نوشیجان تپه
استان همدان
تپه نوشيجان
تپه نوشيجان
Nooshijaan
تپه نوشيجان از جمله آثار خشتي منحصر به فرد بر جا مانده از تمدن هاي پيش از هخامنشي در ايران است. بقايايي كه به دوره ي عصر آهن 3 و سپس تمدن مادها برمي گردد. بنابراين تپه نوشيجان حدود 2800 سال قدمت دارد. نوشيجان در لغت احتمالاً به معني جايگاه نوش يا جايگاه انوش بوده است و نوش يا انوش ظاهراً نام خانمي است كه بر اين منطقه حكمراني مي كرده است. تپه ي نوشيجان در سال 1343 خورشيدي مورد شناسايي قرار گرفت. در سال هاي 1346 تا 1356 طي 6 فصل باستان شناسي توسط موسسه ي ايران شناسي بريتانيا به سرپرستي ديويد استروناخ عمليات كاووش و مرمت در تپه انجام پذيرفت. دستاورد فعاليت هاي اين هيئت، شناسايي سه دوره ي معماري باستاني متعلق به دوران مادها، هخامنشيان و اشكانيان است كه مهمترين و باستاني ترين لايه مربوط به سكونت اقوام ماد در اين تپه از نيمه ي دوم قرن هشتم قبل از ميلاد مسيح تا نيمه ي اول قرن ششم قبل از ميلاد است. آثار دو دوره ي ديگر در لايه هاي سطحي تر قرار داشته كه پس از انجام مطالعات علمي برداشته شده است.مجموعه ي نوشيجان 80 متر طول، 30 متر عرض و مرتفع ترين بخش آن 37 متر ارتفاع دارد. آثار مكشوفه ي معماري مربوط به دوره ي ماد در تپه ي نوشيجان بر اساس مستندات ديويد استروناخ عبارتند از:
1- بناي قديمي جبهه ي غربي موسوم به اولين آتشكده
2- تالار ستون دار موسوم به آپادانا
3- معبد مركزي يا دومين آتشگاه
4- اتاق ها و انبارها
5- تونل
6- حصار و دژ
استروناخ معتقد است كه دژ نوشيجان يكي از قلعه هاي تدافعي حكومت مركزي ماد بوده است كه جهت دفاع از مرزهاي غربي در مقابل هجوم اقوام قدرتمند بين النهرين از جمله حكومت آشور ساخته شده است. وجود دو آتشكده در اين مكان مؤيد اين مطلب است كه علاوه بر اهداف نظامي، اعمال مذهبي و نيايش نيز در اين مكان صورت مي گرفته است.
مطالعه ي ويژگي هاي معماري خاص اين مجموعه كه در نوع خود معرف نخستين نمونه هاي الگوهاي معماري كشور در فلات ايران مي باشد، از جمله كاربرد طاق هاي هلالي، پوشش سقف به صورت گهواره اي، كاربرد مقرنس در تزيين بنا ( طاقچه هاي كاذب آتشكده ي دوم )، وجود يكي از نمونه هاي نخستين تالارهاي ستون دار در تاريخ معماري ايران، استفاده از فرم و شكل چليپا در ساختار و تزيينات ( قبل از شكل گيري صليب در اروپا )، مطالعه ي اشياء مكشوفه در اين اثر مشتمل بر انواع ظروف سفالي، مجموعه ي اشياء نقره اي اعم از حلقه ها و زيورآلات و قطعات متفاوت نقره اي كه به ظن محققين مي تواند اشكال اوليه از سكه باشد، همه و همه راه گشاي انديشمندان در شناخت بيشتر فرهنگ معماري و هنر دوران تاريخي هزاره ي اول قبل ميلاد خاورميانه است. تپه ي نوشيجان در كنار آثار مكشوفه از باباخان نورآباد لرستان، تپه ي حسنلوي نقده، تپه سيلك كاشان،هفت تپه ي شوش، گودين تپه كنگاور، تپه ي زيويه ي سقز و ... به عنوان پيش درآمد و مرجع مطالعات تمدن كهن ايراني مطرح مي باشد.
معبد اصلي ( اولين نيايشگاه ) : اين معبد در غربي ترين بخش تپه واقع شده است و احتمالاً اولين نيايشگاه در نوشيجان بوده است. معبد اصلي به صورت اتاقي مستطيل شكل است و در بدنه ي ديوارهاي آن طاقچه هايي برايشمعدان و گذاشتن نذوران وجود دارد. به نظر مي رسد اين آتشكده قديمي ترين مكان مسقف براي نياش آتش در ايران است.
