سخنان مدیر مجتمع خاتم الانبیاء (ص)در مراسم جشن تکلیف دانش آموزان دختر دبستان شهید کاظمی یکه توت

بسم‌اللَّه‌الرّحمن‌الرّحيم

جشن عبادت و تكليف شما بچه‌هاى عزيز را به همه‌ى شماها و پدران و مادرانتان تبريك عرض مى‌كنم و خيلى خوشحالم كه من هم در اين جشن شيرين و زيباى عبادت شما شركت كرده‌ام.

بچه‌هاى عزيز! شما كه امروز جشن عبادتتان را برگزار كرده‌ايد، در حقيقت از امروز خداى متعال با همه‌ى عظمت و جلال خود، با شماها حرف مى‌زند و شما را مخاطب قرار مى‌دهد و شما را به تكليف سرافراز مى‌كند. امروز شما دختران عزيز از عالم كودكى خارج شده‌ايد و جزو بزرگها به حساب مى‌آييد؛ چون نماز بر شما واجب است و بايد نماز بخوانيد و عبادت كنيد و با خداى بزرگ حرف بزنيد. اين دوران شيرين عمر را قدر بدانيد و ان‌شاءاللَّه نمازتان را به طور كامل ياد بگيريد. طورى نباشد كه دختربچه‌هاى عزيزمان كه امروز به تكليف رسيده‌اند، نماز را بلد نباشند. البته مى‌دانم كه شماها نماز را بلديد؛ اما جزييات نماز را هم بايد ياد بگيريد. همه‌ى شما بايد عبارات نماز و ذكرهايى كه در نماز مى‌گوييد و حركاتى كه مى‌كنيد و وضو و طهارت و كارهاى لازم براى نماز را ان‌شاءاللَّه ياد بگيريد.

از امروز شما وقتى نماز مى‌خوانيد، با خداى خودتان حرف مى‌زنيد و خداوند به سخن شما گوش مى‌دهد و سخن شما را مى‌شنود و دعاى شما را ان‌شاءاللَّه مستجاب مى‌كند.

قبل از بحث درباره «جشن تكليف لازم است به چند سؤال پاسخ داده شود; اول اينكه تكليف چيست؟»

تكليف در لغت به معناى واگذار كردن كارى دشوار به ديگرى و در اصطلاح به معناى رسيدن پسر و دختر به سنّ بلوغ و رشد است.

از نظر اسلام، وقتى پسر و دختر به سنّ بلوغ رسيدند، اگر ساير شرايط تكليف را دارا باشند، بايد مقررات الهى را بدقت رعايت كنند. اين مقررات شامل: واجبات (يعنى كارهايى كه خداوند انجام آنها را از انسان خواسته) و محرمات (يعنى كارهايى كه خداوند آنها را ممنوع كرده است)، مىشود.

از آنجا كه مقررات الهى براى انسان، محدوديت ايجاد مىكند و اجراى آن، بخصوص در آغاز بلوغ، دشوار است، به مقررات الهى تكليف گفته مىشود، وقتى انسان به سنّى رسيد كه رعايت اين مقررات بر او لازم شد، مى گويند: به تكليف رسيد و مكلّف شد.

فلسفه تكليف

دوّمين سؤال اين است كه چرا خداوند براى زندگى انسان، مقررات وضع كرده و بدين وسيله انسان را محدود نموده است؟

براى پاسخ به اين سؤال ابتدا بايد بدانيم كه انسان چگونه موجودى است؟

امام على (عليه السلام) در اين باره فرمود:

خداوند در فرشته، عقل را بدون شهوت قرار داد و در حيوانات، شهوت را بدون عقل نهاد و در انسان، عقل و شهوت را تركيب كرد. با اين تركيب، كسى كه عقلش بر شهوتش چيره شود، بهتر از فرشته است و كسى كه شهوتش بر عقلش پيروز گردد، از حيوانات بدتر است.

تفسير انسان به «تركيبى از فرشته و حيوان و آميختهاى از عقل وشهوت» تصوير روشنى است از حقيقت ناشناخته انسان.

بىترديد، جز آفريدگار انسان، كسى حقيقت اين موجود پيچيده وشگفت را نمىشناسد و استعدادها و نيازهاى واقعى او را نمى داند و در نتيجه، نمى تواند براى تكامل انسان، برنامه ريزى كند.

تكليف، برنامه آفريدگار جهان براى تكامل انسان است.

عقل، انسان را در راه رسيدن به تكامل ـ كه فلسفه آفرينش اوستـ به باورهاى درست، اخلاق و رفتار نيك مى خواند در مقابل، شهوت او را به باورهاى نادرست، اخلاق و رفتار ناپسند مى كشاند

تكليف، انسان رااز چنگال هوسهاى سركش و نيازهاى دروغين رها مىكند و در راهى كه عقل مى پسندد، قرارمى دهد

امام على (عليه السلام) در نصيحت هاى خود به فرزندش امام مجتبى (عليه السلام)فرمود

خداوند جز به نيكى، به تو فرمان نداده و جز از بدى، تو را باز نداشته است.

برنامه تكليف، در واقع همان برنامه عقل براى تأمين سعادت و تكامل انسان است; واجبات، دعوت به نيكها و محرّمات، بازداشتن از بدي هاست.

