بازنویسی حکایات گلستان سعدی از نظم و نثر کهن به نثر نو 1

روایتی ساده و کوتاه از گلستان سعدی
بازنویسی حکایات گلستان سعدی از نظم و نثر کهن به نثر نو
فهرست مطالب
عناوین صفحه
پیش گفتار
آغاز کتاب
علت تالیف کتاب
باب نخست در سیرت پادشاهان
شامل چهل و یک حکایت
باب دوم در اخلاق درویشان
باب سوم در فضیات قناعت
باب چهارم در فواید خاموشی
باب پنجم در عشق و جوانی
باب ششم در ضعف و پیری
باب هفتم در تاثیر تربیت
باب هشتم آداب صحبت کردن

پیش گفتار
امروزه در زبان پارسی ، آثار پر ارزش ادبی کهن به دلیل مشغله زیاد خوانندگان و گرایش پارسی زبانان به واژه های روزمره و عدم درک واژه هایی کهن و مهجور به ویژه در میان قشر جوان و نوجوان مورد استفاده قرار نگرفته و رفته رفته از استقبال عموم محروم می شوند .
برای پارسی زبان جوان دور از ادبیات کهن ، آثار ادبی بزرگ چون گلستان گاهی به غریبه ای تبدیل شده اند که فقط به صورت متن یک درس ، برای آگاهی از موضوعات اندرزی و داستانی کهن و مواردی از این دست مورد بهره برداری قرار می گیرند . واضح است که ادامه این روند و عدم ایجاد انگیزه و تشویق جوانان و نوجوانان به خواندن این گونه آثار و عدم برقراری ارتباط با نظم و نثر کهن ، موجب دور شدن آن ها از گنجینه های ادب فارسی می شود .
به نظر نگارنده گام نخست برای تقویت پیوند ادبیات منثور و منظوم دیروز با ادبیات امروز پارسی و تشویق جوانان و نوجوانان به خواندن و درک مفاهیم داستان های آثار گذشته ، بازنویسی و آسان سازی و ساده و روان تر کردن نثر و نظم کهن است . چه زیباست که آینده سازان ما بتوانند به آسانی و به سرعت با واژه هایی روان با قالب ساختاری کلام امروز به این سرچشمه زلال فرهنگ اصیل ایرانی دست یابند .
گلستان سعدی شاهکاری از شیخ مصلح الدین ابو محمد عبدالله بن مشرف بن مصلح بن مشرف سعدی شیرازی است که در سال ششصد و پنجاه و شش ه . ق به رشته تحریر در آمده است .
بنابر اظهار نفیسی ، مصحح گلستان (منبع این بازنویسی) در مقدمه ، این کتاب را پس از تصحیح و مقابله با معتبرترین نسخه های خطی زمان خود و نسخه تصحیح شده مرحوم محمد علی فروغی که آن خود متکی بر پنج نسخه (نسخه های خطی مورخ 662 ، 768 ، 787 ، 794 ، 972 ه . ق ) و نسخه چاپ شده در تاریخ 1070 ، دو نسخه چاپ شده در قرن نهم ، نسخه تهیه شده توسط رستم موسی اوغلی علی اُف و انتشارات خاور شناسی فرهنگستان علوم شوروی سابق در سال 1959 میلادی در مسکو و چند نسخه دیگر فراهم آورده است .
اینجانب با تکیه بر اندیشه ی پیوند زدن ادبیات نو با ادبیات کهن پارسی ، اقدام به نشر دومین مجموعه بازنویسی شده خود از گلستان سعدی با همان عنوان کتاب پیشین نمودم زیرا که سعدی نیز به حق " ستاره ای دیگر در آسمان ادب فارسی " است این مجموعه نیز بازنویسی و چکیده ای از داستان های منظوم و منثور گلستان سعدی است . منظومه ای که سرشار از مفاهیم خردمندانه ، احساسی ، عرفانی ، پند و اندرز بزرگان ، تلخیصی از آیات و احادیث و امثال فارسی و تازی و حکم است.
نگارنده از نگاه خود با توجه به تطابق سن تقویمی خود با بیت زیر از سعدی در گلستان و به پیروی از آن و از سویی نگرش پیشین خود در تدوین مجموعه هایی مشابه ، در راستای آشنایی و ایجاد انگیزه در نسل نوجوان و جوان در خواندن آثار کهن فارسی ، پس از اتمام بازنویسی شاهنامه فردوسی و انتشار آن ، در ادامه این روند اقدام به باز نویسی حکایات منظوم و منثور گلستان سعدی به نثری روان و ساده نمود .
