ بودن‌ ضربان‌ قلب‌

ـ كاهش‌ وزن‌ علی‌رغم‌ این‌ كه‌ فرد زیادتر از حد عادی‌ غذا می‌خورد. البته‌ در افراد مسن‌ ممكن‌ است‌ افزایش‌ وزن‌ دیده‌ شود.

ـ اضطراب‌ و بی‌قراری‌ قابل‌ توجه‌

ـ گاهی‌ بیرون‌زدگی‌ چشم‌ها و دو تا دیدن‌ گاهی‌ اسهال‌

ـ گاهی‌ ریزش‌ مو

ـ گاهی‌ گواتر (بزرگ‌ شدن‌ غده‌ تیرویید)

● علل‌

ـ اختلالات‌ خودایمنی‌ (بدن‌ پادتن‌هایی‌ تولید می‌كند كه‌ باعث‌ تحریك‌ تولید مقادیر بیش‌ از حد طبیی‌ هورمون‌های‌ تیروییدی‌ می‌شود).

ـ گرهك‌ها یا تومورهای‌ تیرویید

ـ تیروییدیت‌ (التهاب‌ غده‌ تیرویید)

▪ عوامل‌ افزایش‌دهنده‌ خطر

ـ سابقه‌ خانوادگی‌ پركاری‌ تیرویید

ـ استرس‌

ـ جنس‌ زن‌

ـ سایر اختلالات‌ ایمنی‌

● پیشگیری‌

راه‌ خاصی‌ برای‌ پیشگیری‌ از آن‌ وجود ندارد.

● عواقب‌ مورد انتظار

معمولاً با دارو یا جراحی‌ قابل‌ معالجه‌ است‌. شش‌ ماه‌ فرصت‌ دهید تا بیماری‌ خوب‌ شود. برخی‌ از انواع‌ پركاری‌ تیرویید ممكن‌ است‌ بدون‌ درمان‌ هم‌ خوب‌ شوند.

● عوارض‌ احتمالی‌

ـ نارسایی‌ احتقانی‌ قلب‌

ـ «طوفان‌ تیرویید» كه‌ عبارت‌ است‌ از بدتر شدن‌ ناگهانی‌ تمام‌ علایم‌. این‌ یك‌ اورژانس‌ تهدیدكننده‌ زندگی‌ است‌.

ـ تشخیص‌ اشتباه‌ به‌ عنوان‌ یك‌ واكنش‌ اضطرابی‌ روانی‌

● درمان‌

بررسی‌های‌ تشخیصی‌ ممكن‌ است‌ شامل‌ آزمایش‌ خون‌ و بررسی‌های‌ رادیواكتیو مثل‌ اندازه‌گیری‌ برداشت‌ ید ۱۳۱ توسط‌ تیرویید باشد.

درمان‌ مناسب‌ به‌ اندازه‌ گواتر، علل‌، سن‌، و مدت‌ زمانی‌ كه‌ جراحی‌ می‌تواند به‌ تأخیر افتد (در صورتی‌ كه‌ كاندید عمل‌ جراحی‌ باشید) بستگی‌ دارد.

پركاری‌ تیرویید را در اكثر بیماران‌ می‌توان‌ با دارو كنترل‌ نمود.

عمل‌ جراحی‌ برای‌ برداشتن‌ قسمتی‌ از تیرویید در بعضی‌ از بیماران‌ توصیه‌ می‌شود.

● داروها

داروهای‌ ضد تیرویید برای‌ مهار فعالیت‌ تیرویید

مسدودكننده‌های‌ بتا آدرنرژیك‌ برای‌ كم‌كردن‌ تعداد ضربان‌ قلب‌ افزایش‌ یافته‌ ید رادیواكتیو، كه‌ سلول‌های‌ تیرویید را به‌طور انتخابی‌ نابود می‌سازد.

● فعالیت‌

حتی‌المقدور فعالیت‌ خود را محدود نمایید تا این‌ كه‌ بیماری‌ تحت‌ كنترل‌ درآید. فعالیت‌های‌ خود را برحسب‌ شدت‌ بیماری‌ تنظیم‌ كنید.

● رژیم‌ غذایی‌

ـ رژیم‌ غذایی‌ حاوی‌ پروتئین‌ زیاد داشته‌ باشید تا بافت‌های‌ از دست‌ رفته‌ در اثر فعالیت‌ بیش‌ از حد تیرویید بازسازی‌ شوند.

ـ اگر اضافه‌ وزن‌ دارید، یك‌ رژیم‌ لاغری‌ مناسب‌ بگیرید.

ـ ـدر این‌ شرایط‌ به‌ پزشك‌ خود مراجعه‌ نمایید اگر شما یا یكی‌ از اعضای‌ خانواده‌تان‌ علایم‌ پركاری‌ تیرویید را دارید.

