از 40 حادثه طبيعي غيرمترقبه در جهان بيش از30 مورد آن در ايران رخ مي دهد

ارومیه - خبرگزاری دریا - اخبار دریاچه ارومیه : بين کشورهاي جهان، ايران به لحاظ حوادث غيرمترقبه جزو 10کشور بلاخيز جهان است که از 40 حادثه طبيعي غيرمترقبه شناسايي شده در جهان بيش از30 مورد آن در ايران رخ مي دهد. ايران در حالي6 درصد تلفات بلاياي طبيعي جهان را به خود اختصاص داده است که فقط يک درصد جمعيت جهان را دارد. هرچند تاکنون نقش انسانها در وقوع بسياري از حوادث طبيعي غير مترقبه شناخته شده نيست اما بسياري از حوادث طبيعي مستقيم يا غير مستقيم متاثر از اعمال و کارهاي روزمره انسانهاست که در سراسر جهان در حال انجام است .

در بين کشورهاي جهان، ايران به لحاظ حوادث غيرمترقبه جزو 10کشور بلاخيز جهان است که از 40 حادثه طبيعي غيرمترقبه شناسايي شده در جهان بيش از30 مورد آن در ايران رخ مي دهد. ايران در حالي6 درصد تلفات بلاياي طبيعي جهان را به خود اختصاص داده است که فقط يک درصد جمعيت جهان را دارد ، اين مساله پرسش اساسي را ايجاد مي کند و آن اينکه براي جلوگيري و کاهش اثرات بلاياي طبيعي چه کرده ايم و چه بايد بکنيم؟

پاسخ اين سئوال روشن است ، هر سال با نزديک شدن هفته کاهش اثرات بلاياي طبيعي ، جلسات متعددي در زمينه هاي مختلف اعم از هماهنگي مانورهاي عملياتي، دور ميزي، رژه تجهيزات و امکانات ، سخنراني مسئولين در مراکز مختلف و دهها برنامه ديگر توسط نهادها و سازمانهاي مسئول برگزار مي شود و با اتمام اين دهه ، انگار همه کارها و وظايف در اين خصوص انجام شده است . گاهي هم ورق زدن تقويم و ديدن روز ملي کاهش اثرات بلاياي طبيعي در تاريخ 20 مهرماه، بهانه اي مي شود براي پرداختن به حوادثي که هر لحظه جامعه را تهديد مي کنند.

حال سئوال ديگري مطرح مي شود ، آيا اين اقدامات کافي است؟ مقايسه اثرات هرکدام از حوادث در کشورهاي مختلف ، ساده ترين را ه براي دريافت پاسخ است. زلزله بم با قدرت کمتر از 6.5 ريشتر، بيش از 40هزار کشته بر جا گذاشت و همزمان با اين حادثه ، زلزله 8 ريشتري ژاپن تنها يک کشته برجا گذاشت و اين در حالي است که شهرهاي ژاپن پرجمعيت تر از شهرهاي ايران است. اين مبين آن است که بسياري از کشورهاي جهان با شناسايي مهمترين تهديدات طبيعي خود با برنامه ريزي به سمت کاهش اثرات حوادث رفته اند.

تنوع آب و هوايي و اقليمي کشور باعث شده تا ايران در معرض حوادث طبيعي متفاوتي قرار گرفته باشد، مهمترين بلاياي طبيعي دو دهه اخير ايران که بالاترين آمار تلفات جاني و خسارات مالي را داشته زلزله ، سيل ، خشکسالي ، آتش سوزي و ... بوده است. بجز زلزله که ناشي از فرآيندهاي دروني زمين است و تقريبا" هيچ نقطه اي از ايران نيست که از خطر وقوع زلزله در امان باشد، بسياري از حوادث ، به نوعي پاسخ طبيعت است به رفتارهاي انسان. در حالي بيشتر استانهاي کشور با پيامدهاي ناشي از خشکسالي دست به گريبان هستند که برخي از استان ها هر ساله با سيلهاي خانه برانداز مواجه مي شوند.

اقدامات انجام شده در کشور در راستاي بهبود مديريت و توانايي کنترل بحرانهاي ناشي از وقوع حوادث و افزايش امکانات مورد نياز مردم در زمان وقوع حوادث، براي کاهش فشار به مردم آسيب ديده قطعا" لازم است اما در کاهش همه جانبه اثرات اصلا" کافي نيست. براي کاهش موثر خسارات ، تخريب ها، زيانها و تلفات ناشي از وقوع حوادث، برنامه ريزي استراتژيک مبتني بر پيشگيري از وقوع برخي حوادث در کشور يک ضرورت است.

