روش تحقیق

5.تحقيق همبستگي ياهمخواني

دراين روش محقق دوياچنددسته از اطلاعات مختلف مربوط به يک گروه يا يک دسته از اطلاعات از دويا چند گروه رادراختيار قراردارد وتلاش دارد تاميزان تغييرات دريک يا چند عامل دراثرتغييرات يک ياچند عامل ديگر راموردبررسي قرار دهد.

هدف تحقيق همبستگي:

بررسي ميزان تغييرات يک ياچندعامل دراثرتغييرات يک ياچندعامل ديگر از طريق به دست آوردن ضريب همبستگي

ويژگي هاي تحقيق همبستگي

1.معمولا دراين روش محقق درصدد پاسخگويي به سه سوال است:

اول،آيا رابطه اي بين اين دودسته از اطلاعات وجود دارد يا نه؟

دوم،در صورت مثبت بودن جواب سوال بالا سوال دوم طرح مي شود وآن اينکه،"آيا جهت همبستگي مثبت است يا منفي؟"

سوم،ميزان همبستگي چقدراست؟

درحالت همبستگي مثبت،تغييرات درهردودسته اطلاعات دريک جهت است.

در حالت همبستگي منفي،تغييرات در هردودسته اطلاعات در جهت خلاف يکديگر عمل مي نمايند.

2.محقق براي محاسبات آماري حداقل به دو دسته اطلاعات نياز دارد تابتواند پاسخ اين سه سوال را بدهد.

3.اين روش زماني به کار مي رود که تعداد متغيرهاي بازيگر در موقعيت آزمايش زياد باشد، به طوري که از طريق روش هاي ديگر قابل کنترل ودستکاري نباشد

4.اين روش ،ارزيابي چند متغير وروابط فيمابين آنها رادر لحظه اي ويژه ودر شرايط واقعي امکان دارد.

5.دراين روش صرفا در جات همبستگي وروابط بين متغيرها مورد پژوهش قرار مي گيرد.

6.دراين پژوهش الزاما روبط علي ومعلولي شناسايي نمي شود بلکه صرفا مشخص مي شود کدام متغير باکدام متغير به طورنسبي در جهت مثبت يا منفي همگام است.

7.دراين روش تحقيق به علت ضعف کنترل شديد متغيرهاي مستق اثر عوامل خارج از حوزه تحقيق برنتايج زياد است

نمونه هايي از روش تحقيق همبستگي وهمخواني:

-بررسي رابطه شرکت در کلاس هاي آمادگي کنکور ورتبه کسب شده درآزمون سراسري دانشگاه ها در منطقه 2تهران

-بررسي ميزان رابطه ميان استفاده از روش فعال با ميزان يادگيري دانش آموزان ابتدايي دختر يزد

-بررسي تاثير ميزان حضور دانشجويان رشته نقاشي در نمايشگاه هاي هنري در افزايش انگيزه تحصيلي آنان

6.تحقيق علي يا پس از وقوع

دراين روش تحقيق،محقق به دنبال کشف وبررسي روابط بين عوامل وشرايط خاص يانوعي رفتار که قبلا وجودداشته يا رخ داده ازطريق مطالعه نتايج حاصل از آن است

هدف تحقيق علي يا پس از وقوع:

بررسي امکان وجودروابط علت ومعلولي از طريق مشاهده ومطالع نتايج موجود وزمينه قبلي آنها به اميد يافتن علت وقوع پديده يا عمل است.

ويژگي هاي تحقيق علي:

1.هنگامي مفيد است که کنترل تجربي متغيرها غيرعملي وپرخرج است.

