جزوه نقشه برداري مسیر

نقشه برداري مسیر
مقدمه
به طور کلی مراحلی که در پروژه مسیر انجام می شود به صورت مراحل زیر می باشد
.
-1 شناسایی و تهیه کروکی از مسیر . ( مطالعۀ مسیر راه )
-2 پیمایشاصلی و انتخاب نقاط اصلی .
-3 ترازیابی مسیر .
-4 محاسبات پیمایشو ترازیابی و دادن مختصات به نقاط اصلی پیمایش.
-5 بدستآوردن بهترین مسیر با توجه به نقاط پیمایش. ( خط مستقیم و قوس)
-6 پیاده کردن مسیر درخطوط مستقیم و قوسها .
-7 برداشتنیم رخ طولی .
-8 برداشتنیم رخی عرضی از نقاط پیکه تاژ .
-9 محاسباتو تعیین حجم عملیات خاکی با توجه به پروفیل تیپ منطقه
www.eGeomatic.ir
مراحل مختلفتهیۀ پروژه یکراه به شرح زیر می باشد :
-1 مرحله مقدماتی ( فاز صفر )
-2 مرحله اول فاز اول
-3 مرحله دوم فاز دوم
-4 مرحله سوم فاز سوم
-1 فاز صفرم : در این فاز کارفرما یکپروژه را نبا به نیاز در یک منطقه به مشاور
بازگو می کند و مشاور منطقه را بررسی و بازدید می کند و حدود آن را مشخصمی
کند و یک کروکی ازمنقطه تهیه می کند و اطلاعات کلی در مورد طرح جمع
آوري می کند .
-2 مطالعات فاز یکم : در این مرحله مشاورین انتخاب می شوند و گروههاي کاري
مختلف از طریق مشاور به منطقه عملیات فرستاده می شوند مثل زمین شناسان
جغرافیدان و کارشناسان محیط زیست و ... این گروهها گزارش اختصاصی خود را
تهیه می کنند و به مشاور تحویل می دهند . مشاور تمام گزارشات و موارد اطلاعات
جمع آوري شده را در کتابچه اي ( با قطع استاندارد ) به عنوان مطالعات فاز اول
گردآوري می کند . تهیه نقشه هاي سریع و کم دقت کم چیزي بین کروکی و نقشه
استدر این مرحله صورت می گیرد .
-3 مطالعات فاز دوم : این مرحله بهترین و اساسی ترین فاز مسیر می باشد . در این
مرحله تهیه نقشه آن هم به صورت نقشه هاي کاملاً استاندارد ومهندسی صورت می
گیرد و این اولین قدم اجرا است.
به دو روشنقشه تهیه می شود : 1- تهیه نقشه با کار زمینی محض.
-2 تهیه نقشه با ترکیبی از کارهاي زمینی و عکسهاي هوایی .
پس از تهیه نقشه وتحویل به کارفرما یا مشاور ، یک نفر طرح انتخاب می شود و
طرحی که باید اجرا شود روي این نقشه به صورت افقی طراحی می شود و برآورد
هزینه می شود .
-4 فاز سوم : کار اجراي پروژه طراحی شده و ساخت و ساز مسیر و پیکه تاز مسیر
و... توسط پیمانکاران انجام می شد .
پساز اتمام فاز سوم کار ساختو اجراي مسیر کاملاً به اتمام می رسد.
می دانیم که در تمام نقشه هاي اجرایی کاملاً دو مولفه بیشتر نداریم . یکی مؤلفه افق
که از دید قائم به عوارضنگاه کنیم و بتوانیم بکشیم و دیگري قائم که از پهلو باید
نگاه کنیم و بکشیم .
درهر کار اجرایی ابتدا مؤلفه افقی کار پیاده می شود و سپسبا توجه به پی کنی ها و
خاکبرداریها مؤلفه قائم ایجاد می شود تا طرح کامل گردد و مؤلفه قائم در حین
ساختو ساز ایجاد می شود .
در یکطرح اجرایی کار بدین ترتیبصورتمی گیرد که پیمانکار هر روز گزارش
پیشرفت کار را تهیه می کند و ناظر مقیم از طرف کارفرما پیشرفت کار را تأیید می
کند .
