تاثیر منابع لیپیدی بر تولید و کیفیت تخم مرغ

تاثیر منابع لیپیدی بر تولید و کیفیت تخم مرغ

مقدمه

ویتامین ها و مواد معدنی موردنیاز برای رژیم غذایی انسان ها هستند، با این حال به دلیل محتوای کلسترول آن ها خطر ابتلا به بیماری های قلبی افزایش می یابد که منجر به کاهش زیادی در مصرف سرانه تخم مرغ در طول 50 سال گذشته شده است. امروزه علل رایج مرگ و میر در کشورهای توسعه یافته در ارتباط به بیماری های قلب است.

این واقعیت نگرانی درباره رابطه میان رژیم غذایی و سلامتی را افزایش می دهد. از این رو مطاعات بسیاری در جهت غنی سازی تخم مرغ با اسیدهای چرب غیر اشباع جهت کاهش کلسترول اجام شده است.

از آن جا که رژیم غذایی انسان حاوی مقادیر محدودی از pufA:n-3 است، محققان سعی می کنند مقدار این گروه pufA را در تخم مرغ افزایش دهند تا شاید بتوانند سلامت انسان را بهبود بخشند.

سری pufA:n-3 به خوبی سری n-6 آن هاست.

α-LNA ، مهمترین اسید چرب سری n-3 است و به مقدار قابل توجهی در دانه های روغنی مانند کانولا، دانه های سویا و تخم کتان یافت می شود.

اسید لینولئیک مهم ترین اسید چرب سری n-6 است و به مقدار زیادی در روغن های گياهي،

مانند آفتابگردان، ذرت، سویا و روغن پنبه دانه وجود دارد.

از جمله دیگر اسیدهای چرب سری n-3 می توان: ایکوزاپنتاانوئیک اسید(c20:5n-3 وEPA )، دوکوزاپنتاانوئیک اسید (c 22:5n-3 و DPA ) و دوکوزاهگزاانوئیک اسید ( c22:6n-3 و DHA ) را نام برد.

اسیدآراشیدونیک به وسیله عمل آنزیم دساچوراز∆-6 از لینولئیک اسید ساخته می شود ولی از اسیدهای اولئیک و لینولیک ساخته نمی شود.

در رژیم های غذایی که لینولئیک اسید غنی و α-LNA کمبود دارد، اسید آراشیدونیک بیشتر تشکیل می شود که مشکلات قلبی-عروقی و دیابت نوع 2 افزایش می یابد.

اثرات مخرب بیش از حد اسید آراشیدونیک در رژیم غذایی می تواند با کاهش مصرف غذاهای غنی از سری n-6 و افزایش مصرف غذاهای غنی از n-3 کاسته شود.

Schreiner و همکارانش، نسبت بهینه n-6:n-3 را در تغذیه انسان 3:1 دانستند اما نسبت واقعی در کشورهای صنعتی 10:1 – 15:1 است.

از این نظر دانشمندان سعی بر تولید تخم مرغ های غنی شده با PUFA,n-3 دارند.

کیفیت تخم مرغ

کیفیت تخم مرغ در بر گیرنده دامنه وسیعی از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی می باشد که برای تولید یک تخم مرغ با کیفیت بالا با هم در ارتباط هستند. این خصوصیات عبارتنداز:

1)کیفیت پوسته بالا

2) کیفیت آلبومین

3) ترکیب زرده تخم مرغ

4) تغییر رنگ محتویات تخم مرغ و رنگ زرده

5) اندازه تخم مرغ

6) وجود لکه های خون در زرده و سفیده

اغلب این صفات می توانند توسط دامنه وسیعی از حالات تغذیه ای در ارتباط متقابل مواد مغذی تحت تاثیر قرار گیرند.کیفیت پایین گوشت مرغ و تخم مرغ در ایران سبب شده است که صنعت طیور ایران مشکل عمده ای در امر صادرات این محصولات داشته باشد . بنابراین یکی از مهمترین راهکارهای ایجاد امکان صادرات ، بهبود کیفیت محصول با توجه به استانداردهای جهانی و سلیقه مصرف کنندگان در بازار مصرف است .

