نامه نگاری، در حال پیوستن به خاطره ها ...

غول اینترنت، نامه را در دادگاه زمانه محكوم به فراموشی كرد

سالیان درازی از آن روزهایی نمی گذرد كه پشت پنجره منتظر صدای موتور آشنای پستچی می ایستادی یا با شنیدن زنگ در، پله ها را یكی دوتا می دویدی تا نامه عزیز دور از دیارت را با دست و دلی لرزان تحویل بگیری. اما امروز پیشرفت علم و تكنولوژی همه چیز را آسان و مسافت های زیاد را نامحسوس كرده است. شاید تا همین هفت، هشت سال پیش تصور این روزها دشوار می نمود. در روزگاری نه چندان دور بیشترین و شاید تنها وسیله ارتباطی خانواده های از هم جدا افتاده، نامه بود. تنها از این راه بود كه آدم ها می توانستند در دنیای هم شریك شوند و از غم و اندوه، عشق و علاقه و اتفاقات زندگی هم سخن بگویند.

اما این روزها دلتنگی، خاصیت پیشین خود را از دست داده و آنقدر آگاه شدن از حال دوستان و فامیل دور از هم آسان شده كه با یك تماس تلفنی، زدن ایمیل یا چت كردن به راحتی می توان از لحظه به لحظه اوقاتشان خبردار شد و دیگر كسی ساعت ها و روزها و گاه هفته ها را انتظار نمی كشد تا پستچی در خانه اش را بزند.

در دنیایی كه ما در آن زندگی می كنیم با فشار دكمه ای امكان فرستادن نامه ای از طریق ایمیل در دقیقه ای میسر می شود. سرعت و سهل شدن امور از یك سو راه را برای ما هموار می كند ولی از سوی دیگر آرام آرام گذشته و دلبستگی هایمان را به یغما می برد. در گذشته خط هر انسان نشان دهنده معرف شخصیت و میزان سواد او بود و در واقع دستخط افراد، شناسایی آنها را امكانپذیر می كرد، اما امروزه دیگر كمتر كسی برای خط و نوشتن ارزش قائل می شود، چرا كه همه به خطی مشترك و یكسان كه از طریق كیبوردهایشان تولید می شود، می نویسند و دیگر كسی برای نوشتن، دلش هوای كاغذ و قلم نمی كند.

تاریخچه نامه نگاری :

تاریخچه نامه نگاری به تاریخ خط برمی گردد. انسان ها زمانی كه با فاصله مكانی اندكی از یكدیگر زندگی می كردند، از صدا برای رساندن پیام هایشان استفاده می كردند و برای انتقال پیام خود نیاز به شكل دیگری از زبان نداشتند، از زمانی كه آنها به علت های گوناگون از هم دور شدند به شكل دیگری از زبان نیاز پیدا كردند تا پیام های خود را از طریق آن به یكدیگر برسانند. راه رفع این نیاز اختراع خط بود. پس از اختراع خط، بی گمان یكی از كاربردهای اصلی، یعنی نامه نگاری مورد توجه قرار گرفت.

هخامنشیان واژه ها را با خط میخی روی پوست دباغی شده جانوران می نوشتند، سپس آن پوست را به دست چاپار یا پیك می دادند تا به مقصد برساند. بعدها یعنی از سال 1800 میلادی كه كاغذ توسط چینی ها ساخته شد، نامه نگاری آسان تر شد. مسلما تاریخ نوشتار اولین نامه ها در هیچ كجا ثبت نشده، اما گفته می شود كه اولین نامه ها هرگز به منظور بیان احساسات عاطفی افراد به یكدیگر نوشته نشده اند. در واقع در آن روزگار تلاش برای بقا و حفظ مكان زندگی بیش از هر چیز اهمیت داشت و می توان حدس زد كه محتوای اولین نامه ها بسیار رسمی، دولتی و خبری بوده است.

سال های اهمیت نامه :

سال هایی كه از هر 10 خانه یكی هم تلفن نداشت و برای خبر گرفتن از كسانی كه در شهر یا كشور دیگری زندگی می كردند باید ساعت های زیادی در صف طویل تلفن های مخابرات منتظر می ماندی و بعد با كسی كه آن طرف خط بود و گویی صدایش از میان امواج مهیب اقیانوس شنیده می شد، چند كلامی صحبت می كردی و این ارتباط نیم بند در شرایطی برقرار می شد كه هر لحظه احتمال می رفت به علت مشكلات خطوط، تلفن قطع شود؛ نامه در آن زمان تنها راه مطمئن شدن از احوال عزیزان دور از خانواده بود.

حتی نیاز به نامه در سال های جنگ بیشتر احساس می شد. سال هایی كه شرایط دشواری را پیش روی همگان قرار می داد. خانواده هایی كه در مناطق جنوبی كشور زندگی می كردند، بسختی می توانستند دیگران را از سلامتی خود آگاه كنند. مردان و زنانی كه برای دفاع از خاك وطنشان، راهی میدان های جنگ می شدند، غالبا حتی امكان تماس تلفنی را نداشتند و صدای موتور پستچی مثل نوایی خوش برای آنان بود.

