طرح درس

هدف كلي: آشنايي با موقعيت ايران در جهان

هدف ورودي (رفتار ورودي): سؤال از پيش دانسته‌هايدانش‌آموزان

هدف‌هاي جزئي: دانش‌آموزان فرامي‌گيرند:

تعريف: قاره را

تعريف: اقيانوس را

موقعيت ايران نسبت به خطاستوا

موقعيت ايران نسبت به نصف‌النهارمبدأ

موقعيت و وسعت قاره‌ي آسيارا

شناخت موقعيت ايران در جهان وآسيا

آگاهي از موقعيت ايران نسبت بهخطوط فرضي استوا و نصف‌النهار مبدأ

اطلاعاتي در مورد وسعت و ميزانجمعيت ايران

وسعت و ميزان جمعيت ايران نسبت بهكشورهاي همسايه

هدف‌هاي رفتاري: دانش‌آموزان پس از پايان درسبايد بتوانند:

قاره‌ها و اقيانوس‌هاي جهان رانام ببرند و روي نقشه نشان دهند.

موقعيت جغرافيايي ايران را روي يككره‌ي جغرافيايي تعيين كنند.

وسعت و ميزان جمعيت ايران را بيانكنند.

با استفاده از نقشه‌ي جهان‌نماوسعت ايران را با كشورهاي همسايه و كشورهاي ديگر مقايسه كند.

خطوط فرضي استوا و نصف‌النهارمبدأ را روي نقشه و كره‌ي جغرفيايي نشان دهد.

موقعيت ايران را در قاره‌ي آسياروي نقشه نشان دهد.

اقيانوس‌هاي اطراف قاره‌ي آسيا راروي نقشه نشان دهد.

قاره‌هاي مختلف را روي نقشه ازنظر وسعت با هم مقايسه كند.

محتوي: صفحات 2 و 3 از كتاب جغرافياي اولراهنمايي

شيوه‌ (روش تدريس): روش فعال «ياران در يادگيري» يا «دريافتمفهوم»

رسانه: تخته‌سياه، گچ، نقشه، كره‌ي جغرافيايي

جدول زمان‌بندي

فعاليت دانش‌آموز

فعاليت معلم

5 دقيقه

دانش‌آموزان به‌صورت گروهي در جاي خود نشسته و وسايل خود را آمادهمي‌كنند.

«روش ياران در يادگيري»

پس از انجام حضور و غياب و ارائه‌ي توضيحيمختصر درباره‌ي روش كار، بچه‌ها به‌صورت گروهي در مجاي خود نشسته و پس از نوشتنعنوان درس بر روي تابلو و گرفتن زمان، كار را در كلاس آغازمي‌كنيم.

5 دقيقه

  قاره‌هاي جهان: آسيا، آفريقا، اروپا، آمريكاي شمالي و جنوبي، اقيانوسيه و استراليا.

  بزرگ‌ترين قاره‌ي آسيا است.

ارزشيابي تشخيصي:

قاره‌هاي جهان كدامند؟

بزرگ‌ترين قاره‌ي جهان كداماست؟

30 دقيقه

  با استفاده از نقشه و كره‌يجغرافيايي قاره‌ها و اقيانوس‌هاي روي زمني را پيدا مي‌كند.

  اقيانوس‌ها و قاره‌ها را از نظروستعت با هم مقايسه مي‌كند.

  نام قاره‌ها و اقيانوس‌ها را بهذهن مي‌سپارد.

  خط استوا و نصف‌النهار مبدأ راروي كره و نقشه پيدا مي‌كند.

  نقشه‌ي ايران را در قاره‌ي آسياپيدا مي‌كند.

  موقعيت ايران در در جنوب‌غربيآسيا مشاهده مي‌كند.

  ايران را از نظر وسعت با كشورهايهمسايه و كشورهاي ديگر جهان مقايسه مي‌كند.

  درس را براي هم توضيحمي‌دهند.

  فعاليت‌هاي صفحه‌ي 3 را جوابداده و هر كدام از گروه‌ها سعي مي‌كنند كه در مدت كوتاه‌تري فعاليت خود را انجامدهند.

تعيين نقطه‌ي شروع و ارائه‌ي مطلب:

از بچه‌ها مي‌خواهيم كه به‌صورت گروهي نشسته وهر فرد و گروه صفحه‌ي 2 را مطالعه نموده و فعاليت‌هاي صفحه‌ي 3 را جواب داده و سپساگر اشكالي در حل فعاليت‌ها داشتند با توضيح براي يكديگر به رفع آن بپردازند.