عوامل بالا رابه طور مختصر شرح میدهیم :

v کیفیت پوسته تخم مرغ:

منظور از کیفیت پوسته ، رنگ ، ضخامت و مقاومت پوسته تخم مرغ است . برخی از مردم رنگ سفید و برخی دیگر رنگ قهوه ای پوسته را ترجیح می دهند . عامل اصلی تعیین کننده رنگ پوسته نژاد است ، به طوری که رنگ پوسته تا حد زیادی به رنگدانه هایی که برخی از نژادها تولید می کنند بستگی دارد . نوع جیره نیز در بعضی از شرایط خاص ممکن است بر رنگ پوسته تأثیرگذار باشد . موادی مانند نیکاربازین می توانند در سنتز رنگدانه ها اختلال ایجاد نمایند لذا وجود آنها در جیره ممکن است سبب تولید تخم مرغ های دارای پوسته سفید توسط نژادهایی شود که به طور طبیعی تخم مرغ های داری پوسته قهوه ای تولید می کنند . همچنین تغذیه از مقادیر بیش از حد کلروتتراسایکلین ممکن است سبب ذخیره این آنتی بیوتیک در پوسته تخم مرغ و در نتیجه تولید تخم مرغ هایی با پوسته زرد رنگ شود . البته این اثرات را نمی توان تغذیه ای نامید ، زیرا اینگونه مواد به عنوان دارو مورد استفاده قرار می گیرند.

ضخامت و مقاومت پوسته بیشترین اهمیت را در کیفیت پوسته تخم دارند . عموماً فروشندگان ، حمل و نقل کنندگان و خریداران تخم مرغ ، تخم مرغ هایی را با پوسته مقاوم در برابر شکستگی و نفوذ میکروارگانیسم ها ترجیح می دهند .

پوسته تخم مرغ ازکربنات کلسیم تشکیل شده است ، بنابراین وجود مقادیر کافی کلسیم در جیره برای تولید تخم مرغ های دارای پوسته مقاوم ضروری می باشد . علاوه بر مقدار کلسیم ، تعادل آنیون –کاتیون و نسبت کلسیم به فسفر در جیره نیز از عوامل تعیین کننده میزان جذب کلسیم و در نتیجه مقاومت پوسته تخم مرغ می باشند . بنابراین بسته به عواملی مانند نژاد ، سن ، مرحله تخم گذاری و غیره ، تأمین کلسیم کافی در جیره و توجه به سایر عناصر و نمکهای آنها بخصوص فسفر جیره می تواند نقشی اساسی در تشکیل پوسته مقاوم ایفا نماید.

تأمین ویتامین Dکافی نیز برای جذب کلسیم و تشکیل پوسته تخم مرغ ضروریست . ویتامینd تشکیل پروتئین باند شونده به کلسیم را در مخاط روده تحریک نموده و جذب کلسیم را افزایش می دهد . لذا کمبود ویتامینD در جیره سبب کاهش ضخامت و نرمی پوسته تخم مرغ خواهد شد .

v کیفیت سفیده تخم مرغ

کیفیت سفیده تخم مرغ تاحد زیادی به استحکام یا ساختمان ژله ای سفیده مربوط می شود . به طوری که با افزایش استحکام سفیده ، کیفیت تخم مرغ افزایش می یابد . پروتئینی به نام اووسین عامل ایجاد ساختمان ژله ای در سفیده تخم مرغ می باشد . واحد نشان دهنده سفیده تخم مرغ ، واحد هاو نام دارد ، به طوری که با افزایش اووسین سفیده تخم مرغ ، واحد هاو افزایش می یابد . مطالعات محدودی تأثیر تغذیه بر کیفیت سفیده تخم مرغ را مورد بررسی قرار داده اند اما با این حال گزارش شده است که کیفیت سفیده تخم مرغ با سطح پروتئین

خام جیره رابطه ای عکس دارد به طوری که در اثر افزایش سطح پروتئین خام جیره ، کیفیت سفیده تخم مرغ کاهش می یابد.

v ارزش غذایی تخم مرغ

تخم مرغ یکی از بهترین منابع پروتئینی مورد استفاده در تغذیه انسان است و سطح و ترکیب اسیدهای آمینه موجود در آن تا حد زیادی با نیازهای غذایی انسان مطابقت دارد به علاوه تخم مرغ از نظر ویتامین های محلول در چربی نیز غنی است ، به طوری که مصرف 2 عدد تخم مرغ متوسط در روز حدود 25 درصد نیاز ویتامین های a وd افراد کمتر از سن 25 سال را تأمین می نماید . گزارش شده است که سطح ویتامین های موجود در جیره مقدار ویتامین موجود در تخم مرغ را تحت تأثیر قرار می دهد ، بنابراین با افزایش سطح ویتامین های جیره می توان سطح ویتامین های موجود در تخم مرغ را افزایش داد . اما باید به این نکته توجه داشت که معمولاً اضافه نمودن ویتامین های مصنوعی در جیره برای افزایش سطح ویتامین های تخم مرغ از نظر اقتصادی به صرفه نیست و استفاده از ویتامین هایی با منشاء موادخوراکی بهتر می باشد .

