ساختمان سازی سال دوم

واحد 6 - ساختمان سازي

براي ساخت ساختمان در هر منطقه ايي، ابتدا بايد موقعيت زمين را مشخص كنند. سپس زمين هاي بزرگ را نقشه برداري نمايند تا ابعاد و اندازه ي دقيق، ميزان پستي و بلندي آن مشخص شود. اين كار توسط نقشه بردار انجام مي گيرد.

  نقشه برداري : علمی است که ریاضیات عملی را با فنون اندازه گیری و هنر ترسیم می کند و به وسیله ی آن ،قطعاتی از سطح عوارض آن را روی صفحه ای نمایش می دهد . پس نقشه ،تصویر افقی منطقه ای با مقیاس کوچک (اندازه ی کوچک شده )بر روی یک صفحه است .بنابراین برای تهیه ی نقشه مجموعه ای از عملیات و اندازه گیری هایی به شرح زیر است .

۱ - عملیات صحرایی                   ۲ - محاسبات             ۳ - تهیه ی نقشه

عملیات نقشه برداری : به طور کلی ،منظور از نقشه برداری نشان دادن عوارض طبیعی یا مصنوعی یک منطقه بر روی یک صفحه است که آن را نقشه می گویند .

این عملیات به دسته ی بزرگ تقسیم کی شود :

الف - عملیات مربوط به نشان دادن چگونگی مسطحات یا وضعیت افقی یک منطقه .

ب - عملیات مربوط به نشان دادن وضع ارتفاعی یک منطقه .

تعریف برداشت : انتقال عوارض طبیعی یا مصنوعی یا حدود یک قطعه زمین با مقیاس کوچک تر بر روی صفحه رابر داشت می گویند .

مهندس نقشه بردار با استفاده از دوربين و خط كش بلندي كه شاخص ناميده مي شود، ابعاد زمين و زواياي آن را اندازه گيري مي كند. به اين عمل برداشت مي گويند. نقشه بردارها مي توانند ابعاد و زواياي زمين، مانند: پستي ، بلندي‌، طول ،‌عرض و شيب زمين را اندازه گيري كنند. هم چنين در داخل دوربين ها، خطوط نازكي وجود دارد كه مي تواند يك محور افقي يا عمودي را مشخص كند. به اين خطوط تار گويند.  

  نقشه ي خانه :

نقشه خانه عبارت است: از طرحي بر روي يك صفحه صاف ، مانند: كاغذ براي نمايش دادن محل اتاق ها، راه روها، آشپزخانه و ... نقشه ي خانه از اتصال منطقي و مناسب فضاهاي مختلف خانه، به دست مي آيد.  

  ترسيم نقشه :

نقشه يك زبان ترسيمي و بهترين روش براي انتقال اطلاعات ساختماني است . ترسيم نقشه بايد داراي علايم اختصاري مناسبي باشد، تا استفاده كننده به درستي متوجه هدف نقشه كش يا مهندس شود. هر نقشه ي ساختماني بايد داراي علايم زير باشد.
الف - كادر نقشه : كادر نقشه عبارت است از خطوطي كه در حاشيه ي كاغذ رسم مي شود.
ب - نقشه :‌محل نقشه در وسط كادر است. نقشه بايد با خط خوانا و اندازه گيري كامل رسم شود.
ج - جدول مشخصات نقشه : اين جدول شامل : شماره نقشه، نوع نقشه، مهندس طراح، ميزان كوچك يا بزرگ نمايي نقشه (مقياس) و نام رسم كننده نقشه است.
د – راهنما و توضيحات: اين قسمت براي اطلاع رساني دقيق تر است. در نقشه فضاها با شماره مشخص و در قسمت راهنما ، نام آن ها د رمقابل شماره نوشته مي شود.
ر - علامت شمال : در هر نقشه ي ساختماني، علامت شمال، ‌براي پرهيز از اشتباه، روي نقشه مشخص مي شود. علامت شمال در قسمت راست و بالاي نقشه يا در بالاي توضيحات قرار مي گيرد.
 تعریف مقیاس نقشه : عبارت است از نسبت طول اندازه گیری شده روی نقشه به طول افقی مشابه روی زمین .

