استان زیبای بوشهر - پیشگفتار و مقدمه - اثر دکتر سید جعفر حمیدی

بسمه تعالی

بندر بوشهر در کرانه شمالی دریای نیلگون خلیج فارس زادگاه فرهیختگان است که با تکیه بر سوابق درخشان فرهنگی این شهر در عرصه های گوناگون علم و هنر خدمات ارزشمندی به پویایی تاریخ و فرهنگ ایران زمین نموده اند.

اگر نگاهی گذرا به تاریخ نیم قرن اخیر این دروازه جنوبی تمدن ایران بیندازیم با اسمامی بزرگانی آشنا می شویم که صیت شهرت برخی از آنان تا فرا مرزهای ایران زمین نیز رفته است. مشاهیری چون فائز، مفتون، محمد خان دشتی، فاضل جمی، محمد جعفر خورموجی، مدام دیری، محمد حسین رکن زاده آدمیت، اسماعیل رایین، اسماعیل نوری زاده بوشهری، علی دشتی، رسول پرویزی، صادق چوبک، میرزا محمد خان منشی، منوچهر آتشی، علی بابا چاهی، عبدالحسین شریفیان، حسن زنگنه، دکتر عبدالرسول خیراندیش، سید قاسم یاحسینی، محمد رضا نعمتی زاده، عبدالمجید زنگویی، سید محمد حسن نبوی و دهها تن که کارنامه درخشان فعالیتهای فرهنگی آنان معرف همه دوستداران معرفت است.

از جمله این بزرگان، دانشمند ادیب و پژوهشگر سترگ دکتر سید جعفر حمیدی است که عمر مفید خود را در راه نشر و گسترش تاریخ و ادبیات این مرز و بوم صرف نموده است.

دکتر حمیدی به سال 1315 خورشیدی در شهر بندری بوشهر متولد شد، تحصیلات دوران دبستان و دبیرستان خود را در بوشهر گذرانید. پس از اخذ مدرک لیسانس زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه شیراز و مدرک فوق لیسانس از دانشگاه تهران، در سال 1363 خورشیدی دکترای زبان و ادبیان فارسی از دانشگاه فردوسی مشهد دریافت نمود. ایشان به مدت 12 سال در مدارس بوشهر به تدریس اشتغال داستند.

در سال 1365 خورشیدی پس از اخذ مدرک دکترا از وزارت آموزش و پرورش به وزارت علوم و تحقیقات و فن آوری منتقل و در دانشگاه شهید بهشتی تهران به تدریس مشغول شد. بعد از طی مراتب استاد یاری و دانشیاری در سال 1375 خورشیدی به درجه استادی نایل و در سال 1376 خورشیدی به عنوان استاد نمونه دانشگاه شهید بهشتی انتخاب شد.

این عالم فرزانه مدت یازده سال معاونت پژوهشی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی بر عهده داشتند و از سال 1368 خورشیدی سردبیری پژوهشنامه (مجله) این دانشکده را عهده دار بودند که تاکنون نیز ادامه دارد.

دکتر حمیدی از سال 1340 خورشیدی با مطبوعات ایران همکاری کرده و مقالات و اشعار زیادی در مجلات و نشریات فردوسی، خوشه، نگین، رودکی، صبح امروز، کیهان، اطلاعات، ایران، همشهری، شوکران، بندر و دریا و مطبوعات محلی شیراز و بوشهر به چاپ رسانید است.

آثار قلمی ایشان مشتمل بر 22 جلد کتاب است که در زمینه های مختلف شعر، تاریخ، ادبیات، فرهنگنامه، فلکلور، مردم شناسی، واقعه نگاری و بیوگرافی مشهایر استان بوشهر به چاپ رسیده است.

علاوه بر اسار مذکور ایشان هفت جلد کتاب درسی دانشگاهی با همکاری جناب دکتر سید احمد کازرونی و جناب دکتر تبرا به چاپ رسانید که این کتاب ها در دانشگاه های شهید بهشتی و آزاد اسلامی بوشهر مورد استفاده دانشجویان رشته های مختلف قرار می گیرد. علاوه بر آن از سال 1340 خورشیدی تا کنون بیش از یکصد و پنجاه مقاله در مطبوعات داخلی و نشریات معتبر دانشگاهی از ایشان به چاپ رسیده است.

