جواب فعالیت های کتاب علوم سال دوم راهنمایی(فصل دنیای زنده)

پاسخ فعالیت های کتاب علوم تجربیپایه دوم راهنمایی( زيست شناسي  قسمت اول )
آزمایش کنید صفحه 111
هدف از انجام این فعالیت پرورش مهارت مشاهده ،کاربرد ابزار ، استنباط ، پیش بینی ، فرضیه سازی و اندازه گیری است. از طریق اینفعالیت مفهوم جذب و دفع مواد و حتی پدیده ی انتشار را هم به دانش آموزان میآموزید.
در این آزمایش آن چه حجم خلال ها را بیشتر و یا کمتر می کند جذب یا دفعآب موجود در سلول هاست. سلولی که آب جذب می کند متورم می شود و آن که آب از دست میدهد چروکیده می شود هرچه اختلاف غلظت مایع درون سلول با محیط بیرون سلول بیشتر باشدجذب یا دفع آب شدید تر و بیشتر است بنابراین میزان چروکیدگی خلال ها در ظرف شماره ی 3 باید زیاد تر باشد. از دانش آموزان بخواهید آزمایش را با خلال سیب زمینی پخته نیزانجام دهند و نتیجه ی آن را با آزمایش قبل مقایسه کنند. در خلال پخته به علت مرگسلول ها نفوذ پذیری غشا بیشتر است .
فکر کنید صفحه ی 112
در سلول جانوریدیواره ی سخت سلولی ، بخش تولید غذا و واکوئول (انباری) بزرگ وجود ندارد . سيتوپلاسم و هسته به كناره هاي سلول انتقال يافته است همچنین تعداد میتوکندری ها) بخش تولید انرژی )در سلول گیاهی بیشتر از جانوری است این تفاوت ها سبب شده است کهکار سلول گیاهی و جانوری متفاوت باشد . مثلا بخش تولید غذا در سلول گیاهی می تواندبا استفاده از نور خورشید غذاسازی کند به همین دلیل گیاهان تولید کننده اند و یااین که دیواره ی سلولی سخت دارند که همانند اسکلت موجب استحکام بافت گیاهی می شود .به همين د ليل سلول گياهي شكل خود را حفظ مي كند.
مشاهده کنید صفحه ی 113
سلول های پوسته ی پیاز مانند آجرهایی در کنار هم قرار گرفته اند اما سلولهای پوششی داخل گونه از هم جدا و به صورت پراکنده دیده می شود .
هسته ی سلول هایگونه تقریبا در بخش مرکزی سلول نسبت به سلول ها کوچک و پر رنگ تر دیده می شود. امادر سلول های پیاز هسته در کنار سلول هم دیده می شود .
سلول های گونه تقریبا گردیا بیضوی شکل و دیواره ی نازک آن ها دیده نمی شود اما سلول های پیاز شکل هندسی منظمچند ضلعی دارند و مانند آجرهای یک ساختمان در کنار هم قرار دارند . دیواره ی سختاسکلتی آن ها نیز ضخیم است.
اندازه گیری بزرگی سلول در زیر میکروسکوپ
ابتدایک قطعه خط کش پلاستیکی شفاف به طول تقریبی 10 سانتی متر را مانند لام روی صفحه یمیکروسکوپ می گذاریم و با بزرگ نمایی کم میکروسکوپ درجه ی آن را پیدا می کنیم دراین حال خط کش را طوری در میدان دید قرار می دهیم که لبه ی درجه بندی خط کش دقیقادر قطر دایره ی میدان دید واقع شود تعداد فواصل را که بر حسب میلی متر است میشماریم بدین ترتیب قطر میدان دید میکروسکوپ با عدسی شیئی ضعیف بر حسب میلی متر بهدست می آید .
حال لام دارای سلول پیاز را روی صفحه ی میکروسکوپ می گذاریم و درمحل قطر تعداد سلول های به دنبال همدیگر را می شماریم آن گاه از تقسیم قطر میدانمیکروسکوپ بر تعداد سلول ها ، قطر تقریبی هر سلول به دست می آید.
فکر کنید صفحهی 115
می دانیم که سلول از طریق سطح ، برای حجم خود با محیط بیرون مبادله ی مواددارد در صورتی که سلول از حد معینی بزرگتر شود سطح آن نمی تواند نیاز های حجم رابرطرف کند زیرا سطح با توان 2 و حجم با توان 3 رشد می کند. بنابر این طبق شکلافزایش حجم بسیار بیشتر از افزایش سطح است. به همین دلیل سلول برای تامین نیاز هایخود لازم است تقسیم شود تا سطح آن زیاد شده و نیازهایش را تامین کند.
مقایسهکنید صفحه ی 117
سلول های بافت چربی مسطح بوده وشکل هندسی معینی ندارند هسته یآنها در گوشه ی سلول قرار دارد و بیش تر حجم سلول را بخش ذخیره ای تشکیل میدهد.
بافت خون سه نوع سلول دارد
گلبول قرمز : کروی شکل بوده و بخش مرکزی آنفرو رفته است هسته ندارد و دارای ماده قرمز رنگی است و کار آن انتقال گاز های تنفسیاست
گلبول سفید : شکل خاصی ندارد دارای یک هسته ی یک قسمتی یا چند قسمتی است وعمل دفاع را بر عهده دارد
پلاکت ها شکل خاص ندارند و به عمل انعقاد خون کمک میکنند.
بافت خون
خون از سلول های متفاوتی ساخته شده است که هر کدام وظیفه یمخصوصی را بر عهده دارد ولی با یکدیگر هماهنگ بوده و موجب هماهنگی کار خون میشود.
تفسیر کنید صفحه 118
کوچک ترین بخش بدن جانداران که زنده است و می تواندهمه ی کارهای موجود زنده را انجام دهد سلول نام دارد .
سلول چربی می تواند چربیها را ذخیره کند اما سلول برگ گیاه نازک و پهن است و دارای مولکول های کلروفیل استکه می تواند نور گیاه را جذب کند و غذا بسازد اما یک سلول ماهیچه ای دوکی شکل است وقابلیت انقباض و حرکت دارد بنابراین سلول ها با توجه به نوع کار آن ها شکل و اندازههای متفاوت دارد.
فکر کنید صفحه 119
همان طور که یک شهر از بافت های گوناگونمانند نانوایی ، قصابی ، قنادی و ... تشکبل شده است وهریک از این بافت ها كار هايجداگانه ای را انجام می دهند و در کنار هم نیاز های شهر را تامین می کند و اگر یکیاز این بافت ها نباشد مشکلات پیش می آید در یک اندام هم بافت های مختلف و مرتبط بههم وجود دارند که به انجام فعالیت اندام کمک می کنند مثلا در معده بافت خونی ، بافتعصبی ، بافت ماهیچه ای ، بافت پیوندی و... وجود داردکه هریک از این بافت ها باانجام وظایف خود سبب می شوند که این اندام وظایف خود را انجام دهد.
