لکنت زبان
اختلال لكنت زبان در دانش‌آموزان
لكنت زبان يك مشكل گيج‌كننده و خسته‌كننده براي گوينده و شنونده است كه نشانه‌هاي آن عبارتست از: تكرار سريع اولين حرف كلمات، كشيدن بيش از حد صداهايي مانند «يي، آ، او» در وسط كلمات و توقف و ايست كامل روي كلمات.
يك صدا، بخش، كلمه، حتي يك عبارت ممكن است چندين بار تكرار شود. لكنت زبان معمولا يك رخداد تكاملي موقتي در ميان كودكان دو تا پنج سال است كه با روان شدن كودك در استفاده از زبان مادري از بين مي‌رود. لكنت اين كودكان در هنگام ناراحتي، خستگي يا هيجان‌زدگي افزايش پيدا مي‌كند.
از ميان كودكاني كه پس از 5 سالگي لكنتشان برطرف نشده است، 80 درصد آنها تا انتهاي دوره بلوغ بهبود مي‌يابند.
يك كودك زير 7 سال كه به لكنت دچار است، ممكن است براي پشت سر گذاشتن وقفه‌هايي كه در جريان صحبت كردن با آنها روبه‌رو ميشود در كنار لكنت، حركات همراهي نظير پيچ و تاب دادن صورت، چشمك زدن، حركت دادن بازوها، تنفس نامنظم يا حركاتي ديگر را داشته باشد.
در واقع وقتي لكنت آغاز ميشود، مانند ساير عادت‌ها، به صورت يك الگوي طبيعي رفتار درمي‌آيد. در اين حالت، اين عادت به طور ناخودآگاه بر پايه مجموعه‌اي از رفتارهاي وابسته به صحبت كردن و تنفس، ماندگار ميشود كه در برخي از افراد لكنت زبان تا بزرگسالي نيز ادامه پيدا مي‌كند.
اين عارضه در تمام فرهنگ‌ها و در تمام مناطق دنيا و تمام اقوام مشاهده ميشود و ظاهرا به قشر خاصي تعلق ندارد و در ميان اقشار غني، فقير، افراد عقب‌مانده ذهني و باهوش يافت ميشود.
افراد مشهور زيادي مانند وينستون چرچيل و مريلين مونرو (بازيگر سينما) مبتلا به لكنت بوده‌اند اما وجود اين عارضه در آنها مانع ايفاي نقش اجتماعي نشده است. شمار لكنتي‌ها تقريبا يك درصد كل جمعيت است.
اما در مورد كودكان اين رقم بالاتر است، زيرا در اين سن و سال، تعدادي از آنها لكنت موقتي دارند. آمار نشان داده است كه به ازاي يك دختر لكنتي، سه يا چهار پسر لكنتي وجود دارد.
شايد علت اين امر به خاطر تفاوت‌هاي سرشتي مابين دختران و پسران بخصوص در طول دوران اوليه رشد گفتار و زبان آنان باشد و يا به دليل تفاوت واكنش‌هاي محيط (به خصوص خانه) نسبت به توانايي آنها كه باعث اين ميشود پسرها بيشتر نسبت به دخترها لكنت داشته باشند.
رفتارهاي كلامي كه نشان‌دهنده شروع لكنت مي‌باشد شامل لرزش‌هاي چهره ناشي از تنش زياد، گفتار محتاطانه، گفتار خيلي سريع يا گفتار كند و آرام، دستپاچگي حين تكلم و مكث در وسط جمله و برگشت و شروع مجدد مي‌باشد.
برخي از رفتارهاي غيركلامي شروع لكنت نيز شامل كمرويي و روبرگرداندن، علائمي از افسردگي و غمگيني، نگراني و ضعف در مهارت‌هاي اجتماعي مي‌باشد.
زماني كه كودك تعداد زيادي از اين رفتارها را نشان مي‌دهد والدين بايستي نگران شوند. معمولا كودك لكنت زباني اگر برادر يا خواهري داشته باشد آنان مي‌توانند در پيشرفت او كمك كنند يا بالعكس مانع وي شوند.
گاه آنان فرصتي به كودك نمي‌دهند كه حرفش را بزند و كودك هم به‌دليل لكنت زبان همواره نيازمند اعمال كنترل روي بقيه افراد خانواده است تا در فرصت‌هاي مناسب بتواند صحبت كند. در واقع او نيازمند حمايت پدر و مادر خود مي‌باشد.