2.ارائه اطلاعات مفيد درمورد کيفيت پديده ها يا وقايع

3.عدم دخالت محقق در وقوع واقع چون واقعه قبلا رخ داده ومحقق بعذ از آن بررسي مي کند

4.عدم توانايي کنترل متغيرهاي مستقل

5.عدم اطمينان محقق از شناسايي کامل تمام علل وقوع پديده

6.چون يک پدیده از تعامل مجموعه از علل به وجود مي آيد محقق بايد به اين نکته توجه داشته باشد که علت ها به تنهايي معمولا باعث واقع يا پديده اي نمي گردند.بلکه تعامل باعث وقوع پديده است

7.محقق بايد توانايي درک چگونگي علت وپديده راباتوجه به گذشت زمان داشته باشد.

نمونه هايي از تحقيق علي

-بررسي علل وقوع انقلاب اسلامي ايران

-بررسي علل خودکشي جوانان اروميه اي در 10سال اخير

-بررسي علل ترک تحصيل دختران روستاهاي شهرستان فريمان دردهه گذشته

-بررسي علل تجاوز عراق به ايران

-بررسي علل تصادفات منجربه مرگ در جاده چالوس در سال گذشته

-بررسي علل فرهنگي طلاق زنان مطلقه شهرستان سميرم در 5سال گذشته

-بررسي علل معلوليت دانش آموزان استثنايي کاشان

7.تحقيق تجربي حقيقي

دراين روش،محقق شرايط محيطي خاصي را دستکاري مي کند تا به تاثيراين تغييرات برگروه نمونه پي ببرد

هدف روش تحقيق تجربي حقيقي

اين روش دوهدف دارد:اول،پيش بيني وقايع در شرايط تجربي است ودوم،تعميم يافته ها از مطاله نونه ها به محيط هاي بزگتر خارج از آژمايشگاه

ويژگي هاي روش تحقيق تجربي:

1.دراين روش محقق مبادرت به تشکيل دوگروه مي نمايد:

-گروه تجربه(expermental group):اين گروه تحت شرايط خاص مدنظر محقق قرار مي گيرد

-گروه شاهد(control group):گروهي که تحت شرايط خاص محقق نبوده اند

2.محقق دراين روش بايد از روش هايي براي کنترل متغيرهاي ناخواسته يا نامربوط انجام دهد تا تحقيق ذريک محيط کاملا تجربي صورت گيرد.اين کنترل به چند صورت مي باشد:

-حذف کامل متغيرهاي نامربوط از محيط تجربي مانند حذف عوامل حواس پرتي نمونه ها

-همانند کردن نمونه ها(matching cases)

-موازنه کردن نمونه ها(balancing cases)

-تجزيه وتحليل کوواريانس (analysis of covariance)

-استفاده از روش اتفاقي يا تصادفي در انتخاب نمونه ها(randomizational method)

3 .کنترل شديد متغيرها از طريق کنترل مستقيم صورت مي گيرد البته با روش تصادفي

4.محقق به دنبال کاهش تاثير متغيرهاي نامربوط وافزايش تاثير متغيرهاي مستقل مد نظرخود بوده وتلاش مي کند تااشتباهات آماري رابه حداقل برساند

5.نتايج تحقيق بايد پاسخگوي سوالات وفرضيه ها باشد

6.قابليت تعميم نتايج حايز اهميت است

7.دراين روش تاثيرات متغيرهاي مستقل وهمچنين ميزان اين تاثير مورد بررسي قرار مي گيرد

8.به خاطر سختي کنترل تمام متغيرها اين روش جزء محدودترين روش ها مي باشد.

نمونه هايي از روش تحقيق تجربي:

-بررسي روس تدريس سخنراني وفعال برميزان يادگيري درس فارسي

-بررسي استفاده از تمرينات ورزشي در ميزان کاهش اضطراب دانش آموزان مدرسه تلاش

8.تحقيق تجربي نيمه حقيقي

دراين روش چون امکان کنترل تمام متغيرها وجود نداشته محقق فقط مي تواند برخي از متغيرها را کنترل نمايد ودرشرايط واقعي اجتماعي به کار مي رود

هدف از روش تحقيق نيمه تجربي:

نزديک شدن به تحقيق تجربي حقيقي است اما شرايط اجازه کنترل ودستکاري تمام متغيرها را نمي دهد.

ويژگي هاي تحقيق نيمه تجربي:

1.بيشتر مطالعاتي که درزمينه مشکلات ومسايل اجتماعي مانند جرم،آشوب،اعتياد و...مي باشد قابليت استفاده از اين روش رادارا مي باشند.

2.مهم ترين وظيفه محقق،شناسايي عوامل عدم کنترل متغيرها وارزشيابي کيفي وکمي آنان است تا بتواند باارائه آنها تحقطق خودرامستندتر نمايد

3.معمولا حتي مطالعات تجربي حقيقي درمورد انسان ،بيشتر نيمه تجربي مي باشد

نمونه اي از روش تحقيق نيمه تجربي:

-بررسي تاثير روتدريس اکتشافي درآموزش علوم دوره ابتدايي مدرسه ايمان

9.تحقيق عملي(ويژه محيط هاي آموزشي)

دراين روش محقق بايديافته هايش راازنظر استفاده عملي در موقعيت محلي ومنطقه اي ارزشيابي کند نه درگستره کاربردهاي کلي وعمومي

تحقيق عملي يا پژوهش حين عمل به عنوان يكي از ابزارهاي بهبود آموزش و تدريس جايگاه خود را به‌سرعت در نظامهاي آموزشي بازيافته است. از دلايل گسترش اين انديشه در نظام آموزشي، ناكارآمدي تحقيقات سنتي در پاسخگويي به سوالات اساسي آموزش و پرورش به‌ويژه در سطح كلاسهاي درس است. مدتها است كه فاصلة بين تحقيقات سنتي و نيازهاي معلمان منشاء اعتراض و انتقاد از شيوه‌هاي موجود تحقيقات آموزشي گرديده است. گرچه بايد سهم و نقش اين‌گونه تحقيقات را در جاي خود محفوظ و محترم شمرد؛ اما بخشي مهم از نيازهاي معلمان، اصولاً با روشهاي سنتي قابل پاسخگويي نيستند و معلمان بايد خود فعالانه در توليد دانش بومي مورد نياز عمل نمايند. دانشي كه قابل كاربرد در موقعيتهاي نامعين آموزشي و تدريس توسط آنها مي‌باشد. بديهي است اين دسته از فعاليتهاي پژوهشي نيز اعتبار مربوط به خود را دارا مي‌باشند و نمي‌توان آنها را جايگزين بخش ديگري از تحقيقات نموده پيام اقدام‌پژوهي به پژوهشگران و كارورزان اين است كه آموزش و پرورش ماهيتي پيچيده و چند وجهي دارد كه نمي‌توان نيازهاي پژوهشي آن را صرفاً با تكيه بر چند روش ـ به‌ويژه سنتي ـ مرتفع نمود. بايد براي بهبود آموزش و تدريس از همه ظرفيتهاي پژوهشي از جمله پژوهش در عمل استفاده نمود

هدف روش تحقيق عملي:

هدف اساسي تحقيق عملي، شناسايي، بررسي، تبيين و حل مسأله و مشكل محيط كار و فعاليت‌ است (كلاس درس، مدرسه، ادارات آموزش و پرورش) و از نتايج آن براي حل مسائل خاص در موقعيت‌هاي معين استفاده مي‌شود و پژوهشگر پژوهش خود را شخصاً به مرحله اجرا درمي‌آورد.معلمان و كاركنان علاقه‌مند مي‌توانند با بهره‌گيري از اين رويكرد به پژوهش بپردازند و به تدوين گزارش مربوط اقدام نمايند.

باتوجه به اينکه لازم است تا تفاوت هاي اين روش باساير روش ها مشخص شود به جدول زير دقت فرماييد:

تفاوت هاي "تحقيق عملي" وپژوهش هاي مرسوم دانشگاهي

اقدام پژوهي	پژوهش مرسوم دانشگاهي
تغيير براساس شواهد کلاس درس ومدرسه	تغيير براساس فرضيه هاي پژوهشگران
نمونه واقعي مورد نظر است	نمونه انتخابي مدنظر است
پژوهش توسط خود معلمان درگير صورت مي گيرد وهدف حل مساله است	پژوهش توسط افراد بيروني وناظر برمساله صورت مي گيرد وهميشه حل مساله مدنظر نيست
کاربست فوري نتايج پژوهش	عدم لزوم به کارگيري يافته هاي پژوهشگر
ارزشيابي از تحقيق ويافته ها را خود معلمان پس از اقدام به آن انجام مي دهند	ارزشيابي از کار محققان رامعمولا افراد ديگر انجام مي دهند
فاصله نظر وعمل کم است	فاصله نظر وعمل در بعضي موارد زياداست
يافته ها الزاما قابل تعميم نيستند	نتايج در اکثر موارد بايد قابل تعميم وتکرار پذير باشد
عمل مقدم برنظر است	نظر برعمل مقدم است
مختصر،جزيي ودر مقياس کوچک عملي است	پرحجم،کلي ودر مقياس بزرگ واغلب انتزاعي ومجرد است
پژوهش مبتني بر ارزش ها وعواطف وذهنيات معلم است	پژوهش تا حد بسياري دور از ارزش ها وتعلقات خاطر پژوهش گر است
در مراحل وروش هاي تحقيق معلم مقيد به مراعات شيوه ها وفنون آماري گوناگون وپيچيده نيست	پژوهشگر هر چه به شيوه ها وفنون آماري معتبر بپردازد نتايج کارش ارزشمند تر مي شود

براي اجراي اين روش الگوهاي متفاوتي وجوددارد که براي نمونه فقط يک مورد از آن ذکر مي شود.

الگوي 8مرحله روش تحقيق عملي(مايکل باسي:1998)

شامل 3پرسش و8مرحله

پرسش اول:در حال حاضر در مدرسه ما چه مي گذرد؟

مرحله 1

تعريف پرسش ومساله،افراد مورد نظر،کجا وچه زماني؟

مرحله2

توصيف موقعيت آموزشي،کار مورد انتظار،زيربناي فکري عمل ما

مرحله3

جمع آوري داده هاي ارزياب،نظر مشارکت کنندگان در اين وضعيت

داده هايي که مي تواند در ارزيابي موثر باشد

مرحله4

بررسي ومرور داده ها،يافتن تناقض ميا آنچه دلخواه ماست وآنچه به نظر مي رسد اتفاق مي افتد

پرسش دوم:چه تغييراتي به وجود بياوريم؟

مرحله 5

ارايه تغيير واصلاحات پيشنهادي

پرسش سوم:وقتي تغيير به وجود مي آيد چه وضعيتي پيش خواهد آمد؟

مرحله6

نظارت برتغيير پيشنهادي،نظارت بر اعمال تغيير پيشنهادي

مرحله7

تحليل داده هاي ارزياب،شناخت تغييرات به وجود آمده در اثر تغيير پيشنهادي

مرحله8

مرور وبررسي تغيير،تصميم گيري براي بعد از اين،آياتغيير ارزش داشت وکافي است يا چرخه ديگري از پژوهش بايد صورت

گيرد،نتايج پژوهش رابايد با چه معياري سنجيد وبا چه کسي درميان گذاشت؟

روش تحقیق

مطالب مشابه :

دوشنبه سی ام اردی بهشت 92 - مطالب مهم درس روش تحقیق

خلاصه روش تحقیق نظری - استاد دکتر امانی

روش تحقیق دلفی

بازهم این کلاس های روش تحقیق من .....

روش تحقیق

تعریف تحقیق

ادامه(روشهای تحقیق)

تفاوت روش های تحقیق کمی و کیفی

خلاصه ای از روش تحقیق

نمونه کار درس روش تحقیق(طرح تحقیق)