سپسگرازش تأیید شده توسط ناظر مقیم به مشاور تحویل داده می شود بعد از تأیید
به مشاور کل و پساز تأیید مشاور کل به کارفرما براي وصول مسائلی مالی داده می
شود باید توجه داشت که براي هر کار اجرایی مسیر ابتدا توسط کارفرماي مربوط
ابتدا او انتهاي طرح نقطه ابتدایی و انتهایی مختصات دارا تعیین می شود ) و به مشاور
تحویل داده می شود همچنین در اینجا نقاط اجباري طرح نیز به مشاور معرفی می
شود .
بعد مشاور با توجه به نقشه منطقه چندین مسیر را معمولاً به روش پرکاري تعیین می
کند و از بین این مسیرها چند مسیر که بهتر می باشد انتخاب می شوند ( جوري که از
نقاط اجباري طرح بگذرند ) از بین این چند مسیر یکی که از نظر احجام عملیات
خاکی و از نظر مودن به صرفه بودن همچنین زیبایی و دورنما و .... بهتر بود انتخاب
می شود .
البته باید دقت کرد در انجام پروژه مسیر چه نقشه اي باشد و چه نباشد باید حتماً
عملیات با لیزاژ یا پرچم زنی یا مسیریابی صورت گیرد تا بهترین مسیر از هر نظر در
سطح زمین تعیین شود .
همانطور که در مقدمه عرض شد براي انجام عملیات مسیر طولانی خارج از کار
دانشگاهی احتیاج به نقشه منحنی میزان و توپوگرافی حداقل 2000
1 از منطقه براي
طراحی ضروري می باشد به علتکم بودن وقت پلیگون بسته می شود .
بعد استاد مربوط ، دو نقطه ابتدا و انتهاي مسیر و نقاط اجباري طرح را بر روي شیت
نقشه معرفی می کنند و طراحی بین دو نقطه شروع و انتها با توجه به نقاط اصلی شبکه
اي ( نقاط پیمایش) که حدودشرا معرفی می کنند صورتمی گیرد .
بدین ترتیب که ابتدا نقاط پیمایش را در سطح زمین می زنیم و پلیگون را می بندیم
بعد پلیگون را بر روي شیت نقشه میلی متري شبکه بندي شده پیاده می کنیم و نقاط
ابتدا و انتهاي مسیر و نقاط اصلی را تحویل گرفته و محاسبات مربوط به بدست
آوردن مختصات آنها را انجام می دهیم بعداً به طور مفصل شرح داده خواهد شد .
طرح در کل مسیر یا به صورتخط مستقیم می باشد یا قوس.
طراح باید با توجه به مواردي که ذکر شد طراحی را با توجه به اصول زیر انجام
دهد :
-1 رسم خطوط مستقیم و شکسته به روش پرکاري و بدست آوردن مختصات سومه
ها از نقشه و بدستآوردن زاویۀ بین امتدادها .
-2 مشخصکردن اینکه طرح به طور ساده یا مرکبباشد در رسم طرح .
-3 نوشتن تمام اطلاعاتروي نقشه مثلاً 1- کیلومتراژ
-2 نوشتن شعاع در دو طرفقوس
-3 نوشتن جداول مربوط به قوس
ساده یا مرکب
-4 کیلومترهاي اصلی
-5 هکتومترها و .....
به دو روشدر کار مسیر نقشه تهیه می کنیم :
-1 روششبکه بندي ( مانند کار تسطیح )
-2 پلیگون بندي ( پیمایش)
در روش شبکه بندي زمین را به شکل مربع یا مستطیل در نظر گرفته و دوربین را
دریک گوشه زمین قرار داده و دو امتداد عمود بر هم در زمین جدا می کنیم و بر
روي امتدادهاي عمود بر هم با توجه به مقیاس فواصل مساوي جدا می کنیم مثلاض
در مقیاس 500
1 و 10 متر 10 متر جدا می کنیم بعد دوربین را بر روي قطر مربع یا
مستطیل در نظر گرفته شده و حرکتداد و در رأسمقابل آن قرار می دهیم و دوباره
دو امتداد عمود بر هم جدا می کنیم به طوري که محل برخورد این امتدادها یا
90 باشد بعد با توجه به مقیاس باز مثلاً در 500  امتدادهاي قبلی نیز
1 و 10 متر 10 متر
و متر را کشیده و علامت می زنیم و مربع یا مستطیل به شکل روبرو تشکیل می شود .
