روز نوجوان

به نام خدا

روز نوجوان

هشتم آبان ماه در کشورمان به نام روز نوجوان نامگذاری شده است.در چنین روزی شهید محمدحسین فهمیده ،نوجوان بسیجی ،برای مقابله با دشمن بعثی،نارنجک به کمر بست و خودش را زیر تانک عراقی ها انداخت تا نشان دهد که در راه دفاع از میهن اسلامی، از بذل جانش هم دریغ ندارد ؛ زیرا معتقد بود:

جان چه باشد که نثار قدم دوست کنند این متاعی است که هر بی سروپایی دارد

یاد این نوجوان شهید را گرامی می داریم و بر روان پاکش درود می فرستیم و از پروردگار یکتا می خواهیم که او را با انبیا و اولیا محشور گرداند. اما درباره ی نوجوانی چه می توان گفت؟نوجوانی دورانی است که هر انسانی آن را تجربه می کند تا به بزرگسالی برسد.دورانی است که جسم و روح انسان شروع به رشد وتکامل می کند و انسان نسبت به خود و محیط پیرامونش دیدگاهی تازه می یابد.

نوجوانی دورانی است حدفاصل بین کودکی و بزرگسالی.حدود و همچنین طول مدت آن چندان مشخص نیست و بسته به افراد و جوامع گوناگون متغیر است.شاید با درنظر گرفتن دوران قبل از بلوغ که طی آن رشد سرعت بیشتری می یابد و دوره ی پیش از کمال عقلی که رسیدن به آستانه ی بزرگسالی است، بتوان گفت که دوره ی نوجوانی چندین سال از 12 تاتقریباً18 الی 21سالگی طول می کشد.به عبارتی می توان گفت که نوجوانی با بلوغ جنسی آغاز می گردد و با جذب نوجوان به اجتماع پایان می پذیرد.ارسطو معتقد بود که تغییرات مربوط به بلوغ جنسی در دختران و پسران یونانی حدود 14 سالگی صورت می گیرد.او درخصوص تغییرات روانی همزمان با تغییرات جسمانی معتقد بود که از دختران به علت فعالیت شدید جنسی ،باید بیشتر حفاظت و حراست گردد.ارسطو از صفات و خصوصیاتی نام می برد که نوجوانان را از بزرگسالان متمایز می کند.این خصوصیات با این که همزمان با بلوغ هستند،ارتباط مستقیمی با آن ندارند و بشتر ناشی از کمبود تجربه در نوجوانانند تا ساختار بدنی و فیزیولوژیک آنها. برای مثال از آنجا که نوجوانان نیاز را تجربه نکرده اند،تمایلی به پول ندارند یا چون هنوز فریب نخورده اند،زودباورند و نبود بدبینی در آنان به این علت است که هنوز طعم تلخی ها و محرومیت ها را نچشیده اند.هرچند تا قرن نوزدهم تعریفی بهتر از تعریف ارسطو در مورد نوجوانی دیده نمی شود،اما در حدود سال های 1800 پزشکان به مطالعه ی بلوغ جنسی و تغییرات ،همزمان با آن دختران ،توجه خاصی پیدا کردند و استانلی هال برای اولین بار نوجوانی را به حیطه ی روانشناسی جدید وارد کرد.او توجه خود را بر خصوصیات روانی نوجوانان متمرکز کرد و بر اهمیت مطالعه ی این دوران تأکید نمود. پس از او مکاتب مختلف روانشناسی درمورد نوجوانی به تحقیق و مطالعه پرداختند و هرکدام نظریاتی در این باره ارائه دادند. برای مطالعه ی نظریات مختلف روانشناسان باید به کتب روانشناسی مراجعه کرد زیرا در اینجا مجال بررسی این نظریات وبررسی ابعاد مختلف نوجوانی وجود ندارد.