به نقل از روزنامه جام جم، فاطمه عزتی كه 60 ساله است درباره آن سال ها می گوید: "آن روزها وقتی كسی از تو دور می شد و به شهر یا كشور دیگری سفر می كرد، تقریبا هیچ امكانی برای خبر گرفتن از او وجود نداشت و تنها نامه بود كه وقتی به دست تو می رسید و هنگامی که دستخط مادر، دختر و عزیزت را می دیدی، دلت آرام می شد".

وی می افزاید: " من هنوز هم نامه های آن سال ها را نگه داشته ام. البته در سال های جنگ نامه اهمیت زیادی پیدا كرد، چون شرایط سخت بود و همه خواستند هر چه زودتر از سلامتی هم باخبر شوند. هر نامه حداقل 7 تا 8 روز طول می كشید تا به دست گیرنده برسد و به خاطر شرایط خاص آن روزها امكان داشت گاهی نامه ها در راه مفقود شوند. من هنوز هم نامه های قدیمی را كه برگه های آن زرد شده دارم. نامه هایی كه خبر زنده بودن عزیزانمان را در آن سال ها می داد، حیف بود كه دور ریخته شود." سال ها با سرعت فراوان می گذشتند و زمان چون سواری مانده از راهوار به اتفاقاتی كه هر لحظه دنیای تكنولوژی را دگرگون می كرد، نمی رسید.

كم كم تلفن كه كیمیا بود به تمام خانه ها سرك كشید، با این همه چون در آن زمان هنوز برقراری ارتباط با شهرها و كشورهای دیگر دشوار بود و هزینه های ارتباط تلفنی خیلی گران تمام می شد. هنوز نامه اهمیت فراوان داشت، تا آن كه غول اینترنت، نامه را در دادگاه روزگار، محكوم به فراموشی كرد. امروز كافی است كه بخواهید از حال كسی خبردار شوید، براحتی می توانید از نامه های اینترنتی یا همان ایمیل استفاده كنید كه در دقیقه ای به دست گیرنده خود در آن سوی دنیا می رسد و انتظار رسیدن نامه را به خاطره ها می پیوندد.

كاهش نامه های خانوادگی :

قنبر موحدی كه بیش از 35 سال عمر را خود را صرف رساندن نامه های مردم به یكدیگر كرده است، او می گوید: "تا همین 15 سال پیش هنوز مردم به هم نامه می نوشتند و به خاطر دارم كه وقتی من زنگ خانه شان را می زدم چطور با هیجان در را باز می كردند. این اتفاق در زمان جنگ و در مورد خانواده های رزمنده ها بیشتر بود، اما در حال حاضر آنقدر برقراری ارتباط از طریق تلفن و اینترنت آسان شده كه كمتر اتفاق می افتد نامه ای غیراداری را به مقصد برسانم. در واقع اكثر نامه ها اداری، تشریفاتی، دعوت نامه و تبلیغاتی اند." وی می افزاید: "به علت عدم نیاز عمومی مردم از هفت، هشت سال پیش بر تعداد صندوق های پستی افزوده نشده است، گاهی حتی پیش آمده صندوقی را كه باز كرده ایم، خالی بوده؛ با این همه این مساله باعث نشده از تعداد نیروهای پست كاسته شوند چرا كه هنوز بسته های پستی را نمی توان با اینترنت پست كرد و هر روز تعداد نامه های اداری و تبلیغاتی افزایش می یابد."

همچنین حسن باقری كه 17 سال سابقه در بخش امور پستی دارد می گوید:"نامه های خانوادگی به نسبت گذشته كم شده، اما هنوز هم هستند كسانی در شهرستان ها و روستاها به دلیل عدم دسترسی به تلفن یا اینترنت از نامه استفاده می كنند، بعضی دیگر هم از سر علاقه و یادآوری حس خوب گذشته، بهم نامه می نویسند اما بیش از 80 درصد نامه هایی كه توزیع می شود نامه های تبلیغاتی و اداری اند، به همین دلیل صندوق های پست همچنان در كوچه و خیابان های اصلی به چشم می خورد. در منطقه 15 بیش از 202 صندوق پستی وجود دارد، شاید به این دلیل توجه مردم را جلب نمی كند كه دیگر عموم مردم برای ارتباط با یكدیگر به آنها نیاز ندارند."

نامه كم كم از بین می رود. دستخط آدم ها شبیه به هم می شود. پاكت نامه تبدیل می شود به تصویر ثابت صفحه ایمیل. شاید بزرگ ترین ره آورد تكنولوژی، فراموشی خاطرات است. امروز وقتی به نامه های قدیمی نگاه می كنی می توانید با خواندن آنها زمان و تاریخ وقوع اتفاقات مهم را به یاد بیاورید. در حالی كه صفحه بی روح و خالی از لطف ایمیل نه خط آشنایی دارد و نه رد اشكی از دلتنگی به جوهر پخش شده كاغذ بر جای می گذارد.

نامه نگاری، در حال پیوستن به خاطره ها ...

مطالب مشابه :

آیین نگارش و نامه نگاری اداری

نامه نگاری - بخش نخست

نامه نگاری

نامه نگاری انگلیسی - English Letter Writing - Formal Letter Writing

نامه نگاری انگلیسی

نامه نگاری، در حال پیوستن به خاطره ها ...

نامه‌نگاری‌های هدایت

آئین نامه نگاری اداری ( ویژه ی کارکنان بانک مهر اقتصاد زاهدان )

روز نامه نگاری