یکی از مباحثی که نگرانی زیادی را در مورد مصرف تخم مرغ ایجاد نموده است ، سطح کلسترول تخم مرغ می باشد . طبق آزمایش های انجام شده میزان کلسترول موجود در یک تخم مرغ بزرگ حدود 208 - 198 میلی گرم است که مقدار آن نسبت به بسیاری از مواد غذایی دیگر بالاتر می باشد . به همین دلیل توجه زیادی به امکان کاهش سطح کلسترول تخم مرغ صورت گرفته است . یکی از مهمترین راهکارهای کاهش سطح کلسترول را می توان دستکاری جیره دانست . در این زمینه گزارشهای ضد و نقیض زیادی وجود دارد اما هیچیک از این گزارشات امکان کاهش کلسترول تخم مرغ را از طریق جیره به طور قاطعانه تأیید ننموده اند . از آنجا که تقریباً تمام کلسترول موجود در تخم مرغ توسط پرنده ساخته می شود ، جیره غذایی تأثیر معنی داری بر روند ذخیره کلسترول در تخم مرغ نخواهد داشت ، مشاهده شده است که وجود برخی از مشتقات کلسترول در جیره سبب کاهش مقدار آنزیم های دخیل در متابولیسم کلسترول و در نتیجه کاهش کلسترول تخم مرغ می شود ، که البته این تأثیر اندک می باشد . روشهای دیگری نیز مانند افزایش سطح ویتامین c ، ید و نیاسین نیز برای کاهش کلسترول تخم مرغ پیشنهاد شده اند .

نسبت اسیدهای چرب اشباع و غیر اشباع در تخم مرغ یکی از موارد بر اهمیت در ارزش غذایی تخم مرغ می باشد . زیرا پایین بودن نسبت اسیدهای چرب غیر اشباع در خوراک سبب بروز مشکلای نظیر تصلب شرائین و افزایش خطر بروز سکته قلبی خواهد شد . ملاحظه شده است که با خوراندن چربی های دارای نسبت بالایی از اسیدهای چرب غیر اشباع می توان نسبت اسیدهای چرب غیر اشباع را در زرده تخم مرغ افزایش داد ، یکی از موارد کاربرد این مسئله در مورد اسید لینولنیک می باشد . اسید لینولنیک پیش ساز پروستاگلاندین e است که متسع کننده سرخرگهای کرونر قلب و عامل پیشگیری از آزاد شدن اسیدهای چرب آزاد و ممانعت

کننده های مهم چسبیدن پلاکت ها به یکدیگر می باشد . از آنجا که در برنامة غذایی اکثر انسانها اسید لینولنیک به مقدار کافی وجود ندارد تغذیه مرغهای تخمگذار با جیره های غنی از این اسید سبب ذخیره آن در تخم مرغ و تأمین آن در جیره غذایی انسان خواهد شد . به طور کلی استفاده از چربیهای غیر اشباع مانند چربیهای گیاهی و روغن طیور در جیره مرغ های تخم گذار می تواند سبب افزایش نسبت اسیدهای چرب غیر اشباع در زرده تخم مرغ گردد .

v وجود لکه های خون درتخم مرغ

یکی از مهمترین عوامل کاهش دهنده کیفیت تخم مرغ وجود لکه های خون در آنها است . عموماً لکه های خون در سطح زرده مشاهده می شوند که علت آن پارگی مویرگهای خونی هنگام آزاد شدن زرده از تخمدان می باشد . مهمترین عامل تغذیه ای مؤثر در تشکیل لخته های خونی کمبود ویتامین a است .

مطالعات مختلف نشان داده اند که سطح ویتامین a لازم برای به حداقل رساندن لکه های خونی در تخم مرغ کمتر از مقدار نیاز آن برای حداکثر نمودن تولید تخم مرغ است . بنابراین اضافه نمودن مقادیر بیشتر ویتامین a به جیره در شرایط عملی ، تأثیری در کاهش لکه های خونی در تخم مرغ نخواهد داشت .