بنیاد ایران شناسی شعبه بوشهر که پاسداشت منزلت علم و فرهنگ و نکوداشت مقام عالمان و دانشمندان ایرانی را وجهه همت خویش ساخته، برای تجلیل از مقام علمی و ادبی استاد گرانسنگ جناب دکتر سید جعفر حمیدی که از نام آوران آسمان فرهنگ و ادب ایران است، نام او در تاریخ فرهنگ ما ماندگار خواهد ماند، اقدام به چاپ مجموعه مقالات حاضر نمود تا در مجلس نکوداشت او که با حضور استادان و پژوهشگران برگزار می شود، کمترین دینی نسبت به خدمات علمی او به فرهنگ ایران و اسلام در نیم قرن اخیر کرده باشد.

در پایان از جناب مهندس تبادار استاندارد فهیم و فرهنگ دوست بوشهر که همانند گذشته پشتیبان انتشار این مجموعه شدند، همچنین از جناب آقای مرادی معاون محترم ایشان و جناب آقای دکتر پولادی ریشهری مدیر کل محترم اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر که دربرپایی همایش تلاش نمودند، صمیمانه تشکر و قدر دانی می نمایم.

عبدالکریم مشایخی

(رئیس بنیاد ایران شناسی شعبه بوشهر) سال 1384

بوشهر

شهر عاطفه و آفتاب

شهر صبور خفته به دامان آب

همسایه ی قدیمی خورشید

شهر هزار خاطره ی روزگار

شهر هزار مردان

بوشهر

شهر ایمان پا

بر سریر آبی دریا

دل در هوای همدلی و عشق و شور تمنا

بوشهر،

شهر تاریخ

شهر همیشه بیدار

شهر همیشه هوشیار،

ما شرح روزگار غمت را شنیده ایم

ما زخم تازیانه ی بیگانگان

بر قامت شکسته ی تو دیده ایم

ما شرح جانفشانی مردانت را

در کوچه های روشن تاریخ،

بسیار خوانده ایم.

ما آفتاب را

در ظهرهای خلوت مردادف

دیده ایم،

که قطره قطره خون تو را می مکید

و لحظه لحظه آتش تب را

بر جسم ناتوان تو می ریخت.

ما کولیان خانه بدوشب را دیدیم

کز سرزمین آن سوی دریاها

می آمدند

و درد و رنج تلخ مصیبت را

در خانه و محله ی تو، می ریختند

و خود سوار مرکب قدرت،

می تاختند.

بوشهر،

شهر تاریخ

همدوش مهربانی و پاکی

همسایه ی همیشه دریا

مست شراب شرجی و شبنم

هم صحبت همیشه توفان

اینک دوباره،

فصل امید و باروری می رسد

فصل عزیز دیدار

نام خوشت همیشه،

همدوش مهربانی و پاکی باد.

بوشهر – بهمن 69

مقدمه

کتاب استان زیبای بوشهر مجموعه مقالاتی است در مورد این استان که از سال 1373 تا 1383 در مطبوعات تهران و نشریات استان بوشهر از اینجانب به چاپ رسیده اند یا مقالاتی که قبلاً چاپ نشده و برای اولین بار در این کتاب آمده اند.

این کتاب شامل دو بخش است. بخش اول بندر زیبای بوشهر که مرکز استان است و بخش دوم استان زیبای بوشهر. در بخش بندر زیبای از تاریخ و جغرافیای بوشهر از قدیم تا امروز، بافت قدیم، بوشهر جدید، محله ها، مراسم مختلف فرهنگی، بنا ها، شعر و شاعری و سایر موضوعات سخن به میان آمده است. در بخش استان زیبای بوشهر از شهرستان ها و شهرهای استان، تاریخچه، مناظر زیبا و دیدنی شاعران و نویسندگان و شخصیتهاتی علمی- مذهبی، فرهنگی شهرستان های مختلف یاد شده است. ممکن است نام یک یا چند شهر یا بخش ذکر نشده باشد یا به اختصار یاد شده باشد. این مطلب دارای دلیل خاصی نبوده و موضوع یاد شده قابل توجیه است فقط مقالاتی که تا کنون نوشته شده یا به چاپ رسیده اند در این کتاب آمده اند و شهرهای نوشته نشده در جلد یا چاپ بعدی این کتاب به یاری پروردگار حضور خواهند یافت.

