مسجدکبود:فیروزه اسلام

فیروزه اسلام

مسجدکبودکه درزبان ترکی آذری(گوی مچید)تلفظ می شود،مهمترین اثرفرهنگی ومعماری شهرزیبای تبریزاست،همین طوراین مسجدیکی ازشاهکارهای هنرمعماری درجهان اسلام به شمارمی رودوبه دلیل داشتن وتزئین شدن با کاشی های معرق فیروزه ای ولاجوردی وانواع خطوط عالی ثلث ونستعلیق ونسخ وطرح های زیبای هندسی واسلیمی به فیروزه اسلام لقب یافته است.

گوی مچیدی(مظفریه) درسال870هجری قمری،دردوران حکومت ابوالمظفرجهانشاه بن قرایوسف وبه دستورهمسروی خاتون جانی بیکم وبانظارت وسرکارگری عزالدین قاپوچی بن ملک ودرکنارکهنه خیاوان ساخته شد.

عمارت ومتعلقات مظفریه شامل مسجدوقبه(گنبد)شامخی برای دفن خودوخانواده اش،خانگاهی است درباغی پرازگل وریحان واتاق هاوغرفه های تابستانی وزمستانی ونیزآن بقعه مشتمل برقناتی است که متصل به خانگاه مذکوراست،دوحوض که درزیرآن قبه است ووقف تمام مسلمانان وعلماوفقهاکرده است.

این مسجد درزمان خود دربیرون شهرتبریزودردروازه جدید درمحله(پس کوشک)ودرمکانی به نام(فخرآزاد)ساخته شد.

متاسفانه این عمارت عظیم وزیباوبی نظیردرسال 1193ه.ق درزلزله وحشتناکی به کلی ویران گشت وتنهاچنددیوارمحکم وقسمتی ازسردرب آن باقی ماندوتمام عمارات وخانگاه هاوقنات هاوحمامهاودیگرمتعلقات باشکوه آن ویران گشت.

دراین مسجد،تعدادی وقفنامه وکتیبه وجودداردکه توضیحاتی ازوقف های انجام شده به این مسجدوعمارت وهمین طوراشخاص سازنده آن برروی آن هاحکاکی شده است.

وقفنامه پرازرش این مسجدکه شش کیلوگرم وزن و27*37طول وعرض و5/9سانتی مترضخامت ودرهرصفحه 11سطروجود دارد،توسط امیرنظام گروسی به خزانه سلطنتی فرستاده شد.

بسیاری ازجهانگردان این مسجدراستوده اندوآن راشاهکارهنرمعماری اسلامی دانسته اند.مخصوصاآقای دیتوس اسمیت یکی ازدانشمندان معروف امریکادربازدیداش درسال1338ازاین مسجد،چنین گفته است((شگفتادرقرنی که آمریکاکشف شد،ایران چه عظمتی داشته!))

وامامطلبی جالب:درسرلوحه یکی ازتابلوهاکه خودشاهکارنفیسی است،حدیث((اتخذواالمساجدبیوتاعودواوقلوبکم الرقه))باخط کوفی تزئینی بسیارزیبابه اندازه تمام عرض تابلوازکاشی ساخته ودرضمینه ی منقش دل انگیزی جای داده شده است.معنی این حدیثاین است که:به مساجدبرویدتابادل های رقیق وپاکیزه وزدوده ازگردوغفلت خودخواهی بازگردید.این معنی کاملادقیق وصحیح است،چراکه وقتی شخصی ازمسجدکبودبازدیدمی کند،بادیدن آن همه زیبایی به وجدمی آیدوروح تازه ای پیدامی کند.

درسال1308ه.ش مرحوم میرزامحمدعلی خان تربیت،بابی ارزش شمردن غیبت مردم یاوه گو به وی که حرف درمی آوردندکه فلانی مرمرهای نفیس مسجدراکندوبرد،همتی کردوتمام سنگ های مسجدرااززیرآواروخاک به بیرون کشیدوهرکدام رادرسرجای مخصوص اش قرارداد.

این بناباشماره169ثبت تاریخی شد. درب ورودی به اندازه ی 7*5متربوده وازسطح خیابان قدیمی به اندازه ی5پله سنگی هریک به طول3متروبه ارتفاع20مترمی باشدهمین طورارتفاع طاق باقی مانده اززلزله5/8متراست.

درموردبازسازی این مسجدبایدگفت که ازسال 1368توسط مرحوم استادرضامعماران وتحت نظرونظارت سازمان میراث فرهنگی انجام پذیرفت. هم اکنون هم کاربازسازی ادامه دارد،ولی به کندی پیش میرود.

دربخش جنوبی مسجدکبودودر زیرزمین آن مقبره جهانشاه وهمسرش وجوددارد.

لازم به ذکراست:

اطراف مسجدکبود،به اندازه سه هکتار،منطقه باستانی شناخته می شودوازدلایل اثبات این امرکشف گورستان عصرآهن است.ولی متاسفانه دراین منطقه ساختمان های تجاری بسیاری ساخته شده است ...وباساختن این ساختمان ها،کهنه خیاوان که یکی ازمهمترین خیابان های تبریزبود،تخریب وازبین رفت.

مسجدکبود:فیروزه اسلام

مطالب مشابه :

مسجد کبود تبریز..."فیروزه اسلام"؛ مسجدی که تو را می خواند!!

مسجدکبود:فیروزه اسلام

برای آغاز

به نویسنده محترم فیروزه جزایری دوما :

موزیک ویدئو جدید و زیبای فیروزه حمیدی با نام همصدا .که یک ویدئو تاجیکی هست ...

5 موضوع فیروزه فرخ پی

گرانبهاترين و زيباترين فيروزه جهان