با توجه به اينكه مطالبي در مورد قاره‌ي آسيا واقيانوس‌هاي اطراف و كشور ايران در سال‌هاي گذشته در كتاب‌هاي درسي بيان شده بوددانش‌آموزان كمتر دچار مشكل شده و مي‌توانند فعاليت‌هاي صفحه‌ي 3 را با بحث گروهيانجام دهند و اگر اشكالي داشتند به‌صورت گروهي و در زمان مشخص رفع كنند. پس ازاتمام زمان تعيين شده سؤالاتي از هر يك از اعضاي گروه‌ها مي‌پرسيم تا براي بچه‌هاتوضيح دهند.

پس از توضيحات دانش‌آموزان، خود معلم مروري بركل درس مي‌كنند و براي تفهيم بيشتر مطالب به دانش‌آموزان از نقشه و كره‌ي جغرافيايياستفاده مي‌كند و همچنين از خود دانش‌آوزان استفاده مي‌شود و براي اينكه به هدف خودبرسد از يكي از گروه‌ها مي‌خواهد كه بيايد و خلاصه‌اي از درس را براي ديگران بازگوكند.

جدول زمان‌بندي

فعاليت دانش‌آموز

فعاليت معلم

3 دقيقه

دقت

جمع‌بندي:

بزرگ‌ترين قاره‌ي جهان، قاره‌ي آسيا است وايران در جنوب غربي آن قرار دارد. ايران نسبت به خط استوا در نيم‌كره‌ي شمالي ونسبت به نصف‌النهار مبدأ در نيم‌كره‌ي شرقي زمين واقع شدهاست.

5 دقيقه

دانش‌آموزان به سؤالات داده شده پاسخ داده و اگر 85 درصد ازدانش‌آموزان به سؤالات پاسخ صحيح دهند معلم به هدف آموزشي درس رسيده است.

ارزشيابي پاياني:

از كليه‌ي دانش‌آموزان سؤالات زير به‌صورتامتحان روي برگه مي‌گيريم.

وسيع‌ترين قاره‌ي جهان كداماست؟

ايران در كدام قاره و كدام جهت آن قاره واقع شده است؟

خط استوا و نصف‌النهار مبدأ راروي شكل نشان دهيد.

2 دقيقه

دانش‌آموزان يادداشت مي‌كنند.

تعيين تكليف:

مطالعه‌ي دروس داده شده.

با توجه به نقشه‌ي صفحه‌ي 2 (به‌ روش كتابباز)

موقعيت آسيا، ايران و اقيانوس‌هاي اطراف آسيارا روي نقشه مشخص كنيد.

جدول زمان‌بندي

فعاليت دانش‌آموز

فعاليت معلم

5 دقيقه

دانش‌آموزان به‌صورت گروهي در جاي خود نشسته و وسايل خود را آمادهمي‌كنند.

«روش دريافت مفهوم»:

پس از انجام حضور و غياب و ارائه‌ي توضيحاتي مختصر درباره‌ي روشكار، بچه‌ها به‌صورت گروهي در جاي خود نشسته و پس از نوشتن عنوان درس بر روي تابلوو گرفتن زمان، كار در كلاس آغاز مي‌شود.

5 دقيقه

قاره‌هاي جهان: آسيا، آفريقا، اروپا، آمريكايشمالي و جنوبي، اقيانوسيه و استراليا

بزرگ‌ترين قاره‌هاي جهان
آسيااست.

... .

ارزشيابي تشخيصي:

قاره‌هاي جهان كدامند؟

بزرگ‌ترين قاره‌ي جهان كداماست؟

جدول زمان‌بندي

فعاليت دانش‌آموز

فعاليت معلم

دانش‌آموزان با توجه و دقت آماده‌ي پاسخ‌گوييمي‌شوند.

دانش‌آموزان فقط با دقت مشاهده مي‌كنند ولي دراين مرحله در اين مرحله پاسخي نمي‌دهند.

دانش‌آموزاني كه مطلب را حدس زده‌اند دستمي‌گيرند.

به ترتيبي كه در جدول بيان نموده‌ايمدانش‌آموزان پاسخ مي‌دهند.