البته اين حمايت به آن معنا نيست كه او هميشه بايد اجازه حرف زدن داشته باشد و يا قوانين سفت و سختي را اعمال نماييد كه هيچ كدام از بچه‌ها، هرگز صحبت او را قطع نكنند بلكه لازم است رفتار معقولي داشته باشيد و در مورد تصميم‌گيري روي زمان‌هاي صحبت كردن وي به عنوان والد انعطاف‌پذير باشيد.
ترس در دوران كودكي، مهم‌ترين عامل لكنت زبان
دكتر مهدي برائتي در گفتگو با ايسنا، هرگونه تكرار و اختلال در تلفظ و گفتار كلمات به اندازه‌اي كه رواني كلام را تحت‌تاثير قرار دهد لكنت زبان عنوان و اظهار كرد: مهم‌ترين علت لكنت زبان، ترس در دوران كودكي است و اين عارضه بيشتر در سنين 3 تا 5 سالگي شايع بوده و مي‌تواند جنبه ارثي نيز داشته باشد. |
|
ارتباط استرس هيجاني با لکنت زبان لکنت زبان هنگامي روي مي دهد که شما آنچه را که مي خواهيد ، در زماني که مي خواهيد ، آنطور که مي خواهيد بيان کنيد. در حال حاضر درمان خاصي براي اين اختلال وجود ندارد و تا کنون علل اصلي موثر در ايجاد آن مشخص نشده اند و هر چند که بنظر مي رسد ارثي باشد ، اخيرا گفته مي شود خلق و خوي هيجاني يکي از عوامل ايجاد آن است. به گزارش شورت نيوز ، شصت ميليون نفر در سارسر جهان به اين اختلال کلامي دچارند. طبق نتايج بدشت آمده از يک مطالعه پسران سه برابر دختران دچار لکنت مي شوند و علائم اوليه آن حدود سن دو تا پنج سالگي که کودک تحت تحريک واکنش هاي هيجاني قرار دارد ، بروز مي کند. |
آنچه باعث لكنت ميشود
باورهاي نادرست فراواني درباره لكنت زبان وجود دارد. برخي معتقدند كه لكنت زبان به دليل مشكل هيجاني حل‌نشده يا اضطراب است اما به دليل فقدان شواهد علمي اين نظر كنار گذاشته شد. چون اين مشكل گفتاري در خانواده‌ها شايع است، پژوهشگران ويژگي‌هاي خانوادگي را از جمله علل اصلي لكنت زبان دانسته‌اند.
اما احتمال ندارد كه چنين رفتاري به طور عمده، به دليل كاركرد محيط زباني كودك باشد. مي‌توان گفت عوامل ژنتيك، سهم بسزايي در سبب‌شناسي لكنت زبان دارند براساس بررسي‌هاي انجام شده، بيش از دو سوم لكنت زبان به دليل وراثت و يك سوم باقي‌مانده ناشي از عوامل محيطي مي‌باشد.
در مورد كودكان دچار لكنت زبان، معمولا وقتي درمان توصيه ميشود كه تكرار صداها و هجاها بيش از حد روي دهد و پدر و مادر يا خود كودك نگران مشكلات گفتاري باشند، يا در كودك نشانه‌هايي حاكي از نگراني در چهره يا گرفتگي صوتي آشكار شود.
معمولا درمان روان‌شناختي رايج براي كودكان مبتلا به لكنت زبان اين است كه به والدين آموزش داده شود تا خيلي آهسته با كودكان خود صحبت كنند، از جمله‌هاي كوتاه و ساده استفاده كنند تا در اصل از فشاري كه كودك ممكن است به دليل صحبت كردن احساس كند، بكاهند.
به هر حال از آن جا كه اكثر كودكان، لكنت زبان را پشت سر مي‌گذارند، يكي از مشكلات والدين و متخصصان باليني تعيين اين موضوع است كه درمان، مداخله است يا تداخل. مي‌توان گفت در مورد لكنت زبان دو عامل فشارزا بسيار مهم مي‌باشند.
