آزمایش خون
آزمایش خون یکی از مهمترین تستهای آزمایشگاهی است و به این خاطر این پست را برای آشنایی با این تست اماده می کنم . در این پست در مورد اهمیت آزمایش خون ، بیماری هایی که نیاز به آزمایش خون دارند ، نوع سلولهای خونی ، نحوه خون گیری ، فرق سرم و پلاسما و مقادیر نرمال اندیکس های خونی صحبت می کنیم . در باره نحوه برسی اندیکسهای خونی به ویژه در CBC در آینده بحث خواهد شد و مباحث بیشتر جنبه عمومی دارند .
تست خون با نمونه برداری از خون انجام می شود و مهمترین تستی است که دکتر برای تشخیص نوع بیماری شما را به آزمایشگاه ارجاع می دهد . این آزمایش برای شناسایی اندیکس های خون شما ، با مقادیر نرمال است تا علت تفاوت در مقادیر آشکار شود .
آزمایش خون ، آزمایش روتینی است که در همه آزمایشگاه های طبی انجام میشود و شامل تست های بیوشیمیایی و هماتولوژی خون است . هر چند که بعضی از آزمایشات اختصاصی هم در صورت نیاز و شناسایی بیماری خاصی بر روی خون انجام می شود .
همان طور که در بالا هم اشاره شد هدف از آزمایش خون ، برسی اندیکس های خونی شما با مقادیر نرمال است . این مقادیر نرمال در 95 % افراد جمعیت صدق می کند بنابراین مرجع بسیار محکمی برای بیماری فرد خواهد بود .
- نمونه مورد استفاده برای آزمایش خون ، معمولا خون وریدی است و باید خون گرفته شده توسط فرد مجرب انجام گیرد .
بعضی از آزمایشات خون روتین :
- آلرژی
- بیماری های خود ایمنی (مانند روماتوئید آرتریت که قبلا صحبت شد )
- بیماری های خون
- دیابت
- DNA ، بیماری های ارثی و ژنتیکی
- اسکرین کردن دارو
- سموم محیطی
- تناسب ، تغذیه و
- بیماری های گاسترو انترل مربوط به خون
- سلامتی قلب
- هورمون و متابولیسم
- عفونتها
- بیماری های کلیوی
- بیماری های کبدی
- بیماری های STD's (مقاربتی)
- بیماری های تیروئید
در ادامه در مورد انواع تست های خون صحبت میکنیم . به طور کلی آزمایش خون در دو دسته انجام می گیرد : غربال گیری و تشخیص
- غربال گری
زمانی استفاده می شود که فرد علائم بالینی کمی دارد و یا اصلا علائم بالینی ناشی از بیماری را ندارد و نمیتوان چنین فردی را در جامه حدس زد و پیدا کرد . برای مثال : اندازه گیری کلسترول (در پست های بعدی صحبت خواهیم کرد ) معیار خوبی برای غربال گیری افرادی است که ریسک بالای بیماری های قلبی را دارند . این تست برای افرادی انجام می شود که نشانه های بالینی بیماری قلبی را ندارند ولی برای دکتر نکات خطر ناک و ریسکی را نشان میدهد . برای اینکه یک تست غربال گری مفید باشد باید شرایط زیر را داشته باشد :
- به سهولت در دسترس باشد .
- دقیق باشد .
- ارزان باشد .
- ریسک پایین داشته باشد .
- اذیت کمتری برای بیمار داشته باشد .
- تشخیصی
این تستهای خونی زمانی استفاده می شوند که به بیماری خاصی شک کنیم . مانند آلرژی ، ایدز ، هپاتیت ، سرطان و ......
یک تست خون چیست ؟
آزمایش خون یک اندیکس حیاتی تشخیصی است . خون از سلول ها و مواد گوناگونی ساخته شده است . مانند نمک های گوناگون و انواع پروتئین ها . تست خون مقادیر این مواد را آشکار می کند .
فرق سرم و پلاسما
اگر به خون ماده ضد انعقاد اضافه شود و با این شرایط سانتریفیوژ شود، مایع بالایی را پلاسما میگویند . اما اگر به نمونه خون ، ماده ضد انعقاد اضافه نشود و خون را سانتریفیوژ کنیم ، سرم به دست می آید.
