بيمه بيكاري و نحوه و شرايط ارائه مقرري بيكاري

تهیه کننده : عباس اورنگ

مقدمه:

بيمه بيکاري يکي از طرحهاي حمايت از بيکاران است که با پيشرفت صنعت و به منظور تکميل حمايتهاي تامين اجتماعي براي اولين بار در دهه اول قرن بيستم در کشورهاي اروپايي آغاز و سپس در استراليا و آمريکا اجرا گرديد.

فلسفه به وجود آمدن بيمه بيکاري، تلاش دولتها براي تامين از دست دادن درآمد و معاش نيروي کاري است که به دليل غيرارادي بودن و غيرداوطلبانه و بصورت موقت از دستيابي به شغل محروم ميگردند و در برخي از کشورها نيز بيمه بيکاري بعنوان خسارت اخراج تلقي و کارگراني که از کار اخراج ميشوند از حمايتهاي بيمه بيکاري استفاده مي نمايند.

در کليه اين کشورها، منابع صندوق از پرداختي هاي کارفرمايان بعنوان رکن اصلي و کارگران تشکيل مي شود و از کمکهاي دولت نيز بعنوان تامين کننده کسري منابع استفاده مي گردد.

تاريخچه :

در ايران براي اولين بار در ارديبهشت سال 1325 همزمان با اجراي تدريجي قانون بيمه هاي اجتماعي کارگران براساس پيشنهاد شورايعالي کار، طرح قانون کار مشتمل بر 48 ماده به تصويب هيات وزيران رسيد. بموجب مواد 35 تا 43 تصويب نامه مزبور صندوقي بنام صندوق تعاون بمنظور ارائه حمايتهاي ازدواج، عائله مندي، بيکاري، ازکارافتادگي، کفن و دفن و نيز صندوق بهداشت در هر يک از مراکز کارگري پيش بيني شده بود. بموجب مفاد ماده 37 تصويب نامه مذکور بنگاه رفاه اجتماعي از سال 1326 عملا" کار خود را آغاز نمود، اما به دليل عدم تناسب ميان تعهدات و حق بيمه دريافتي چندان موفق نبوده و صرفا" در برخي کارگاهها مبادرت به ايجاد صندوقهاي مخصوصي که تحت نظر نمايندگان کارگر، کارفرما و وزارتکار اداره ميگردد نمود و با دريافت حق بيمه به ميزان 3% دستمزد (1% سهم بيمه و 2% سهم کارفرما) مبادرت به انجام حمايتهاي فوق به کارگران کارگاههاي خود مي نمودند.

در سال 1331 لايحه قانوني بيمه هاي اجتماعي به منظور حمايت از کارگران مشمول قانون کار در برابر حوادث و بيماريها، ازکارافتادگي، ازدواج، حاملگي، عائله مندي، کفن و دفن و بيکاري به تصويب رسيد. بموجب ماده 79 قانون مزبور سازمان بيمه هاي اجتماعي به تشکيل صندوقي بنام صندوق کمک به بيکاران که درآمد آن 5% مجموع درآمدهاي حاصله از حق تعاون و بيمه سازمان بود مکلف گرديد. لايحه قانوني فوق بدليل مشکلات مالي چند نرخي بودن حق بيمه و فقدان امکانات اجرائي در سال 1334 اصلاح و حمايت بيکاري از آن حذف گرديد.

در سال 1354 که قانون فعلي تامين اجتماعي به تصويب رسيد بيمه بيکاري مسکوت ماند ولي در همان زمان مطالعات جامعي جهت تدوين قانون بيمه بيکاري بعمل آمد.

ليکن در سال 1366 با رشد فزاينده پديده بيکاري در کشور ناشي از تعطيلي واحدها، مشکلات اقتصادي ناشي از جنگ تحميلي، رکورد سرمايه گذاري در بخش خصوصي و حتي دولتي و بمنظور حمايت از بيکاران مشمول قانون تامين اجتماعي، قانون بيمه بيکاري به مدت 3 سال بطور آزمايشي به تصويب رسيد و بموجب قانون مزبور دولت مکلف گرديد با ارائه عملکرد اجرائي و مالي قانون لايحه تجديد نظر شده را با توجه به شرايط اقتصادي و اجتماعي کشور تنظيم و به مجلس شوراي اسلامي ارائه نمايد. لايحه فوق در سال 1369 با اصلاحاتي بتصويب رسيد و بطور دائم باجرا گذاشته شد.