قرار می I درمرحله بعدي کار بدین صورت است که صفر ریسمان یا متر را در نقطه
بعد دوباره 10 متر 10 متر جدات می کنیم و این کار I ¢ دهیم و انتهاي آن را بر نقطه
در نقطه 2 و 3 و 4 و .... نیز به ترتیب انجام می دهیم و به این ترتیب منطقه را شبکه
بندي می کنیم .
حالا از یکنقطه در خارج زمین که ارتفاع دار استبه تمام نقاط شبکه از ارتفاع می
دهیم و با توجه به مختصات فرضی به یک نقطه مختصات می دهیم و بقیه نیز
مختصات دار می شود . پس در روش شبکه بندي ترازیابی مستقیم است و دقت
بالایی دارد و براي ترسیم نیز بدین ترتیب که ذکر شد در کاغذ شطرنجی استفاده می
کنیم ومنحنی میزان ها نیز از طریق انترپولشین یا اکستراپولشین رسم می شوند .
تهیه نقشه به روشپلیگون بندي :
در رسم نقشه با استفاده از پلیگون بندي بدین ترتیبعمل می کنیم که ابتدا در منطقه
با توجه به وضعیت توپرگرافی منطقه و پستی و بلندي آن چند نقطه اصلی پیمایش
انتخاب می کنیم بعد از این نقاط را که به هم و منطقه دید دارند را ثابت می کنیم (
یعنی مثلاً بتونی می کنیم ) در پیمایش به صورت چند ضلعی مثلاً مانند شکل روبرو
بدین ترتیب عمل می کنیم که دوربین را در تکتکنقاط قرار می دهیم و به دو
ایستگاه مجاور نشانه روي می کنیم و زاویه مربوط به آن ایستگاه را چند کوپل
نشانه روي b و E مستقر شده و به A خوانده و میانگین می گیریم مثلاً در ایستگاه
راچند کوپل می خوانیم همین طور زاویه رأسهاي دیگر را نیز a کرده و زاویه
بدست آورده و در مجموع باید مجموع زاویه رأسها از فرمول 2
(2 4)
p
تبعیت m- ´
اختلاف داشت D تعداد رأسها ) اگر مقدار مجموع یا این فرمول به اندازه m ) کند
خطا می باشد و اگر در حد مجاز بود باید بین ایستگاهها سرشکن شود . D این
یا طول نیز بین ایستگاهها یا بوسیلۀ توتال یا دسیتومات خوانده می شود و میانگین L
L ورتیکال نیز خوانده شده و با توجه به فرمول V گیري می شود همچنین زاویه
اختلاف ارتفاع بین ایستگاهها بدست می آید پس بدین ترتیب شبکه اي COSV
محکم بیستم حالا از طریق تکتکنقاط شبکه زمین را برداشت می کنیم . در اینجا
به یکنقطه مختصات می دهیم و ژیزمان را معرفی می کنیم و بقیه را مختصات دار
می کنیم یا اینکه از نقطه مختصات دار استفاده می کنیم و ژیزمان را براي تکتک
ایستگاه ها بدستمی آوریم و با توجه به فرمول
Y Y L S
X X Lsim
cos 0
0
= +
مختصات تکتکایستگاه ها را بدستمی آوریم . = +
مقایسۀ روششبکه بندي با روشپلیگون بندي :
دقت شود در روش پلیگون بندي مختصات
ú ú ú
û
ù
ê ê ê
ë
é
z
y
x
را به صورت دقیق براي هر نقطه
بدست آوریم در شبکه بندي دقت ارتفاعی بالا است و باید باترازیابی مستقیم بدست
آید ولی در پلیگون بندي با زاویه قائم و طول و ارتفاع را بدستمی آوریم .
دقت ارتفاعی پلیگون بندي کمتر از حالتشبکه بندي استو لیکن سرعتآن بسیار
بیشتر وهزینه آن نیز خیلی کمتر است.
