بررسی شرکتهای بزرگ نفت و گاز
بررسی شرکتهای بزرگ نفت و گاز
استاد: جناب آقای دکتر حسنی
گردآورندگان:
امین دمیرچی
احسان فرزانه دخت نمینی
حسین تاج
حمید رضا کیامرثی
رشته تحصیلی: حقوق تجارت بین الملل
کارشناسی ارشد
اردیبهشت 1392
مقدمه :
بیش از یک قرن از اکتشاف و تولید نفت در ایران میگذرد . این واقعیت که اکتشاف و توسعه میادین نفت و گاز نیازمند توان مالی بسیار زیاد و داشتن دانش فنی مرتبط میباشد همواره سبب گردیده که اقدام به بهره برداری از این نعمت از طریق اشخاص حقوقی که صاحب دانش و سرمایه کافی هستند صورت میگیرد. این اشخاص حقوقی ، شرکتهای بین المللی نفت و گاز هستند که باعث حرکت سرمایه از نقطه ای به نقطه دیگر دنیا شده و بالطبع باعث انتقال تکنولوژی و دانش بهره برداری از نفت و گاز به کشورهای صاحب این منابع میشوند . مع الوصف در این تحقیق به بررسی بزرگترین شرکتهای نفت وگاز دنیا خواهیم پرداخت .
مبحث اول) شرکت استاندارد اویل:
اولین شرکت نفتی چندملیتی آمریکایی استاندارد اویل بود، که در سال ۱۸۸۲ توسط جان دیویس راکفلر تاسیس گردید. زمینه فعالیت این شرکت تولید، حمل و نقل، پالایش و بازاریابی نفت و مشتقات آن بود.
تا اول اکتبر ۱۹۰۸ که هنری فورد، نخستین خودرو فورد مدل تی خود را به بازار عرضه کرد، نفت هنوز کالایی کم اهمیت شمرده می‌شد و عمدتا برای روشنایی و گرمایش بکار می‌رفت. با این حال شرکت استاندارد اویل که یک شرکت خانوادگی بود، توانست تقریبا انحصار نفت و مشتقات آن در آمریکا را بدست بگیرد. با ورود اتومبیل‌های فورد به بازار، سهم درآمد این شرکت به قدری شد که راکفلر را به ثروتمندترین فرد جهان (تا آن تاریخ) مبدل ساخت.
در سال ۱۹۱۱ بر اساس قانون ضد تراست شرمن، دیوان عالی ایالات متحده حکم به انحلال و شکسته شدن این شرکت به اجزای کوچکتر داد. بر اثر این حکم شرکتهای اکسون (استاندارد اویل نیوجرسی که بازمانده شرکت اصلی بود) موبیل (استاندارد اویل نیویورک که بعدها با ادغام با اکسون، شرکت اکسون موبیل را تشکیل داد.) چورون (استاندارد اویل کالیفرنیا) و آموکو (استاندارد اویل ایندیانا) شکل گرفتند. این شرکتها بعدها در کنار شرکتهای نفت ایران و انگلیس (بعدها بریتیش پترولیوم)، گلف و تکزاکو هفت خواهران نفتی را تشکیل دادند.
مبحث دوم) شرکت اکسان موبیل :
اکسان‌موبیل، (به انگلیسی: ExxonMobil) شرکت نفتی آمریکایی و بزرگترین شرکت نفتی جهان است، که دفتر مرکزی آن، در شمال شهر ایروینگ، تگزاس قرار دارد.کمپانی اکسان‌موبیل، بعنوان بزرگترین شرکت جهان بر پایه میزان درآمد سالانه، شناخته می‌شود. در سال ۲۰۱۲ این شرکت، در فهرست فوربز جهانی ۲۰۰۰، در رتبه اول از بزرگترین کمپانی‌های جهان قرار گرفت. در سال ۲۰۰۷ ذخایر نفتی اکسون‌موبیل؛ معادل ۷۲ میلیارد بشکه، برآورد شد.
با توجه به تعداد ۳۷ پالایشگاه نفت این شرکت، که در ۲۱ کشور مستقر می‌باشند، اکسون‌موبیل با ظرفیت پالایش روزانه ۶٫۳ میلیون بشکه نفت، بزرگترین پالایشگر جهان، محسوب می‌شود!
در فهرست شش کمپانی برتر نفتی جهان، که بنام "سوپرمیجر" طبقه‌بندی میشوند، اکسان‌موبیل، رتبه نخست را، به خود اختصاص داده است. محصولات تولید شده توسط شرکت اکسون‌موبیل، با سه برند "موبیل"، "اکسون" و "اسو" عرضه میشوند. بنیانگذار این شرکت نفتی، جان دیویس راکفلر بود.
شرکت اکسان‌موبیل در واقع، وارث اصلی و نسل جدیدی از کمپانی نفتی استاندارد اویل؛ جان دیویس راکفلر میباشد. اکسون‌موبیل، در تاریخ ۳۰ نوامبر ۱۹۹۹، با ادغام دو شرکت نفتی آمریکایی "اکسون" و "موبیل"، تاسیس شد، که در واقع اکسون همان استاندارد اویل نیوجرسی و موبیل نیز استاندارد اویل نیویورک بودند، که با گذشت زمان، تغییر نام دادند.
بخش اول :
برای مطالعه دقیقتر از تاریخچه این شرکت ، موضوع را در چند پروسه زمانی جداگانه بررسی مینمائیم:
اول : ۱۸۷۰ تا ۱۹۱۰ میلادی
ریشه‌های این کمپانی، به سال ۱۸۷۰ و به زمان تاسیس کمپانی استاندارد اویل، در ایالت اوهایو باز می‌گردد. شرکت استاندارد اویل در عرض کمتر از دو سال، توانست تمامی شرکتهای رقیب را، خریداری کرده و در خود، ادغام نماید، یا در غیر اینصورت، با نفوذ خود، عملأ آنها را نابود کند. راکفلر که در ابتدا تصمیم‌گیرنده اصلی شرکت بود، به‌تدریج با تشکیل کمیته‌هایی، کارها را واگذار کرد، ولی کماکان به عنوان سهامدار اصلی این کمپانی، باقی‌ماند.