تالار ستون دار: اين تالار در مجاورت معبد اصلي جبهه ي غربي به صورت مستطيل شكل ساخته شده كه با 12 ستون چوبي در سه رديف چهارتايي سقف تالار را نگه مي داشته اند. به نظر مي رسد اينكه نام تالار را آپادانا ذكر كرده اند بيشتر مربوط به سليقه كاشفين اثر يا بعد از آن باشد و احتمالاً مبناي علمي ندارد.
معبد چليپا ( دومين نيايشگاه ): زيباترين بخش مجموعه ي تپه ي نوشيجان معبد چليپا است كه با پلان نيم چليپا ساخته شده است. در بدنه هاي معبد طاقچه هايي تعبيه شده كه به پنجره ي كور موسوم است كه شكل تكامل يافته ي آن مقرنس در دوره ي اسلامي مي باشد. در غرب نيايشگاه سكويي است كه مجمر ( آتشدان ) خشتي همراه با خاكستر در آن وجود داشته و به هنگام اكتشاف كشف شده است. اين كه هم اكنون مجمر در كجا نگهداري مي شود بر اينجانب پوشيده است اما ظاهراً توسط هيئت باستان شناسي استروناخ از كشور خارج شده است.
اتاق ها و انبارها: در ضلع شرقي مجموعه ي نوشيجان چهار اتاق با عرض كم و طول زياد ساخته شده كه ظاهراً به عنوان انبار مورد استفاده بوده است. در هنگام كشف تپه ي نوشيجان اين اتاق ها مملو از آجرهايي بوده است كه به نظر مي رسد احتمالاً مي خواسته اند در دوره هاي متأخر اين مجموعه را جهت جلوگيري از گزند دشمنان پر كنند. برخي مي گويند زماني كه هخامنشيان بر مادها غلبه مي كنند، دستور مي دهند تمام معابد اصلي مادها را از بين ببرند. بنابراين طرفداران اين معبد چهار ميليون خشت را در اين ساختمان مي چينند و كنارهاي ساختمان را پر مي كنند و رويش را خاك مي ريزند تا ديده نشود. در سال 1346 اين خشت ها از درون ساختمان توسط ديويد استروناخ خارج مي شود. ابعاد اين خشت ها 40x20 x 12 سانتي متر است. خشت هاي ديگري به ابعاد 12 x 25 x 25 سانتي متر نيز در معبد وجود دارد. نكته ي جالب اينكه آن زمان كه اروپائيان حتي به تكنولوژي حجاري بر روس سنگ دست نيافته بودند در فلات ايران آجرهايي ساخته شده است كه پس از قريب سه هزار سال هنوز محكم و پابرجا مانده اند و ...
تونل: در امتداد شرقي غربي وسط حياط ( تالار آپادانا ) حفره اي كنده شده است كه پس از طي حدود سه متر ( 18 پله ) به سنگ مي رسد. بنابر تئوري هاي اوليه استروناخ اين مكان راه پله اي تونل مانند بوده و به عنوان گريزگاه به خارج دژ راه پيدا مي كرده است. در كتاب جديد استروناخ، وي تئوري خود را مردود دانسته و احتمالاً اين مكان، جايي براي ذخيره يا دسترسي به آب براي نيايشگاه اصلي به حساب آمده است.
حصار دژ: در پيرامون مجموعه ي نوشيجان حصار خشتي مرتفعي وجود داشته كه از ساكنين دژ محافظت مي كرده است. در بلنداي حصار شيارهايي وجود دارد كه احتمالاً براي تيراندازي مورد استفاده قرار مي گرفته است. بخشي از حصار هنوز پا برجا مانده است.
نكته جالب اينكه با وجوديكه بيش از 30 سال از آخرين بررسي هاي ميداني ديويد استروناخ مي گذرد، نامبرده كماكان به تحقيق و بررسي پيرامون تپه نوشيجان ادامه داده و در كتابي كه در سال 2008 به چاپ رسانده است برخي تغييرات در نطريات قديمي خود داده است. وي در نظريات جديدش معتقد است كه احتمالاً در تپه نوشيجان دو عبادتگاه وجود داشته است. يكي آتشكده و ديگري محلي براي نيايش آب. وي در سال 1388 بعد از سال ها مجدداً به ايران آمد و از تپه ي نوشيجان بازديد كرد. هم اكنون برخي كارهاي باستان شناسي و مرمت در مجموعه ي نوشيجان به سرپرستي استاد موسوي در حال انجام است اما در مورد سرعت عمليات، چه عرض كنم!