انواع مقیاس نقشه : ۱ - ساده              ۲ - مرکب                ۳ - خطی

  وسايل نقشه كشي :

الف – تخته رسم : تخته رسم محل مناسبي براي چسباندن كاغذ، همچنين رسم نقشه برداري است.
ب – خط كش T ( تي) :‌براي اتكا دادن آن به لبه ي تخته رسم و ترسيم خطوط افقي استفاده مي شود.
ج – كاغذ نقشه كشي : براي نقشه هايي كه با مداد ترسيم مي شوند، از كاغذ شفافي به اسم «پوستي» و براي نقشه هايي كه با جوهر رسم مي شوند، از كاغذ شفاف روغني به نام «كالك» استفاده مي كنند.
د – راپيد يا قلم جوهري: براي ترسيم نقشه ها روي كاغذ كالك از قلم جوهري استفاده مي شود.  

  اجزاي اصلي ساختمان:

پي : ساختمان ها باتوجه به حجم و نوع كاربرد، داراي وزن ها ي متفاوتي هستند. به همين دليل، ساختمان روي زميني كه قابل اعتماد بوده و قابليت تحمل بار را داشته باشد، بنا گردد. براي اين منظور، خاك سطحي را بر مي دارند، تا به زمين مقاوم برسند؛ با رسيدن به زمين مقاوم كار پي سازي شروع مي شود.، سپس ديوارهاي ساختمان را برروي آن بنا مي كنند. ستون يكي از مهم ترين اجزاي ساختمان، ستون است. بار سقف و ديوارهاي طبقه هاي بالا به وسيله ي ستون ها به پي و از آن جا به زمين منتقل مي شود . براي ساخت ستون ها از تيرآهن، قوطي هاي چارگوش آهني يا بتن استفاده مي گردد.
ديوار : با چيدن مناسب آجر، سنگ، بلوك ساختماني يا مصالح مقاوم بر روي هم و اتصال آن ها با ملات، ديوار بوجود مي آيد.
ديوار انواع مختلف دارد، كه عبارت است از : ديوار حمال (باربر) و ديوار جداكننده (غيرباربر)
راه پله : از طريق راه پله ، طبقه ها به يك ديگر متصل مي شوند. ارتفاع و كف پله بايد گونه اي باشد كه به راحتي بتوان از آن رفت و آمد كرد.
سقف :‌به منزله پوشش و حدفاصل طبقه ها است ، كه با تيرچوبي،‌ تيرآهن، تاق آجري، تيرچه بلوك و ... ساخته مي شود. يكي از كارهاي مهمي كه درساختن بنا اهميت دارد، انجام محاسبه، پيش از شروع به كار است.  

  پرسش واحد 6 – ساختمان سازي :
1 – ساختن يك بنا چه مراحلي دارد؟

چهار مرحله را شامل مي شود. اين مراحل عبارتند از:
الف) نقشه برداري ب) مرحله ي طراحي ج) مراحل اجرايي ، شامل: پياده كردن نقشه، پي كني، پي سازي، بتن ريزي و ... د) مرحله ي بهره برداري  

  2. به وسيله دوربين نقشه برداري، چگونه مي توان محور افقي يا عمودي را مشخص كرد؟

در داخل دوربين خطوط نازكي به نام «تار» وجود دارد كه به وسيله آن مي توان محور افقي يا عمودي را مشخص نمود. اگر از داخل دوربين به ستون نگاه كنيد و ببينيد كه «تار عمودي» در امتداد ستون است، آن ستون عمودي است.  

  3- چه علائمي در نقشه خانه بايد اجرا شود؟

كادر نقشه، نقشه، جدول مشخصات ، راهنما ،و توضيحات و علامت شمال در نقشه خانه قابل اجراست.  

  4- جدول مشخصات نقشه بايد شامل چه ويژگي هايي باشد؟

اين جدول شامل : مشخصات نقشه،‌شماره ي نقشه، نوع نقشه، مهندس طرح، ميزان كوچك يا بزرگ نمايي نقشه و نام رسم كننده ي نقشه است، كه در سمت چپ ، پائين نقشه درج مي شود.