دوم : ۱۹۱۰ تا ۱۹۵۰ میلادی
در سال ۱۹۱۱ اعتراضات عمومی، علیه شرکت استاندارد اویل، بالا گرفت و دادگاه عالی ایالات متحده، تجزیه کمپانی استاندارد اویل، به ۳۴ شرکت کوچکتر را، اعلام نمود. البته بعدها این رای تعدیل شد و استاندارد اویل، به هفت شرکت اصلی تقسیم شد، که سال‌ها بعد، با ادغام دو شرکت از آنها، اکسون‌موبیل تشکیل شد...
"استاندارد اویل نیوجرسی"، که بعدها "اکسون" نام‌گذاری شد و "استاندارد اویل نیویورک" که ابتدا "سوکونی" و چندی بعد، "موبیل" نام گرفت، این شرکتها بودند.
در همان سال، تولید کروزین برای اولین بار، تحت تاثیر گازوئیل قرار گرفت. رشد صنعت اتومبیل، باعث ایجاد نام تجاری "موبیل اویل" توسط "سوکونی" (به انگلیسی: Socony) در سال ۱۹۲۰ شد. در دهه‌های بعد، هر دو شرکت توسعه یافته و رشد چشمگیری داشتند.
"استاندارد اویل نیوجرسی"، با مدیریت «والتر تیگل» به بزرگترین تولیدکننده نفت جهان تبدیل شد. این شرکت ۵۰٪ درصد از سهام شرکت تولیدکننده نفت "هامبل اویل" در تگزاس را نیز از آن خود کرد.
سوکونی نیز ۴۵٪ درصد سهام شرکت "مگنولیا پترولیوم"، که یکی از پالایش‌کننده‌ها و نیز توزیع‌کننده‌های اصلی نفت بود را، خرید و در سال ۱۹۳۱ ضمن ادغام با "وکیوم‌اویل"، که از پیشگامان صنعت نفت بود، شرکت "سوکونی-وکیوم" را تشکیل داد.
"استاندارد اویل نیوجرسی"، از ایالات متحده، تا شرق دور، در مناطقی همچون اندونزی، به تولید و تصفیه نفت می‌پرداخت، ولی شبکه بازاریابی و توزیع مناسبی نداشت.
در سوی دیگر، "سوکونی-وکیوم" بازار خوبی در این منطقه داشت، که نیازهای آن را، از تولیدات خود در کالیفرنیا تامین می‌کرد. بنابراین دو شرکت سهام خود را، در این منطقه ادغام کرده و به صورت ۵۰-۵۰ تقسیم نمودند.
سوم : ۱۹۵۰ تا ۱۹۹۰ میلادی
در سال ۱۹۵۰ شرکت تولیدکننده موادشیمیایی "موبیل"، تشکیل شد و محصولاتی شامل: انواع آروماتیک‌ها، آلکن، اتیلن گلیکول و پلی‌اتیلن را تولید می‌کرد. شرکت شیمیایی اکسون نیز، در سال ۱۹۶۵ به یک شرکت جهانی تبدیل شد و به عنوان تولیدکننده و فروشنده اصلی انواع اولفین، پلی‌اتیلن و پروپیلن، الاستومرها، روان‌کننده‌ها، حلال‌ها و چسب انگم معرفی گردید. این شرکت، رهبر صنعت کاتالیزورهای سنتز پلیمر برای تولید پلیمرهای منحصربه‌فرد با کارآیی، بهبود یافته بود.
سوکونی-وکیوم، که قبلاً به "سوکونی-موبیل" تبدیل شده بود، در سال ۱۹۶۶ به "موبیل اویل" تغییر نام داد و درنهایت، ده سال بعد، شرکت "موبیل"، آنرا، تصاحب نمود.
شرکت استاندارد اویل نیوجرسی نیز، در سال ۱۹۷۲ به "اکسون" تغییر نام داد و از آن پس، در سراسر آمریکا از این نام تجاری استفاده نمود، ولی در سایر نقاط جهان، کماکان با برند "اسو" فعالیت می‌کرد.
در ۲۴ مارس سال ۱۹۸۹ نفت‌کش بزرگ "اکسون والدز"، با صخره‌های پرنس ویلیام آلاسکا برخورد کرد و یازده میلیون بشکه نفت، به هدر رفت. این تصادف، دومین حادثه بزرگ نفتی، در تاریخ ایالات متحده آمریکا بود و پس از آن، قانون آلودگی‌های نفتی، در سال ۱۹۹۰ در کنگره آمریکا به تصویب رسید.
چهارم : ۱۹۹۰ تا حال‌حاضر
دو شرکت اکسون و موبیل در سال ۱۹۹۸ قراردادی به ارزش ۷۳ $ میلیارد دلار، برای ادغام، با یکدیگر امضا کردند، که طی آن، شرکت "اکسون‌موبیل" تشکیل شد.
این ادغام، از این جهت در آمریکا منحصربه‌فرد بود، که این دو شرکت، قبلاً جزو یک کمپانی بودند و حدود یک قرن قبل، به‌دلیل قوانین دولتی، از هم جدا شده بودند. این ادغام، بزرگترین ادغام در تاریخ آمریکا محسوب می‌شد.
اکسون‌موبیل، در سال ۲۰۰۰ یک پالایشگاه در بنیسیا، کالیفرنیا را فروخت، همچنین ۳۴۰ جایگاه پمپ بنزین خود، با نام "اکسون" را، به شرکت "والرو انرجی" واگذار نمود. ولی در عوض، به تولید و عرضه محصولات نفتی، در بیش از ۷۰۰ جایگاه "موبیل" در کالیفرنیا پرداخت.