همچنین محققین گزارش نموده اند که کمبود ویتامین k در جیره سبب کاهش لکه های خونی می شود ، زیرا در کمبود ویتامین k قطره خون تولید شده هنگام آزاد شدن زرده ، لخته

نشده و در محتویات تخم مرغ پخش می شود . یکی دیگر از عوامل مؤثر بر وجود لکه های خونی نژاد می باشد ، مشاهده شده است که وجود لکه های خونی و یا تکه های گوشتی در سویه های تولید کننده تخم مرغ های با پوسته قهوه ای بیشتر از نژادهای توید کننده تخم مرغ های دارای پوسته سفید است.

v تغییر رنگ محتویات تخم مرغ

یکی از مشکلاتی که در صنعت تولید تخم مرغ وجود دارد لکه دار شدن زرده تخم مرغ است . عوامل مختلفی می توانند بر لکه دار شدن زرده تخم مرغ تأثیر بگذارند . در طول فصل بهار لکه دار شدن زرده ها افزایش یافته و در فصلهای تابستان و پائیز کاهش می یابد . انبار نمودن طولانی تخم مرغ در شرایط نامساعد نیز سبب افزایش لکه دار شدن زرده می شود . تأثیر جیره بر لکه دار شدن زرده تخم مرغ کاملاً به اثبات رسیده است . استفاده از سطوح بالای کنجاله تخم پنبه در جیره مرغ های تخم گذار به علت وجود مقادیر بالایی از گوسیپول سبب لکه دار شدن زرده تخم مرغ می شود . همچنین ثابت شده است که استفاده از مقادیر بالایی از برخی مواد افزودنی در جیره مانند نیکاربازین نیز سبب لکه دار شدن زرده تخم مرغ خواهد شد . استفاده از روغن پنبه دانه به علت وجود اسیدهای چرب سیلکوپروپن ( اسید مالوالیک و اسید استرکولیک ) سبب صورتی رنگ شدن سفیده تخم مرغ می شود . تغییر رنگ زرده یا سفیده تخم مرغ از بازار پسندی محصول می کاهد . لذا توجه به سطوح مجاز مواد خوراکی و همچنین

عوامل مؤثر بر این عارضه برای افزایش کیفیت تخم مرغ های تولیدی ضروری می باشد .

v رنگ زرده

رنگ زرده تخم مرغ از زرد روشن تا نارنجی تیره متغیر است و مصرف کنندگان مختلف علاقه متفاوتی نسبت به رنگ زرده دارند . برخی از کشورها مانند ایالات متحده رنگ زرد روشن و برخی دیگر مانند ایران رنگ زرد تیره را ترجیح می دهند . گذشته از سلیقه مصرف کنندگان ، رنگ زرده تخم مرغ در صنایع مختلف نیز دارای اهمیت می باشد . تخم مرغ مورد استفاده در صنایع غذایی اغلب در ظروف مخصوص ریخته شده و سفیده و زرده آن از هم جدا می شود . در این حالت رنگ مطلوب زرده در هر صنعت متفاوت خواهد بود ، به عنوان مثال برای تولید محصولاتی نظیر رشته سوپ و ماکارونی و یا محصولات مشابه زرده هایی با رنگ زرد تیره مورد نیاز خواهد بود . به طور کلی رنگ زرده توسط رنگدانه های موجود در خوراک مرغ تخم گذار تعیین می شود . جزء اصلی رنگ زرده تخم مرغ را رنگدانه هایی به نام گزانتوفیلها تشکیل می دهند . این مواد گروهی از هیدروکسی کاروتنوئیدها هستند که در جیره وجود دارند و از طریق دستگاه گوارش مرغ جذب شده وبه همان شکل در زرده تخم مرغ و بافتهای چربی ذخیره می شوند ، بنابراین گزانتوفیلها نه تنها در تأمین رنگ زرده تخم مرغ نقش دارند بلکه عامل ایجاد رنگ زرد در پوست مرغهای زرد پوست و چربی مرغهای دارای چربی زرد نیز می باشند . در مرغهایی که دارای پوست سفید هستند این رنگدانه ها صرفاً در زرده تخم مرغ تجمع میابند.