يكي فشارهاي مربوط به ارتباط با ديگران و ديگري فشارهاي مربوط به فرم زندگي مي‌باشد. در مورد فشارهاي مربوط به ارتباط با ديگران، مثال بسيار خوب اين است كه شنونده چه با حركات و چه با كلمات با گفتن «يواش‌تر» «عجله نكن» يا «آرام باش» عكس‌العمل نشان مي‌دهد و يا برعكس با گفتن «زودباش»، «سريع صحبت كن» در واقع واكنش منفي نشان مي‌دهد.
دومين عامل فشارزا، فشارهاي مربوط به فرم زندگي كودك مي‌باشد برخي از والدين در مورد برنامه روزمره فرزندشان مانند بيدار شدن، غذا خوردن، نظافت كردن، خوابيدن و... رفتار بسيار سفت و سختي را اعمال مي‌كنند و كودك را وادار مي‌كنند كه كارهايش را دقيقا طبق ساعت انجام دهند و اغلب نيز نتيجه خوبي نمي‌گيرند و مايوس مي‌شوند.
با لكنت زبان كودكم چه‌كنم؟
بسياري از كودكان در سنين بين 2 تا 5 سالگي دچار لكنت زبان شده و حروف خاصي را تكرار و كلمات را به صورت كشدار بيان مي‌كنند يا در مورد برخي صداها و سيلاب‌ها هيچ صدايي از خود ايجاد نمي‌كنند. لكنت زبان شكلي از ناهنجاري‌هاي كلامي است كه بايد به آن توجه كرد. در بسياري از موارد، لكنت زبان تا 5 سالگي رفع ميشود و گاهي مدت بيشتري ادامه مي‌يابد.
متخصصان تصور مي‌كنند كه فاكتورهاي مختلفي در اين امر دخيل هستند كه از آن جمله مي‌توان به موارد زير اشاره كرد.
ـ عوامل ژنتيكي: 60 درصد كساني كه دچار لكنت زبان هستند، يكي از اعضاي نزديك خانواده‌شان با اين مشكل درگير بوده يا دچار مشكلات كلامي يا تاخير در صحبت كردن بوده است.
ـ اختلاف در فرآيند مغزي صحبت كردن: افرادي كه لكنت دارند، فرآيند كلامي در آنها در مناطق متفاوتي از مغز روي مي‌دهد. در اين حالت در طريقه ايجاد ارتباط بين پيام‌هاي مغزي با ماهيچه‌ها مشكلي وجود دارد.
نشانه‌هاي اوليه لكنت زبان
اولين نشانه‌هاي لكنت وقتي بروز مي‌كند كه كودك بين 18 تا 24 ماه دارد. لكنت كودك براي والدين ممكن است ناراحت‌كننده باشد يا موجب عصبانيت آنها شود، اما لكنت در اين مرحله براي كودك، طبيعي به نظر مي‌رسد. نكته مهم، صبور بودن است.
ممكن است كودك براي چند هفته يا چند ماه دچار لكنت باشد يا گاهي به طور پراكنده دچار اين حالت شود. بيشتر كودكاني كه قبل از 5 سالگي دچار لكنت مي‌شوند بدون نياز به مداخله بهبود مي‌يابند.
به هر حال اگر لكنت كودك شما هميشگي است و مرتبا بدتر ميشود و همراه با حركات بدن يا صورت است، ارزيابي توسط متخصص گفتار درماني تا قبل از 3 سالگي ايده بسيار خوبي است.
درمان خاصي براي لكنت زبان وجود ندارد، اما روش‌هاي موثري براي كمك به كودك جهت غلبه بر اين مشكل پيدا شده است.
چه زمان در پي كمك باشيم؟
اگر كودك شما 5 سال دارد و هنوز دچار لكنت‌زبان است با يك پزشك يا متخصص گفتاردرماني مشورت كنيد. همچنين در صورت مشاهده موارد زير نيز بهتر است با يك متخصص صحبت كنيد:
ـ اگر تكرار كل كلمات يا جملات توسط كودك زياد شد.
ـ اگر صداها و سيلاب‌ها را در بيشتر موارد تكرار كرد.
ـ وقتي كودك، هنگام صحبت كردن كلمات را به مقدار طولاني مي‌كشد.
ـ وقتي شروع به صحبت با سختي همراه باشد.
ـ وقتي شما متوجه جمع شدن يا كشيده شدن صورت هنگام صحبت كردن فرزندتان شويد.
ـ وقتي شما متوجه افزايش بلندي صدا در طول صحبت كردن شويد.