تعيين نقطه‌ي شروع و ارائه‌ي مطلب:

بچه‌ها من چيزي در ذهن دارم به مطالبي كه بيانمي‌كنم دقت كنيد و حدس بزنيد كه آن چيست؟

من مطالب مورد نظرم را در دو ستون آري و خيرمطرح مي‌كنم اگر در ستوي آراي بيايد مثالي از آن چيزي است كه در ذهن من است و اگردر ستون خير ارائه گردد مربوط به آن نيست. بچه‌ها شما خوب دقت كنيد و پس از حدس آن،صبر كنيد هر وقت از شما خواسته شد، دست بگيريد و پاسخ دهيد.

مرحله‌ي اول:

خير

آري

كشور

اقيانوس

-

اقيانوس اطلس

(نزديك)

-

-

قاره

-

خوب تا اينجا چند نفر حدس زدند، لطفاً دستبگيريد. معلم يكي يكي تعداد فراگيراني را كه دست گرفته‌اند را مي‌شمارد اگر تعدادآنها نسبت به كل دانش‌آموزان قابل ملاحظه باشد مرحله‌ي دوم را شروع مي‌كند وگرنهبايد باز هم با ارائه‌ي مثال‌هاي ديگري مرحله‌ي اول را ادامه دهد.

خير

آري

-

-

عبور نصف‌النهار مبدأ

نزديك به اقيانوس هند

نزديك به اقيانوس آرام

-

مرحله‌ي دوم:

جدولي مانند جدول بالا پاي تخته با دو ستون آريو خير رسم مي‌كنيم و سپس مثال‌هاي خود را يكي يكي بيان مي‌كنيم تا دانش‌آموزانتعيين كنند كه جاي هر كدام از جواب‌هايشان در كدام ستون است.

مراحل اجرا (شرح چگونگي ارائه‌ي محتوي)

جدول زمان‌بندي

فعاليت دانش‌آموز

فعاليت معلم

30 دقيقه

  خط استوا از آنجا عبور مي‌كند؟آري

  بيشترين وسعت را دارد؟آري

  ايران در اين قاره واقع شده است؟آري

  قاره‌ي آسيانيست؟

مرحله‌ي سوم:

از خود دانش‌آموزان مي‌خواهيم تا خود مثال‌هاييارائه دهند و مكان آن در جدول آري و خير را تعيين كنند.

خير

آري

-

-

-

-

عبور خط استوا

وسعت خيلي زياد

ايران

آسيا

در اين مرحله دانش‌آموزان حدس زدند كه مفهوممورد نظر ما قاره‌ي آسيا است. بنابراين از ادامه‌ي جدول صرف‌نظر مي‌كنيم و توضيحاتيدر مورد قاره‌ي آسيا و موقعيت ايران در اين قاره را روي نقشه براي دانش‌آموزان نشانمي‌دهيم و وسعت آسيا را با ساير قاره‌ها روي نقشه و كره مقايسه مي‌كنيم.

3 دقيقه

دقت

جمع‌بندي:

بزرگ‌ترين قاره‌ي جهان، قاره‌ي آسيا است وايران در جنوب‌غربي آن قرار دارد. ايران نسبت به خط استوا در نيمكره‌ي شمالي و نسبتبه نصف‌النهار مبدأ در نيمكره‌ي شرقي زمين واقع شده است. اقيانوس‌هاي اطراف آنعبارتند از: منجمد شمالي در شمال، آرام در شرق، هند در جنوب و ... .

5 دقيقه

دانش‌آموزان به سؤالات داده شده پاسخ داده و اگر 85 ذدرصد ازدانش‌آموزان به سؤالات پاسخ صحيح دهند معلم به هدف آموزشي درسي رسيدهاست.

ارزشيابي پاياني:

از كليه‌ي دانش‌آموزان سؤالات زير به‌صورت امتحان روي برگهمي‌گيريم:

  وسيع‌ترين قاره‌ي جهان كدام است؟

  ايران در كدام قاره و كدام جهتآن قاره واقع شده است؟

  اقيانوس‌هاي اطراف قاره‌ي آسيارا با ذكر جهت بنويسيد.

  خط استوا و نصف‌النهار مبدأ راروي شكل نشان دهيد.

2 دقيقه

دانش‌آموزان يادداشت مي‌كنند.

تعيين تكليف:

  مطالعه‌ي دروس دادهشده.

  با توجه به نقشه‌ي صفحه‌ي 2 «بهروش كتاب باز» موقعيت آسيا، ايران و اقيانوس‌هاي اطراف آسيا را روي نقشه مشخص كنيد.