تپه نوشيجان در تاريخ 3/11/1346 با شماره 763 در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيده است.
موقعيت جغرافيايي:
استان همدان، شهرستان ملاير. ، " 54 '21 ْ34 شمالي و "00 '38 ْ48 شرقي. ارتفاع از سطح دريا 1681 متر.
نحوه دسترسي:
به دو طريق مي توان به تپه نوشيجان رسيد:
1- از طريق همدان: شهرستان ملاير در جنوب غربي استان همدان واقع شده است. جاده همدان – ملاير تماماً دو بانده با آسفالت مطلوب است. از همدان تا پليس راه جوكار حدود60 كيلومتر فاصله است. پنج كيلومتر بعد از جوكار به يك سه راهي در سمت راست خواهيد رسيد كه تابلوي تپه باستاني نوشيجان در سمت چپ قابل رؤيت است. از ابتداي سه راهي حدود سه كيلومتر تا تپه فاصله است.
2- اگر از تهران صرفاً به قصد بازديد از تپه نوشيجان حركت مي كنيد بهتر است مسير قم – اراك – ملاير را انتخاب فرماييد. اين مسير بسيار نزديكتر و به واسطه دو بانده بودن كم خطر تر است. از شهر ملاير به سمت همدان حركت فرماييد. پس از طي حدود هفده و نيم كيلومتر از ميدان مركزي شهر يا دوازده و نيم كيلومتر از خروجي شهر، تابلوي تپه نوشيجان قبل از دور برگردان قابل رؤيت است.
امكانات رفاهي:
* در محوطه مقابل تپه فضاي نسبتاً بزرگي براي توقف خودرو وجود دارد.
* نزديكترين پمپ بنزين 15 كيلومتر فاصله دارد. در ورودي شهر ملاير ( به فاصله 18 كيلومتر از تپه ) نيز پمپ بنزين و پمپ گاز وجود دارد.
* سرويس بهداشتي نسبتاً قابل قبول است. توالت فرنگي براي بيماران و بازديدكنندگان خارجي موجود نيست.
* در مجاورت تپه فروشگاه يا مركز عرضه مواد غذايي و نوشيدني وجود ندارد.
* رستوران موجود نيست.
* آب آشاميدني در دسترس است هرچند توصيه مي شود در فصول گرم سال آب آشاميدني بهداشتي همراه خود داشته باشيد.
* آنتن دهي تلفن همراه مطلوب است.
* براي ورود به سايت لازم است بليط تهيه كنيد.
* بروشور به زبان فارسي موجود است. اگر درخواست كنيد به شما تحويل مي دهند.
* آثار باستاني متعلق به همه است، از نوشتن يا حكاكي هر نوع يادگاري بر ديوارها جداً پرهيز كنيد.
* محوطه بيروني و همچنين فضاهاي داخل تپه داراي پستي و بلندي هاي متعدد است. مراقب كودكان خود باشيد. صعود از تپه براي بيماران قلبي و مبتلايان به آرتروز پيشرفته زانو مناسب نيست.
* شهر ملاير فاقد هتل مناسب براي اقامت مي باشد. مجتمع اقامتي باران و خانه ي معلم در شهر وجود دارد. براي رزرو هتل مي توانيد با هتل هاي شهرهاي همدان، اراك يا بروجرد هماهنگ كنيد.
* در صورتيكه كه مي خواهيد در چادر اقامت فرماييد، توصيه مي شود در پارك سيفيه يا محوطه درياچه كوثر اقامت فرماييد.
امنيت منطقه:
اين منطقه از كشور از امنيت بالايي برخوردار است. با توجه به ساعت كار تپه عملاً بازديد شب هنگام از تپه نوشيجان مقدور نيست. ضمناً با توجه به اينكه تپه در مسير اصلي جاده همدان – ملاير قرار ندارد تردد شب هنگام ممكن است باعث بروز خطرات جاده اي براي گردشگران شود.
بهترين زمان بازديد:
شهرستان ملاير داراي آب و هواي معتدل بوده و چهار فصل سال به خوبي در آن احساس مي شود. بنابراين بازديد از تپه در فصل زمستان ممكن است با بارش برف يا سرما و سوز همراه باشد. بهترين زمان بازديد ماه هاي ارديبهشت و خرداد است.