" ای که پنجاه رفت و در خوابی مگر این " پنج روز " دریابی"
شایان ذکر است جهت نمایش نزدیکی کلام سعدی با زبان امروز پارسی زبانان ، برخی امثال و ابیات مشهور گلستان سعدی که بیشتر در محاورات روزمره به کار گرفته می شود در لا به لای متن این مجموعه ذکر شده ، همچنین در هنگام نیاز برای درک معانی برخی واژه ، توضیح مفهومی لازم میان دو کمان (پرانتز) برای آن ها آمده است .
برای این بازنویسی از متنی متقن استفاده شده و سعی شده با رعایت اصول و معیار های ویژه گروه سنی مخاطب (نوجوانان و جوانان) ، ضمن وفاداری به متن اصلی ، هیچ بخشی از گلستان نادیده گرفته نشود اما تشریح سطر به سطر متن یا مصرع به مصرع ابیات منظور نبوده است .
به بیانی دیگر کتاب " ستاره ای در آسمان ادب پارسی " همان گلستان سعدی با زبانی ساده تر و روان و با روایتی کوتاه تر است . امید است ساده سازی این اثر گرانقدر حمل بر ساده انگاری نگردد ، زیرا نگارش روان این مجموعه به قصد برانگیختن حس اشتیاق جوانان و نوجوانان به سوی خواندن و ارتباط با مفاهیم موجود در این اثر ارزشمند کهن پارسی بوده است . البته پوشیده نیست که گاهی آسان سازی متن (که برای گویایی و رسایی کلام بوده است .)، موجب از بین رفتن برخی زیبایی های ادبی اثر می شود .
باید اعتراف کرد بازنویسی و نقل و بیان گلستان در قالب این چنین مجموعه هایی به هر زبان ، حتی به زبان پارسی ، به هیچ عنوان نمی تواند با سبک و شیوه بیان زیبا و دلنشین گلستان به زبان سعدی برای بیان مفاهیم والای آن برابری کند و اینجانب نیز مدعی این کار نبوده ام . تلاش حاضر تنها برای ایجاد روزنه ای در برابر دیدگان جوانان و نوجوانان پویا و پژوهشگر ایران زمین جهت دیدن اشعه های این ستاره درخشان در آسمان ادب پارسی بوده است .
از خوانندگان گرامی خواهشمندم ، ضمن بخشش کوتاهی ها و نقایص این نوشتار ، اظهار لطف نموده و با کلام و پیام تاثیرگذار خویش نگارنده را جهت اصلاح و بهبود مجموعه حاضر ، توسط رایانامه زیر یاری نمایند .
[email protected]
لازم به یادآوری است ، متن کامل و خام و اصل ویرایش نشده این مجموعه به همراه سایر مطالب ، اشعار شخصی و مقالات متنوع گردآوری شده توسط اینجانب در گذشته ، در تارنما های زیر نیز منتشر شده که خوانندگان گرامی را برای بازدید از آنها دعوت می نمایم .
http://behsite.persianblog.ir
http://behsoro.blogfa.com
بهروز سروش نیا
کارشناس ارشد فرهنگ و زبان های باستان
بهار 1392

بازنویسی حکایات گلستان سعدی از نظم و نثر کهن به نثر نو 1

مطالب مشابه :

دانلود رایگان کتاب حکایتهای گلستان سعدی شیرازی به زبان بسیار ساده و روان به صورتPDF

زندگینامه سعدی به زبان ساده

بازنویسی حکایات گلستان سعدی از نظم و نثر کهن به نثر نو 1

باز خوانی حکایتی از گلستان سعدی

درس "چگونگی تصنیف گلستان "به نثر ساده ( جهت استفاده دانش آموزان )

پیامبر زبان ، سعدی

گلستان سعدی و بهارستان جامی

سعدی، هدیه‌ی ایرانیان به مردم جهان

تاریخ ادبیّات سال دوم / ویژه ی ترم دوم

گلستان سعدی