طرز ساختن رنگهاي طبيعي

۴-سبز سير از جوشاندن برگ درخت جاز و اسفرك با مقداري زاج تهيه مي‌شده است.

۵-رنگ بخور را با امتزاج خاكستر يك نوع گياه با پيشاب گاور نر مي‌ساخته‌اند.

۶-زرد نخودي از پشم شتر به صورت طبيعي استفاده مي‌شده است.

۷-زرد ليمويي از جوشاندن برگ گَندَل با مخلوط زاج تهيه مي‌شده است.

۸-رنگ نارنجي يا زرد طلايي را با جوشاندن برگ گَندَل و رناس و افزودن زردچوبه و پوست انار، با مقداري زاج و پيشاب گاو نر تهيه مي‌كرده‌اند.

۹-رنگ سرخ را از جوشاندن خاكستر چوب رناس با زاج سفيد به اضافة آب غوره، پيشاب گاو نر تهيه مي‌كردند.

۱۰- رنگ نارنجي كه بيشتر مورد علاقه بختياريهاست از خاكستر يك نوع گياه در كوهستانهاي بختياري و امتزاج با پيشاب گاو نر تهيه مي‌شده است.

علاوه بر اين در هر شهرستان متخصصين براي تهيه رنگهاي سنتي و طبيعي فرمول خاصي دارند كه از اختلاط و جوشاندن گل و گياه مختلف تهيه مي‌شود.

رنگهاي آبي و سرخ سير و بنفش را از بازارهاي اصفهان تهيه مي‌كردند.

میوه بلوط( جَوت )

مناطق جنگلی زاگرس زیستگاه درختان بلوط می باشد و مردم این مناطق از این درخت استفاده های زیادی

میکنندمانند تهیه هیزم و زغال برای سوخت،ساختن وسایل چوبی ،خانه سازی و ساختن رنگ از میوه ی این

درخت.میوه ی این درخت یاهمان بلوط دارای غلافی میباشد که درمحل اتصال میوه به درخت تقریبا نصف میوه

رادرخود جای داده است و ظاهرا هیچ استفـــــــاده ای ندارد وحتی هیچ حیوانـــــی هم آن رانمی خورد اما

درروستاهای منطقه ی مریوان مردم ازاین غلاف که دراصطلاح محلی به آن ( جَوت )میگویندبرای تهیه ی یک نوع

رنگ استفاده می کنند که باآن مشک های کره گیری خود را،که ازپوست حیوانات تهیه میشود،رنگ میکنند.

طرزتهیه ی رنگ گیاهی از غلاف میوه بلوط( جَوت )

مقداری غلاف میوه ی بلوط راجمع آوری کرده ( بهترین زمان فصل پاییز میباشد) وآنها راداخل یک ظرف

میریزیم سپس مقداری آب درظرف میریزیم ( مثلا یک لیترآب برای یک ظرف دو یاسه لیتری)،پس از این

کارمدت ده روزتادوهفته صبر میکنیم ودراین مدت یک یادوبار مخلوط راهم میزنیم .

پس از گذشت این مدت مشاهده میکنیم که آب به رنگ قهوه ای درآمده ورنگ ماآماده شده است. در

زمان گذشته مشک های کره گیری یالباس و کفش چرمی را به مدت چند روز در داخل این رنگ قرار

می دادند تارنگ به خورد پوست برود وپس از خشک شدن به رنگ قهوه ای ثابت وبسیارزیبایی در می

آمد وازآن استفاده می کردند .

میتوانیم رنگ به دست آمده را مقداری حرارت دهیم تاغلیظ ترشود وبرای رنگ کردن کاغذ،پارچه و....

از آن استفاده کنیم .

ازجمله مزایای ساخت این رنگ میتوان به این موارد اشاره کرد .

الف - هیچ هزینه ای ندارد وبه آسانی تهیه می شود .

ب - به ابزار وتخصص نیاز ندارد و هرکس میتواند آن را درهرمکانی بسازد .

ج - به محیط زیست آسیب نمیرساند وبه آسانی تجزیه میشود وازبین میرود .