دقت شود در روش پلیگون بندي حتماً باید شبکه بسته باشد . در این روش ما بوسیله
دو نقطه را مختصات دار می کنیم در پلیگون و GPS نقاط شبکه ژئودزي ملی یا
پیمایش را جوري انجام می دهیم که به این نقطه که از آنها شروع کردیم ختم شود
دو پلیگون بسته تشکیل می دهیم .
پلیگون بازیا آنتنی در پیمایشمفهومی ندارد زیرا خطاها را نمی توانیم بدستآوریم
و سرشکن کنیم .
برداشت می کنیم و GPS دو نقطه اول را با GPS معمولاً در روش پیمایش با
بسیار گران و وقتگیري می باشد . GPS برداشتجزئیاتبا
تعریف پلیگون بسته بدین ترتیب می باشد که از دو نقطه مختصات دارو به دو نقطه
مختصاتدارد دیگر برسیم یا به همان دو نقطه اول برگردیم .
30´ دقت شود که سیتهاي استاندارد نقشه هاي توپوگرافی مسیر به صورت ابعاد 120
می باشد .
معمولاً براي طراحی هاي مسیرهاي واقعی چند شیت از این نقشه ها را در کنار هم
می چینیم و بر روي آنها طراحی انجام می گیرد .
به نقشه هایی که در طول مسیر و در یک عرض مشخص با توجه به نوع راه (
بزرگراه ، آزاد راه ، مسیر درجه 1 و 2 و 3 و ... ) تهیه می شوند را نقشه هاي
کریدوري گویند که براي پروژه هاي مسیریابی و مسیر از نقشه هاي کرید وري
استفاده می شود در مورد طرحهاي هندسی باید ذکر شود که هیچ طرح هندسی نمی
توان یافت که از دو جزء ریاضی بیشتر در آن بکار رفته باشد این دو جزء ریاضی
خط افقی و قوسمی باشند .
قوسها :
براي طرح مسیر از سه نوع قوساستفاده می شود :
-1 قوسساده با ( انحناي ثابت)
-2 قوسکلوتوئید ( با انحناي متغییر )
-3 قوسهاي سر پانتین
قوس دایره : قوسی است که در آن شعاع قوس در تمام نقاط قوس ثابت می باشد و
نشان می دهند ( ARC ) می باشد این قوس را که با علامت R برابر مقداري مانند
به صورتزیر می باشد .
المانهاي قوس ساده به صورت زیر محاسبه می شوند و باید حتماً در کنار طرح در
طراحی یا در زیر قوسدر طرح نوشته شوند .
1)LC = R.D´p / طول قوس 180 ARC
2)T = RTgD / طول تانژانت 2 Le
3)C = 2Rsin D / طول وتر 2 T
طول خارجی ( 1 C
2
cos
4) ( 1 -
D
E = R
5)M = R(1- cosD / طول داخلی ( 2 E
M
D
قوس ساده معمولاً براي طرحهاي با اهمیت پایین تر و سرعت طرح پایین طراحی می
شوند حداقل شعاع قوسساده در طرح را معمولاً از رابطه زیر بدست می آورند .
در این رابطه حداقل شعاع طرح است و ممکن استدر طرح از این نمایشمقدار R
بیشتر هم باشد .
سرعتطرح
127.2( )
( ) 2
e f
h
V km
R
+
=
ضریب اصطکاك شیب عرضی
روشهاي پیاده کردن قوسدایره ساده :
-1 پیاده کردن قوسبه روشمختصات قطبی .
-1-1 حالت اول روش قطبی : پیاده کردن از شروع یا انتهاي قوس و صفر صفر به
رأسقوس
-1-2 حالتدوم روش قطبی : استقرار در شروع قوسو صفر صفر به انتهاي قوس.
-1-3 پیاده کردن از رأسقوس .
-1-4 پیاده کردن از وسط قوس.
-2 پیاده کردن به روشمختصات قائم الزاویه ( در سیستم محلی )
اختیاري و مستقل از طول قوس باشد X و مقادیر X تابعی از Y الف) در صورتیکه
Y X .