حفاظت از محيط زيست و منابع طبيعي به دليل ارتباط موثر بين تخريب منابع طبيعي با بروز حوادث طبيعي مي تواند راهي موثر در پيشگيري از وقوع حوادث ناگوار در درازمدت باشد. شايد در نزد افکار عمومي اين موضوع خيلي ملموس نباشد اما بيشتر حوادث غير مترقبه کشور بجز زلزله از قبيل سيل، آتش سوزي جنگلها و مراتع، خشک شدن درياچه ها و تالابها، رانش زمين، توسعه بيابانها، گرد و غبار ، شن هاي روان، کاهش منابع آب شرب و کشاورزي، آلودگي هوا و...همگي با تخريب محيط زيست و از بين رفتن منابع اکولوژيکي در ارتباط هستند.ملموس ترين نمونه اين ارتباط، وقوع سيل سالهاي اخير در مناطق شمالي کشور( گلستان و مازندران) است که علت آن قطع درختان و تخريب مراتع بالادست بود. اگر بيابانها توسعه مي يابند و روستاها و شهرهاي حاشيه بيابان به دليل شن هاي روان مجبور به تخليه هستند و اقتصاد هزاران نفر به خطر مي افتد اين موضوع قطعا" به دليل چراي بي رويه و بيش از ظرفيت مراتع، کاهش سفره هاي آب زيرزميني و خشک شدن قناتها و چاهها و بوته کني و قطع درختان است.

خشک شدن درياچه ها و تالابها که بيشتر در سالهاي اخير نمود پيدا کرده ، نتيجه برنامه ريزي هاي نادرست در سالهاي گذشته است. نمونه بارز آن درياچه با ارزش اروميه است که عقب نشيني آب و کاهش 6 متري عمق آن به دليل ناديده گرفتن حق آبه مورد نياز درياچه در زمان احداث سدهاي ايجاد شده بر رودخانه هاي مهم حوضه اين درياچه بوده که زندگي و اقتصاد دهها هزار نفر را به مخاطره انداخته است. اثرات فاجعه خشک شدن آب درياچه اروميه شايد به مراتب دهها برابر زلزله بم باشد اما چون محاسبه اي درکار نيست توجه اي هم نمي شود. بجاي اصلاح الگوي آبياري در بخش کشاورزي و کاهش مصرف آب، به افزايش راندمان آبياري و جايگزين کردن منابع جديد آب از قبيل پسابهاي تصفيه شده توجه و به منظور افزايش سطح اراضي و توليدات کشاورزي ، از آبهاي زير زميني بيش از تغذيه آبخوان در همه آبخوانهاي کشور برداشت مي شود . در اکثر آبخوانها و دشتهاي کشور بيلان آبخوان منفي است و برخي از شهرها و روستاها به دليل شور شدن منابع آب زيرزميني با مشکل آب شرب مواجه اند که در آينده بطور حتم کشاورزي و اقتصاد خانواده هاي روستايي به دليل کمبود منابع آب با مشکل مواجه خواهد شد.

آلودگي هوا يکي ديگر از معضلاتي است که به صور مختلف باعث خسارتهاي جاني و مالي مي گردد، گرد و غبار ناشي از توسعه بيابانها و يا آلودگي هواي شهرها به دليل مصرف زياد سوخت هاي فسيلي همه ريشه در دخالتهاي انسان در چرخه طبيعت دارد.

مشکلات ذکر شده ناشي از دخالتهاي انسان ، سالهاست که وجود دارند و بعنوان بلاي طبيعي بر انسان و جوامع انساني وارد مي شوند اما بلاياي طبيعي ديگري نيز ممکن است در سالهاي آينده بر اثر دخالت انسانها در طبيعت به شکل جديد بروز نمايد همچنان که هم اکنون افزايش جمعيت گونه گراز (خوک وحشي) در کشور بعنوان يک معضل و آفت براي کشاورزان مطرح است. در سالهاي نه چندان دور در بسيار ي از نقاط کشور حتي اين گونه مشاهده هم نشده بود ولي امروزه در تمام نقاط کشور، کشاورزان از اين موضوع شکايت دارند و اين يک بلاي طبيعي است که در اثر شکار ، تخريب زيستگاه و کاهش جمعيت گونه هايي از گوشتخواران بزرگ نظير پلنگ که از گراز تغذيه مي کند نمايان شده که نتيجه مستقيم دخالت انسان در چرخه طبيعت است.

بايد برنامه هاي کشورهاي توسعه يافته را در کاهش اثرات بلاياي طبيعي ديد و پا را از برنامه هاي تکراري هرساله در زمينه کاهش اثرات بلاياي طبيعي در يک هفته فراتر نهاد ، همواره پيشگيري بهتر از درمان است و در اين راستا حفاظت از محيط زيست ، منابع طبيعي و برنامه ريزي مبتني بر توسعه پايدار و بهره برداري خردمندانه از طبيعت ، بهترين و اقتصادي ترين راه در کاهش اثرات و وقوع بلاياي طبيعي است.

منبع : http://www.shahr.ir

از 40 حادثه طبيعي غيرمترقبه در جهان بيش از30 مورد آن در ايران رخ مي دهد

مطالب مشابه :

نادر قاضی پور : زندانیان مرتبط با حوادث دریاچه ارومیه را آزاد کنید.

از 40 حادثه طبيعي غيرمترقبه در جهان بيش از30 مورد آن در ايران رخ مي دهد

تصاویر سانحه سقوط هواپیمای مسافربری ارومیه

هجوم مارمولك‌ها به شهر ارومیه

اخبار استان آذربايجان غربي

به اذعان اهالی : کم کاری بخشداری در امداد رسانی به سیل زدگان

یک تحلیل از وضعیت جاده ها و تصادفات

جدیدترین اخبار نقده-بوکان-سلماس- خوی- مهاباد- ارومیه -سردشت در جنوب استان

رگ دریاچه ارومیه نزدیک است