در سال ۲۰۰۵ قیمت سهام اکسون‌موبیل، به موازات افزایش قیمت نفت، بالا رفت و سهام جنرال الکتریک، که بیشترین سرمایه را تا آن زمان داشت نیز، پشت سر گذاشت. در پایان آن سال نیز، رکورد سود سالانه را، با سود ۳۶ $ میلیارد دلاری شکست.
اکسون‌موبیل، در سال ۲۰۰۸ خروج خود را از بازار خرده‌فروشی نفتی، به دلیل مشکلات آن، اعلام نمود، که این امر به تدریج شرکت را از عرضه مستقیم دور می‌کند و ۸۲۰ جایگاه این شرکت و حدود ۱۴۰۰ جایگاه دیگر در آمریکا را، تحت تاثیر قرار می‌دهد. البته جایگاه‌های اکسون و موبیل کماکان به فعالیت خود ادامه می‌دهند و این نام، تحت امتیاز شرکت اکسون‌موبیل، به آنها داده شده است.
در سال ۲۰۱۰ این شرکت، با خرید شرکت "اکس‌تی‌او انرژی" سعی در تمرکز روی تولید منابع جدید انرژی و گسترش آنها داشته و در کنار آن، فعالیت‌های قبلی خود را ادامه می‌دهد.
تعداد کارمندان این شرکت، هم‌اکنون بیش از ۸۲ هزار نفر بوده و در سال ۲۰۱۱ درآمدی بالغ بر ۴۸۶٫۴۲۹ $ میلیارد دلار را، از آن خود کرده است.
بخش دوم ) برندهای اکسون موبیل :
اکسان موبیل فراورده‌های سوختی و روان‌کننده را، با سه نام تجاری، به فروش می‌رساند :
اکسان، ( ) (به انگلیسی: Exxon) : مشتریان این شرکت در ایالات متحده، برای رفع نیازهای شخصی و صنعتی خود، به مواد سوختی، روان‌سازها و سایر خدمات، با این نام تجاری سروکار دارند.
موبیل، ( ) (به انگلیسی: Mobil) : موبیل به عنوان یک برند جهانی، به نوآوری و عملکرد برتر، شهره است. موبیل به خاطر تکنولوژی پیشرفته مواد سوختی، روان‌سازها و خدماتی که ارائه می‌دهد، شناخته شده است.
اسو، ( ) (به انگلیسی: Esso) : مشتریان بین‌المللی این شرکت، برای رفع نیازهای شخصی و کاری خود، به مواد سوختی، روان‌سازها و سایر خدمات، با این نام تجاری سروکار دارند.
بخش سوم) اطلاعات مالی :
اکسان‌موبیل، بزرگترین شرکت سهامی عام، در حوزه نفت و گاز است. این شرکت، در برخورداری از منابع نفت و گاز، در جایگاه نخست قرار دارد. در دنیا به عنوان بزرگترین تأمین‌کننده فراورده‌های نفتی شناخته می‌شود و شرکتِ تولید محصولات پتروشیمی آن، در فهرست بزرگترین تولیدکنندگان جهان، قرار دارد.
اطلاعات مالی ((بر حسب میلیون دلار))
پایان سال
۲۰۰۵
۲۰۰۶
۲۰۰۷
۲۰۰۸
۲۰۰۹
۲۰۱۰
درآمد کل
۹۵۵ ۳۵۸
۴۶۷ ۳۶۵
۳۲۸ ۳۹۰
۵۷۹ ۴۵۹
۵۸۶ ۳۰۱
۲۲۱ ۳۸۳
سود خالص
۱۳۰ ۳۶
۵۰۰ ۳۹
۶۱۰ ۴۰
۲۲۰ ۴۵
۲۸۰ ۱۹
۴۶۰ ۳۰
جمع دارایی‌ها
۳۳۵ ۲۰۸
۰۱۵ ۲۱۹
۰۸۲ ۲۴۲
۰۵۲ ۲۲۸
۳۲۳ ۲۳۳
کل بدهی
۹۹۱ ۷
۳۴۷ ۸
۵۶۶ ۹
۴۲۵ ۹
۶۰۵ ۹
اکسان‌موبیل همچنین یک شرکت توسعه فناوری است، که با بکارگیری دانش و نوآوری، به یافتن روش‌های بهتر، ایمن‌تر و پاک‌تر، برای رفع نیاز جهانی به انرژی، مبادرت می‌ورزد. اطلاعات مالی کمپانی اکسون‌موبیل، در فاصله زمانی بین سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۰ در جدول زیر مشخص شده است.
درحال‌حاضر، "رکس تیلرسن"، مدیر عامل و رییس هیئت مدیره کمپانی اکسان‌موبیل، میباشد. وی از مدیران ارشد این شرکت بود، که در تاریخ ۱ ژانویه ۲۰۰۶ در پی بازنشستگی مدیر عامل و رییس هیئت مدیره اسبق؛ "لی ریموند"، به این سمت منصوب شد.
مبحث سوم ) رویال داچ شل :
رویال داچ شل، (به انگلیسی: Royal Dutch Shell) که معمولأ بنام شل شناخته می‌شود، شرکت هلندی-بریتانیایی است، که دفتر مرکزی آن، در شهر لاهه، هلند قرار دارد. برخی از ادارات مهم شل نیز، در شهر لندن مستقر می‌باشند.
رویال داچ شل، از اولین شرکتهای نفت و گاز جهان است. این کمپانی، در سال ۲۰۱۱ بعنوان دومین شرکت بزرگ جهان، انتخاب شد. این شرکت همچنین، یکی از شش کمپانی بزرگ نفتی جهان است، که با عنوان "سوپرمیجر"، شناخته میشوند.
حوزه فعالیت‌های شرکت رویال داچ شل، کل زنجیرهٔ صنعت نفت و گاز است! از اکتشاف، استخراج، پالایش؛ نفت خام و گاز طبیعی گرفته، تا توزیع و بازاریابی نفت، گاز و فرآورده‌های نفتی...
این شرکت همچنین، در زمینه تولید و ارائه محصولات پتروشیمی، فرآورده‌های شیمیایی و تولید و عرضه برق فعالیت می‌کند. کمپانی شل، بزرگترین عرضه‌کننده انرژی‌های تجدیدپذیر، در جهان است، که شامل: سوخت‌های زیستی، انرژی بادی، انرژی خورشیدی و هیدروژنی، میباشد.
شرکت شل دارای عملیات، در بیش از ۹۰ کشور جهان بوده و با در اختیار داشتن ۴۷ پالایشگاه، دارای ظرفیت پالایشی، معادل ۳٫۱ میلیون بشکه در روز است.
رویال داچ شل، دارای بیش از ۴۴٫۰۰۰ پمپ بنزین و جایگاه اختصاصی عرضه فراورده‌های نفتی، در کشورهای مختلف میباشد. بزرگترین شرکتهای تابعه رویال داچ شل، شرکت شل کانادا و شرکت نفت شل هستند، که در کشورهای کانادا و ایالات متحده مستقر می‌باشند.رویال داچ شل، در فهرست اولیه بازار بورس لندن ذکر شده است و در تاریخ ۶ جولای ۲۰۱۲ با ارزش بازار ۱۴۰٫۹ £ میلیارد پوند، بعنوان بزرگترین شرکت موجود در بورس لندن، معرفی شد. این شرکت همچنین در فهرست بازار بورس نیویورک و نیز بورس یورونکست آمستردام، ذکر شده است.
شرکت رویال داچ شل در سال ۲۰۱۱ بیش از ۴۷۰ $ میلیارد دلار درآمد داشته است.
بخش اول :
رویال داچ شل، از دو بخش یا دو بازوی جداگانه، تشکیل شده است.
شرکت رویال داچ
شرکت شل
شاید بتوان شرکتهای بسیاری را در جهان نشان داد، که به مرور زمان، حوزه فعالیت خود را تغییر داده و پس از مدتی، در شاخه‌ای جدید، به فعالیت پرداخته‌اند. اما تعداد شرکت‌هایی که این تحول کسب‌وکار، در آنها رخ داده و برای آنها جهشی رو به جلو بوده و باعث پیشرفت فوق‌العاده آنها شده، انگشت‌شمار است. ابر شرکت رویال داچ شل، یکی از این شرکتها محسوب می‌شود.
۱۷۴ سال پیش، که مارکوس ساموئل پدر، تجارت اشیای عتیقه را در بریتانیا، آغاز کرد سپس صادرات و واردات صدف دریایی را به آن افزود، تصور نمی‌رفت که صدف‌های زیر دریا، آرام‌آرام به نفتکشهای غول پیکری تبدیل شوند، که نفت و فرآورده‌های نفتی را جابجا می‌کنند!
برادران ساموئل، اگرچه راه پدر را در پیش گرفتند، اما مارکوس ساموئل پسر، در اواخر عمر خود، شرکت حمل‌ونقل و تجارت شل را تاسیس کرد، که پس از ادغام با شرکت نفت رویال داچ در سال‌های آغازین قرن بیستم، ابرشرکت رویال داچ شل، متولد شد...!
اول )شرکت نفت رویال داچ :
شرکت نفت رویال داچ، (به انگلیسی: Royal Dutch Petroleum Company) یا شرکت نفت سلطنتی هلند، شرکت نفتی هلندی است، که در سال ۱۸۹۰ میلادی توسط آگوست کسلر و هنری دترونیگ بنیانگذاری شد.
این شرکت، زمانی شکل گرفت، که موضوع توسعه نفت در سوماترا، مطرح شده بود. تحت مدیریت کسلر و دترونیگ، سازمانی تشکیل شد، که از استراتژی ذخیره و انتقال نفت، استفاده می‌نمود.
اولین فعالیت شرکت رویال داچ، به دستور ویلیام سوم؛ پادشاه هلند و بمنظور اکتشاف و حفاری در حوضه‌های نفتی واقع در هند شرقی هلند، که امروزه اندونزی خوانده می‌شود، آغاز شد.
دوم ) شرکت شل :
شرکت شل، (به انگلیسی: Shell) یک شرکت بریتانیایی بود، که در سال ۱۸۹۷ توسط مارکوس ساموئل و برادرش؛ ساموئل ساموئل، در پادشاهی متحد بریتانیای کبیر و ایرلند تاسیس شد.
فعالیت اولیه شرکت شل، در قالبی غیرنفتی شکل گرفت. در سال ۱۸۳۳ مارکوس ساموئل، یک فروشنده جوان اشیای عتیقه در شرق لندن، تصمیم میگیرد، تجارت خود را گسترش دهد. او صدف‌های دریایی واقع در دریای خزر را، برای کار خود برمی‌گزیند، که در آن روزها، بازار خوبی داشت و همین کار، موفقیت او را در صادرات و واردات رقم زد.
نیم قرن بعد، مارکوس ساموئل پسر و برادرش، کسب‌وکار خانوادگی را، ادامه و آن را گسترش دادند. آنها ماشین‌آلات، پارچه و ابزار، صادر و از خاور دور، برنج و چینی‌آلات وارد می‌کردند.
در بازگشت از سفر ژاپن، مارکوس به کسب‌وکار صادرات نفت به باکو و روسیه علاقه‌مند شد.