مشاهده کنیدصفحه 119
سلول ها نازک و پهن هستند و درکنار هم قراردارند وبافت پوششی سطح خارجیکلیه را تشکیل می دهند .
فکر کنید صفحه 122
1) افرادی که فعالیت های ورزشیشدید انجام می دهند یا شغل آن ها با فعالیت شدید بدنی ارتباط دارد مانند ورزشکاران، کارگران بنایی
2) فعالیت هایی که در آن ها ماهیچه های بدن فعالیت کمتری انجاممی دهند انرژی کمتر و فعالیت هایی که در آن ها ماهیچه سریع تر کار می کنند انرژیبیشتر نیاز دارند.
3) نوزادان ، کودکان و نوجوانان زنان بار دار و شیرده بهغذاهایی احتیاج دارند که برای رشد مناسب است. زیرا در سنین سرعت رشد بدن نسبت بهسایر زمان ها بیشتر است.اما اافراد سالخورده به این نسبت نیاز ندارند.
بحث كنيدصفحه 128
ویتامین های محلول در چربی بیشتر از ویتامین های محلول در آب در بدنذخیره می شوند . مقدار اضافی ویتامین های محلول در آب همراه آب اضافی بدن دفع میشود .
کمبود هر دو باعث تولید بیماری می شود . به طور مثال کمبود ویتامین ث (ویتامین محلول در آب) باعث تولید بیماری اسکوربوت و کمبود ویتامین آ (ویتامینمحلول در چربی) باعث بیماری شب کوری می شود.
استفاده ی بیش از حد از ویتامین هایمحلول در چربی خطرناک تر از ویتامین های محلول در آب است . زیرا این ویتامین در بدنذخیره می شود. ویتامین های محلول درآّ مانند ویتامین ث مقاومت کمتری نسبت به حرارتدارند .
بحث کنید صفحه 130
کودکان و نوجوانان باید به اندازه کافی از انواعمواد غذایی استفاده کنند تا مواد مورد نیاز برای رشد و ترمیم سلول ها و فعالیت هایروز مره ی آن ها توسط غذا تامین شود ولی در مورد افراد مسن محدودیت هایی در مصرفبعضی از مواد غذایی (بخصوص قند و چربی) لازم است .
1) کیک ، مربا ، شیر = غلات ،میوه و قند ، شیر .
2) نان ، پنیر ، کره و چای = غلات ، شیر ، چربی ، نوشیدنی .
3) نان ، خامه ، عسل ، چای = غلات ، چربی ، قند ، نوشیدنی .
4) نان ، خرما، شیر ، گردو = غلات ، قند ، شیر ، گوشت.
از نظر کافی بودن = صبحانه ی شماره ی 1و 4 گروه های بیشتری از مواد غذایی را شامل می شود.
از نظر تنوع داشتن = صبحانهی شماره ی 4 از تنوع بیشتری برخوردار است .
جمع آوری اطلاعات صفحه 132
هدف ازطرح این فعالیت جلب توجه دانش آموزان به اهمیت تنوع و برخورداری از انواع موادغذایی است هدف از طرح این فعالیت جلب توجه دانش آموزان به اهمیت تنوع و برخورداریاز انواع مواد غذایی است گیاهخواری عملا به حذف گوشت یا برخی محصولات با منشاحیوانی، بسته به درجه گیاهخوار بودن از رژیم غذائی اطلاق می شود.انواع متفاوتی ازگیاهخواری وجود دارد که هریک منافع و البته مشکلات مربوط به خود را دارند.اولین نوعاز سه روش عمده آن که رایج ترین آنهاست روش ovo-lacto می باشد. گیاهخواران اوو – لاکتو هیچ گونه گوشتی (گوشت قرمز ، ماکیان ، غذاهای دریایی) نمی خورند ، اما تخممرغ و محصولات لبنی را مصرف می کنند.گروه دوم به Lacto معروفند.گیاهخواران گروهلاکتو گوشت و تخم مرغ نمی خورند اما لبنیات را در برنامه غذائی خود دارند.آخرینگروه با سخت ترین رژیم غذائی ، Vegans هستند.گیاهخواران وگان، گوشت، تخم مرغ،لبنیات، غذاهای حاوی محصولات جانبی حیوانی و حتی عسل نمی خورند.این گروه حتی ازمحصولات چرمی، پشمی، پوست خرگوش، ابریشمی، یا هرگونه محصول بدست آمده از حیواناتاستفاده نمی کنند.علاوه بر این افرادی هستند که ترجیح می دهند گوشت قرمز نخورند امااز گوشت ماکیان و غذاهای دریایی استفاده می کنند.از جمله گروهی بنام نیمهگیاهخواران semi-vevetarian که محصولات لبنی ، تخم مرغ ، مرغ و ماهی مصرف می کننداما گوشت دیگری نمی خورند.گروه دیگري هم به نام پسکو pesco-vegetarian از فرآوردههای لبنی، تخم مرغ، و ماهی تغذیه می کنند اما از انواع دیگر گوشت پرهیز میكنند.برخی گیاهخواران رژیم میوه خواری دارند (frutarians) که در واقع نوعی رژیموگان است و در آن مصرف غذاهای پخته به حداقل می رسد و بیشتر از میوه های خام ، خیارو گوجه ، و نیز از دانه ها استفاده می شود.این گروه تنها ان دسته از خوراکیهایگیاهی راانتخاب می کند که چیدن آنها منجر به مرگ گیاه نشود. و بالاخره جوانه خواران (sproutarians) نیز در میان این گروه دیده می شوند که عمدتا از جوانه ها، دانه ها ،و برنج تغذیه می کنند بنا بر نظر متخصصين تغذيه ، رژيم گياهخواري مي تواند سالم وکافي باشد اما اينکه رژيم گياهخواري بهتر و سالم تر از رژيم غذائي معمولي است بستگيبه مواد موجود در رژيم گياهخواري دارد . مطالعات عموماً نشان مي دهد که گياخواران۳۰ درصد کمتر از افرادي که گوشت ، ماهي و مرغ مصرف مي کنند دچار مرگ در اثربيماريهاي قلبي مي شوند . اما درباره تأثير اين رژيم بر روي سرطان مطالعات قطعيوجود ندارد . رژيم هاي گياه خواري مي توانند سودمند باشند اما به شرط اين كه درست ودقيق برنامه ريزي شده باشند ، گياه خواران ضمن يك برنامه ي غذايي مناسب مي توانندريسك بيماري هايي چون چاقي ، فشار خون بالا ، يبوست و سرطان كولن (بخشي از روده يبزرگ) را كاهش دهند و در صورتي كه گياه خواران برنامه ي ضعيفي داشته باشند ريسكبيماري هايي چون استئوپروز ، نرمي استخوان ، آنمي مربوط به آهن و ويتامين 12B وكندي رشد در كودكان را مي توان انتظار داشت