و وسط وتر مبداء مختصات . X -2-1 امتداد وتر محور
و شروع قوسمبدا مختصات . X -2-2 امتداد وتر محور
وسط وتر مبداء مختصات . Y -2-3 امتداد وتر محور
. X -2-4 خط مماسدر نقطه وسط قوسمحور
. X -2-5 خط مماسدر نقطه شروع قوسمحور
تابعی از طول قوسانتخابی فرضشوند . Y , X ب ) در صورتیکه
. X -2-6 خط مماسدر شروع قوسمحور
و شروع قوسمبداء مختصات. X -2-7 امتداد وتر محور
و وسط وتر مبداء مختصات . X -2-8 امتداد وتر محور
. X 2-9 خط مماسدر وسط قوسمحور
-3 پیاده کردن قوسبه روشمختصاتقائم الزاویه ( در سیستم اصلی )
-4 پیاده کردن قوسبه روشتقاطع ( مختصاتدو قطبی )
( B ) وانتهاي قوس ( A ) -4-1 استقرار تئودولیتدر شروع
هر دو به راسقوسصفر صفر نماید . B و A -4-1-1 تئودولیت
به شروع قوسصفر صفر نماید . B به راستئودولیت A -4-1-2 تئودولیت
به یکدیگرصفر صفر نمایند . B و A -4-1-3 تئودولیت
به راس قوس صفر صفر B به انتهاي قوس و تئودولیت A -4-1-4 تئودولیت
نمایند .
. ( S ) و راسقوس ( A ) -4-2 استقرار تئودولیت در شروع
به شروع قوس صفر صفر نمایند S به راس قوسوتئودولیت A -4-2-1 تئودولیت
.
هردو انتهاي قوسصفر صفرنمایند . S و A -4-2-2 تئودولیت
( S ) و راسقوس ( B ) -4-3 استقرار تئودولیت در انتها
-5 پیاده کردن قوسبه روشانتقال وتر .
-6 پیاده کرده قوسبه روشمنصفهاي متوالی وترها .
نقشه برداري طرح بر روي زمین به طور کلی :
براي پیاده کردن هر طرح از نقشه برداري بر روي زمین می دانیم که هر طرح
تشکیل شده از بینهایت فقط اگر یکنقطه را روي زمین پیاده کنیم کل طرح را با
آن روشپیاده کنیم
سه روشبراي پیاده کردن طرح وجود دارد : 1- تقاطع 2- قطبی
-3 قائم الزاویه ( بااستفاده از مختصات )
با دو طول
-1 تقاطع ( دو قطبی )
با دو زاویه
در روش تقاطع بادو طول دو نقطه معلوم داریم و دوربین مستقر می کنیم بعد با
استفاده ازمتر از محور این دو نقطه معلوم متر را به صورت نیم دایه با طول معلوم
درهر دو ایستگاه معلوم می کشیم و محل تقاطعدو طول نقطه مورد نظر است . در
روش تقاطع با دو زاویه بدین ترتیب عمل می کنیم که بااستفاده از دو ایستگاه معلوم
d و 2 a که دو دوربین بر آن مستقر است یکمحور پیاده می کنیم و بعد دو زاویه 1
را بر دوربین هاي دو ایستگاه بسته و مسیر را بر یکامتداد قرار داده آنقدر عقب و
جلومی بریم که در امتداد دوربین دیگر نیزقرار گیرد و نقطه را پیاده کنیم .
-2 قطبی (طول و زاویه چرخش ) : دراین روش روي یکایستگاه مستقر شده وبه
) از قبل محاسبه شده a یکنقطه یا ایستگاه معلوم نشانه روي می کنیم و زاویه (
را می کشیم و نقطه پیاده می شود . l استرا می بندیم به دستگاه و طول
-3 روش پیاده کردن با مختصات بدین ترتیب است که مختصات تمام نقاط طرح
رادر می آوریم و به توتال می دهیم و خودتوتال زاویه چرخش وطول را به ما می
دهد و پیاده می کنیم یا این که طول وزاویه چرخش تمام نقاط را به توتال می
دهیم و دستگاه مختصات به مامی دهد و طرح را پیاد ه می کنیم .
Y Y LCosS
X X LSinG
= +
= +
0
0
بطورکلی در مورد هرطرح باید بدانیم که براي پیاده کردن هر طرح بایداسکلت
اصلی طرح را ابتدا روي زمین پیاده کنیم اسکلت هر طرح شروع وانتهاي مسیر
وشروع و انتهاي قوسرا می گویند .