تعاريف :

بيكار:

بيكار از نظر اين قانون بيمه شده اي است كه بدون ميل و اراده بيكار شده و آماده كار باشد.

مقرري بيكاري :

مقرري بيمه بيكاري عبارتست از وجهي كه بر اساس مدت پرداخت حق بيمه و آخرين حقوق بيمه شده در صورت بيكاري غير ارادي به مشمولين قانون كار پرداخت مي‌گردد.

افراد تحت پوشش :

-     مشمولين قانون كار

منابع  :

با توجه به ماده 5 قانون بيمه بيکاري منابع صندوق از محل حق بيمه بيکاري به ميزان 3% مزد بيمه شده که کلا" توسط کارفرما پرداخت خواهد شد تامين ميگردد.

حمايت‌ها :

-     مقرري بيکاري.

-     قبول دوران دريافت مقرري بيمه بيکاري بعنوان سابقه پرداخت حق بيمه.

-     ارائه دوره هاي آموزشي فني و حرفه اي.

-     درمان بيمه شده بيکار و خانواده وي در دوران بيکاري.

شرايط احراز :

به منظور دريافت مقرري بيمه بيکاري فرد متقاضي بايد داراي شرايط ذيل باشد:

-     بيکاري بدون ميل و ارائه بوده و فرد متقاضي آماده کار باشد.

-     داشتن حداقل 6 ماه سابقه پرداخت حق بيمه.

-     اعلام مراتب بيکاري به واحدهاي کار و امور اجتماعي حداکثر ظرف 30 روز از تاريخ بيکاري.

-     شرکت در دوره هاي کارآموزي و سوادآموزي در واحدهاي مورد تائيد وزارتکار و امور اجتماعي و ارائه گواهي به شعب تامين اجتماعي هر 2 ماه يکبار.

مدت پرداخت مقرري:

طبق ماده 7 قانون بيمه بيکاري، جمع پرداخت مقرري براي مجردين حداکثر 36 ماه و براي متاهلين يا متکلفين حداکثر 50 ماه براساس سابقه کل پرداخت حق بيمه به شرح جدول زير ميباشد:

جدول مدت پرداخت مقرري بر حسب سابقه و وضعيت تاهل

حداکثر مدت استفاده از مقرري با احتساب دوره هاي قبلي بر حسب ماه

سابقه پرداخت حق بيمه

12

6

از 6 ماه لغايت 24 ماه

18

12

از 25 ماه لغايت 120 ماه

26

18

از 121 ماه لغايت 180 ماه

36

26

از 181 ماه لغايت 240 ماه

50

36

از 241 ماه به بالا

 

 همچنين افراد مسن مشمول  اين قانون که داراي 55 سال سن و بيشتر ميباشند ماداميکه مشغول بکار نشده اند مي توانند تا رسيدن به سن بازنشستگي تحت پوشش بيمه بيکاري باقي بمانند.

 محاسبه ميزان مقرري :

با توجه به بند «ب» ماده "7" قانون بيمه بيکاري ميزان مقرري روزانه بيمه شده بيکار عبارت است از 55% متوسط دستمزد يا حقوق و يا کارمزد روزانه بيمه شده همچنين به مقرري افراد متاهل يا متکفل تا حداکثر "4" نفر از افراد تحت تکفل به ازاء هر يک از آنها به ميزان 10 درصد حداقل دستمزد افزوده خواهد شد. شايان ذکر است که مقرري از اولين روز بيکاري قابل پرداخت بوده و ميزان آن در هر حال نبايد از حداقل دستمزد کمتر و از 80 درصد متوسط مزد يا حقوق متقاضي بيشتر باشد. لازم بذکر است که متوسط مزد يا حقوق روزانه بيمه شده بيکار به منظور محاسبه مقرري بيمه بيکاري عبارتست از جمع کل دريافتي بيمه شده که به ماخذ آن حق بيمه دريافت شده در آخرين 90 روز قبل از شروع بيکاري تقسيم بر روزهاي کار و در مورد بيمه شدگاني که کارمزد دريافت مي کنند آخرين مزد عبارتست از جمع کل دريافتي بيمه شده که به ماخذ آن حق بيمه دريافت شده در آخرين 90 روز قبل از شروع بيکاري تقسيم بر 90. در صورتيکه بيمه شده کارمزد، ظرف 3 ماه مذکور مدتي از غرامت دستمزد استفاده نموده باشد متوسط مزدي که مبناي محاسبه غرامت دستمزد قرار گرفته به منزله دستمزد ايام بيکاري تلقي و در محاسبه منظور خواهد شد.