امام على (عليه السلام) فرمود اگر خداوند مردم را از محرّمات خود نهى نمىكرد، بر انسان عاقل واجب بود كه از آنها اجتناب كند.

فرمان قطعى عقل، براى انسان كافى است و خداوند متعال نيز جز كارهاى زشت را ممنوع نكرده است. از اين رو، امام معصوم مىفرمايد: حتّى اگر خداوند كارهاى ناپسند را ممنوع نساخته بود، افرادى كه فرمان عقل را مىپذيرند، مرتكب كارهاى زشت نمىشدند.

امام على (عليه السلام) اين مسأله بسيار مهم را با صراحت بيشتر چنين توضيح مىدهد:

«لوكنّا لانرجو جنّة ولانخشى ناراً و لاثواباً و لا عقاباً لكان ينبغى لنا أن نطلب مكارم الأخلاق فإنها تدلّ على سبيل النّجاح»

به فرض اينكه در ما اميد بهشت و ترس از آتش دوزخ نباشد و به ثواب و عقاب الهى عقيده نداشته باشيم، باز هم سزاوار است در پى ارزشهاى اخلاقى باشيم، زيرا اين كار، آدمى را به راه موفقيت و پيروزى هدايت مىكند.

اين نكته بسيار دقيق در زمينه فلسفه تكليف، در حقيقت از آيه 90 سوره نحل گرفته شده و دقت در آن پژوهشگران با انصاف را با صداقت پيامبر اسلام و عمق تعاليم آسمانى ايشان آشنا مىكند.

عثمان بن مظعون از اصحاب پيامبر خدا(صلى الله عليه وآله)، داستان آشنا شدن خود را با اسلام چنين تعريف مىكند:

من در آغاز كه مسلمان شدم، به دليل اصرار فراوان پيامبر(صلى الله عليه وآله) بود، بدينگونه كه حيا موجب پذيرفتن پيشنهاد پيامبر(صلى الله عليه وآله) شد. من در واقع، اسلام را باور نكرده بودم، تا اينكه يك روز خدمت آن حضرت بودم كه حالت وحى به ايشان دست داد. ديدم مدّتى چشم به آسمان دوخت; گويا چيزى دريافت مىكند. پس از زوال اين حالت، حال آن حضرت را پرسيدم. فرمود: در حالى كه با تو سخن مىگفتم، ناگاه جبرئيل اين آيه را برايم آورد:

بيقين، خدا به عدل و نيكوكارى و بخشش به خويشاوندان فرمان مىدهد و از فحشا و ناپسند و ستم باز مىدارد، شما را اندرز مىدهد كه پند پذيريد.

وقتى پيامبر(صلى الله عليه وآله) اين آيه را برايم خواند، اسلام در دلم استقرار يافت و در حقيقت، ايمان آوردم. بىدرنگ نزد عموى پيامبر(صلى الله عليه وآله) آمدم و جريان را با او در ميان گذاشتم. ابوطالب با شنيدن سخنان من، به قبيله قريش چنين فرمود:

اى خاندان قريش، از محمّد پيروى كنيد، زيرا او شما را به چيزى جز اخلاق ستوده دعوت نمىكند.

در اينجا ممكن است، اين سؤال مطرح شود كه اگر عقل بتنهايى مىتواند «حُسن» تكاليف خدا و «قبح» ترك آن را درك كند، پس چه نيازى به دين و برنامه هاى انبياست؟

در پاسخ مىتوان گفت: عقل بتنهايى نمىتواند جزئيات برنامههاى تكامل انسان را بشناسد; آنچه را كه عقل تأييد مىكند، اصول برنامههاى دين است. اگر شرايط درك مصالح و مفاسد احكام، براى عقل فراهم شود، عقل در جزئيات برنامهها نيز همان را مىگويد كه دين گفته است، ولى چون هميشه اين شرايط فراهم نيست، وحى و نبوت بايد به كمك عقل بيايد تا برنامه تكامل انسان، بخوبى تنظيم و تكميل شود.

بايد بدانند كه حجّت بر من و آنها و هركس كه سخنم به او رسد، در رابطه با شرافت اين روز و بزرگداشت حقيقت آن، تمام است

در پایان از زحمات شما معلمین و مربیان و مدیریت محترم مدرسه برای برگزاری این جشن باشکوه تقدیر وتشکربه عمل می آورم . فرهاد سنجرانی مدیر مجتمع آموزشی وپرورشی خاتم الانبیاء(ص) اسفند ماه 1392

سخنان مدیر مجتمع خاتم الانبیاء (ص)در مراسم جشن تکلیف دانش آموزان دختر دبستان شهید کاظمی یکه توت

مطالب مشابه :

تبریک جشن عبادت

تبریک جشن تکلیف

مطالب ناب جشن تکلیف +سوگندنامه جشن تکلیف+زیباترین جملات در مورد جشن تکلیف

سرود جشن عبادت

سخنان مدیر مجتمع خاتم الانبیاء (ص)در مراسم جشن تکلیف دانش آموزان دختر دبستان شهید کاظمی یکه توت

برگزاري جشن تكليف دانش آموزان دبستان آسيه ماكو

جشن شكوفه ها

کارت تبریک جشن عبادت یا جشن تکلیف

تبریک جشن عبادت

سن تکلیف