در حال حاضر استفاده از گزانتوفیل مصنوعی جهت تنظیم رنگ زرده رواج زیادی دارد . معمولاً مصرف 8 - 7 گرم گزانتوفیل در هر تن خوراک سبب ایجاد رنگ مطلوب زرده خواهد شد . مصرف مقادیر کمتر از 5 گرم گزانتوفیل در هر تن خوراک ممکن است تخم مرغ هایی را با زرده بسیار کم رنگ تولید نماید که معمولاً به آسانی مورد پسند مصرف کننده قرار نمی گیرد . رنگ های نارنجی تا قرمز را می توان با بهره گیری از محصولاتی مانند کانتازانتین تولید نمود ، هرچند که چنین زرده هایی برای اکثر مصرف کنندگان نامطلوب است . در جیره هایی که در آنها مقادیر پایه ای از گزانتوفیل وجود داشته باشد ، استفاده از این رنگدانه باید محدود شود ، زیرا در غیر این صورت رنگ زرده به جای نارنجی مطلوب به قرمز نامطلوب متمایل خواهد شد. استفاده از چنین تخم مرغ هایی در تولید رشته های خوراکی نیز سبب نامطلوب شدن رنگ رشته می شود . بنابراین در انتخاب مواد رنگین کننده در جیره مرغ هایی که تخم مرغ آنها مصرف صنعتی دارد باید کلاً دقت نمود .

استفاده از خوراکهایی نظیر ذرت زرد ، گلوتن ذرت و پودر یونجه در جیره می تواند سبب افزایش تجمع گزانتوفیل در زرده تخم مرغ و در نتیجه افزایش غلظت رنگ زرده شود . از آنجا که گزانتوفیل ها جزء ترکیبات لیپیدی هستند ، استفاده از چربی در جیره سبب افزایش قابلیت جذب این مواد و ذخیره آنها در زرده تخم مرغ می شود . همچین به نظر می رسد که استفاده از آنتی اکسیدانها و یا مقادیر زیادی از ویتامین e سبب افزایش رنگ زرده می شود . برخی از عوامل تغذیه ای سبب کاهش بازده ذخیره گزانتوفیل در زرده می شوند . ثابت شده

که برخی از مواد خوراکی حاوی مواد اکسید کننده ، مانند بعضی از مواد معدنی و اسیدهای چرب ، سبب کاهش رنگ زرده تخم مرغ می شوند و مقادیر زیاد ویتامین a جیره میزان کاروتنوئیدهای زرده را کاهش می دهد . وجود مقادیر زیاد کنجاله تخم پنبه در جیره نیز سبب کاهش رنگ زرده می شود . به نظر می رسد که دمای بالای محیطی ، بیماری کوکسیدیوز و آلودگی خوراک توسط سموم آفلاتوکسین نیز با تولید تخم مرغ های دارای زرده کم رنگ در ارتباط باشند .

معادله های محاسبه شاخص های تخم مرغ

% FCR=)kg) خوراک مصرف/(kg) وزن تخم مرغ

)) = نسبت سفیده تخم مرغ(%)gوزن سفیده تخم مرغ( / )g(وزن تخم مرغ(x100

)) = نسبت زرده تخم مرغ(%)gوزن زرده تخم مرغ( / )g(وزن تخم مرغ(x100

)) = نسبت پوسته تخم مرغ(%)gوزن پوسته تخم مرغ( / )g(وزن تخم مرغ(x100

)) = شاخص کل(%)cmعرض تخم مرغ( / )cm(طول تخم مرغ(x100

= واحد هاو 100x 10 g )H+7.57-1.7 w 0.37)

H= )mm)ارتفاع سفیده

W= )g) وزن تخم مرغ

وزن مخصوص (Gcm-3)= (1/Dt) x (w/v)

Dt(gcm-1) =(20°c وزن مخصوص آب که حجم تخم مرغ را اندازه گیری کرده در )(0.998 gcm-1)

V= (cm3)حجم تخم مرغ

رنگ زرده و سفیده

رنگ زرده تخم مرغ ناشی از رنگیزه های مصرف شده در جیره و نیز انتقال رنگیزه ها است که در طی دوران رشد پرنده در پوست و ساق پا ذخیره شده است.

روغن تخم پنبه دارای 2 ترکیب است که باعث تغییر رنگ زرده و سفیده می شود:

اسید های چرب سیکلوپروپن( مالوالیک و استرکولیک ) که موجب صورتی شدن سفیده تخم مرغ می شود.

گوسیپول که موجب ایجاد رنگ سبز تیره در زرده و لکه لکه شدن شدید آن می شود.(با ذخیره شدن تخم مرغ در انبار اثر گوسیپول محرز می شود.)

این اسید های چرب نفوذ پذیری غشا ویتلین را تغییر می دهد که نتیجه این تغییر نفوذ پذیری انتشار آهن از زرده به سفیده و متصل شدن آن با اووترانسفرین(کونالبومین) می باشد که همین امر باعث صورتی شدن سفیده می گردد.مقداری اووترانسفرین ممکن است به زرده انتشار یابد که در آن جا با آهن ترکیب شده و سبب ایجاد زرده با رنگ قهوه ای روشن می شود.

