خواب قبل از مغرب و عشا و خواب بین الطلوعین

بین الطلوعین یعنی بین دودمیدین (طلوع) روشنایی، یعنی بین طلوع فجر(نماز صبح) تا طلوع آفتاب و زمانی که هواتقریبا گرگ و میش شده است.<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

در مورد خوابیدن كه یك امر طبیعی است،در روایات آمده است كه "در ساعات اولیه شب بخوابید و بین الطلوعین بیدارباشید

متاسفانه در حاضر افراد، بسیاری ازاین گونه مسائل را صرفاً به عنوان دستورالعمل های ارشادی و اخلاقی در نظر می گیرند،در حالی كه این دستورات صد در صد كاربردی می باشند. به عنوان نمونه یكی از فوایدعمل به روایت مذكور این است كه هورمونی در بدن به نامهورمون رشد (سوماتوتوروپ) وجود دارد كه بیشترینمیزان ترشح آن حدود دو ساعت بعد از غروب آفتاب می باشد(زیرا بدن انسان یك فیزیولوژیخاصی دارد كه با عالم هماهنگ می باشد) و در رویات آمده كه همان ساعت بخوابید.

اینكه خواب کافی در زمان مناسب، باعثبلندی قد می شود، به این دلیل است كه در اوایل شب،این هورمون ترشح می شود و اگر كسی سر شب بخوابد، رشد متناسب و متعادلی پیدا میكند.

اما یك سری از هورمون های استرس زاوجود دارند (البته در جای خود مفید می باشند) كه به آنها "كورتیكواستروئید" گفته میشود، مانند هورمون های "آدرنالین" و "نور آدرنالین". بیشترین میزان ترشح این هورمونها دو ساعت قبل از طلوع آفتاب می باشد؛ یعنی دقیقا هنگام بین الطلوعین (از طلوع فجرتا طلوع آفتاب).

این كه خواب بعد از اذان صبح، باعثناراحتی و كسلی و پریشانی انسان می شود، ولی بیدار شدن در موقع اذان حالتشادابی می آورد، به خاطر ترشح این هورمون هاست. همچنین اگر زمانی كه این هورمون ها حداكثر ترشح خود را دارند، انسان خواب باشد،احتمالسكته زیاد است. لذا بیشترین آمار مرگ در خواب، درساعات بین الطلوعین می باشد.

حال اگر همین مسئله یعنی نخوابیدن بینالطلوعین را یك پزشك به ما توصیه می كرد، با شوق و اطمینان بیشتری به آن عمل میكردیم، زیرا به كاربردی بودن آن معتقد بودیم، امادستورات دینی را به عنوان مسائل صرفاً اخلاقی پنداشته و كمتر بهآنها توجه می كنیم.

پینوشت

(1) متن روایات مذكور :

مَا عَجَّتِ الْأَرْضُ إِلَى رَبِّهَاعَزَّ وَ جَلَّ كَعَجِیجِهَا مِنْ ثَلَاثٍ مِنْ دَدمٍ حَرَامٍ یُسْفَكُ عَلَیْهَاأَوِ اغْتِسَالٍ مِنْ زِنًى أَوِ النَّوْمِ عَلَیْهَا قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ (من‏لایحضره‏الفقیه- جلد4- ص20)

زمین به سوی پروردگارش، فریادی ماننداین سه فریاد بر نمی آورد:

1- فریاد از خونی که به ناحق بر رویاو می ریزد.

2- آب غسلی که با عمل زنا واجب شدهاست.

3- خوابی که پیش از طلوع خورشیدباشد.

عَنْ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ ع أَنَّالنَّوْمَ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ وَ قَبْلَ صَلَاةِ الْعِشَاءِ یُورِثُالْفَقْرَ وَ شَتَاتَ الْأَمْرِ (مستدرك‏الوسائل- جلد 5 - ص 110)

خواب پیش از طلوع خورشید و نیز خوابقبل از نماز عشاء، باعث فقر و پریشانی امور می شود.

عَنْ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ ع فِیحَدِیثٍ قَالَ لَا تَنَامَنَّ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ فَإِنِّی أَكْرَهُهَا لَكَإِنَّ اللَّهَ یُقَسِّمُ فِی ذَلِكَ الْوَقْتِ أَرْزَاقَ الْعِبَادِ عَلَىأَیْدِینَا یُجْرِیهَا (وسائل‏الشیعة - جلد6 - ص 498)

هرگز قبل از طلوع خورشید نخواب که منآن را برایت خوب نمی دانم، زیرا خدواند در آن وقت، روزی بندگانش را به دست ما تقسیممی کند.

قال رسول الله ص : النوم من أولالنهار خرق و نوم القائلة نعمة و النوم بعد العصر حمق و بین العشاءین یحرم الرزق (مكارم‏الاخلاق- ص288)

خواباول روز، نادانی و خواب نیمروزی نعمت و خواب عصرگاهی کم خردی است و خواب اول شب(بیندو نماز مغرب و عشاء) باعث محروم شدن از روزی مي شود.