در آن دوره، انتقال دریایی نفت، معضلی برای همه شرکتهای نفتی به‌شمار می‌آمد. بشکه‌ها نشت پیدا می‌کرد و فضای بسیاری نیز، در کشتی اشغال می‌شد.
برادران ساموئل، مخزن را، بمنظور نگهداری و حمل برای حجمی بزرگ از نفت، راه‌انداختند، که در این صنعت، یک رویکرد انقلابی محسوب می‌شد.
سال ۱۸۹۲ اولین نفتکش‌ها توسط شل، مورد بهره‌برداری قرار گرفت. ابتکار دیگر نیز، استفاده از کانال سوئز بود. در سال ۱۸۹۷ نام شل، با نشان تجاری معروف خود؛ «صدف» ظاهر شد.
با آنکه مارکوس ساموئل پسر، در یک سال پایانی عمر، دچار سرطان شده بود، اما همت خود را به کار برد و این شرکت را ثبت نمود، که ابتدا نام آن را "سندیکای تانکر" گذاشت. این نام بسرعت به شرکت حمل و نقل و تجارت شل تغییر یافت. تا سال ۱۹۱۹ میلادی، شرکت بریتانیایی شل، دارای هشت کشتی نفت‌کش بود.
سوم ) رویال داچ شل :
شرکت رویال داچ شل، در سال ۱۹۰۷ بمنظور رقابت با کمپانی استاندارد اویل، متعلق به جان دیویس راکفلر و نیز برای رفع چالش‌های ایجاد شده، بعلت بحران سال ۱۹۰۷ دو شرکت رویال داچ و شرکت شل، با هم ادغام شدند.
شرایط ادغام نیز به اینصورت بود، که در شرکت جدید، طرف بریتانیایی مالک ۴۰٪ از سهام و طرف هلندی ۶۰٪ از سهام را، به خود اختصاص می‌داد. شرکت تازه تاسیس، رویال داچ شل نام گرفت و برای نخستین بار، در شهر لندن ثبت گردید.
شرکت جدید، خیلی سریع به شهرت رسید. دو سال پس از تاسیس، سوخت هواپیمای اولین فردی که، بر فراز کانال انگلیس پرواز کرد، از شرکت رویال داچ شل، تامین شد.
بخش دوم :
برای مطالعه دقیقتر از تاریخچه این شرکت ، موضوع را در چند پروسه زمانی جداگانه بررسی مینمائیم:
اول ) دهه ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰ میلادی :
در سال ۱۹۲۱ شرکت شل-مکس اند بی‌پی، که محصولات خود را با دو برند شل و ایگل، در بازار انگلیس عرضه می‌کرد، تشکیل شد.
در انتهای دهه ۱۹۲۰ رویال داچ شل، رهبر شرکتهای نفتی دنیا بود و با تصاحب ۱۰٪ درصد از نفتکشهای جهان، ۱۵٪ درصد نفت خام دنیا را، تامین می‌کرد.
در سال ۱۹۲۹ شرکت شیمیایی شل تاسیس و به شل اضافه شد، که بخشی از موفقیت‌های سال‌های آتی شرکت شل، مدیون فعالیت‌های این شرکت بوده است. این شرکت، در آغاز دهه ۱۹۳۰ میلادی، وارد بازار ایالات متحده آمریکا شد.
... اما در سال ۱۹۳۲ و همزمان با بحران اقتصادی آن دوران، با مشارکت شرکت نفت انگلیس، بریتیش پترولیوم؛ شرکت شل-مکس اند بی‌پی با هدف عرضه محصول، در بازار انگلیس، تشکیل شد. (این مشارکت تا سال ۱۹۷۵ پابرجا بود)
دوم( دهه ۱۹۴۰ و ۱۹۵۰ میلادی :
در سال ۱۹۴۶، رویال داچ شل، برنامه‌های اکتشافی جدیدی در آفریقا و آمریکای جنوبی اجرا کرد و اولین نفت زیر دریا را، در خلیج مکزیک استخراج نمود.
این شرکت، در سال ۱۹۴۹ به شرکت شل تغییر نام داد. در سال ۱۹۵۰ شل، به تیم فراری، در مسابقات فرمول یک پیوست.در ۱۹۵۲ شرکت شل اولین شرکت هلندی بود، که از فناوری رایانه‌ای، در صنعت نفت استفاده نمود. این رایانه از سری فرانتی مارک بود و در آزمایشگاه آمستردام، متعلق به این شرکت، راه‌اندازی شده بود. در سال ۱۹۵۴ شرکت شل، با مشارکت در قرارداد کنسرسیوم، به بازار نفت ایران، وارد شد.
سوم ( دهه ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ میلادی
کمپانی شل، در دهه ۱۹۶۰ میلادی، با تغییر سیاستگذاری خود، به شرکتی بین‌المللی تبدیل شد و افراد محلی را، در راس پست‌های حساس و کلیدی شرکت، قرار داد. شعار شل در این دوران «محلی فکر کنید و محلی عمل کنید» بود.
در دهه ۱۹۶۰ میلادی این شرکت، حضور قوی در خاورمیانه داشت و اکتشافات جدیدی در آزمایشگاه‌های متعدد آن، به بخش عملیاتی صنعت نفت جهان، عرضه گردید. رزین‌های اپوکسی و شوینده‌های مایع، از آن جمله است.
در سال ۱۹۷۱ با مشارکت شرکت رویال داچ شل و شرکت ایتالیایی؛ آجیپ، موفق به کشف بزرگترین میدان گازی جهان (گنبد شمالی مشترک با پارس جنوبی ایران) در قطر شد، که در سال ۱۹۷۳ دولت قطر، ۲۵٪ درصد از سهام این مشارکت را خریداری نمود و در ۱۹۷۴ دولت قطر سهم خود را به ۶۰٪ درصد افزایش داد و در نهایت، در سال ۱۹۸۰ مالکیت دولت قطر بر این مشارکت، کامل شد.