ـ اگر علایم‌ به‌طور ناگهانی‌ بدتر شوند، خصوساً پس‌ از جراحی‌

ـ اگر دچار علایم‌ جدید و غیر قابل‌ توجیه‌ شده‌اید. داروهای‌ مورد استفاده‌ در درمان‌ ممكن‌ است‌ عوارض‌ جانبی‌ به‌ همراه‌ داشته‌ باشند
بررسي پرکاری غده تیروئید (هیپرتیروئیدیسم)

پرکاری تیروئید (هیپرتیروئیدیسم)
شایع ترین علت این عارضه (۸۵ درصد موارد) بیماری گریو است، که ناشی از تحریک بیش از حد غده ی تیروئید توسط سیستم ایمنی است. مصرف بیش از اندازه ی هورمون تیروئید یا داروهای حاوی هورمون تیروئید، فعالیت بیش از حد ندول های غده ی تیروئید و همچنین التهاب تیروئید که باعث ذخیره شدن و ترشح مقدار زیادی هورمون در خون می شود از سایر عوامل ابتلا به پرکاری تیروئید هستند.

پرکاری تیروئید در بین زنان شایع تر از مردان (۴ به ۱) است و بیش تر در سنین ۴۰-۲۰ سالگی بروز می کند. افزایش ترشح هورمون های تیروئید می تواند سطح متابولیک بدن را ۱۰۰-۶۰ برابر افزایش دهد. این امر باعث بروز دامنه ی وسیعی از علائم زیر می شود.
علایم پرکاری تیروئید
کاهش وزن سریع ( علی رغم افزایش اشتها و حتی مصرف زیاد غذا)، بی حوصلگی و تحریک پذیری شدید، کاهش تمرکز، ایجاد حالات و تنش های عصبی، اضطراب و نگرانی ، اختلال خواب، افزایش- ضربان قلب و تپش قلب به دنبال انجام کارهای معمول، افزایش فشار خون، تعریق بیش از حد، ضعف عضلانی، لرزش و تنشهای غیرارادی،( خصوصاً در دستان و انگشتان) مشکلات بینایی و بیرون زدگی غیر طبیعی کره ی چشم یا اگزوفتالمی، گواتر یا بزرگ شدن غده ی تیروئید، افزایش حساسیت و تحریک پذیری نسبت به گرما، تغییر حرکات طبیعی روده ی بزرگ،( اسهال و یبوست) و ریزش مو .
درمان
این بیمار به محض تشخیص، باید تحت درمان قرار گیرد. معمولاً از ید رادیواکتیو، داروهای ضد تیروئید و در برخی موارد ازروش های جراحی برای برداشتن بخشی از غده، استفاده می شود. در هر یک از این روش های درمانی، تغییر شیوه ی زندگی، تغییر و اصلاح رژیم غذایی و تطابق فعالیت می توانند نقش بسیار مهمی در جهت بهبودی بیمار داشته باشد. رژیم غذایی در پرکاری تیروئید (هیپرتیروئیدیسم)
۱- از آنجا که میزان انرژی مورد نیاز در این شرایط ۶۰-۵۰ درصد درصد افزایش می یابد، بیماران باید از رژیم پرکالری (حدود ۴۰ کیلوکالری به ازای هر کیلوگرم وزن بدن) استفاده نمایند. بهتر است بیماران تعداد وعده های غذایی را افزایش دهند و در مقابل، از حجم هر وعده مقداری کم کنند.

۲- دریافت پروتئین نیز باید بین ۷۵/۱ – ۱ گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن افزایش یابد. گنجاندن تخم مرغ، گوشت قرمز، گوشت ماکیان و ترکیب غلات و حبوبات در رژیم غذایی برای تأمین نیاز پروتئینی توصیه می شود. در صورت تخلیه ی ذخایر پروتئینی بدن، استفاده از مکمل های پروتئینی به ویژه قبل و بعد از عمل جراحی زیر نظر متخصص تغذیه، می تواند مفید باشد.

۳- با توجه به افزایش نیاز به ویتامین ها، استفاده از مکمل ویتامین c، ویتامین b کمپلکس خصوصاً ویتامین های b۱ ، b۲ ، و b۱۲ همراه رژیم غذایی بسیار مفید می باشد. به طور کلی استفاده از مولتی ویتامین و مولتی مینرال توصیه می شود. منابع غذایی ویتامین های فوق که باید در رژیم غذایی این بیماران گنجانده شوند عبارت اند از: انبه، مرکبات ، کیوی ، شیر و فرآورده های آن، سبزیجات سبز رنگ، جوانه ی حبوبات و ماهی .