ـ وقتي كودكتان مدام از موقعيت‌هايي كه نياز به صحبت كردن دارد، فرار مي‌كند.
ـ كودكتان يك كلمه را به خاطر ترس از لكنت عوض مي‌كند.
ـ كودكتان در حين لكنت دچار حركات دست و صورت ميشود.
ـ در صحبت كودكان هر مورد عجيب ديگري توجه شما را به خود جلب مي‌كند. والدين بايد چه كنند؟
براي كمك به كودكتان مي‌توانيد اين موارد را انجام دهيد:
ـ نيازي نيست كه كودكتان هميشه درست و كامل و دقيق صحبت كند. اجازه دهيد كه صحبت كردن كاري تفريحي و لذتبخش باشد.
ـ هنگام صرف غذا زماني را براي صحبت كردن اختصاص دهيد. در اين زمان‌ها از راديو و تلويزيون دوري كنيد.
ـ از ايجاد محدوديت‌ها و قوانيني مثل «يواش صحبت كن»، «كمي صبر كن» و «يك نفس عميق بكش» خودداري كنيد.
اين نظرات، اگرچه با نيت خوب باشد، باعث كمرويي فرزندتان خواهد شد.
ـ وقتي كودكتان احساس ناراحتي مي‌كند يا وقتي لكنتش افزايش مي‌يابد از او نخواهيد كه صحبت كند يا با صداي بلند كتاب بخواند. به جاي آن، در اين زمان‌ها او را به فعاليت‌هايي تشويق كنيد كه نياز به صحبت كردن زياد ندارند.
ـ صحبت كودك خود را قطع نكنيد يا به او نگوييد كه دوباره شروع كند.
ـ به كودك خود نگوييد كه قبل از صحبت كردن فكر كند.
ـ يك محيط آرام در خانه ايجاد كنيد و بكوشيد آرامش را در زندگي خانوادگي ايجاد نماييد.
ـ وقتي در حال صحبت با كودكتان هستيد يا در حضور او با ديگران حرف مي‌زنيد، سعي كنيد آرام و واضح صحبت كنيد.
ـ با كودك خود تماس چشمي طبيعي برقرار سازيد. سعي كنيد كه نگاه خود را از او برنگردانيد و نشان ندهيد كه ناراحت شده‌ايد.
ـ به كودك خود اجازه دهيد كه براي خودش صحبت كند و افكار و جملات خود را تمام كند. قبل از پاسخ دادن به سوال يا نظر كودك، اندكي صبر كنيد.
ـ با كودك خود به آرامي صحبت كنيد. اين كار در واقع الگويي در اختيار او قرار مي‌دهد كه هنگام صحبت كردن، سريع حرف نزند و شمرده شمرده سخن بگويد و همين كار موجب روان شدن زبان او ميشود.
در صورتي كه به هر دليل نگران نحوه صحبت كردن كودكتان هستيد، مطمئن‌ترين راه، مشورت با يك متخصص گفتاردرماني است، پس هر چه زودتر اين كار را انجام دهيد تا بعد افسوس نخوريد.
دانش‌آموزان مبتلا به لكنت زبان
در دوره دبستان كه دانش‌آموزان به دنبال جلب‌توجه هستند و با يكديگر رقابت مي‌كنند، ممكن است برخي از همكلاسي‌ها به لكنت كودك توجه و او را مسخره نمايند و همين امر او را از ديگران جدا سازد.
در اين ميان اگر كودك اعتمادبه‌نفس و احساس خودارزشمندي بالايي داشته باشد، تحت تاثير اين آزارها قرار نمي‌گيرد.
اما بسياري از اين دانش‌آموزان ناراحت و منزوي مي‌شوند و ترجيح مي‌دهند سكوت كنند. در حقيقت ناراحتي و سرخوردگي آنها بيشتر ناشي از ناتواني‌شان در ابراز خود است كه گاه ممكن است منجر به رفتارهاي خشونت‌آميز بشود.
زماني كه كودك دچار لكنت ميشود و شنونده (اعم از پدر، مادر، دوستان و...) واكنش منفي نشان مي‌دهند و زماني كه تلاش براي درمان وي موفقيت‌آميز نيست، همه اين عوامل موجب خشم و سرخوردگي دانش‌آموز شده و تصويري منفي را در او ايجاد مي‌كند.
