استان مرکزی : توره , خمین , خنداب , داود آباد , دلیجان ...
توره
شهری است در بخش زالیانشهرستان شازند استان مرکزی ایران.
این شهر در بزرگراه اراک به کرمانشاه پس از رودخانهٔ شراء قرار گرفتهاست
. کوه آلاداغ (۳۲۱۰متر) نیز در باختر این شهر قرار گرفتهاست.[۱]
از آنجا که کاروانسرای قدیمی این شهر در مسیر کاروانرو قدیم، به «توی راه» شهرت داشته نام این شهر را برگفته از همین لقب میدانند.
شهرداران توره از آغاز تأسیس تا کنون احمد الیاسی، مرتضی میرزاجانی، علی حیدری و محرم قربانی هستند.
گردشگاهها
تفرجگاه و پارک سراب پنجعلی از نقاط دیدنی این شهر است. غار صادقعلینیز در رشتهکوه غازکدر نزدیکی توره (پشت پلیس راه توره) و در جنوب غربی اراک واقع شدهاست.[۱]
از اماکن زیارتی این شهر میتوان به قدمگاه نوادگاه علی بن ابیطالب نام برد. در جوار مزار شهدای توره
خمین
خُمِیْن یکی از شهرهای استان مرکزیاست که در جنوبیترین قسمت این استان و در همسایگی شهرهای اراک، محلات، گلپایگان، الیگودرزو ازناواقع شدهاست.
این شهر زادگاه روحالله موسوی خمینی، رهبر انقلاب سال ۱۳۵۷ایران است.
ریشهٔ نام
خُمین را برخی عربیشده هُمایون میدانند. بر پایهٔاسطورههای ایرانیاین شهر به دست همای دختر بهمنساخته شد
خنداب
ُنداب شهری است در شهرستان خنداباستان مرکزی ایران.[۱]
جمعیت شهر خنداب طبق آمار گیری جامع سال ۱۳۸۵ بالغ بر ۶۹۸۲ نفر بودهاست.[۲]
این بخش در سال ۱۳۸۶ به شهرستان ارتقا یافت وهم اکنون یازدهمین شهرستان استان مرکزی به حساب میآید.[نیازمند منبع]شغل اصلی ساکنان این منطقه کشاورزی وباغداری میباشد کارخانه
تولید آب سنگین خنداب در ۵ کیلومتری این شهرستان واقع شدهاست. در گذشته ای نچندان دور یک رود خانه به نام قره چای از میان این شهر عبور می کرده که به دلیل استفاده های بیش از حد روستاییان و آب سنگین، سطح آب زیر زمینی کاهش یافته و به یک رود خانه فصلی تبدیل شده است .
خنداب از سه محله تشکیل شدهاست خنداب، قلعه خنداب و حصار خنداب که اکثراً به زبان ترکی تکلم میکنند منطقه شراء که وجه تسميه آن به معني شاه راه وچراء به معني چراگاه وچهار راه مي باشد که در گذشته جادهای از شرق به غرب این بخش وجود داشته که جاده عراق و کربلا
بودهاست.[۳]
مهمترین محصول این منطقه انگور می باشد که به صورت کشمش فراوری شده و به کشور های دیگر صادر می شود.باغات سيب وهلواز ديگر محصولات اين منطقه است . همچنين لوبيا، گندمو يونجه كشت مي شود.
این ناحیه در منطقه کوهستانی قرار گرفته و دارای زمستانهای سرد و تابستانهای معتدل است. نامهای قبلی آن خندق، خندان، خونآب بودهاست که بعداً تبدیل به خنداب شدهاست. علت نامگذاری خنداب را این دانستهاند که در روستا خندق میکندند که مانع نفوذ دشمنان شود و بعد به نام خندان معروف میشود.بر اساس روایتهای عامیانه که در زمان های قدیم یک امام زاده ای در آنجا زندگی می کرده است که به دست یک شخص کشته شده و خون این امام زاده در آب رود خانه می ریزد به همین دلیل آن شهر را به نام خون در آب نام نهادن که بعد از گذشت زمان آن را خنداب نهادند. تنها ترمینال مسافربری این شهر به میریت احمدرضا قاسمی در خیابان امام خمینی این شهر واقع است
داودآباد
در بخش مرکزی شهرستان اراک در استان مرکزی ایران شهری است.