Leeson بیان داشت واریته های بذر کتان می تواند بر رنگ زرده به دلیل نوع زانتوفیل ترکیبشان اثر بگذارد.

وزن زرده

Whiteneadو همکارانش نشان دادند که رژیم های غذایی غنی از PUFA N-3 زرده کوچکتری به دلیل کاهش استرادیول پلاسماایجاد می کنند.

Mazalli اعلام کرد به طور کلی در وزن و اندازه زرده تغییری مشاهده نشد.

Scheideler و Froning یک کاهش 1-2 gr در وزن زرده در هنگام تغذیه مرغ با 5 و 15 % دانه کتان مشاهده کردند.

Froningو Scheideler اظهار داشتند PUFA فعالیت استروژن را کنترل می کند که غلظت استرادیول پلاسما کاهش می یابد، و به تبع آن اندازه و وزن زرده کاهش می یابد.

نرخ سفیده تخم مرغ برای مرغان تغذیه شده با BD نسبت به دیگر تغذیه های FO,SO,MTFO,T بالاتر بوده است.

نرخ زرده تخم مرغ برای مرغان تغذیه شده با رژیم های غذایی حاویی منابع مختلف چربی بالاتر از BD بودند.

جدول شماره 1. نرخ زرده و سفیده

اسیدهای چرب زرده

ü آزمايش1

Grobasو همکاران نشان دادند که مرغ های تغذیه شده با 0.5% یا 1% روغن حیوانی، روغن زیتون، روغن سویا و روغن بزرک هیج تغییری در غلظت زرده بوجود نیامد.

S.cebeliو M.macit ترکیب اسید چرب زرده متناسب با ترکیب چربی رژیم های غذایی است با این حال اسید های چرب c18:0 ، c17:1 ، c17:0 ،c14:0 و c20:3 تحت تاثیر قرار نگرفته است.

S.cebeli و M.macit روغن های حیوانی غلطت اسید پالمیتیک را افزایش می دهد.

Simو Jiang نشان دادند که سطوح بالای اسیدلینولئیک در روغن آفتابگردان، اسیداستئاریک را در زرده افزایش می دهند.

Baucells و همکاران گزارش کردند روغن آفتاب گردان اسیدهای چرب لینولئیک، آراشیدونیک و n-6 را در زرده افزایش می دهد.( رژیم غذایی SO)

غلظت اسیدهای چرب n-3 (EPA, DHA ) در مرغان تغذیه شده با روغن بذز کتان بالاتر بود.

EPA تنها با مصرف روغن دانه کتان در زرده یافت شد.

اسیدلینولنیک به دلیل تبدیل شدن به متابولیت های DHA, DPA, EPA در زرده یافت نشد.

جدول شماره 2.اسید های چرب زرده

ü آزمايش 2

Mazalli و همکاران، افزودن روغن کانولا به خوراک غلظت لینولئیک را در زرده کاهش می دهد.

Mazalli و همکاران کمترین غلظت اسیدهای چرب اشباع با افزودن روغن کانولا بدست آمد.

Mazalli و همکاران نشان دادند که افزودن روغن کانولا به جیره منجر به افزایش غلظت اسید چرب غیر اشباع در زرده تخم مرغ می شود زیرا محتوای بیشترین اسیدهای چرب غیراشباع است.

Mazalli و همکاران نسبت n-6:n-3 با افزودن روغن آفتابگردان به رژیم غذایی 2 برابر افزودن روغن کانولا بود.

Mazalli و همکاران منابع چربی هیچ اثری بر غلظت اسیدهای چرب n-3 بر زرده نداره اما اثر قابل توجهی درسطح اسیدهای چرب n-6 با افزودن روغن کانولا به خوراک در مقایسه با منابع دیگر مشاهده شد.

Table3

جدول شماره 3.اسید های چرب موجود در زرده

جدول شماره 4. اسیدهای چرب زرده

درصد و ضخامت پوسته تخم مرغ

ü آزمايش1

منابع مختلف چربی تاثیرات ناچیزی برروی نرخ پوسته و ضخامت پوسته می گذارد.

Maurice وCastaldo (1988) اعلام کردند که چربی رژیم غذایی بر جذب کلسیم و تشکیل پوسته اثر دارد.