حسين بن مسلممي گويد: به امام جواد عليه السلام عرض کردم: فدايت شوم! مردم مي گويند خواب بعد ازطلوع فجر مکروه است چون روزي انسان ها در آن وقت تقسيم مي شود (و خواب در آن موقع،سبب محروميت از روزي مي گردد)، (آيا چنين است)؟
فرمود: روزيانسان ها تعيين شده و تقسيم شده است ولي خداوند داراي فضلي (و زيادي) است که (درقرآن) فرمود: از خدا درخواست کنيد فضلش را .
سپس فرمود: ذکر خدا (و سؤال ازفضلش) بعد از طلوعفجر، تأثيرش بيش از دويدن در پي طلب رزق است. (تفسيرعياشي: ج1، ص240، ح119)

رضا(ع) مي فرمايند: مابين طلوع سپيده صبح تا طلوع خورشيد ملائكه الهي ارزاق انسانها راسهميه بندي مي نمايند. هر كس در آن زمان بخوابد، غافل و محروم خواهد شد (وسايلالشيعه / ج /26 ص 29)
در اين حديث امام(ع) توجه انسانها را به ارزش و اهميت خاص «ما بين الطلوعين» جلب مي كند. «مابين الطلوعين» از ابتداي طلوع اولين طليعه صبح (فجرصادق) تا طلوع خورشيد عالمتاب را شامل مي شود كه حدود يك ساعت و نيم طول ميكشد. اما جزء ساعات بسيار شريف و گرانبهاي عمر به شمار مي آيد و بيداري در آن ارزشزيادي دارد، زيرا طبق سخن امام ميزان بهره مندي انسان از مواهب حياتي و ميزان روزياو در اين ساعت مشخص مي شود، حتي برنامه روزانه انسان در همين ساعت رقم مي خورد وهمين روزها را كه كنار هم بگذاريم عمر و زندگي آدمي را مي سازند و بيدار بودن آدميدر ساعت «مابين الطلوعين» باعث بيداري او در طول عمر و زندگاني اش مي شود. غفلت دراين ساعت هم باعث غفلت او در طول روز و در نتيجه در طول عمر و زندگي اش ميشود.
شايد بر همين اساس است كه در بعضي از روايات از اين ساعت به ساعت «غفلت» تعبير شده است. يعني غفلت در اين ساعت مي تواند همه عمر انسان را شامل شود و در بربگيرد. در حديث آمده است: ابليس لعين لشكريان خود را در دو وقت، هنگام طلوع خورشيدو غروب آن، پراكنده مي سازد، زيرا اين دو ساعت دو ساعت غفلتند و خيلي راحت موردغفلت انسانها واقع مي شوند.
از امير مومنان(ع) روايت شده است كه: خواب پيش ازطلوع خورشيد و خواب قبل از نماز عشاء باعث فقر و پريشاني امور مي شود. (مستدركالوسايل/ج /5 ص 110)
در روايات زيادي به پرهيز از خواب در اين ساعت توصيه شدهاست و براي پرهيز از خواب زدگي اين ساعت اعمال زيادي وارد شده است كه انجام آنهاپرده خواب و بي توجهي را از برابر چشمان آدمي دور مي سازد. در روايتي از امامباقر(ع) درمورد پرهيز از خواب صبحگاهي و ترغيب به بيداري در اين ساعت آمده است: خواب صبح شوم و ناميمون است،روزي را دور مي سازد، رنگ صورت را زرد و متغير مي كند،خداوند متعال، روزي را در بين الطلوعين تقسيم مي كند، از خواب در اين زمان بپرهيزيدو بدانيد كه من و سلوي (دو غذاي لذيذي كه براي بني اسرائيل نازل مي شد) در اين ساعتبرايشان فرود مي آمد.
بر اين اساس ضمن اينكه خواب در اين ساعت عوارض و مضراتزيادي به همراه دارد، خداوند متعال نيز بهترين روزيهاي خود را در اين ساعت بينخلايق تقسيم مي كند و بيداري در اين ساعت باعث جلب بهترين نعمتها و الطاف الهي ميشود و غفلت و خواب در اين ساعت نيز محروميت و حرمان آدمي را به دنبال ميآورد.
هر گنج سعادت كه خدا داد به حافظ
از يمن دعاي شب و ورد سحريبود

از نظر علمي‌ هم‌ ثابت‌ شده‌ كه‌ بهترين‌ ساعات‌ براي‌استفاده‌ از اكسيژن‌ هوا، بين‌ طلوعين‌ است‌؛ مخصوصاً در اين‌ زمان‌ كه‌كثيفي‌ هواخود يك‌ مصيبتي‌ است‌.

فرستنده: مائده منصوری

خواب قبل از مغرب و عشا و خواب بین الطلوعین

مطالب مشابه :

تعبیر خواب نماز

تعبير خواب نماز خواندن

خواب قبل از مغرب و عشا و خواب بین الطلوعین

تعبیر دیدن ' انگشتان ' در خواب

صحت خواب و تاثیر ماه های قمری

خوابیدن و خواب

انگشت

نماز نافله

روش خواندن انواع نماز و معانی نماز

برنامه نماز