مجازات یا مکافات (قسمت آخر)

شما این امر را در نظر داشته باشید وقتی کسی که می خواهد رشوه بدهد یا رشوه بگیرد مطمئنا در وضعیت مالی یا مقام مناسبی به سر می برد که می خواهد برای انجام یا انجام ندادن کاری به مأمور دولت رشوه بدهد یا از یک شخصی رشوه بگیرد. حال به نظر شما در این وضعیت اعمال مجازات حبس و شلاق بهتر می تواند نظم و امنیت جامعه و اجتماع را برقرار بکند یا اعمال مجازات هیجده میلیون ریال تا یکصد میلیون ریال همراه با انفصال موقت یا دایم مأمور دولت.

در حال حاضر با توجه به این که اشخاص به اموال خودشان کمتر از جسم خودشان ارزش قائل نیستند و حتی در مواردی بیشتر از خودشان به اموالشان اهمیت می دهند به نظر مجازات مالی مناسب تر باشد .

با اعمال مجازات های مادی مناسب هم در جهت پیشگیری از وقوع جرم رفته ایم و هم متحمل هزینه های کلان و بدون ثمر در راه اصلاح بزهکاران نشده ایم.

اما در قسمت دیگر این مقاله می خواهیم تأثیر تطمیع را در پیشگیری از ارتکاب جرم هم نسبت به راشی و هم نسبت به مرتشی مورد بررسی قرار بدهیم.

با جمع تبصره ۵ ماده ۳ قانون تشدید مجازات مرتکبین جرایم کلاهبرداری و ارتشاء و اختلاس. و تبصره ماده ۵۹۲ ق.م.ا متوجه این امر می شویم که موارد معافیت راشی از مجازات عبارت است از الف) گزارش دادن به مأمور قبل از کشف جرم ب)شکایت پس از پرداخت رشوه ج)اضطرار در پرداخت رشوه.

حال در ضمن حفظ این موارد جهت معافیت می توانیم از مواردی استفاده کنیم که مشوق طرفین به اعلام وصول یا ایصال رشوه گردد. برای نمونه همان گونه که در بند اول تبصره ۵ماده ۳ قانون تشدید… آمده است، اگر راشی ضمن تعقیب با مأمورین همکاری نماید تا نصف مال به او برگردانده می شود و چون این ماده اشاره به حبس و جزای نقدی نکرده با توجه به عدم وجود ماده ۵۹۲ ق.م.ا در زمان تصویب قانون تشدید در سال ۱۳۶۷ به نظر می رسد با نبود هرگونه نص قانونی برای معافیت از مجازات راشی که با مأمورین همکاری می کند باید گفت عمل وی کماکان مشمول ماده ۵۹۲ ق.م.ا می باشد و همکاری با مأمورین باعث می شود که این شخص طبق بند ۲ ماده ۲۲ ق.م.ا از تخفیف برخوردار شود و لذا مجازات حبس و شلاق نیز کماکان به جای خود باقی بوده هر چند که ممکن است تخفیفی در آن صورت گرفته باشد.

حال اگر برای راشی این امتیاز را به وجود آوریم که در صورت اعلام و اثبات این امر که مأمور دولت مبادرت به اخذ وجه یا مالی نموده است علاوه بر عدم مجازات و استرداد مال پرداخته شده، دو برابر همان میزان نیز هدیه قانونی به وی تعلق خواهد گرفت که مرتشی باید در حق راشی پرداخت نماید و نیز به همان میزان مجازات در حق دولت؛ و یا بالعکس در مورد مرتشی. آیا در مسیر پیشگیری از وقوع جرم اقدام ننموده ایم.

با توجه به این که در این نحو مجازات راشی یا مرتشی در صورت اعلام وقوع جرم دو برابر آنچه را که طرف پیشنهاد به او می دهد به صورت قانونی به دست می آورد، مطمئنا در پی اعلام وقوع جرم خواهد بود و از سوی دیگر چون کسی که پیشنهاد رشوه می دهد (راشی یا مرتشی) با احتمال این که طرف مقابل با امتیازی قانونی که در دست دارد و به محض پیشنهاد ممکن است اعلام جرم بکند از این امر خودداری می نماید یعنی همیشه این ترس در کسی که رشوه می دهد یا رشوه می گیرد وجود دارد که طرف مقابل با اعلام و اثبات این امر به نفعی بیشتر از آنچه که وی پیشنهاد می دهد به صورت قانونی خواهد رسید و لذا از این امر خودداری خواهد نمود.

این گونه مجازات ها در خیلی از مواد قانون مجازات اسلامی قابل اعمال هستند و مطمئنا مفیدتر از مجازات های فعلی مقرر در قانون خواهد بود.

بنابراین با جایگزینی مجازات ها و روی آوردن به مجازات مادی با توجه به ارزشی که افراد به اموال خود می دهند و نیز توجه به اقتضائات زمانی و اعمال مجازات متناسب برای پیشگیری از وقوع جرم همگام با شرایط روزمره می توان به نتایج مفیدتر و مثمرثمرتر در جهت اصلاح بزهکاران رسد.

از جمله مزایای مجازات های مادی عبارت است از:

۱) احترام به بعد جسمانی انسان

۲) کاهش هزینه های نگهداری زندانیان

۳) درآمدزایی مناسب برای دولت

۴) پیشگیری مناسب از وقوع جرم

و مزایای دیگر…

نگارش: مسلم عبدی ینگجه

تحقیق و گردآوری: هومن شهرستانی ـ دبیر انجمن علمی حقوق دانشگاه پیام نور شاهرود

مجازات یا مکافات (قسمت آخر)

مطالب مشابه :

تاریخچه دانشگاه پیام نور مجن

اکراه و جنون (قسمت دوّم)

مجازات یا مکافات (قسمت آخر)

دانلودنمونه سوالات دروس رشته مدیریت دانشگاه پیام نور نیمسال اول 93-92

تاسیس انجمن علمی حقوق دانشگاه پیام نور شاهرود

مسئولان استان سمنان شاخص‌های محسوس توسعه متوازن در شهرستان ها را اعلام کنند

دانشگاه های شاهرود

از سایت دکتر جلالی (دیدار دکتر جلالی با رئیس دانشگاه پیام نور کشور )

لیست رشته های کارشناسی ارشد فراگیر پیام نور در سال 93

شروع کلاسهای پیام نور میامی