فکر کنید صفحه ی 138
با عملگوارش ،غذا ها خرد و با تغییرات شیمیایی حاصل از آن محلول می شوند
آب و نمک ها وویتامین ها در آب یا چربی حل می شوند و از ابتدا مولکول های کوچکی هستند که نیاز بهخرد شدن ندارند
با پختن غذا ها، غذا ها نرم تر و قابلیت هضم بهتری پیدا می کنندزیرا حرارت بافت های جانوری و دیواره سلول های کیاهی را متلاشی می کند و مواد درونسلول ها آزاد می شوند همچنین با پختن غذا اغلب میکروب ها و عوامل زنده ببماری زامانند انگل ها از بین می روند
مقایسه کنید صفحه 139
1) آنزیم ها سرعت واکنشهای شیمیایی را تغییر می دهند . 2) هر آنزیم فقط بر ماده ی معینی اثر می کند. 3) آنزیم های بعد از فعالیت دست نخورده باقی می ماند.
آنزیم سمت راست سرعت شکستنمولکول های بزرگ و تبدیل آن ها به مولکول های کوچک را افزایش می دهد در حالی کهآنزیم چپ باعث پیوند یافتن سریع تر مولکول های کوچک و تولید مولکول های بزرگتر
می شود.
فکر کنید صفحه ی 140
زبان علاوه بر اینکه اندام چشایی است 1) موجب حرکت غذا در دهان و وبه جویدن کمک می کند
2)در حرف زدن کاملا دخالت دارد وبیشتر حروف را با زبان می توان ادا کرد
-عمل جویدن گوارش فیزیکی است و با آنقطعات غذا فقط به اجزای کوچک با همان ترکیب تقسیم می شود .-هر چه غذا بیشتر جویدهشود کار آنزیم ها در دستگاه گوارش بهتر خواهد شد و گوارش شیمیایی بهتر صورت میگیرد.
مشاهده کنید صفحه ی 140
نوع دندان      تعداد در کلدهان              وظیفه
پیش                   8                          بریدن غذا