پیکه تاژ: به عملیات میخ کوبی درمسیر پیکه تاژ گویند که بر طبق جدول پیکه تاژو
اصول پیکه تاژ , پیکه تاژ درمسیر مستقیم و وقوسها صورتمی گیرد .
اصول پیکه تاژ براي طرحهیا مستقیم با قوسی به طورکلی و رسمی در کارهاي
اجرایی به صورتزیر می باشد .
-1 میخهایی که روي زمین می زنیم با ید 1تا 2 سانتی متر بیشتر بیرون نباشد .
-2 دربدنه میخ باید شماره پیکه تاژ و کیلومتر آن نوشته شود .
-3 باید میخ رنگی مخالف طبیعتبخورد تامتمایز باشد.
-4 باید میخ هاي مبین هکتو مترها ( هر 100 متر 100 متر در طرح ) نیز در روي زمین
زده شود .
-5 معمولاًدرهر کدام از میخهایا همه راست یا همه سمت چپ باید سنگچینی شود
یا دفع آبگچ درکنار میخها ریخته
حداکثر فاصله اي که می توان به طور افق کشید از 50 متر بیشتر نباید باشد البته فاصله
50 متر براي منطقه دشت و نسبتاًمسطح می باشد در مناطق کوهستانی فواصل میخها
معمولاً کمتر از 50 متر می باشد .
در پیکه تاژ مسیر باید نقاط تغییر شیب و نقاط تقعر و تحدب محیط را حتماًمیخ
بکوبیم .
شعاع R ) 1/ 20R درقوسها ي معمولا اًگر طول قوسهاي کوچک پیکه تاژ را
قوس ) در نظر بگیریم جواب می دهد ولی ما در پروژه مسیر طول قوسها را بر بالا
1/10 در نظر گرفتیم . R بردن سرعت
براي نوشتن فرم پیکه تاژ مسیر قوس باید موارد زیر را رعایت کنیم : ( این اصول
براي تمام قوسهاي عمودي می باشد ) .
-1 انتخاب دو نقطه مناسب که به عنوان محورکار انتخاب شوند این دو نقطه می
توانند هر جاي قوس باشند مثلاًنقطه شروع وانتهاي قوس یا نقطه سوم و شروع قوس
یا نقطه سوم و انتهاي قوس.
-2 محل استقرار دوربین باید مشخصباشد مثلاًانتهاي قوسمستقر می شویم یاابتداي
قوسو ...
-3 روشهاي پیاده کردن قوس را باید مشخصکنیم . یعنی باید مشخص کنیم براي
پیاده کرده از کدام سه روشکه ذکر شد استفاده کرده ایم .
-4 نسبت به همان محوري که درنظر گرفته شد بایدفرمول با توجه به روش پیاده
کردن نوشته شود .
-5 باید فرمول اثباتشده را عمومی کنیم که براي تمام نقاط صدق کند .
-6 با توجه به فرمول جدول براي پیاده کردن قوستنظیم می کنیم .
-7 با توجه به جدول ورعایت اصول ذکر شده قوسرا پیکه تاژ می کنیم .
دقت شود که در پیکه تاژ اگر محورها عوض شود فرمولهاي متفاوتی بدست
می آید .
البته فرمولهاي پیکه تاژ پروژه مسیر ضمیمه نوشتها خواهند شد.
ها راطوري می گیرند که L در پیکه تاژ معمولا طًول قوسهاي کوچک 1
هاي کوچک L ها طول وترهاي تنظیم شوند براي بدستآوردن 1 C بسیارنزدیک 1
درقوساز فرمول :
2
2
1
1 1
2 24R
l
l
e l c =
-
دقت نسبی =
بدست می آید و معلوم می شود قوسکوتاه چقدر است . L در این جا 1
معمولاً درابتدا و انتهاي قوس کیلومتر ازهاي غیر روند ولی در اواسط قوس کلیومتر
اژهاي روندي بدست می آید حالت خاصی از قوسهاي طراحی قوسهایی که از نقاط
اجباري عبور می کنند .
در بعضی از مواقع شرکت کارفرمایا ارگانی که کار ارائه می دهد شرکت مشاور یا
طراح را ملزم به عبور مسیر از نقطه اي خاص یا شهري خاص و .... می کنددراین
حالت طراح باید جوري عمل کند که طرح دقیقاًاز نقطه موردنظر عبور کند در
شرایطی ممکن است طراحی جوري عمل کند که نقطه اجباري برروي مسیر سیستم
طرح قرارگیرد که کار طراحی ساده می شود ولی در شرایط دیگري ممکن است
نقطه اجباري درست برروي قوس واقع شود در این حالت طرح باید شعاع قوس را
عبور کند اصول طراحی M جوري انتخاب کندکه قوس دقیقاًاز نقطه اجباري مانند
به صورتزیر می باشد :
تهیه نیمرخ طولی از مسیر :
دراین مرحله از کل مسیر راه که با عمل میخ کوبی روي زمین پیاده شده نیمرخ
طولی با مقیاس متناسب با مقیاس نقشه برداري توپوگرافی تهیه می گردد . منظور
ازنیمرخ طولی فصل مشترك صفحه قائم فرضی است که از محور مسیر میخ کوبی
شده روي زمین عبور می کند وبه صورت خط شکسته اي پستی وبلندي
محورمسیر رانشان می دهد تصویر خواهد شد . درعمل براي تهیه نقشه نیمرخ طولی
لازم است بین نقاط میخ کوبی شده محل ترازیابی انجام گرفته وبه کلید نقاط ارتفاع
داده شود و نهایتاًبا داشتن ارتفاع هر یک از میخها و فواصل افقی بین آنها نیمرخ
طولی رسم گردد.
تهیه نیمرخ عرضی :
چنانجه صفحه قائمی عمود بر مسیر ازهر نقطه مسیر گذرانده و فصل مشتركآن را با
زمین ( درعرضراه ) مشخصورسم نمائیم به آن نیمرخ عرضی گویند . و سپساز
برداشتنیمرخ طولی تهیه می گردد.
جهت تهیه نیمرخ عرضی ابتداعمود بر محور راه درنقطه میخ کوبی شده ( روي
محور) مشخص کرده وسپس در طرفین محور راه ونقاط مورد نیاز رابه فاصله لازم
درنظر گرفتیم وفاصله افقی نقاط را اندازه گیري کرده وبا انجام تراز یابی نقاط
اختلافارتفاع آنهارا نسبتبه یکدیگر تعیین می کنیم .
محاسبه حجم عملیات خاکی :
در این مرحله باتوجه به نیمرخ طولی تهیه شده که خط پروژه نیزروي آ ن طراحی
شده و همچنین نیمرخ هاي عرضی تهیه شده از راه که علاوه بر خط مقطع عرضی
زمین در هر نقطه مقطع عرضی جاده پس از ساختمان راه نیز روي آن منعکسشده
محاسبه می (FILL ) وخاکریزي ( CUL) است . حجم عملیات خاکبرداري
گردد. براي این منظور وسپسحجم مقدار خاکبرداري وخاکریزي بین هر دو مقطع
محاسبه گردد.
طرح هاي سرپانتن :
براي پیوند دو نقطه در مناطق کوهستانی از چند روشاستفاده کرد.
-1 زدن تونل : این روش, روشی پر هزینه می باشد و بهترین راه براي انتقال و ارتباط
دونقطه در کوه می باشد
-2 کوه بري : در این روش نیز معمولاًاحجام عملیات خاکی زیادي بهره برداري می
شود و روشنسبتاًپر هزینه است .
-3 استفاده از قوسهاي سر پانتین : در این روشطول مسیر را طولانی تر می کنند و با
توجه به طبیعت جلو می روند . هزینه این روش نسبت به بقیه کمتر است در این جا
معمولا زاویه راس قوسها در کوه خیلی بزرگ است . و پیچ بسیار شدید است
وماشینهاي نمی توانند حرکت کنند . براي طراحی در این جا معمولاًطرح را از
بیرون دو خط متصل کننده مسیر می زنند که به آنها طرح سر پانتین یا طرح گردنه
اي یاطرح لاسه گویند .
طرحهاي سر پانتین چند نوع دارد که دو نوع مشهور آن به نام هاي : 1- سرپانتین نیم
دایره اي یا سرسنجاقی - 2- سر پانتین نعل اسبی , می باشد به صورت شکلهاي زیر
می باشند قوسسر پانیتن سر سنجاقی (نیم دایره )
دور شکن گویند . m و 2 m به 1
دراین طرحهاي طراح مختصاتها
2 براي طرح B 2 را محاسبه می کند پس B وژیر مانها را بدست می آورد و زاویه
عمود برنیسماز رسم می کنیم P معلوم است ونیمساز این زاویه رارسم می کنیم از 1
یکمماس رسم می D و C یکنیم دایره می زنیم بعد از R وشعاع P و به مرکز 1
سوم به دست می آید وبدین ترتیب قوسی طراحی می V و 2 V کنیم و در نقاط 1
زاویه راسقوسهاي جانبی هستند . X و 2 X شود 1
ˆ bˆ aˆ
2 X = +
درحالتنعل اسبی :
Xˆ = bˆ + dˆ
اگر دریک طرح سر پانتین قوسهاي جانبی آن یکسان باشدطرح سر پانتین متقارن
نامیده می شودولی اگر یکسان نباشد نا متقارن نامیده می شود.
طول کل مسیر سر پانتین :
1 1 1 2 2 2 C = r xˆ + m + (a + d + p )R + m + r xˆ
درتمام حالتهاي سر پانتین فرمول زیر صدق می کند .
C = 2(rxˆ + M) + Rp
1 یا tan xˆ m t
x R
+
= 2 tan ˆ
طول تانژانتقوسهاي جانبی
را داریم . M و T و R معلوم استو سه مجهول X و 2 X1
می شود V برابر R دراین گونه طرحها سرعت طرح پایین است ودر سرعتهاي پایین
.
127 / درحالت اولیه ) ( ) 2 )R=V ( 50km 10km )
2
e f
R V
+
نیم دایره =
بدست می آید . T قرارمی دهیم و R را برابر m طریقه حل این گونه استکه
طول مماس قوسجانبی 2 T
2
2
x
و T = r Tan 2
1
1
x
بدست می r که دراین جا T = r Tan
آید و آن را باید به مضرب 10 رند کنیم .
به هم نزدیک هستند ولی m و R چون شعاع را معمولاًروند انتخاب می کنند و
جدید را بدست می آوریم و به فرمول اصلی t جدید بر میگردیم و r برابر نیستندبه
جدید بدستمی آید . m را داریم R و T می رویم
همیشه در قوسهاي سر پانتین فرمول زیرصدق می کند :
1 2
2 sin
SV
R
SV
sin یا x » R »
طرحهاي اتصال یا پیوندي یا اسپبدال یا قوسهاي انحناي متغییر :
این قوسها در طرحهاي با اهمیت بالا و سرعت بالا استفاده می شوند مثلاًدر طرحهاي
با سرعتبالاي 100 کیلومتر .
این قوسها از شعاع بی نهایت شروع می شود , به این نوع قوس ها وقوسهاي اتصال
نیز می گویند چونکه براي اتصال دو مسیر استفاده می شوند .براي طراحی قوس
اتصال در مسیر پروژه کار ورزي در تابستان 83 ما از قوس اتصال مرکب به همراه
قوس ساده متقارن استفاده کردیم که روابط و فرمولهاي این طرح شرح داده می
شود :
البته محاسبات مربوط به پیکه تاژو پیاده کردن قوس و بدست آوردن المانهاي قوس
در آخر ضمیمه خواهد شد .
شیفتپیاده کرده به سمتپایین و DR در حقیقتدر این طرح قوسساده به اندازه
به وسیله دو قوساتصال به مسیرهاي تقسیم پیوند خورده است.
+ + = D 1 2 t a t
در این طرح زاویه رأسقوسکل براي زوایه تکتکقوسها است.
2t + a = D در طرح مرکب متقارن

جزوه نقشه برداري مسیر

مطالب مشابه :

مسیر

مبانی نقشه برداری مسیر

نقشه برداری مسیر

مراحل اساسی احداث یک مسیر وعملیات های موردنیاز

تعریف نقشه برداری

آشنایی با دوربین لایکا تی سی ۸۰۵ – Leica TC 805

جزوه نقشه برداري مسیر

مراحل اساسی احداث یک مسیر راه

نقشه برداری مسیر