 نحوه برقراري :

1)   مراجعه بيمه شده به واحد کار و امور اجتماعي محل خود ظرف مهلت 30 روز از تاريخ وقوع بيکاري و ارائه مدارک و تکميل فرم تقاضاي استفاده از مقرري بيمه بيکاري. (مراجعه بعد از 30 روز از تاريخ بيکاري با عذر موجه و با تشخيص هيات حل اختلاف تا سه ماه امکانپذير خواهد بود)

2)   اخذ مدارک تکميل شده توسط بيمه شده بوسيله واحدهاي کار و امور اجتماعي و بررسي و اظهار نظر درخصوص غيرارادي بودن بيکاري متقاضي حداکثر تا 30 روز.

3)   معرفي بيمه شده بيکار پس از تائيد به شعبه محل پرداخت حق بيمه.

4)   اخذ مدارک مورد نياز از بيمه شده توسط شعبه.

5)   بررسي مدارک دريافتي و ثبت آنها در سيستم.

6)   بررسي پرونده بيمه شده متقاضي به احراز حداقل سابقه مورد نياز.

7)   استعلام سوابق از واحد حسابهاي انفرادي شعبه.   

8)   تعيين متوسط دستمزد 90 روز قبل از بيکار شدن 

9)   محاسبه ميزان مقرري و مدت استحقاق و صدور حکم مقرري بيمه بيکاري.

10)  اعلام مدت و ميزان مقرري به اداره کار.

موارد توقف پرداخت مقرري:

-     مقرري بگيراني که در حين استفاده از مقرري بازداشت و زنداني ميگردند (مشروط بر اينکه متاهل نباشند) پرداخت مقرري متوقف و پس از گذراندن دوره محکوميت به شرط عدم اشتغال با معرفي واحد کار و امور اجتماعي مجددا" برقرار مي شود.

-     مقرري بگيراني که در حين استفاده از مقرري به خدمت وظيفه عمومي اعزام مي گردند (در صورتي که متاهل نباشند) قطع ميگردد و پس از پايان خدمت وظيفه عمومي در صورت عدم اشتغال با معرفي واحد کار و امور اجتماعي مجددا" نسبت به باقيمانده خدمت استحقاقي، مقرري آنان برقرار مي شود.

 

علل قطع مقرري بيکاري:

1)   زمانيکه بيکار مجددا" اشتغال يابد.

2)   بنا به اعلام واحد کار و امور اجتماعي يا نهضت سوادآموزي يا ساير واحدهاي ذيربط از طريق وزارت کار بيمه شده بيکار بدون عذر موجه از شرکت در دوره هاي کارآموزي خودداري نمايد.

3)   بيمه شده بيکار از قبول شغل تخصصي خود و يا شغل مشابه پيشنهادي خودداري ورزد.

4)   بيمه شده بيکار ضمن دريافت مقرري بيمه بيکاري مشمول استفاده از مستمري بازنشستگي يا ازکارافتادگي کلي گردد.

5)   بيمه شده به نحوي از انحاء با دريافت مزد ايام بلاتکليفي به کار مربوطه اعاده گردد.

وظايف، تکاليف و اختيارات سازمانهاي مجري:

وزارتكار:

-     شناسائي بيمه شده بيکار و تاريخ وقوع بيکاري و معرفي او به سازمان تامين اجتماعي.

-     برگزاري دوره هاي کارآموزي براي بيکاران مشمول قانون بيمه بيکاري.

-     ارائه گواهي به بيکاران مقرري بگير که در کلاسهاي کارآموزي شرکت داشته اند هر دو ماه يکبار.

-     اعلام عدم شرکت بيمه شده بيکار در دوره هاي کارآموزي و نهضت سواد آموزي بدون عذر موجه به شعبه تامين اجتماعي.

-     اجراي تغييرات ساختاري کارگاه مصوب شورايعالي کار در ارتباط با مدت تغيير ساختار و معرفي آنان جهت دريافت مقرري.

-     نظارت بر اجراي طرحهاي اشتغال زا براي بيکاران مشمول قانون که از طرف دولت به مورد اجرا گذاشته مي شود.

-     ارائه معرفي نامه به بيکاران مشمول قانون جهت استفاده از تسهيلات مربوط به اخذ پروانه کسب و کار، موافقت اصولي و تاسيس واحدهاي اقتصادي از وزارتخانه هاي صنعتي، کشاورزي و درماني با اولويت.