در ۱۹۷۳، بحران نفتی، شوک قیمتی وارد کرد و رویال داچ شل به دنبال کاهش قیمت نفت، اولین گام‌ها را، به سمت تولید انرژی‌های تجدیدشونده، مانند: انرژی خورشیدی و سوخت‌های پاک برداشت.
چهارم ( دهه ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ میلادی :
در دهه ۱۹۹۰ میلادی، رویال داچ شل کسب‌وکار ال‌ان‌جی را آغاز کرد و تولید سوخت‌های تجدیدشونده، رونق گرفت. سرمایه‌گذاری شل در زمینه انرژی خورشیدی، انرژی بادی، سوخت‌های پاک و انرژی هیدروژنی، بسرعت گسترش یافت.
پنجم ( دهه ۲۰۰۰ و ۲۰۱۰ میلادی :
رویال داچ شل، در سال ۲۰۰۵ به یک تجدید ساختار دست زد و براساس انرژی‌های نوین، شرکتی جدید را خلق کرد، که در ۱۴۶ کشور جهان، به صورت یک گروه جهانی از شرکتهای انرژی، پتروشیمی و شیمیایی، عمل می‌نماید.
شل، تاکنون خود را به قله برترین‌ها، در حوزه نفت و فرآورده‌های نفتی، کشانده است و با بکارگیری مدیرعامل اسطوره‌ای سابق شرکت نوکیا، در هیئت مدیره خود، رویای کسب مقام برتر در این حوزه را دارد.
باتوجه به اختلاف اندک، با دو شرکت اکسون‌موبیل و وال‌مارت و نیز دورخیز رویال داچ شل در سرمایه‌گذاری وسیع، در حوزه استراتژی‌های نوین و سوخت‌های پاک و تجدیدپذیر، بعید نمی‌نماید که در آینده‌ای نه‌چندان دور، این شرکت را، در راس فهرست شرکتهای برتر جهان، ببینیم...!
بخش سوم ) رییس هیئت مدیره :
رییس هیئت مدیره شل، "یورما اولیلا" فنلاندی است. او که در ژوئن ۲۰۰۶ به رویال داچ شل پیوست، قبلاً، سال‌ها بعنوان مدیر عامل اجرایی و رییس هیئت مدیره شرکت نوکیا فعالیت می‌نمود. اولیلا، همچنان بعنوان رییس هیئت مدیره و مدیر عامل غیر اجرایی شرکت نوکیا، محسوب می‌شود.
دوران طلایی رهبری او در نوکیا، از سال ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۹ به‌عنوان مدیر اجرایی و از سال ۱۹۹۹ تا زمان پیوستن او به شل، به‌عنوان مدیرعامل، شخصیتی استثنائی از او، در اذهان ساخته بود...!
وی نوکیا را، به یک شرکت در رده کلاسِ جهانی، تبدیل کرد و در زمان رهبری، مقام اول جهانی، در زمینه فناوری اطلاعات راه دور و نیز گوشی‌های تلفن همراه را، به صورت مداوم، برای شرکتش به‌ارمغان آورد.
کمپانی شل با به خدمت گرفتن این اسطوره فنلاندی، که در حال حاضر رییس هیئت مدیره نوکیا و مدیر غیراجرایی شرکت فورد نیز هست، رویای دستیابی به جایگاه برترین شرکت جهان را، در سر می‌پروراند.
بخش چهارم ) مدیر عامل :
"جروئن وندرفیر" هلندی، از سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۹ ریاست شرکت رویال داچ شل را، در دست داشت و تغییرات اساسی در ساده‌سازی ساختار و شفاف‌سازی مسیر حرکت شرکت و پاسخگویی بیشتر، ایجاد نمود.
وی در سال ۱۹۷۱ به شل پیوست و سال‌ها در حوزه‌های ساخت و بازاریابی در کشورهای مختلف، مشغول به کار بود. در سال ۱۹۸۴ به‌عنوان "مدیر برنامه‌ریزی" شرکت شل، شعبه هلند برگشت و در ۱۹۹۲ به‌عنوان مدیرعامل شل هلند، منصوب شد.
او در سال ۱۹۹۵ به‌عنوان مدیرعامل شرکت شیمیایی شل، شعبه ایالات متحده انتخاب شد. وندرفیر، به‌مدت نُه سال، در این سمت، فعالیت نمود و سپس در سال ۲۰۰۴ به‌عنوان مدیر عامل اجرایی رویال داچ شل، منصوب شد.
پس از وندرفیر، پیتر ووزر سوئیسی، سکان رهبری شل را، در تاریخ ۱ جولای ۲۰۰۹ در دست گرفت. ووزر، همکاری خود با شرکت شل را در سال ۱۹۸۲ بعنوان یک مشاور در بخش بازرگانی آغاز کرد. او در سال ۲۰۰۴ بعنوان مدیر امور مالی این کمپانی منصوب گردید و ۵ سال بعد، از سوی هیئت مدیره شل، بعنوان مدیر عامل این شرکت، انتخاب شد. وی همچنان، در پست مدیرعامل این شرکت هلندی-بریتانیایی، فعالیت می‌نماید.
مبحث چهارم) شرکت بی پی :
بی‌پی، (به انگلیسی: BP) شرکت بریتانیایی و چندملیتی نفت و گاز است، که دفتر مرکزی آن، در شهر لندن قرار دارد. شرکت بی‌پی، در سال ۲۰۱۱ بعنوان سومین شرکت بزرگ در زمینه انرژی و نیز چهارمین شرکت بزرگ جهان، بر پایه میزان درآمد سالیانه، انتخاب گردید.
این کمپانی، همچنین یکی از پنج شرکت بزرگ نفتی جهان است، که تحت عنوان "سوپرمیجر" شناخته میشوند. چهار شرکت دیگر، عبارتند از: رویال داچ شل، شورون، اکسان‌موبیل و توتال.