داودآباد در ۳۲ کیلومتری شمال غربی اراک این شهر دارای جمعیتی حدود 10۰۰۰ نفر است. این شهر در دوره ۸ساله دفاع مقدس مردم ایران با تقدیم ۱۰۰تن شهید و صدها مجروح و جانبازسهم قابل توجهی در دفاع از دین و میهن اسلامی داشتهاست. از جمله شهید غضنفر (ابوالفضل) داودآبادی و حاج حبیب داودآبادی فرماندهان شجاع جبههها یاد کرد. کنگره ۱۰۰ شهید که خرداد ۸۷ برگزار شد موید این مدعاست
دِلیجان
دلیجان بر سر راه اصلی تهران به اصفهان قرار دارد و آب و هوای نیمه کویری دارد.
دلیجان یکی از شهرهای استان مرکزی واقع در جاده ارتباطی قم _ اصفهان میباشد. جمعیت دلیجان نزدیک به ۴۰ هزار نفر است. در این شهر کوچک تعداد قابل توجهی کارخانجات بزرگ و کوچک تولید عایقهای رطوبتی حاصل از قیر (ایزوگام) مشغول فعالیت هستند . علاوه بر صنعت ایزوگام، صنایع دیگری نظیر کارخانجات فرش بافی و تولید پودرهای معدنی، کشتارگاههای صنعتی طیور و تعدادی صنایع سبک نیز در اطراف این شهر وجود دارند. به لحاظ وجود صنایع و کارخانجات متعدد، دلیجان یکی از مناطق مهاجر پذیر و کارگرنشین ایران میباشد . به علت فعالیت صنایع آلاینده ایزوگام و پودرسازی، دلیجان یکی از شهرهای آلوده استان مرکزی محسوب میگردد. مردم بومی دلیجان گویش محلی خاصی (راجی) دارند که ریشه در زبان پهلوی میانه دارد و در سالهای اخیر رو به فراموشی است. تعدادی از جاذبههای گردشگری اطراف دلیجان شهر تاریخی نراق و روستای ییلاقی و سرسبز جاسب(دره جاسب)و غار تازه کشف شده و توریستی نخجیر (واقع در جاده دلیجان- نراق) میباشد.
رازقان
شهری است در بخش خرقان
شهرستان زرندیهاستان مرکزی ایران. از جنوب طی جادهای به غرقآبادمتصل میشود
زاویه
شهری است در بخش مرکزی
شهرستان زرندیهاستان مرکزی ایران. شهر زاویه شهری کوچک اما با قدمت بسیار بالا که در مرکز ایران یعنی استان مرکزی واقع شده است.این شهر دارای مردمی متدین و مهمانواز است که در هشت سال دفاع مقدس نیز جوانان زیادی را در راه حفظ میهن فدا کرده است. شغل اکثر مردم این شهر در گذشته کشاورزی و دامداری بوده است اما امروزه با وجود شهرکهای صنعتی در
حوالی این شهر دیگر کشاورزی مثل گذشته در این شهر رونق ندارد. از مشاهیر زاویه میتوان به ناطق المله زرندی اشاره کرد که از مبارزین مشروطه میباشد . از دیگر افراد سرشناس میتوان از آیت الله میرمحمدی نماینده استان مرکزی در مجلس خبرگان نام برد. شهر زاویه در استان مرکزی ، ۴۵ کیلومتری شهر زاویه و تقریبا ۷۰ کیلومتری تهران بزرگ واقع شده است از این رو شهرک صنعتی این شهر مکان مناسبی برای سرمایه گذاری و اشتغال زایی میباشد.شهرک صنعتی بزرگی که کارخانه هایی مثل اتوبوس سازی و آمبولانس سازی در آن فعالیت میکنند
ساوه
میدان سرداران ساوه
ساوه از شهرهای استان مرکزی در کشور ایران است. جمعیت این شهر در سال ۲۰۱۰ برابر با ۱۹۴۵۴۵ نفر است.[۱] ساوه شهری کهن است که نام آن در پارسی میانه ساوگ بودهاست.[۲] زبان مردم ساوه فارسی است.[۳]
پیشینه تاریخی