چطور خون گرفته می شود ؟
خون از ورید یا شریان گرفته می شود . در یک آزمایشگاه مقادیر کمی (معمولا قطراتی) از یک خون لازم است . بعضی اوقات حتی چند قطره خون مویرگی گرفته شده با لانست کافی است . همانطور که اشاره شد بیشتر خون ها از ورید گرفته می شود (به ویژه در نزدیکی آرنج) . برای نمونه گیری ، ابتدا تورنیکت در قسمت بالایی ورید بسته می شود تا ورید نمایان شود . محل خون گیری ابتدا توسط ماده ضد عفونی کننده (معمولا الکل 70 درصد) تمیز می شود سپس با سرنگ خون گرفته می شود . ایتدا سرنگ بر روی ورید قرار گرفته و با فشار کم وارد وردی می کنیم بعد از اینکه خون وارد سرنگ شد به آرامی پیستون را به بالا می کشیم و این کار را تا زمانی که به مقدار خون مورد نظر نرسیده ایم ادامه می دهیم . و در اخر سوزن را از ورید جدا میکنیم به طوری که نوک سوزن به طرف بالا باشد . سپس دوباره محل خون گیری با پنبه تمیز ضد عفونی شده و مقداری محل خون گیری را فشار می دهیم . امروزه به خاطر دوستان و همکاران محرب دانشگاهی و آزمایشگاهی خون گیری با کمترین درد انجام میگیرد .
پلاکت تست
تست دیگر خونی است که گاهی دکتر درخواست میکند . همانطور که میدایند پلاکتها مهمترین سلولهای بدن در زمان خون ریزی هستند . بنابرای تغییر مقادیر پلاکت مشکلات جدی وحتی مرگ را به دنبال خواهد داشت . عده از بیماری هایی که باعث ترومبوسایتوپنی (کمی پلاکت در بدن) میشوند :
- بیماری های خود ایمنی (تولید آنتی بادی بر علیه پلاکتها)
- شیمی درمانی
- لوسمی
- عفونت ویروسی
- بعضی از داروها
بیشتر بودن تعداد پلاکتها هم باعث ایجاد ترومبوز و یا سایر بیماری های خونی میشود . از عوامل افزایش دهنده تعداد پلاکتها می توان به :
لوسمی (سرطان خون) وسایر بیماری هایی که مغز استخوان را درگیر میکنند اشاره کرد .
داروخانه ها در کشور های پیشرفته (در کشور ما هم کم کم پیدا می شوند) تست های خونی را به عنوان do-it-yourself Home روانه بازار کردن که با این کیت ها می توان گلوکوز و کلسترول .. را اندازه گیری کرد . حتی با این تست ها در عرض 20 دقیقه با بزاق می توان ایدز را هم تشخیص داد (در واقع غربال گیری )
با همه این تعریفها ، آزمایش خون همیشه درس نیست و ممکن است جواب های غیر نرمالی داشته باشد . مثلا در فردی که بیماری خاصی ندارد جواب غیر نرمال داده شود و یا برعکس . به همین دلیل سفارش می شود که تاریخچه بیمار همراه آزمایش باشد تا دکتر به بهترین نتیجه بیمار را درمان کند . این نکته را هم در اینجا داخل پارانتز ذکر کنم که حدود 80 درصد اشتباهات در آزمایشگاه ها ناشی از اشتباهات فردی است .
اگر مطالب قبلی را دنبال کرده بودین در مورد اختصاصیت و حساسیت تست های آزمایشگاهی صحبت کردیم . حساسیت (احتما اینکه در یک فرد دارای بیماری جواب مثبت شود )و اختصاصیت (احتمال اینکه جواب تستی منفی باشد زمانی که فرد بیماری را نشان نمیدهد ) دو عامل برای دسته بندی رتبه تست ها است .
یک تست حساس جواب های مثبت غیر نرمال کمی دارد و می توان به آن اطمینان داد . اما گاهی در بعضی شرایط نیاز به آزمایش دوباره و یا تست متفاوتی است .
مطالب مشابه :
سونوگرافی ان تی (سلامت)و آزمایش غربال گری
ما چهار تا تو یه خونه - سونوگرافی ان تی (سلامت)و آزمایش غربال گری - - ما چهار تا تو یه خونه
امینوسنتز
جهارشنبه هفته پیش با بابایی رفتیم ازمایش غربال گری مرحله ۲ خلاصه خانم دکتر به مامانی
آزمایش خون
دامپزشکی دانشگاه آزاد واحد کرج - آزمایش خون - دانشجویان ورودی 87 غربال گری ;
نحوه صحیح خون گیری
آزمایش خون ، آزمایش روتینی است برای اینکه یک تست غربال گری مفید باشد باید شرایط زیر را
آزمایش خون - Blood Test
آزمایش خون یکی از مهمترین تستهای آزمایشگاهی است و به این خاطر این پست را برای غربال گری .
آزمایش خون - Blood Test
دانشجویان علوم آزمایشگاهی 89 بندرعباس - آزمایش خون - Blood Test - غربال گری .
گروه های خونی و ازدواج
آزمایش های قبل از و آزمایش خون جهت غربال گری بیماری تالاسمی مینور، بررسی سیفلیس و گویا
برچسب :
ازمایش غربال گری