شرکت بی‌پی در تمامی زمینه‌های صنایع نفت و گاز، فعالیت می‌کند. حوزه فعالیت‌های این کمپانی، در اکتشاف و تولید، پالایش، توزیع و بازاریابی، بازرگانی، صنایع پتروشیمی و تولید طیف وسیعی از محصولات شیمیایی میباشد. بی‌پی همچنین، دارای فعالیت در حوزه تولید انرژی‌های تجدیدپذیر ، سوخت‌های زیستی و تولید برق با استفاده از انرژی بادی و خورشیدی است.
بی‌پی دارای واحد عملیات، در بیش از ۸۰ کشور بوده و درحال‌حاضر، روزانه بطور متوسط معادل ۳٫۴ میلیون بشکه، نفت تولید می‌نماید. این شرکت، دارای ۲۱٫۸۰۰ ایستگاه خدماتی، در سرتاسر جهان میباشد.
بزرگترین شعبه بین‌المللی بی‌پی، در ایالات متحده مستقر است و این بخش از بی‌پی، بعنوان دومین تولیدکننده نفت خام و گاز طبیعی در ایالات متحده محسوب می‌شود. شرکت بی‌پی همچنین مالک ۵۰٪ درصد از سهام شرکت روسی تی‌ان‌کی-بی‌پی است، که سومین کمپانی بزرگ نفتی، در کشور روسیه، از لحاظ مالکیت ذخایر و میزان تولید، شناخته می‌شود. در ماه دسامبر ۲۰۱۱ کلیه ذخایر تجاری شرکت بی‌پی، معادل ۱۷٫۷۵ میلیارد بشکه نفت، اعلام گردید.
شرکت بی‌پی، (LSE: BP ،نزدک: BP) در فهرست اولیه بازار بورس لندن قرار دارد و در تاریخ ۶ ژوئیه ۲۰۱۲ با ارزش بازار ۸۱٫۴ £ میلیارد پوند، در رتبه چهارم از بزرگترین شرکتهای فهرست شده در بازار بورس لندن، قرار گرفت. سهام این شرکت همچنین در فهرست ثانویه از بازار بورس نیویورک ذکر شده است.
در ماه مه سال ۱۹۰۱، ویلیام ناکس دارسی از سوی مظفرالدین شاه قاجار، امتیاز اکتشاف نفت را دریافت کرد و متعاقب آن، تیم ارسالی توسط وی، در ماه مه سال ۱۹۰۸ پس از هفت سال اکتشاف در مناطق جنوبی و جنوب‌غربی فلات ایران، سرانجام در شهر مسجدسلیمان، به نفت رسیدند.
بخش اول ) شرکت نفت آنگلو-پرشین :
شرکت نفت آنگلو-پرشین، (به انگلیسی: Anglo-Persian Oil Company) در تاریخ ۱۴ آوریل ۱۹۰۹، به عنوان یک شرکت تابعه از شرکت نفت برمه، تاسیس شد و بلافاصله شروع به بهره‌برداری از چاه نفت شماره یک نمود.
یک سال بعد، یک خط لوله از این میدان، به شهر بندری آبادان کشیده شد و با حمل وسایل و تجهیزات کارخانه‌ای، پالایشگاه آبادان احداث گردید و با کارگران مختلف هندی، چینی و برمه‌ای شروع به کار کرد.
در سال ۱۹۱۲ شرکت نفت آنگلو-پرشین و تاجر ارمنی؛ "کالوسته گولبنکیان"، "شرکت نفت ترکیه" را، تاسیس نمودند و در پی آن در سال ۱۹۱۴، آنگلو پرشین، بطور رسمی، مالک ۵۰٪ درصد از سهام شرکت نفت ترکیه شد.
هدف از تاسیس این شرکت، نفت منطقه "میان‌رودان" (عراق کنونی) بود، که امتیاز اکتشاف نفت آن، از سوی دولت عثمانی به این شرکت وعده داده شده بود.
در سال ۱۹۲۳، شرکت نفت برمه، وینستون چرچیل (نخست وزیر آینده بریتانیا) را، به عنوان وکیل و مشاور حقوقی، استخدام نمود. وی بمنظور دریافت حقوق انحصاری فروش نفت ایران، به نفع شرکت متبوع خود، شروع به رایزنی با دولت وقت بریتانیا نمود و در نهایت، چرچیل موفق شد حقوق انحصاری منابع نفتی ایران را، برای شرکت نفت آنگلو پرشین دریافت نماید.
با افزایش خودروها در دهه ۱۹۲۰ پمپ بنزین‌هایی با نشان بی‌پی، در بریتانیا ظاهر شدند و تعدادشان از ۷۹ جایگاه، در سال ۱۹۲۱ به ۶۰۰۰ جایگاه، در ۱۹۲۵ افزایش یافت، که بنزین موردنیاز آنها را، شرکت نفت آنگلو پرشین، تأمین می‌کرد.
در سال ۱۹۲۵، شرکت نفت ترکیه نیز موفق شد، امتیاز استخراج از میدان‌های نفتی عراق را، از دولت تازه تاسیس عراق، که تحت قیومیت بریتانیا بود، دریافت کند. شرکت نفت ترکیه در نهایت در تاریخ ۱۴ اکتبر ۱۹۲۷ به منابع نفت عراق، دست یافت.
در سال ۱۹۲۸، بر اثر تغییرات ژئوپولتیک ایجاد شده، در عراق و در پی شکست امپراتوری عثمانی و تصویب توافقنامه خط قرمز (رد لاین)، این منطقه استقلال یافت و در نتیجه، نام شرکت نفت ترکیه به شرکت نفت عراق تغییر پیدا کرد و در شرکت جدید، سهام آنگلو پرشین نیز، به ۲۳٫۷۵٪ درصد کاهش یافت.