ساوه یکی از شهرهای باستانی ایران به شمار میرود.[۴] این شهر در دوران گذشته در برخورد کلانترین راههای کاروانی میان ری باستان، همدان، اصفهان، قزوین، زنجان، قم و کاشان قرار داشته و در روزگار پارتیان یکی از خانمانهای مهم میان راهی بوده[۵] و در سدهٔ ۷ (پیش از میلاد) یکی از دژها و خانمانهای سرزمین ماد به شمار میرفته و زیست همگانی در این بخش از ایران از پیشینه و دیرینگی بسیار برخوردار است و از دید زمینشناسی از آن دوران سوم و چهارم زمینشناسی میباشد.[۵] ساوه نخست از توابع میدان بوده و بعد بخشی از ری بزرگ شده و به سبب نزدیکی با میانههای نیرومند برخی دودمان و پادشاهان بر ایران گذشته از این که همواره از ارزش ویژهای برخوردار بوده دارائی و چمنزارهای آن نیز از دیرباز جای توجه دودمانها بوده و روی همین پایه فرمانروایان آن اغلب از میان دولتمردان بنام برگزیده شدهاند بعد از ساسانیان حکومت سامانیان و آل بویه و سپس سلجوقی بر این سرزمین دست داشتند.[۶]
ساوه در جریان حمله مغول در قرن هفتم هجری صدمه و آسیب فراوان دید، مغولان شهر را ویران کردند و ساکنان آن را از دم تیغ گذراندند. کتابخانههای بزرگ و موزههای ساوه طعمه حریق شد وکتابها و ابزار دانشی کتابخانه و دانشوران نابود شدند.[۴]
حمدالله مستوفی در مورد ساوه اینگونه نوشته :در اول در آن زمین بحریه (دریاچه) بوده و در شب ولادت رسول اکرم آب آن به زمین فرو شد و آن از مشروبات بودهاست و بر آن زمین شهری
ساختند.بانی آن معلوم نیست و در حمله مغولها باروی آن دچار خرابی شد و خواجه ظهیر الدین علی بن ملک شرف الدین ساوجی آن را عمارت نمود. هوایش به گرمی مایل است و آبش از رودخانه مزدقان و قنوات مشروب میشود.[۶]
ساوه از دیر باز محل برخوردهای نظامی ایران بوده در دوره مغول نیز گذرگاه جهانگردان بیگانه شد مارکوپولو ی و نیزی و بسیاری از پیامبران و مبلغان آئینی، بازرگانان، و ایلچیان در گزارشها و نوشتههای خود از ساوه یاد کردهاند. پی آمد حمله مغول کاهش شدید مردم ساوه بوده که کاهش زیاد ماندگاران روستایی و ویران شدن دستگاههای آبیاری موجب افت شدید کشاورزی در سرزمین ساوه شد. در دوره صفویه که آئین شیعه آئین رسمی کشور شد منطقه ساوه در دوره یاد شده جزو زمینگاه علی شکر بود در سال ۹۰۸ با چیرگی صفویه بر پادشاه مراد عثمانیهمدان که والی نشین زمینگاه یاد شده بود بدست قزلباشها افتاد. در روزگار صفویه مردم ساوه از تیرههای گوناگون بودند و زبان و آداب و روسوم آنان نیز طبعا با هم فرق داشت. ولی بیشتر مردم از همان گذشته پارسی
زبان با گویش محلی بودند تا به امروز هم ادامه دارد.
نام ساوه
برای ساوه معانی چندی آوردهاند:
· ساوه بر وزن، کاوه نام پهلوانی است ایرانی که در جنگ رستم کشته شده او را ساوه شاه هم میگفتند .
·
· ساوه تغییریافته واژه سهآبه به معنای مکانی با سه رودخانه خوانده شدهاست.
· ساوه در زبان فارسی به معنای خردهطلا است، نام بخشهایی مانند زرند، گواه کاربرد این معنی برای منطقه ساوهاست.
· نام شهری است نامدار در عراق عجم، گویند دریاچهای در آن جا بود که هر سال یک کسی را در آن غرق میکردند تا از سیلاب ایمن میبودند و در شب ولادت سرور کاینات آن دریاچه خشک شد.[۷]
· در زمان ساسانیان زمین به هفت کشور تقسیم میشده از این قرار ارزه، ساوه، فردوفش، وروگرست و .. .
· گروهی نام آن را ماخوذ از واژه اوستایی "سوا" Sava و یا واژه پهلوی "سوکا" Savaka دانستهاند.[۶]
آثار تاریخی
نمایی از مسجد جامع ساوه
نمایی از ضریح و کاشیکاریهای داخلی امامزاده سید اسحاق
نظر به اینکه ساوه یکی از شهرستانهای باستانی ایران زمین است لذا آثار باستانی آن نسبتا زیاد میبوده تا اینکه در حمله مغول و بعد به دست سپاهیان تیمور لنگ اکثر آنها منهدم گردید.