بیان کرد که سطوح بالای چربی در جذب کلسیم تاخیر ایجاد می کند در نتیجه باعث کاهش ضخامت پوسته می شود.

جدول شماره 6.درصد ضخامت پوسته

ü آزمايش2

Mazalli بیان داشت یک تاثیر متقابل میان منابع چربی و سطوح ویتامین E برای ویژگی درصد پوسته وجود دارد که نشان می دهد تفاوتی میان منابع چربی زمانی که رژیم های غذایی حاوی 12IU/Kg ویتامین E است نمی باشد.

Mazalli رژیم های حاوی 100 IU/Kg ویتامین E، روغن آفتابگردان وترکیبی از روغن کتان به علاوه روغن ماهی، تخم هایی با درصد پوسته پایین تر در مقابله با منابع دیگر ایجاد می کند.

Mazalli درصد بیشتری از پوسته تخم مرغ زمانی که جیره غذایی حاوی روغن کانولا، روغن آفتابگردان و ترکیبی از روغن دانه کتان و روغن ماهی با 12 IU/Kg ویتامین E در مقابل 100IU/Kg ویتامین E است مشاهده شد.

جدول شماره 7.درصد ضخامت پوسته

ü آزمايش3

Grobas و همکاران مشاهده کردند بهترین کیفیت پوسته تخم مرغ در تخم مرغ مرغان تغذیه شده با رژیم غذایی حاوی روغن سویا بدست آمده است.

EL-Afifi و همکاران (2008) مشاهده کردندکه ESP به طور معنی داری با افزایش منابع چربی جیره غذایی کاهش می یابد.

جدول شماره 8.درصد ضخامت پوسته

تولید تخم مرغ

ü آزمايش1

S.cebeliو M.macit رژیم غذایی (FCR) SO را نسبت به BD بهبود بخشید که این بهبود در FCR باعث کاهش مصرف خوراک و افزایش تولید تخم مرغ می گردد.

S.cebeli و M.macit تولیدتخم مرغ در مرغان تغذیه شده با رژیم های غذایی T و SO از دیگر رژیم ها بشتر بود.

جدول شماره 9.تولید تخم مرغ

ü آزمايش2

Grobasو همکارانش اشاره کردند روغن سویا در مفایسه با روغن حیوانی و روغن بزرک میزان تولید تخم مرغ را افزایش می دهد.

Baucellsو Mazalli با ارزیابی منابع مختلف PUFA در رژیم های غذایی تفاوتی درتولید نیافتند.

کاهش تولید تخم مرغ در اثر کمبود اسید لینولئیک است.

جدول شماره 10.تولید تخم مرغ

وزن و اندازه تخم مرغ

ü آزمايش1

S.cebeliو M.macit بهبود در FCR باعث افزایش وزن تخم مرغ می شود.

S.cebeli و M.macit: FCR در رژیم غذایی SO و T بهبود یافته و به تناسب آن وزن تخم مرغ های تولیدی نیز افزایش یافته است.

S.cebeli و M.macit وزن کمتر تخم مرغ در مرغ تغذیه شده با BD بود که این کاهش می تواند به محتوای انرژی رژیم غذایی مرتبط باشد. زیرا انرژی BD کمتر از رژیم های غذایی دیگر است.

Brake و Turgut با وجود تفاوت های عددی به طور کلی وزن تخم مرغ تحت تاثیر رژیم غذایی نیست.

جدول شماره 11.وزن و اندازه تخم مرغ

ü آزمايش2

Mazalli وزن خاص تخم مرغ زمانیکه مرغ ها با IU/Kg100 ویتامین E در رژیم غذایی تغذیه شدند، صرف نظر از منبع چربی استفاده شده کاهش یافت.

Mazalli بیشترین وزن تخم مرغ با صرف روغن دانه کتان در این تحقیقات حاصل شد.

Whitenead و همکاران توضیح دادند که چربی رژیم غذایی ممکن است با تغییردادن متابولیسم استروژن EW را تحت تاثیر قرار دهد.

جدول شماره 12.وزن و اندازه تخم مرغ

ü آزمايش3

Silva و همکارانش اشاره کردند که افزودن روغن آفتابگردان در مقایسه با پیه موجب افزایش اندازه تخم مرغ می شود.

Senkoylu و همکاراه گزارش دادند که افزودن منابع چربی به رژیم غذایی مرغان تخمذار باعث افزایش EW می شود.

Yin و همکاران گزارش دادند که کاهش EW در رژیم های غذایی به علت تفاوت در ترکیب چربی ها وانرژی تولیدی آن هاست.