به نظر می آید مقادیر زیاد ویتامین a باعث مهار عملکرد غده ی تیروئید و بهبود علایم بیماری گریو می شوند. مکمل ویتامین c نیز برای بهبود علایم و شرایط متابولیکی مفید است. لازم است بدانید دریافت غیرضروری ویتامین ها در بدن مانند دارو، اثر خواهند کرد و می توانند اثرات جانبی متعددی بر سلامت شما داشته باشند.

۴- از مصرف زیاد ید پرهیز شود. لازم به ذکر است از آن جا که بعضی از مکمل های ویتامینی و مواد معدنی، دارای مقادیری ید نیز هستند، مبتلایان به پرکاری تیروئید، باید از مصرف این قبیل مکمل ها و هرگونه مکمل ید پرهیز کنند. در ضمن از مصرف برخی غذاهای دریایی، علف ها و جلبک های دریایی هم که غنی از ید هستند، باید اجتناب نمایند.

۵- مصرف کلیه ی غذاها و نوشیدنی های تحریک کننده مانند شکلات، نوشیدنی های کافئین دار( مانند چای ، قهوه ، کولا) و همچنین کشیدن سیگار باید در این بیماران محدود شود.

۶- از گواتروژن های طبیعی استفاده شود. منظور از گواتروژن ها ترکیباتی هستند که باعث کاهش عملکرد غده ی تیروئید می شوند. بنابراین استفاده از آنها به هنگام پرکاری تیروئید موثر خواهد بود. منابع عمده ی گواتروژن ها عبارت اند از: سبزیجات خانواده ی کلم ،(از قبیل کلم ، گل کلم، کلم قمری، کلم بروکلی و بروکسل) اسفناج، شلغم ، گلابی ، هلو، همچنین بادام زمینی و سویا . جالب است بدانید ترکیبات گواتروژن به دنبال حرات از بین می روند.

نسبت به دریافت توام گواتروژن های طبیعی با داروهای ضد تیروئید باید کاملاً احتیاط نمود، زیرا این ترکیبات می توانند باعث افزایش عوارض جانبی داروها شوند. البته همان طور که اشاره شد پخت مواد غذایی فوق می تواند این اثرات را کاهش دهد. سایر سبزیجات مفید در هیپرتیروئیدیسم عبارت اند از: هویج ، کرفس، فلفل سبز، جعفری، تره آبی، زردآلو ، سیب ، زغال اخته، گریپ فورت و آناناس.

با توجه به این که سوخت و ساز کلسیم در مبتلایان به بیماری گریو تغییر می کند این افراد بیشتر در معرض پوکی استخوان (استئوپروز) قرار دارند. بنابراین مصرف مکمل کلسیم زیر نظر متخصص می تواند مفید باشد.

در شرایطی که فرد مشکل کلیوی یا قلبی خاصی نداشته باشد، مصرف روزانه ی ۴-۳ لیتر آب در روز توصیه می شود. در بعضی از بیماران مبتلا به اگزوفتالمی نیز شاید مجبور به محدود کردن مقدار مایعات و نمک دریافتی باشیم. عصبانيت، ريزش مو و كاهش وزن از علائم اصلي پركاري تيروئيد است
افزايش تعريق، كاهش قلب و عصبانيت و زودرنچي ريزش مو و اختلالات عادت ماهانه در زنان از علائم پركاري تيروئيد است.
دكتر كاوه اي فوق تخصص غدد و متابوليسم در گفتگو باباشگاه خبرنگاران افزود: افزايش عملكرد تيروئيد يا افزايش ترشح هورمون هاي تيروئيدي پركاري تيروئيد نام دارد كه يا با منشاء تيروئيدي و يا به علت مصرف بيش از حد داروي لووتيروكسين و با منشاء خوراكي در افراد ايجاد مي شود.
وي ادامه داد: در مجموع شايعترين علت پركاري تيروئيد بيماري گريز است، اين بيماري كه يك بيماري خود ايمني است كه موجب ترشح پادتن هايي در بدن مي شود كه اين پادتن ها غده تيروئيد فرد را تحريك كرده وباعث افزايش هورمون هاي تيروئيد مي شوند.
دكتر كاوه اي گواترهاي گره اي را از علل ديگر پركاري تيروئيد دانست و اظهار كرد: گواترهاي گره اي هنگامي كه به مرحله سمي شدن وارد مي شوند پركاري تيروئيد را موجب مي شوند.
وي با اشاره به اينكه در ايران كم كاري تيروئيد شايع تر از پركاري اين غده است افزود: شايع ترين علت كم كاري تيروئيد بيماري هاشيموتو است كه معمولا با گواتر همراه است و موجب از كار افتادن غده تيروئيد مي شود.