بخش دوم ) شرکت نفت ایران و انگلیس:
در سال ۱۹۳۵، بنا به درخواست رضاشاه، از جامعه بین‌المللی، نام کشور، از پرشیا به ایران تغییر پیدا کرد. این تغییر، بلافاصله در شرکت نفت آنگلو-پرشین نیز، اعمال شد و نام آن، به شرکت نفت ایران و انگلیس تغییر یافت.
در جنگ دوم جهانی شرکتهای دارنده نشان‌های "بی‌پی" و "شل"، با هم ادغام شدند و به عرضه بنزین پرداختند. اما چرچیل شرکت نفت ایران و انگلیس را ملزم به حمایت از دولت، در جنگ دوم جهانی کرد و دو شرکت آمریکایی آموکو و سوهیو که بعدها توسط بی‌پی خریداری شدند نیز، به ارائه سوخت هواپیما و روغن موتور پرداختند. در طول جنگ دوم جهانی، تعداد ۴۴ نفت‌کش از شرکت نفت ایران و انگلیس، غرق شد.
بعد از جنگ، شرکت نفت ایران و انگلیس به سرمایه‌گذاری در پالایشگاه‌های مختلف در فرانسه، آلمان، ایتالیا و نیز بازاریابی در یونان، هلند و سوئد پرداخت و بنزین بی‌پی در نیوزلند، برای اولین بار عرضه و به فروش رفت.
همچنین، پس از جنگ جهانی دوم، احساسات ناسیونالیستی در خاورمیانه ظهور کرد، مهمترین آنها ناسیونالیسم ایرانی و ناسیونالیسم عربی بود...
در ایران، مدیران ایرانی شرکت نفت ایران و انگلیس و نخست وزیر وقت؛ حاجی علی رزم آرا از موقعیت ایجاد شده، استفاده کرده بمنظور تجدید نظر در قوانین و مقررات امتیازی در کنسرسیوم، برای افزایش سهم ایران به دولت بریتانیا فشار می‌آوردند...
در مارس ۱۹۵۱، علی رزم آرا ترور شد و محمد مصدق، از سوی مجلس شورای ملی به عنوان نخست وزیر جدید انتخاب شد. در آوریل سال ۱۹۵۱، مجلس شورای ملی٬ به اتفاق آراء صنعت نفت ایران را ملی اعلام کرد٬ سپس شرکت ملی نفت ایران تاسیس شد.
در پی آن، شرکت نفت ایران و انگلیس٬ مدیریت و کارکنان خود را از ایران خارج و اقدام به تحریم بین‌المللی نفت ایران نمود. دولت بریتانیا نیز که مالک اصلی این شرکت بود٬ ابتدا پرونده این مجادله را٬ در دیوان بین‌المللی دادگستری مطرح کرد و علیه ایران٬ اقامه دعوی نمود، ولی پس از مدتی از شکایت خود٬ صرفنظر کرد.
پس از کودتای ۲۸ مرداد در آگوست سال ۱۹۵۳، فضل‌الله زاهدی به عنوان نخست وزیر جدید، انتخاب شد و کمی بعد، محمدرضا پهلوی بعد از مدت کوتاهی که در ایتالیا بسر می‌برد، به ایران بازگشت. از آن پس، برنامه ضد مصدق هماهنگ، تحت نام "عملیات آژاکس" توسط سازمان سی‌آی‌ای و سازمان اطلاعات و امنیت خارجی بریتانیا به اجرا در آمد...
بخش سوم ) بریتیش پترولیوم:
بریتیش پترولیوم، سرانجام در سال ۱۹۵۴، با تغییر نام شرکت نفت ایران و انگلیس، تشکیل شد. پس از کودتای ۲۸ مرداد سال ۱۹۵۳ عملأ صادر
مطالب مشابه :
شرایط معدل آزمون استخدامی شرکت ملی نفت ایران در سال 1385
حداقل معدل برای داوطلبان استخدام در شرکت ملی نفت ایران به شرح ذیل می باشد. شرکت شل موسسه
چرا در سینمای ایران تاریخ معاصرمان کمرنگ است؟ کودتا در سینمای ایران/سعید مستغاثی
در استخدام کنسرسیوم براور قبلا مهندس نفت شرکت شل در مصر بود که بعد به ایران منتقل شد.
تغییر نظر شرکتها در مورد زنان
تغییر نظر شرکتها در پیتنی بوز، با 38 درصد از نایب ريیسان زن، شل با 25 درصد متخصصان و
رصدخانه ملی علم و فناوری چیست؟
از سوي ديگر شرکت نفتي شل در دهة هفتاد ميلادي با استخدام چند شرکت به سبب اين که در
پرفروش‌ترین شرکتهای جهان در سال 2013
به گزارش تراز قدرت اقتصادی جهان در دست ۶۵ شرکت با درآمدی بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار میباشد.
پالایشگاه نفت آبادان
یو او پی ، فلوردانیل، ای بی بی لوموس، باحت شل دولو پمنت، تی پی ال استخدام در شرکت
ویژه بازاریابان : آداب مذاکره حضوری و روش های موفقیت در مذاکره
استخدام در تبریز آگهی استخدام در 7 رشته در شرکت دست دادن نبايد نه شل باشد كه
سیر مدیریت دانش در شرکت آهن و استیل تاتا (قسمت اول)
سیر مدیریت دانش در شرکت شرکت لابراتوارهای باکمن 3 ، شرکت نفت شل • وضعیت استخدام
بررسی شرکتهای بزرگ نفت و گاز
ووزر، همکاری خود با شرکت شل را در سال ۱۹۸۲ را، به عنوان وکیل و مشاور حقوقی، استخدام
برچسب :
استخدام در شرکت شل