- مسجد جامع ساوه - قدمت تاریخی دوره سلجوقی
- مناره مسجد جامع - قدمت تاریخی ۵۰۴ ه.ق
- مناره مسجد میدان - سدهٔ ۵ ه.ق
- مسجد سرخ یا انقلاب - قدمت تاریخی۴۵۳ ه.ق
- قلعه دختر یا قیزقلعه - قدمت تاریخی دوران ساسانیان
- امامزاده سید اسحاق - (از نوادگان موسی کاظم- با سه واسطه) - قدمت تاریخی ۶۷۶ ه.ق
- بقعه امامزاده سید حمزه - قدمت تاریخی دوره صفویه
- بقعه امامزاده فضل بن سلیمان - قدمت تاریخی دوره سلجوقی
- آرامگاه فاطمه بنت شجاع - قدمت تاریخی دوره صفویه
- بند شاه عباس - قدمت تاریخی قرن هفتم ه.ق
- امامزاده سید هارون - قدمت تاریخی قرن هفتم ه.ق
- امامزاده یونس - قدمت تاریخی اواخر قرن نهم
- مسجد بازار شهر ساوه - قدمت تاریخی دوره زندیه
- بقعه امامزاده اسماییل - قدمت تاریخی دوره صفویه
- بقعه امامزاده نوح بن موسی بن جعفر - قدمت تاریخی دوره صفویه
- بقعه امامزاده سید منصور بن موسی بن جعفر - قدمت تاریخی دوره صفویه
- حمام کلبعلیخان - قدمت تاریخی دوره زندیه
- کاروانسرای عبدالغفار - قدمت تاریخی دوره زندیه
- کاروانسرای خشک رود وهجب - قدمت تاریخی دوره صفویه[۱۱]
مشاهیر ساوه
مصطفی چمران
- سلمان ساوجی: وی از شاعران و غزلسرایان قرن هشتم هجری قمری و هم عصر حافظ بودهاست. دیوان شعر وی مشتمل بر دوازه هزار بیت است.
- تیلیم خان: شاعر ترکزبان قرن ۱۲ هجری شمسی
- ابوسعد آوی: شاعر، تاریخنگار، دانشمند و یکی از وزیران طبرستان
- ابوطاهر خاتونی: از شاعران دوران ملکشاه سلجوقیسلجوقی
- ابوالفرج ساوجی: از نویسندگان و کُتاب آل بویه
- افضلالدین ساوی: شاعر و فیلسوف قرن ششم هجری قمری.
- بهاءالدین ساوجی: از شاعران قرن هشتم هجری
- فرخنده ساوجی: از شاعران قرن سیزدهم هجری
- حسین بن روح نوبختی: سومین نایب خاص (سفیر) حجت بن حسن (مهدی) در دوران غیبت صغری و یکی از اهالی روستاهای آوه در نزدیکی شهر ساوه.
- سید مرتضی عسکری پژوهشگر تاریخ اسلام و حدیثشناس و روحانی شیعه.
- علامه تاجالدین آوی : از علما و فقههای مشهور شیعه در زمان ایلخانیان (قرن هفتم و هشتم هجری قمری)
- ملا صالح ساوجی: از علما دوران سلطان حسین صفوی (قرن دوازدهم ه.ق) است. تالیفات وی عبارتند از : الحدیده الحسینیه – الدره العلویه
- ابن سهلان ساوجی: فیلسوف و منطقدان
- خواجه نصیر طوسی: از علما بزرگ ریاضی، نجوم و حکمت ایران و نیز یکی از فقههای مذهب تشیع در قرن هفدهم میباشد، نقل شدهاست که وی زاده روستای جهرود در نزدیکی شهر ساوهاست.
- مصطفی چمران: در سال ۱۳۱۱ ه.ش متولد شد. او فرزند حسن چمران ساوجی بود که از روستای چمران بخش غرق آباد ساوه به تهران مهاجرت کرد. دکتر چمران پس از شروع جنگ تحمیلی در شهریور ماه سال ۱۳۵۹ به خط مقدم جبهه رفت و ستاد جنگهای نامنظم را تأسیس و فرماندهی نمود. وی در ۳۱ خرداد ۱۳۶۰ در منطقه جنگی دهلاویه کشته شد.[۱۲]
- یوسف عادل شاه ساوی: موسس سلسله عادلشاهیان
- شیخ جمالالدین ساوجی: موسس قلندریان فرقهای از صوفیه.