لرزش دست و حالت عصبي از نشانه‌هاي ابتلا به پركاري تيروئيد است

پر كاري تيروئيد بيماري بسيار فراگيري است كه بسياري از مردم از آن غافلند يا به تشخيص آن اهميتي نمي‌دهند.
درمان اين بيماري معمولا به جراحي نيازي ندارد و با سهولت و با مصرف دارو رفع مي‌شود، اما ميزان مصرف دارو بايد با نظر مستقيم پزشك صورت گيرد. لازم به ذكر است: ضربان قلب بالا، تعريق فراوان، پرخوري، لاغري، لرزش دست، حالت عصبي از نشانه‌هاي ابتلا به پركاري غده تيروئيد است كه افراد در صورت داشتن اين علايم بايد به آن حساس باشند و خود را كنترل كنند.

عصبيت‌هاي دائمي و بي حالي از علائم پركاري غده تيروئيد است
به گزارش سلامت نیوزبه نقل از خبرگزاري آلمان اختلال در خواب تعريق زياد و تپش قلب در مواردي هم اسهال و ريزش مو از ديگر علائم پركاري غده تيروئيد است.بنابراين گزارش، در افراد سالمند علائم پركاري غده تيروئيد ضعيف تر و بيشتر به صورت خستگي يبوست و خشكي پوست بروز مي كند.اين گزارش مي‌افزايد: به دليل بروز ناراحتي هاي روحي و رواني اغلب به اشتباه بيماران مبتلا به پركاري تيروئيد با داروهاي روان درماني درمان مي‌شوند.
بر اساس اين گزارش، متخصصان براي افراد داراي اين علائم توصيه مي‌كنند ابتدا براي معاينه به يك متخصص غدد داخلي مراجعه كنند.گفتني است: با داشتن تغذيه سرشار از يد در دوران كودكي و نوجواني مي‌توان از نقص در عملكرد غده تيروئيد جلوگيري كرد و به همين دليل استفاده از نمك يددار و ماهي هاي دريايي براي همه توصيه مي‌شود عضو كميته علمي كنگره چشم پزشكي:
زل‌زدگي شايع‌ترين تظاهر اختلالات چشمي ناشي از تيروئيد است

عضو كميته علمي چهاردهمين كنگره سراسري چشم پزشكي ايران گفت: «زل زدگي» ‌يا خيرگي و بيرون زدن چشم، شايع‌ترين تظاهر اختلالات چشمي ناشي از تيروئيد است.

به گزارش سرويس «بهداشت و درمان» خبرگزاري دانشجويان ايران، دكتر محسن بهمني كشكولي كه در آستانه برپايي «چهاردهمين كنگره سراسري چشم پزشكي ايران» (24 تا 27 آذرماه ) سخن مي‌گفت، با بيان اين مطلب گفت: بر اساس يافته‌هاي يك پژوهش، درگيري عصب بينايي چشم در بيماران دچار اختلالات چشمي ناشي از تيروئيد به دليل مراجعه نكردن به موقع به چشم پزشك در ايران بيشتر از كشورهاي آمريكا و اروپاست.

وي افزود: در طرحي كه با عنوان «بررسي ميزان شيوع درگيري كلينيكي بيماري چشمي وابسته به تيروئيد در ميان بيماران داراي بيماري تيروئيد» انجام شد، ‌از بررسي وضعيت 248 بيمار مراجعه‌كننده به انستيتو غدد ايران مشخص شد، بيماري چشمي ناشي از تيروئيد در ارتباط با تمامي اختلالات تيروئيد از قبيل پركاري،‌ كم كاري و ... بروز مي‌كند.

وي افزود: يافته‌هاي اين پژوهش همچنين بيانگر اين امر بود كه بيماري چشمي ناشي از تيروئيد، مي‌تواند قبل، بعد يا همزمان با اختلال غدد تيروئيد تظاهر كند.

دكتر بهمني كشكولي يادآور شد: در راستاي مطالعات قبلي، پژوهش انجام شده نشان داد كه كشيدن سيگار يك ريسك فاكتور عمده در بيماران چشمي وابسته به تيروئيد در ايران است.

مجري طرح مذكور اضافه كرد: ‌بررسي‌هاي انجام شده همچنين بيانگر اين امر بود كه زنان 2 برابر مردان به اين بيماري مبتلا بودند.

مطالب از سایت ایران سلامت اخذ شده است

بررسي پرکاری غده تیرویید (هیپرتیروئیدیسم)

مطالب مشابه :

چشم‌ها زير تيغ زيبايي

اولین درمان کننده نابینایی در اثر ضربه به سر و چشم - مرد - ایران

بررسي پرکاری غده تیرویید (هیپرتیروئیدیسم)

حمايت 518 هنرمند.بازیگرو مداحان كشور از « احمدي‌نژاد»

لیست تمامی نامزدهای عضویت در هیات اجرایی