داروهاي آرامبخش و خواب آور جديد

داروهاي آرامبخش و خواب آور جديد

سالهاست كه بنزوديازپين ها بعنوان داروهاي آرامبخش – خواب آور توسط پزشكان سراسر دنيا تجويز مي گردند. اين داروها به گيرنده هاي GABA درغشاهاي عصبي CNS متصل بدون فعال كردن مستقيم آن با بازكردن كانالهاي كلر فعاليت مهاري GABA را(كه يك نروترانسميتر مهاري در CNS مي باشد) افزايش مي دهند و بعنوان ضد اضطراب آرامبخش خوا ب آور شل كننده عضلاني درمان صرع و تشنج و كنترل و القاي بيهوشي و ... كاربرد دارند.

مزيت استفاده از آنها بخاطر داشتن اندكس درماني بالا (سميت كمتر) داشتن آنتا گونيست اختصاصي (فلومازنيل) احتمال تداخل داروئي كمتر ( نداشتن اثر القاي آنزيمي دركبد) و تداوم اثرات مفيد (بخاطر داشتن متابوليت هاي فعال) ارجحيت استفاده ازآنها را نسبت به داروهاي آرامبخش قديمي همانند كلرال هيدراته – مپروبامات وباربيتوراتهارا توجيه مي كند اما بدليل ايجاد وابستگي رواني و تحمل (كاهش پاسخ بعد از چند بار مصرف دارو) كه باعث افزايش مصرف اين داروها براي نگاه داشتن بهبودي باليني يا ايجاد خواب مي شود همچنين ايجاد سندرم قطع مصرف عوارضي فراموشي تشديد تضعيف CNS در صورت مصرف همزمان با اتانل يا ساير داروهاي مضعف CNSو داشتنRF (ريسك فاكتور) بالا براي استفاده دردوران بارداري نياز به داروهاي اختصاصي و كم عارضه تر براي ايجاد اثرات درماني همچون كاهش اضطراب و خواب ‌آور احساس مي شود داروهاي جديدي كه در اين خصوص در بازار دارويي ايران وارد شده عبارتند از:

بوسپيرون BUSPIRONE

بوسپيرون بصورت قرصهاي خط دار 5 ميلي گرم با RF:B بعنوان يك ضد اضطراب دربازار داروئي ارائه شده است اثرات فارماكولوژيك آن متفاوت با بنزوديازپين ها و تمايلي به گيرنده هاي GABA ندارد تمايل بالاتر براي اتصال به گيرنده هاي سروتوئين و تمايل متوسط براي گيرنده هاي دوپامين D2 مغزدارد بدون ايجادتسكين يا سرخوشي قابل توجه اضطراب را كم مي كند برخلاف بنزوديازپين ها هيجگونه اثرات خواب آور- ضد تشنج يا شل كننده عضلاني ندارد بدنبال قطع ناگهاني هيچگونه اضطراب يا علائم ترك بروز نمي كند احتمال سو مصرف آن كم است اما برخلاف بنزوديازپين ها بروز اثرات ضد اضطرابي آن فوري نمي باشد علائم بهبودي 7تا 10 روز بعد از شروع مصرف آشكار مي شود و بهترين نتيجه درماني طي 3 تا 4 هفته پس از آغاز درمان خواهد بود بنابراين براي حالات اضطرابي حاد مفيد نمي باشد ودر حملات پانيك Panic مؤثر نيست.

زولپيدم ZOLPIDEM

زولپيدم بصورت قرصهاي 5و10 ميلي گرم با RF:B بعنوان خواب آور سريع الاثر ارائه شده است .

عليرغم اينكه ساختمان شيميائي آن با بنزوديازپين ها و باربيتوراتها غير مرتبط است.اما بطور انتخابي به گيرنده هاي GABA متصل مي شود و مهار نروني با واسطه GABA راتسهيل مي كند اثرات آن نيز توسط فلو مازنيل آنتاگونيزه مي شود. خواب آور سريع الاثر با شروع اثر سريع و اوج اثر آن 5/0 تا 2 ساعت بعد از تجويز مي باشد اثرات شل كننده عضلات و ضد تشنج آن كم و در درمان اضطراب كاربردي ندارد خطر ايجاد تحمل و وابستگي با مصرف طولاني كمتر از بنزوديازپين ها ي خواب آور است اما احتمال تضعيف بيش از حد CNS در صورت مصر ف همزمان با اتانل يا ساير داروهاي مضعف CNS وجود دارد. جذب آن در صورت مصرف همزمان با غذا تحت تاثير قرار گرفته شروع اثر طولاني تر مي شود.

با توجه به شروع اثر سريع زولپيدم به محض مصرف بيمار بايد براي خواب آماده باشد بهترين زمان مصرف وقتي است كه بيمار براي خواب شبانه 7 الي 8 ساعت فرصت دارد.

زالپلون ZALEPLON

زالپلون با اتصال انتخابي به گيرندهاي بنزوديازپين ها اثرمهاري GABA را تسهيل مي كند فرو رفتن به خواب را تسريع مي كند اما تأثير چنداني بر كل زمان خواب و يا الگوي آن ندارد آغاز سريع و طول كوتاه اثر آن در بيماراني كه مشكل به خواب رفتن دارند مفيد است (زالپلون در طرح ژنريك ايران موجود نمي باشد) .

نويسنده :دكتر كوروش ملك محمودي

(پزشک داروساز)

داروهاي آرامبخش و خواب آور جديد

مطالب مشابه :

داروهای ضد اضطراب

داروهاي آرامبخش و خواب آور جديد

9 قرص ضد افسردگی در قرآن

8 قرص ضد افسردگی در قرآن

آشنایی با داروهای ضد اضطراب و افسردگی

داروهای آرام‌بخش ، ضداضطراب و خواب‌آور

عوارض و خطرات مصرف قرص های آرامبخش، خواب آور و ضد افسردگی

قرص آلپرازولام

داروهای گیاهی