لكنت زبان در بعضي از دانش‌آموزان با شروع مدرسه و يا زماني كه در مدرسه هستند، بيشتر ميشود. اگر كودك مبتلا ناراحت به نظر مي‌رسد و صبح‌ها از رفتن به مدرسه خودداري مي‌كند، بهتر است والدين با او صحبت كنند و از او بخواهند احساساتش را درباره مدرسه بيان كند.
پدر و مادر مي‌توانند با گوش دادن به درددل‌هاي كودك در خصوص ناراحتي‌هايي كه در مدرسه با آن مواجه ميشود و همچنين ارائه رهنمودهاي مثبت از وي حمايت نمايند.
هرگز نبايد در كودك اين احساس به وجود آيد كه با ديگران فرق دارد. در شكل‌گيري چنين برداشتي معلم نقش مهمي را ايفا مي‌نمايد چرا كه دانش‌آموز بيشترين وقت خود را در كلاس درس مي‌گذراند.
براي مثال معلم مي‌تواند به جاي آن‌كه دانش‌آموز را به دليل لكنت زبان از برنامه روخواني كنار بگذارد و در موقعيت‌هاي صحبت كردن ملاحظه او را بكند، او را در تمام فعاليت‌هاي كلاسي شركت دهد.
چرا كه كنار گذاشتن وي از فعاليت‌هاي كلاسي به بهبود لكنت كمكي نمي‌كند. همچنين معلم بايد از اين واقعيت آگاه باشد كه مي‌تواند تصوير كاملي از تمامي رفتارهاي دانش‌آموز به والدين ارائه نمايد ايجاد چنين احساسي در معلم باعث ميشود كه وي درك كند همكاري او جزيي از مراحل درمان لكنت دانش‌آموز محسوب ميشود.
بايدها و نبايدها در مورد كودك لكنت‌زباني
بايدها
- كودك خود را با مشكل لكنت زبانش بپذيريد و اجازه دهيد او نيز اين مساله را احساس كند.
- سعي كنيد ريشه اضطراب و فشار رواني وي را شناسايي كرده و آن را از بين ببريد.
- خودتان به آرامي سخن بگوييد تا غيرمستقيم به او آرام سخن گفتن را بياموزيد و او نيز از شما الگوبرداري كند.
- به او فرصت دهيد تا در كمال آرامش و بدون عجله و اضطراب حرف بزند.
- درباره لكنت زبانش با او حرف بزنيد تا بداند شما شرايط او را درك مي‌كنيد و به اين موضوع توجه داريد.
- سعي كنيد احساسات او را درك كنيد و از او بخواهيد با كلمات و جملات كوتاهي كه دوست دارد احساسش را بيان كند.
- به ياد داشته باشيد تشويق عامل بسيار موثري براي افزايش اعتمادبه‌نفس اوست و باعث كمتر شدن فشار حاصل از لكنت زبانش ميشود.
نبايدها
- هرگز اداي او را در نياوريد و مسخره‌اش نكنيد حتي به قصد شوخي نيز به او نخنديد.
- به خاطر طول كشيدن زمان صحبت كردنش بر سر او فرياد نزنيد و دعوايش نكنيد.
- نگذاريد كسي به صحبت كردن او ايراد بگيرد و اين قانون را براي تمام اعضاي خانواده در نظر بگيريد.
- اشتباهاتش را اصلاح نكنيد و سعي نكنيد جملاتش را كامل كنيد.
- از اين‌كه اين گونه سخن مي‌گويد خود را نگران نشان ندهيد.
- او را به صحبت كردن بخصوص در ميان جمع مجبور نكنيد.
گفتار درمانيگفتار درماني نوعي درمان براي همه كودكاني است كه داراي هر نوع اختلال و ناهنجاري در كلام هستند. اين ناهنجاري شامل اختلال در توليد اصوات است كه موجب مشكل شدن فهم كلام كودك ميشود.
اختلالات كلامي ـ شنوايي شامل موارد زير هستند:
ـ اختلالات به هم پيوستگي شامل سخت بودن توليد صداها يا درست بيان كردن كلمات هستند، به طوري كه افرادي كه آن را مي‌شنوند بخوبي متوجه نمي‌شوند.
ـ اختلالات در صدا و تشديد صدا كه اين نوع اختلال مي‌تواند باعث ناراحتي خود كودك هنگام صحبت كردن هم بشود.