* توضيحات اضافه:
1- اگر به شهرستان ملاير سفر نموديد توصيه مي شود از پارك قديمي سيفيه و موزه ملاير كه در مركز شهر واقع شده اند، درياچه كوثر در ورودي شهر از سمت همدان و يخچال ميرفتاح در حاشيه شهر بازديد فرماييد.
2- چرا در برخي از مكان هاي باستاني از سوله يا ساختارهاي فلزي براي پوشش استفاده مي كنند؟
پاسخ اين است كه: بخش هايي از تپه سيلك كاشان، بخش هايي از آتشكده آذرگشنسب تخت سليمان تكاب، بخش هايي از تپه هگمتانه، بخشي از تپه نوشيجان شاخص ترين مكان هايي هستند كه سرپوشيده شده اند. اين مكان ها به دليل ساختار خشتي خود، به شدت در مقابل عوامل فرساينده همچون برف، باران، يخبندان، باد و طوفان، زلزله و حتي تابش شديد آفتاب آسيب پذير هستند. ممكن است اين سئوال پيش آيد كه اگر مكاني بيش از دو هزار سال به همين شكل باقي مانده پس بعد از اين هم باقي خواهد ماند. توضيح اين است كه بخش مهمي از كشفيات امروزي طي قرن ها در زير خاك مدفون بوده اند و همين تدفين آنها در زير خاك باعث حفاظت آنها مي شده است. از طرف ديگر بسياري از عناصر اصلي ساختمان ها در اعصار گذشته از بين رفته است و از اينكه عوامل محيطي ( و نه انساني ) چه ميزان در تخريب اين آثار در گذر زمان نقش داشته اند، معمولاً اطلاعات دقيقي وجود ندارد. از طرف ديگر افزايش دانش بشر طي قرن هاي بيستم و بيست و يكم باعث افزايش آلاينده هاي محيط زيست شده و روز به روز هم بدتر مي شود ( از قبيل وجود باران هاي اسيدي ) كه خود عاملي براي افزايش آسيب به اين گونه ابنيه است. بنابراين هرچند پوشش هاي فلزي از زيبايي مجموعه هاي باستاني مي كاهد و گاهي اوقات شكل ظاهري آنها نازيبا است و مي تواند بسيار زيباتر ساخته شود، اما به نظر مي رسد اگر بخواهيم اين گنجينه هاي باستاني را براي نسل هاي بعد حفظ كنيم، روشي اجتناب ناپذير است.
مطالب مشابه :
385-سفرنامه
رفتیم خیابون ارتش وخانه معلم شماره ۱.باتعجب دیدم که جایی برای ما رزرو نشده.مسئول خانه معلم از شوک وارد شده بهش که قرار بود آقای...ازطرف معاون مدیرکل اصفهون برای ماجا رزرو کنه ولی بامسئول خانه معلم هماهنگ نکرده بود توضیح می داد که شاید خانه معلم های ...
راهنماي سفر به اصفهان
از شمال از دامغان - یزد و قم - کاشان. از جنوب از مسیر شیراز- آباده -شهرضا - اصفهان. از تهران تا شهر اصفهان حدود 435 کیلومتر راه است. از شیراز تا شهر اصفهان حدود 489 کیلومتر راه است. از قم تا شهر اصفهان حدود 279 کیلومتر است. راههای منتهی به اصفهان. اگر از جنوب وارد اصفهان می شوید. به اولین میدانی ... در ضمن چهار خانه معلم در اصفهان وجود دارد که برای غذا می توانید به انجا بروید کیفیت غذا در حد مناسب است (آدرس را از همان ستاد استقبال فرهنگیان بپرسید). بناهای تاریخی. مجموعه تاریخی میدان نقش جهان شامل ...
رزرو تالار خانه معلم های شهر اصفهان برای شش ماهه اول سال 93
گودرز نیوز بادرود - رزرو تالار خانه معلم های شهر اصفهان برای شش ماهه اول سال 93 - از هردری سخنی-اولین وبلاگ مستقل شهر بادرود - گودرز نیوز بادرود.
سرگرمی
سامرست موام. ازدواج با یک مرد مثل خریدن کالایی است که مدت ها مشتاقانه از پشت ویترین تماشایش کرده اید ؛ اما وقتی به خانه می رسید از خریدنش پشیمان می شوید ..! جین کر. ///////////****///////////////. دوم راهنمایی وقتی معلم زبان میومد سر کلاس.