ناگفته نماند که مدارک و اسناد در مورد شهرها و بزرگان استان اندک است و محدود، به همین دلیل در کار تحقیق سردرگمی پیش می آید و مخصوصاً در ضبط دقیق تاریخ رویدادها که غالباً با تاریخ وقوع رویداد هماهنگی و برابری ندارد. حتی مثلاً فاصله بین شهرها یا با مرکز استان یا شهر های دیگر به انواع مختلف ذکر شده، برای مثال فاصله بین برازجان تا بوشهر را 65-70-72 کیلومتر گفته اند یا فاصله بین خارگ تا بوشهر را 30-40-50-54 کیلومتر 30 مایل 35 مایل نوشته اند و این اختلاف مسافت ها هم اهل تحقیق را سرگردان می سازد هم مسافران و گردشگران را. یا درباره سبب نامگزاری شهرها، سلیقه های مختلف به کار رفته و حتی در سلیقه پردازی ها، تعصب هم انجام گرفته و غالباً راه به جایی برده نشده است. نبودن آمار دقیق در هر مورد نه تنها در استان بوشهر بلکه در تمام مملکت مشکلات فراوانی را تا امروز ایجاد نموده است. به هر حال کتاب استان زیبای بوشهر به ذکر مطالبی پرداخته است که ریشه در اصالت گذشته و ساخت و ساز و دل سوزی و دلنوازی در عمارت این نواحی در آینده دارند.

در این کتاب از خرابی ها و نارسایی ها سخن مفصل بیان نشده است مگر به ندرت زیرا هدف از انتشار این کتاب معرفی و شناخت زیبایی ها و آثار جاودان و ماندنی شهرهای استان است و لاغیر. امید است این کتاب بتواند گو شه هایی ار تاریخ و فرهنگ این استان برای خوانندگان دانش پژوه و گرامی روشن نماید.

در اینجا لازم است تا از همه کسان و نهادهایی که در شکل گیری این کتاب بذل عنایت نموده اند سپاس گزاری و تشکر نمایم، از استاندر محترم جناب آقای مهندس تبادار که مشوق فرهنگ و کروج برگزاری مراسم فرهنگی و پشتیبان چاپ و انتشار این کتاب می باشند و معاون دانشمندشان جناب آقای مرادی، از بنساد ایرانشناسی شعبه بوشهر و رئیس ارجمند آن جناب آقای دکتر مشایخی که چاپ و انتشار این کتاب را سعه صدر پذیرفتند، از جناب آقای دکتر پولادی ریشهری ریاست کل محترم اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی برای تمام محبت هایشان، از جناب اقای اردشیر محمدی باغملایی که اطلاعاتن ذیقیمتی را در مورد تعداد شهرها و بخش ها در اختیارم گذاشتند، از جناب آقای عبدالحسین کنین که یک بار به طور کامل کتاب را مطالعه کرده، تذکراتی را ارائه نمودند، از استانداری و فرمانداری های محترم شهرستان ها که در ارسال آمار و اطلاعات یاریم دادند، از انتشارات محترم شروع و همه عزیزانی که در کار حروفچینی، صفه بندی چاپ، صحافی و کلیه امور فنی زحمت کشیدند و از کسانی که به نحوی حتی با یک عکس یا یک کلمه همکاری فرموده اند کمال تشکر و سپاس گذاری را دارم.

سید جعفر حمیدی

استان زیبای بوشهر - پیشگفتار و مقدمه - اثر دکتر سید جعفر حمیدی

مطالب مشابه :

بافت شناسی دکتر جعفر سلیمانی راد

منابع علوم پایه

بافت های بدن

اساتید و روشنگری لیلا

استان زیبای بوشهر-بافت قدیم و قدیمی بوشهر- مصالح ساختمانی - اثر دکتر سید جعفر حمیدی

هنوز اول راه..

سورپرایز جزوه بافت شناسی!!!!!!!!!!!!

استان بوشهر - پیش گفتار و مقدمه - اثر استاد دکتر سید جعفر حمیدی

استان زیبای بوشهر - پیشگفتار و مقدمه - اثر دکتر سید جعفر حمیدی