اما نوجوانی هم مثل بهار که زیبا ومطبوع اما زودگذراست وبه تابستان گرم منتهی می شود،زود می گذرد و پس از آن دوران جوانی و پختگی فرامی رسد.پس چه بهتر که عبور از این دوران با صبر و حوصله انجام گیرد و نوجوان به دلسوزی ها و مراقبت های والدین و مربیانش به چشم دشمنی نگاه نکند،بلکه به راهنمایی های آنها توجه نماید و از آنها بهره گیرد تا به رشد و تعالی برسد و به سلامت قدم به دیگر مراحل بگذارد.

سعدی شاعر گرانقدر کشورمان می فرماید:

پسر نورسیده شاید بود

که نودساله چون پدر گردد

پیرفانی طمع مدار که باز

چارده ساله چون پسر گردد

سبزه گر احتمال آن دارد

که ز خردی بزرگ تر گردد

غله چون زرد شد امید نماند

که دگرباره سبزتر گردد

سعدی به گذر عمر و از دست رفتن آن اشاره کرده و گفته است که روزگار جوانی بازنخواهد گشت.نوجوان ،بزرگسال و درنهایت پیر می شود اما دیگر جوان نخواهدشد.

نظامی گنجوی در بخشی از مثنوی لیلی و مجنون خطاب به پسرش محمد ،که در آغاز نوجوانی بوده،چنین سروده است:

ای چارده ساله قرة العین

بالغ نظر علوم کونین

آن روز که هفت ساله بودی

چون گل به چمن حواله بودی

وکنون که به چارده رسیدی

چون سرو بر اوج سرکشیدی

غافل منشین نه وقت بازیست

وقت هنر است و سرفرازیست

دانش طلب و بزرگی آموز

تا به نگرند روزت از روز

چون شیر به خودسپه شکن باش

فرزند خصال خویشتن باش

دولت طلبی، سبب نگه دار

با خلق خدا ادب نگه دار

سخنان نظامی خطاب به فرزندش از روی دلسوزی و محبت پدرانه است.او می داند که پسرش دیگر کودک نیست،اما بزرگسال هم نیست بلکه درمیان کودکی و نوجوانی قرار دارد و باید برای ورود به دنیای بزرگسالان آماده شود. بنابراین از او می خواهد که باادب باشد و به پند و اندرز بزرگان گوش فرا دهد و از این نصایح برای زندگی بهتر بهره گیرد.اگر نوجوانان به راهنمایی های بزرگترها توجه می کردند و از تجارب آنها بهره می جستند،گمراه نمی شدند و فریب نمی خوردند. به گفته ی علی علیه السلام :کسی که تجربه اش کم و ناچیز است ،فریب می خورد.

به امید آنکه نوجوانان قدر این دوره از زندگیشان را بدانند و به دنبال کسب مهارتهای لازم برای زندگی و کسب ارزش های والای انسانی باشند تا خدای ناکرده به حسرت و پشیمانی در بزرگسالی ،دچار نشوند و مثل این شاعر ننالند که:

دریغا که دور جوانی گذشت

به لهو و لعب زندگانی گذشت

دریغا چنان روحپرور زمان

که بگذشت برما چو برق جهان

منابع:

1-کلیات سعدی

2-لیلی و مجنون نظامی

3-روانشناسی رشد، مؤلفان:دکتر حسن احدی-دکتر نیکچهر محسنی،ناشر:چاپ و نشر بنیاد،چاپ اول1370

4-گفتار فلسفی بزرگسال و جوان از نظر افکار و تمایلات،محمدتقی فلسفی،ناشر:هیئت نشر معارف اسلامی ،سال 1353

روز نوجوان

مطالب مشابه :

شعری از پروین اعتصامی در باره ی نوجوانی

روز نوجوان

حالا بگو:"من می توانم "

پاورپوینت درباره ی نوجوانی

شعر درباره حضرت محمد

حافظ = sherha

عکسهایی برای عشق ورزیدن وهدیه برای روزگار خوب نوجوانی وجوانی من دل رفته