کاشان / اصفهان / 1386
در این سفر از باغ موزه فین کاشان با وسعت ۲۵۰۰۰ متر مربع ، تپه های تاریخی سیلک با قدمت هفت هزار سال سکونت ، خانه تاریخی عامری ، خانه تاریخی طباطبایی ، چارتاقی در نیاسر ،بقعه حضرت سلطان علی ( مشهد اردهال ) و آرامگاه سهراب سپهری در مشهد اردهال ...
اردوگاه های فرهنگی تربیتی فعال کشور
مشهد بلوار پیروزی میدان شهید مهدوی سلمان سابق بلوار دلاوران بین دلاوران 7و9. 05118787739-05118791333. مرکز شهید سعیدی مشهد. مشهد خ امام رضا مرکز رزرو میهمانان خانوادگی و گروهی. 05112212538-05112212693. مرکز رزرواسیون سلام مشهد. مشهد فلکه اب ... خانه معلم استان قزوین(در مشهد). امام رضا 19-کوچه حسینیه فاطمیون روبروی دبیرستان محمودیه. 8540892. خانه معلم شهر تهران(در مشهد). امام رضا- خ دانش غربی – نبش دانش غربی 3. 8255210. خانه معلم یزد(در مشهد). امام رضا- خ عنصری – عنصری 2-پلاک 110.
آدرس و شماره تلفن خانه معلم های سراسر کشور
1. تهران. تهران. 55404053. 021. میدان حر - خ کمالی -خ کاشانی. 2. تهران. 22420863. 021. بزرگراه چمران- ابتدای درکه -مجاور ضلع غربی دانشگاه بهشتی. 3. تهران. 66050055. 021. خیابان آزادی روبروی دانشگاه صنعتی شریف - جنب ...
سفری بهاری به یکی از زیباترین نقاط گردشگری و دیدنی ایران سمیرم ، یاسوج ، کازرون و شیراز
از راه اتوبان قم ساعت حدود 8:00 به قم رسیدیم و جاتون خالی صبحانه توپی زدیم , 45 دقیقه ای طول کشید و بعدش از اتوبان کاشان، به اصفهان رسیدیم. خوب ساعت 12:30 بود و وقت ناهار ، اما!!! مگه میشه اصفهان اومد و میدان نقش جهانش رو ندید و خوب البته چند تا ... ولی چه کنیم که هنوز توی یاسوج جایی رو رزرو نکرده بودیم و امیدمون کارت فرهنگی همراهمون بود و خانه معلم یاسوج که از قبل نمی شد رزرو کرد.! برخلاف پیشبینی مون خانه معلم یاسوج جا نداشت و امیدمون به مهمانسرای ایرانگردی و جهانگردی بود که ...
خاطره ی سفر نوروزی به قم واصفهان
قرار شد بنده برای خانواده خود وهمکاران ازطریق اینترنت درمدارس اصفهان جا رزرو کنم ومن روزهای پنجم وششم را رزرو کردم و قرار شد دوروز هم در قم رزرو کنیم وروزهای بیست و نهم اسفند واول فروردین بقیه روز ها را نیز از طریق ستاد اسکان در شهر های مسیر رزو کنیم. ... نزدیک سال تحویل بود که به سمت حرم حرکت کردیم ولی ترافیک باعث شد که به موقع نرسیم وتعداد زیادی زائر به قم امده بودند ودر پارگینگ کنار رود خانه چادر زده بودند من با خودم فکر می کردم که این ها سرمای شب را چگونه خواهند گذراند کاش می شد این ها را ...
نوشیجان تپه
تپه ي نوشيجان در كنار آثار مكشوفه از باباخان نورآباد لرستان، تپه ي حسنلوي نقده، تپه سيلك كاشان،هفت تپه ي شوش، گودين تپه كنگاور، تپه ي زيويه ي سقز و ... به عنوان پيش درآمد و مرجع مطالعات تمدن كهن ايراني مطرح مي باشد. معبد اصلي ( اولين نيايشگاه ) : اين معبد در غربي .... مجتمع اقامتي باران و خانه ي معلم در شهر وجود دارد. براي رزرو هتل مي توانيد با هتل هاي شهرهاي همدان، اراك يا بروجرد هماهنگ كنيد. * در صورتيكه كه مي خواهيد در چادر اقامت فرماييد، توصيه مي شود در پارك سيفيه يا محوطه درياچه كوثر اقامت ...
برچسب :
رزرو خانه معلم کاشان