- سعدالدین ساوجی: از سیاستمداران و دولتمردان دوران ایلخانیان
- عمادالدین ساوجی: دانشمند و وزیر خوارزمشاهیان
- ابونصر آوی: شاعرو یکی از وزیران طبرستان
- حبیبالله ساوجی: از نقاشان زمان شاه عباس
- سید احمدخان ساوهای: خواننده دوران قاجار
- ابوالفضل جلیلی: کارگردان و فیلمنامهنویس سینما
محسن محسنینسب: کارگردان و فیلمنامهنویس سینما
- سینِجان
که در متون به صورت سنیجان و سینجان نیز مشاهده شدهاست شهریست در۵ کیلومتری جنوب غربی اراک واقع در استان مرکزی. معنای لفظی نام این شهر آشیانه عقاب عنوان شدهاست [۱]
جمعیت این شهر (با احتساب شهرک نبئی که یک شهرک جدیدالاحداث زیرمجموعه این شهر است) بالغ بر ده هزار نفر است و مردمان آن به زبان فارسی با لهجه خاص خود سخن میگویند (مشابه لهجه بومیان اراک). این منطقه در سالهای نه چندان دور یکی از مناطق عمدهٔ تجمع یهودیان ساکن استان مرکزی به حساب میآمده و بخش عمدهای از ساکنان آن را بومیان کلیمی مذهب تشکیل میدادهاند که امروزه همگی به سرزمینهای اشغالی مهاجرت کردهاند [۲]. سنجان با این حال که فاصله کمی با اراک دارد ولی از لحاظ آب وهوایی اختلاف قابل ملاحظهای با اراک دارد به طوری که دارای زمستانهای سرد و برفی و تابستانهای خنک است.این شهر قبل از تبدیل شدن به شهر مرکز دهستان قره کهریز به حساب میآمد که شامل خود این منطقه و چندین روستای اطراف آن میشد. قدمت این شهر با توجه به کشف سکههای تاریخی (مربوط به دوره قراقویونلوها) در آن مطالب مشابه : قیمت بلیط قطارهای مسافری در محور تهران- مشهد
قیمت بلیط قطارهای مسافری در محور تهران- درجه ۱ چهارتخته دلیجان بازسازی شده/
اشنایی با استان مرکزی
این استان از شمال به استانهای تهران و قزوین خمین، ساوه، محلات، دلیجان با اتوبوس.
اندر حکایت سرگردانی مسافران در جاده دلیجان(قسمت اول)
خطم خالی - اندر حکایت سرگردانی مسافران در جاده دلیجان(قسمت اول) - در گویش خوانساری یعنی رنگارنگ
اولین خودروهایی که وارد شهر نراق شدند
+ دومین خودرویی که در نراق پدیدار گشت اتوبوس در دلیجان متوقف و در تهران در
استان مرکزی : توره , خمین , خنداب , داود آباد , دلیجان ...
دلیجان بر سر راه اصلی تهران به اصفهان قرار که کارخانه هایی مثل اتوبوس سازی و
گـزارش برنامه 4 روزه به روستا و دریاچه چورت از توابع کیاسر مازندران
کاوه با اتوبوس شرکت لوان از مسیر تهران و جاده فیروز در دلیجان توقف ای 20
اشنایی با استان مرکزی
این استان از شمال به استانهای تهران و قزوین، از غرب به استان با اتوبوس. دلیجان
بدهی اتوبوسرانی اراک قیمت بلیتها را افزایش داد
قیمت بلیتهای اتوبوس در اراک از 25 به 40 تهران با مسافتهای آشتیان تفرش دلیجان
دیدار مردم نراق با امام خمینی در سال 1361
( حداقل داخل هر اتوبوس دو عازم تهران شهرستان های محلات ؛ دلیجان ؛ نراق و حومه را
حجت الاسلام علی محمد حیدری نویسنده ای متبحر در شهر علم و فرهنگ ، نراق
به شهر تهران عزیمت و نزد دستگاه اتوبوس و در حوزه دلیجان و محلات
برچسب :
اتوبوس تهران دلیجان