-     اظهار نظر واحدهاي کار و امور اجتماعي حداکثر 30 روز پس از اخذ مدارک تکميل شده نسبت به غيرارادي بودن بيکار و معرفي کتبي به سازمان تامين اجتماعي در صورت تائيد.

-     - فراهم کردن امکانات آموزشي براي ايجاد و افزايش مهارتهاي مورد نياز بازار کار و تجديد مهارت کارگران تحت پوشش در مراکز آموزش فني و حرفه اي و يا مراکز آموزش در جوار کارخانجات از حساب صندوق طبق آئين نامه اي که به پيشنهاد سازمانهاي فني و حرفه اي کشور، تامين اجتماعي تهيه و به تصويب وزير کار و امور اجتماعي خواهد رسيد.

سازمان تامين اجتماعي :

-     وصول حق بيمه بيکاري.

-     محاسبه ميزان مقرري براساس سوابق بيمه اي آنان.

-     برقراري و پرداخت مقرري (حداکثر ظرف مدت 5 روز از تاريخ حائز شرايط بودن).

-     پرداخت مابه التفاوت به بيمه شدگاني که بعد از بيکاري به شغلي گمارده شده اند که حقوق و مزاياي آنان کمتر از ميزان مقرري متعلقه است.

-     احتساب سوابق بيمه اي مقرري بگيران در طول دريافت مقرري از نظر بازنشستگي و...

-     تحت پوشش قراردادن مقرري بگيران و افراد تحت تکفل آنان از نظر بيمه درمان.

-     پس گرفتن وجوه از مقرري بگيراني که در بروز بيکاري مقصر شناخته مي شوند.

-     پس گرفتن وجوه از مقرري بگيراني که اشتغال بکار داشته و مقرري نيز دريافت داشته اند.

-     پس گرفتن وجوه از بيکاراني که با دريافت مزد ايام بلاتکليفي به کار عودت گرديده و مقرري دريافت داشته اند.

-     تهيه صورتهاي مالي مربوط به درآمدها و هزينه هاي صندوق بيمه بيکاري و نگهداري حسابهاي آن بطور جداگانه و تهيه گزارشهاي مالي در هر سال و ارائه آن به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي و کار و امور اجتماعي و شوراي اقتصاد.

-     تامين هزينه هاي صندوق منحصرا" از محل منابع ناشي از اجراي قانون.

بيمه شده بيکار :

-     اعلام بيکاري خود به واحدهاي کار و امور اجتماعي حداکثر ظرف 30 روز از تاريخ بيکاري (مراجعه بعد از 30 روز با اعلام عذر موجه و به تشخيص هيات حل و اختلاف تا 3 ماه امکان پذير است).

-     شرکت نمودن در دوره هاي کارآموزي و... که با تائيد وزارت کار و امور اجتماعي تعيين ميشود و دريافت گواهي لازم و ارائه به شعب سازمان تامين اجتماعي.

-     پذيرش شغلهاي ارائه شده در ارتباط با کار تخصصي خود و يا مشابه آن.

-     پس دادن وجوهي که بعنوان مقرري دريافت داشته ولي استحقاق آن را نداشته است.

-     اعلام اشتغال بکار، تغييرات در شرايط افراد تحت تکفل و غيره به سازمان.

 

 


مطالب مشابه :


بیمه بیکاری؛ مسکنی موقت

بر اساس طرح بیمه بیکاری، افرادی که شغل خود تقاضای کارخود ثبت نام کنند واز این رو اگر




بیمه بیکاری برای افراد جویای کار

شده از سوی وزارت کار ثبتنام کرده و به مدت یک بیمه بیکاری در بسیاری از کشورهای




شرایط دریافت مقرری بیمه بیکاری

قانون بیمه بیکاری




قانون بیمه بیکاری

فرم اینترنتی ثبت نام اولیه سهام عدالت ویژه کارگران ساختمانی و فصلی بخشنامه حداقل




بيمه بيكاري و نحوه و شرايط ارائه مقرري بيكاري

نام و نام خانوادگی : بررسي مدارک دريافتي و ثبت آنها در مقرری بیمه بیکاری و شرایط




یارانه بیکاری؛ نفری ۳۳۳ هزار تومان

به گزارش «اقتصادروز» پس از تصویب طرح بیمه بیکاری در صحن ای، ثبت نام در مراکز




* یکسان سازی بیمه پایه و بررسی بیمه بیکاری

تاکنون یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر برای اخذ این نوع بیمه ثبت نام بیمه بیکاری را




برچسب :