جدول شماره 13. وزن و اندازه تخم مرغ

مصرف خوراک

ü آزمایش1

S.celebi و M.macit خوراک مصرفی مرغان تغذیه شده با FO, SO, MTFO, T به ترتیب 9.4% ,7.6%, 6.8%, 4.12% کاهش یافت.

S.celebi و M.macit نوع چربی مصرفی، FI را تحت تاثیر قرار می دهد.

S.celebi و M.macit مصرف خوراک برای مرغان تغذیه شده با رژیم غذایی T نسبت به دیگر رژیم ها بیشتر و برای رژیم غذایی FO کمتر است.

S.celebi و M.macit این تفاوت ها می تواند به نسبت اسیدهای چرب اشباع و غیر اشباع و تاثیر آن ها بر هضم و نرخ عبور و مواد مغدی مربوط باشد.

Grobas و Collins و Jiang به طور کلی منابع چربی هیچ تغیری در FI ایجاد نمی کنند.

جدول شماره 14.خوراک مصرفی

ü آزمایش2

مرغان تغذیه شده با 120 IU/Kg ویتامین E، یک افزایش قابل توجهی در مصرف خوراک در مقایسه با تغذیه مرغان با 20 IU/Kg ویتامین E داشتند.

با افزایش سطح انرژی خوراک FI کاهش می یابد.

جدول شماره 15. خوراک مصرفی

FCR

ü آزمایش1

S.cebali و M.macit برای مرغان تغذیه شده با T و SO تقریبا مشابه بود(2.3 در مقابل 2.29) و این مقدار از FO, MTFO, BD کمتر بود.

S.cebali و M.macit: FCR T, SO را در مقایسه با BD بهبود دادند.

جدول شماره16. تاثیر جیره بر روی ضریب تبدیل غذایی

ü آزمایش2

بهبود در FCR در پاسخ به تغذیه روغنی به علت تغییر در EW, EP, FI است.

Turgut و همکاران با بهبود FCR موافق ولی Yin و همکاران مخالف بودند.

منابع روغنی و سطوح مختلف آنها اثر معنی داری بر FCR ندارد.

جدول شماره17. تاثیر جیره بر روی ضریب تبدیل غذایی

نتیجه گیری

· به طور کلی ارزیابی منابع مختلف چربی در عملکرد و یاویژگی های کیفیت داخلی و خارجی تخم مرغ تاثیر نمی گذارد.

· منابع مختلف لیپیدی موجب تغییر در مشخصات اسیدهای چرب زرده می شوند.

· افزودن روغن کانولا، غلظت اسیدهای چرب اشباع را کاهش و غلظت اسیدهای چرب غیر اشباع، -αلینولنیک و DHA را افزایش می دهند، نسبت N-6:N-3 را کاهش می دهد اما این کار غنی سازی تخم مرغ با PUFA را افزایش نمی دهد.

· استفاده از روغن کانولا در رژیم های غذایی، از دیدگاه تغذیه انسان، مطلوب است.

سطوح ویتامین E بر عملکرد و ویژگی های کیفیت داخلی تخم مرغ تاثیر ندارد.

منابع

پور رضا.ج،. صادقی. ق،. مهري، م. 1387. تغذیه مرغ اسکات (ترجمه) ،. انتشارات ارکان دانش،

Celebi.S., 2008. The effects of sources of supplemental fat on performance.... . Journal of the Science of Food and Agriculture. 88:2382–2387.

EL-Husseiny., 2008. Response of Egg Production and Egg Shell ... Science. 7 : 1022-1032.

Mazalli M., 2004A Comparison of the Feeding Value of Different Sources of Fats for Laying Hens:Performance Characteristic; J. Appl. Poult. Res. 13:280–290

Mazalli M. R., 2004. A Comparison of the Feeding Value of Different Sources of Fat for Laying Hens: Lipid, Cholesterol, and Vitamin E Profiles of Egg Yolk1. J. Appl. Poult. Res. 13:274–279

Silva FilardiR.,2005 .Influence of Different Fat Sources on the Performance. Egg Quality, and Lipid Profile of Egg Yolks of... . J. Appl. Poult. Res. 14:258–264

تاثیر منابع لیپیدی بر تولید و کیفیت تخم مرغ

مطالب مشابه :

هیپوفیز قدامی وهورمون رشد، پرولاکتین و سوماتوتروپین

آرتمیا ، اهمیت و کاربرد آن

تاثیر منابع لیپیدی بر تولید و کیفیت تخم مرغ