نیش                   4                         سوراخ کردن پاره کردنغذا

آسیای کوچک        8                        آسیاب کردن

آسیای بزرگ         12                      آسیاب کردن

 
آزمایشکنید صفحه ی 142
لیپید ها
لوله ی شماره 1 بدون تغییر-لوله ی شماره 2 چربیپراکنده شده است و مانند صفرا عمل می کند –لوله شماره 3تمام قطرات چربی در محلولپراکنده و حل شده است و مانند آنزیم های گوارشی چربی ها عمل کرده است

· آزمایش کنید صفحه ی 142
پروتئین ها
2) لوله ی شماره 1 بدون تغییر-لوله یشماره 2مقداری سفیده تخم مرغ کم شده است و مایع آن غلیظ تر به نظر می رسد – تغییرچندانی در مقدار سفیده تخم مرغ صورت نگرفته است فقط کمی تیره تر شده است –لولهشماره 4 تمام سفیده تخم مرغ در محلول حل شده است
فکر کنید صفحه ی 148
خونشامل پلاسما و ذرات شناور در پلاسما (گلبول های سفید ، قرمز و پلاکت ها) است. هنگامی که خون لخته می شود پروتئین محلول پلاسما که فیبرینوژن نام دارد به رشته هاینا محلول فیبرین تبدیل می شود در نتیجه ذرات شناور پلاسما در لابه لای این رشته هاقرار می گیرند و ماده ای نیمه جامد که لخته نامیده می شود به وجود می آید . بنابراین در پلاسما فیبرینوژن وجود دارد اما در سرم که مایه ی حاصل از خون لخته شده استفیبرینوژن وجود ندارد.
فکر کنید صفحه ی 149
گیرنده ی عمومی ABدهنده ی عمومی O
خون دارای اهمیت حیاتی است و وظایفی مثل انتقال مواد و تنظیم دما و وظایفدمافی را بر عهده دارد .
خیر – چون هدیه ای از طرف خداوند بزرگ است و نمی تواندباعث برتری شود فقط افراد با تقوا برتری دارند. ولی O چون دهنده است مثل انسان هاییاست که هرچه دارند در رضای خدا می دهند. و AB آدم های خسیس هستند که از همه میگیرند و جمع مال می کنند ولی انفاق نمی کنند.<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />