پاسخ فکر کنید های شیمی اول دبیرستان

فکر کنید ص5

شکل 3 نشان می دهد ایران از جمله مناطق خشک و کم آب جهان است میانگین بارش در ایران 240 میلی متر در سال است همین میزان بارندگی اندک هم در همه جای کشور یکسان نیست . بیشترین میزان بارندگی در شمال غرب و غرب کشور اتفاق می افتد و این در حالی است که در شرق و جنوب شرق کشور بارشی کم تر از 100 میلی متر در سال است.

فکر کنید ص7

1– تغییرهای که در چرخه ی آب مشاهده می شوند . همگی فیزیکی هستند .

2- خورشید نقش تامین کننده ی انرژِی رادر این چرخه ایفا می کند . انرژی گرمایی خورشید موجب تبخیر آب می شود .

3- آب دریا ها و اقیانوس ها کاملا شور و غیر قابل مصرف هستند ولی با تبخیر آب اقیانوس ها ، بخار آب به دست آمده تقربیا خالص بوده در نتیجه آب باران ناخالصی کمی دارد.ریزشباران برفموجب پر شدن سفره ها ی زیر زمینی و پر آب شدندریاچه ها و رودخانه ها می شود .

فکر کنید ص9

در یک کمپوت گیلاس مصرف آشکار آب ، همان یک لیوان آبی است که به صورت شربت در کمپوت وجود دارد اما مصرف نهان آن شامل همه آبی است که از زمان تولید میوه تا تهیه یک کمپوت گیلاس مصرف می شود از مصارف نهان دیگر آب می توان به موارد زیر اشاره کرد : آبیاری درخت گیلاس – تامین آب مصرفی توسط کشاورزان وکارکرانی که کار می کنند – برای تهیه کاغذ و قوطی کمپوت آب مصرف می شود – راننده ماشین وخود ماشین در حین حمل و نقل آب مصرف می کنند – برای شستشوی گیلاس و پخت و جوشاندن آنآب مصرف می شود – برای تهیه شکر از چغندر آب مصرف می شود – برای سمپاشی آب مصرف می شود .

فکر کنید ص18

2- اگر گرمای تبخیر آب بالا نبود دراین حالت برای ثابت ماندن دمای بدن و خنک شدن بدن انسان آب بیشتری از بدن تبخیر می شد وبه ترتیب آب بدن به سرعت از دست می رفت و زندگی با خطر مواجه می گشت

3- نیروهای بسیار قوی در بین مولکول های آب وجود دارد که در مورد مولکول هایی که در سطح آب هستند این نیروها فقط از پهلو واز پایین به مولکول های سطح آب وارد می ش.ند واز طرف بالا نیرویی برآن ها وارد نمی شود به این ترتیب همواره نیرویی مولکول های سطح آب را به سمت داخل می کشد و در نتیجه سطح آب مثل یک پوسته نازک خواهد بود که حشرات سبک می توانند روی آن قرار بگیرند در حالی که سطح آب پاره نمی شود .

4- با عکسبرداری از بلور یخ به وسیله پرتو X ثابت شده است که در یخ ، هر مولکول آب با چهار مولکول دیگر آب از طریق پیوند هیدروژنی با آرایش چهار وجهی منتظم اتصال دارد . این مجموعه های چهار وجهی با آرایش شش گوشه ای به یکدیگر ارتباط دارند . به طوری که شبکه فضایی تو خالی با ساختار ی باز را به وجود می آورند وجود این جاهای خالی و عدم امکان جا به جا شدن مولکول ها ی آب در یخ ، سبب افزایش حجم توده ی یخ نسبت به آب می شود . ( البته هنگام ذوب شدن یخ برخی از پیوندها ی هیدروژنی بین مولکول های آب گسسته می شوند در نتیجه ، برخی از مولکول های آب آزاد شده می توانند در فضاهای خالی درون شبکه ی بلور یخ وارد شوند واز حجم یخ بکاهند . این رویداد تا دمای 4 درجه سانتیگراد ادامه می یابد و حجم آّ تا این دما به تدریج کم می شود بدیهی است که اگر دمای آب از 4 درجه سانتیگراد بالاتر برود به علت زیاد شدن جنبش های مولکولی حجم آب دوباره رو به افزایش میگذارد )

فكر كنيد ص24

برای پاسخ دادن به اين سؤال بايستي آزمايشي را طراحي و اجرا كرد. اين آزمايش مي‌تواند بدين ترتيب باشد كه بادكنكي را روي دهانه‌ي يك بطري نوشابه قرار مي‌دهيم و سپس بطري نوشابه را ضمن گرم كردن تكان مي‌دهيم تا تقريباً تمامي گاز حل شده در آن خارج شده و وارد بادكنك گردد. سپس با سرعت دهانه بادكنك را مي‌بنديم تا مانع از خروج گاز جمع شده در آن شويم. در مرحله‌ي بعد بايستي يك ظرف پر از آب را در يك ظرف بزرگتر كه خالي باشد قرار دهيم و سپس دهانه‌ي بادكنك را زير آب برده و آن را باز كنيم. خروج گاز از بادكنك باعث سرريز شدن آب درون ظرف كوچك به درون ظرف بزرگتر مي‌گردد و سپس به كمك يك استوانه مدرج ميزان آب سرريزشده را اندازه‌گيري كنيم و حجم آن را معادل حجم گاز حل شده در نوشابه درنظر بگيريم.

فکر کنید ص59

1- طبق قانون شارل هر چه دمای گاز بالاتر رود . حجم آن نیز بیشتر میشود . افزایش حجمیک مقدار معین گاز موجب می شود چگالی گاز کم ودر نتیجه به سمت بالا حرکت کند .

2- در هوای سرد حجم هوای موجود در تایر ها ی خود رو ها کم می شود ودر نتیجه کم باد به نظر می رسد . از این رو باید آن را باد کرد . در مقابل ، در هوای گرم با افزایش دمای هوای تایر ، حجم آن زیاد و تایر بسیار پر باد می شود . برای جلوگیری از بروز خطر ، رانندگان در این موقع از هوای درون تایر ها می کاهند .

فکر کنید ص60

1- فشار یک گاز ناشی از برخوردذره های سازنده ی گاز با دیواره ی ظرف است . پس هرجه این برخورد ها بیشتر و شدید تر شود . فشار گاز هم افزایش می یابد به طوری که اگر در دمای ثابت حجم گاز را کاهش دهیم چون تعداد برخورد های ذرات سازنده ی گاز در واحد حجم بیشتر می شود فشار گاز نیز افزایش می یابد

2- هر چه دما ی گاز کمتر شود . میانگین سرعت و انرژی های جنبشی ذره های سازنده ی گاز کمتر میشود. به همین علت این ذره ها با انرژی کمتری به دیواره ظرف برخورد و در نتجه فشار کمتری ایجاد می کنند .

فكر كنيد ص66

شماره 2- با توجه به شكل صفحه قبل اين فكر كنيد چون 30% از انرژي خورشيدي به فضا برگشت داده مي‌شود پس اين مقدار مي‌تواند سبب گرم شدن هواي كره شود. هم‌چنين چون 26% از انرژي خورشيدي به منظور تأمين انرژي لازم براي چرخه آب توسط اقيانوس‌ها جذب مي‌شود پس اين مقدار نيز مي‌تواند موجب گرم شدن اقيانوس‌ها شود.

و چون مقدار 8/46% از انرژي خورشيدي توسط زمين جذب مي‌شود پس اين مقدار نيز مي‌تواند موجب گرم شدن قاره‌ها و خشكي‌ها شود. اگر فرض كنيم كه هدف اين سؤال كل انرژي مورد نياز براي گرم شدن هواكره، اقيانوس‌ها و قاره‌ها باشد، بايستي اين 3مقدار را را هم جمع كرد:

8/99% = 8/46% + 23% +30%

فکر کنید ص68

1- زیرا با با صاف شدن هوا و نبودن ابرها ، اثر گلخانه ای کاهش می یابد و دمای هوا پایین می آید و باعث یخ زدن برف های روی سطح جاده ها می شود .

فکر کنید ص72

یک مولکول اوزون در حضور اتم کلر به یک مولکول اکسیژن و یک اتم اکسیژن O شکسته می شود .در این چرخه در ابتدا هر اتم کلر به یک مولکول اوزون برخورد کرده و آن را به یک مولکول اکسیژن و یک مولکول جدید OCl تبدیل می کند . در مرحله بعد مولکول OClبه اتم های اکسیژن ( O ) موجود در استراتوسفر برخورد کرده و یک مولکول اکسیژنو یک اتم کلر تولید می کنند

فکر کنید ص76

نوع دوم ، زیرا به همین صورت وارد هوا کره نشده است بلکه در اثر واکنشهای شیمیای بین NO2( آلاینده نوع اول ) و اکسیژن ( یک جزء طبیعی هوا ) تولید شده است

فکر کنید ص78

آ ) با توجه به اینکه کشور ما در آسیا قرار دارد و میزان تولید SO2در آسیا رو به افزایش است .خطر های جدی برای کشور قابل پیش گویی است بارش باران های اسیدی ، ابین رفتن نمای ساختمان هاو بروز بیماری های تنفسی برخی از خطرهای ناشی از افزایش so2در ایران است

ب) 1- کمتر از ماشین شخصی استفاده کنیم .

2- حفظ کردن انرژی به کاهش آلودگی کمک می کند

3- استفاده از سوخت های فسیلی پاکتر مانند متان به جای زغال سنگ

4-استفاده از منابع انرژی جدید همانند خورشید ، باد و امواج دریا

5-تولید خودروهایی با بازدهی بالاتر و تولید آلودگی کمتر

6-هماهنگی و مشارکت جمعی دولت ، صنایع و مردم در کاهش مصرف سوخت های فسیلی

7-تدوین قوانین منسجم در ارتباط با کنترل آلودگی هوا

8-گوگردزدایی ، استفاده از سوخت هایی با گوگرد کمتر

9-توزیع آلاینده در هوا کره از طریق نصب دودکش های بلند

10-الزام صنایع و شهر داری ها به داشتن مشاور زیست محیطی

فكر كنيد ص79

1) به مصداق علاج واقعه را قبل از وقوع بايد كرد، دست روي دست گذاشتن و شاهد آلوده شدن هواكره بودن به اين اميد كه بعدها بتوان آن را پاك و تميز نمود نه عاقلانه است نه عملي.

2) بارور كردن ابرها براي توليد باران، چون هزينه بسيار بالايي را مي‌طلبد و هر كشور قادر به پرداخت آن هزينه نمي‌باشد، راه معقولي براي كنترل آلودگي هوا به نظر نمي‌رسد.

استفاده از ماسك براي پوشاندن دهان نيز راه معقولي براي كنترل آلودگي هوا نيست چرا كه با اين كار فقط مي‌توانيم به طور محدود از ورود آلاينده‌ها به دستگاه تنفسي جلوگيري كنيم و با اين كار نمي‌توانيم مانع از پراكنده شدن آلاينده‌ها در هواكره شويم ضمن اينكه در يك بررسي به عمل آمده مشخص شده است كه كارخانه‌هاي توليد ماسك خود از جمله آلاينده‌ترين كارخانه‌ها به شمار مي‌روند.

سوالات و پاسخ های آنها در صفحهای مختلف کتاب

سوال 1 : برخی روش های مصرفبهینه آّب در خانه :

1-با هر دقیقه دوش گرفتن بین 20 تا 40 لیتر آب مصرف می شود ، بهتر است زمان مورد نیاز برای دوش گرفتن را کاهش دهیم .

2-باغچه را در ساعت های خنک روز آبیاری کنم تاتبخیر آب کم تر شود

3-در موقع شستن ظروف آشپزخاته از باز گذاشتن شیر آب خودداری کنیم .

4-هرچند هفته یک بار شیرها و لوله های آب را کنترل کنیم تا نشت آب نداشته باشند .

سوال 2 : به نظر شما در ابتدا کدام یک از موارد مصرف آبّ را باید متوقف کرد؟

پاسخ : پر کردن آب استخر ها ، حوض ها و فواره ها

سوال 3 : آیا برای برخی فعالیتها می توان از آب مصرفی فعالیت های دیگر استفاده کرد ؟

پاسخ : بله ، به عنوان مثال ، از آب شستشوی سبزی و میوه برای آبیاری گل ها ، از آب حوضواستخر برای آبیاری باغچه و شستن حیاط و کوچه

سوال 4 : برای کاهش مقدار مصرف آب در خانه خود چه پیشنهاد های دارید ؟

پاسخ:جمع کردن لباس ها و شستن همه آنها باهم ، تعمیر شیرهای خراب ، مسواک زدن با یک لیوان آب در هنگام استحمام و زمان شامپو زدن موها ی سر شیر آب را ببندیم – لوله های آب گرم را عایق بندی کنیم تا برای رسیدن آب گرم به شیر آب لازم نباشد آن را بی جهت باز بگذاریم .

سوال 5 : به نظر شما چرا مورچه در آب فرو نمی رود ؟

پاسخ : به علت کشش سطحی زیاد آب ، زیرا نیروی جاذبه بین مولکول های سطح آب زیاد است و سطح آب زیر پای مورچه مانند یک تشک ابری فرو می رود ولی پاره نمی شود ( به مقاومت سطح آّب در برابر افزایش سطح کشش سطحی میگویند

سوال 6 - چرا رفتن به پایین تر از صفر مطلق غیرممکن است ؟

پاسخ : فرض می شود که در صفر مطلق ، حجم گاز به صفر می رسد که این غیر ممکن است زیرا خود ذره ها ی سازنده ی گاز ( اتم ها یا مولکول ها ) دارای حجم هستند . و نمیتوان حجم کاز را به صفر رساند . ( در حقیقت اگر گاز ها را سرد کنیم ، قبل از رسیدن به چنین دمای پایینی ابتدا مایع و سپس جامد می شوند بنابراین در ، این دما ، حجم ماده ، در واقع برابر حجم ذرات تشکیل دهنده آن ماده خواهد بود )

سوال 7- چه عواملی سبب خواهد شد تا برون یابی شما نادرست از کار در آید ؟

عوامل زیادی می توانند پیش بینی مقدار CO2 در سال 2020 را تحت تاثیر دهند . بروز یک جنگ ویا آتش سوزی جنگل هامقدار CO2 جهان را افزایش می دهد . همچنین تصویب و اجرای یک توافق نامه مبنی بر کاهش مصرف سوخت های فسیلی مقدار CO2 را کاهش خواهد داد .

1- با افزایش دمای کره ی زمین و ذوب شدن یخ ها ی قطبی ، مقدار آر آب اقیانوس ها بالا آمده و بسیاری از سواحل و جزیره ها به زیر آب می رود . همچنین در اثر بالا آمدن آب اقیانوس ها منابع آب شیرین نیز غیر قابل استفاده می شود .

2- اگر دمای کره زمین افزایش یابد تعداد روزهای گرم سال افزایش می یابد و در نتیجه بیماری های ناشی از گرما مثل گرما زدگی و مالاریا زیادمی شود . دراین صورت کودکان و سالمندان بیشتر در معرض خطر قرار دارند .

3- با گرم شدن هوا و تاثیر آن برمزارع کشاورزی ، منابع غذایی انسان ها کاهش می یابد .آب بیشتری بخار می شود و در نتیجه انساتها با کمبود آب شیرین مواجهه خواهند شد .

4- برخی را ه های کاهش میزان کربن دی اکسید عبارت است از1- در مصرف انرژی صرفه جویی کنیم2- کمتر از سوخت های فسیلی استفاده کنیم3- زباله را بازیافت کنیم

4- درخت بکاریم5- از انرژی های جایگزین ( خورشیدی ، باد و .... ) استفاده کنیم.

برداشت شما چیست ؟

ص75

1- خیر زیرا برخی موارد سهم منابع انسانی در آلودگی هوا زیاد می باشد . برای مثال هر سال 22000 میلیون تن کربن دی اکسید از طریق فعالیت های انسان وارد هوا کره می شود

ب) گوگرد دی اکسید

2- کربن مونو اکسید – اکسیدهای نیتروژن – گوگرد دی اکسید

3- کربن دی اکسید

4-این ترکیب ها دارای عمر زیادی هستند و برای مدت زیادی در طبیعت باقی می مانند برای مثال برخی از انواع CFC در حدود 75 سال در طبیعت باقی می مانند .

* به كجا پناه مي‌بريد؟!

هدف از طرح اين سؤال در كتاب ظاهراً اين است كه دانش‌آموز با مقايسه شرايط زندگي انسان در كره زمين با شرايط زندگي در كره مريخ و زهره به اين نتيجه برسد كه بجز كره زمين مكان مناسب ديگري براي زندگي وجود ندارد و اين فكر كه اگر روزي كره زمين آنچنان آلوده شود كه ديگر قادر به ادامه زندگي در آن نباشيم، مي‌توانيم به كره يا كرات ديگري سفر كنيم يك فكر باطل است. پس چاره چيست؟ اينكه در حفظ محيط زيست خود بكوشيم و سعي كنيم كه كره زمين هميشه شرايط مناسب براي زندگي كردن را داشته باشد. هيچ جا خانه‌ي خود آدم نمي‌شود.

* در مورد كمياب بودن گازهاي He و Ne و...

با توجه ب اطلاعات داده شده در جدول ( «1» اجزاي سازنده هوا كره) متوجه مي‌شويم كه اين گازها در شمار اجزاي ناچيز هواكره (004/0 و حتي0001/0درصد حجمي) طبقه‌بندي شده‌اند بنابراين دانش‌آموز به راحتي مي‌تواند از روي اين آمار علت نامگذاري اين گازها را درك كند.

در ضمن، توجه به مطالب كتاب اين نكته را نيز روشن مي‌كند كه در واقع اصلي‌ترين و مهم‌ترين منبع تهيه اين گازها فقط هواكره است، در حا ليكه ساير عناصر را شما مي‌توانيد هم از هواكره، هم از آب كره و هم از سنگ كره تهيه كرده و به دست آوريد. پس طبيعي به نظر مي‌رسد كه مقدار اين گازها در طبيعت آنچان كم باشد كه آنها را گازهاي نادر لقب داده‌اند.

توجیه کشش سطحی زیاد آب : وجود پیوند هیدروژنی بین مولکول های آب سبب می شود نیروی جاذبه ی میان مولکول های آب زیاد باشد و مولکول های آب با قدرت بیشتری یکدیگر را نگاه دارند . این موضوع موجب می شود مولکول هایی که در سطح آب قرار دارند پیوستگی بیشتری با مولکول های اطراف داشته باشند و به آسانی از یکدیگر فاصله نگیرند به همین دلیل ، مولکول های سطحی آب قادر هستند برخی اجسام سبک را بر روی خود نگاه دارند .

*توضیح در مورد مصرف نهان آب

در مورد مصرف نهان نيز چون خود كتاب عنوان كرده است كه مصرف نهان آب را تخمين بزنيد، پس كاري تخميني است و به تعداد دانش‌آموزان ممكن است جواب تخميني وجود داشته باشد.

پاسخ فکر کنید های شیمی اول دبیرستان

مطالب مشابه :

الغات عربی اول دبیرستان

دانلود گام به گام اول دبیرستان