ـ اشكال در بلعيدن غذا، مشكلات در خوردن و قورت دادن غذا
ـ مشكلات كلامي مي‌تواند ناشي از مشكلات شنوايي هم باشد.
متخصصان گفتاردرماني در مراكزي به همين نام مشغول به كار شده و حداقل داراي مدرك ليسانس در رشته گفتاردرماني هستند. اين افراد مي‌توانند هنگام مشكلات كلامي به كودكتان كمك كنند. آنها احتمالا با كودك شما به صورت تك‌نفره كار مي‌كنند يا امكان دارد در گروه‌هاي كوچك به آنها روش‌هاي درماني را ارائه كنند.
متخصص گفتاردرماني از استراتژي‌هاي مختلف براي كمك به كودك استفاده مي‌كند:
ـ فعاليت‌هايي با مداخله زبان: در اين نوع درمان، متخصص گفتار درماني با كودك به وسيله بازي و صحبت كردن ارتباط برقرار مي‌كند. او از كتاب‌ها، تصاوير يا اشيا براي بهبود زبان كودك بهره مي‌گيرد. او از تمرين‌هايي مثل تكرار كلمات با تلفظ صحيح براي بهبود مهارت‌هاي كلامي استفاده مي‌كند.
ـ تمرين تلفظ صحيح: تلفظ صحيح يا توليد صدا، تمريني است كه در آن صداي صحيح به كودك آموخته ميشود كه اين كار اغلب هنگام بازي صورت مي‌گيرد. نوع بازي به سن كودك و نيازهاي خاص او وابسته است. متخصص به كودك مي‌آموزد كه هر حرف يا صدا چگونه بيان ميشود و زبان در هنگام بيان آن حرف خاص، چه شكلي به خود خواهد گرفت.
ـ تمرين‌هايي براي تقويت ماهيچه‌هاي مربوط به حرف زدن: بر اين اساس برخي تمرين‌هاي مربوط به زبان، لب‌ها و فك‌ها وجود دارد كه باعث قوي شدن ماهيچه‌هاي دهان ميشود.
به دلايل زير مي‌توان با يك متخصص گفتاردرماني مشورت كرد:
ـ اختلالات شنوايي
ـ تاخير در تفكر يا ديگر تاخيرها
ـ ضعيف بودن ماهيچه‌هاي دهان
ـ مشكلاتي مثل لب شكري بودن
ـ اوتيسم
ـ اختلالات تنفسي
ـ اختلال در بلع غذا
ـ مشكلات مغزي
در صورت تشخيص متخصص، هرچه زودتر مراحل درمان آغاز شود به نفع كودك خواهد بود.
مطالب مشابه :
بيماري‌هاي شايع زبان
اگرچه معاينه زبان کار دشواري نيست اپشتاين‌ـ بار ايجاد و به علت وارد آمدن
علت بی علاقگی دانش آموزان به درس عربی
عرب در زبان عجم - علت بی علاقگی عرب در زبان مشغولند اما اين بار از اين تعجبم بيشتر شد
گلوسیت یا ورم زبان
اگر علت تورم زبان از بین برود، گلوسیت به خوبی به - با آب نمک سه بار و یا بیشتر در روز
انواع بيمارى ودرمان آن
زرده تخممرغ را با روغن زيتون، به صورت روزى سه بار علت آن: گاهى كم زبان او را از دهان
دعای زبان بند - تیغ بند
معجزه قران و ادعیه - دعای زبان بند - تیغ بند - خواص دعاها و آیات قرانی در رفع مشکلات
تیره ها و قوم های معروف ایرانی
شماری از محققان ، فارس را در مقابل ترک قرار دادند علت که زمانی فارسی زبان رسمی در بار
زمينه‌ها و علت‌هاي تأثير زبان پارسی دري در زبان تازي
زمينه‌ها و علت‌هاي تأثير زبان در تمام جهان متمدن اولين بار به وجود آمد، يكي از
لکنت زبان
يك صدا، بخش، كلمه، حتي يك عبارت ممكن است چندين بار تكرار شود. لكنت زبان شايد علت اين
مشكل بوی بد دهان در همه افراد و رفع آن
مواردی هم که ميشود علت بوی دهان را تشخيص دستكم دو بار در روز و نظافت زبان خود
برچسب :
علت بار زبان