سوئد

ساختار کلی نظام آموزشی

نخستین مرحله نظام آموزشی کشور سوئد مقطع آموزشی پیش دبستانی ویژه نظام آموزش کودکان رده‌های سنی زیر 6 سال می‌باشد. ساختار کلی نظام آموزشی سوئد، مدارس عمومی کودکان و نوجوانان ، مدارس پیش دبستانی ،مدارس پایه، مدارس استثنایی و مدارس ویژه فرهنگ سامی را شامل می‌گردد. دوره‌های آموزش آزاد بزرگ سالان نیز توسط مدارس عالی مردمی و همچنین نهادهای آموزش بزرگ سالان برگزار می‌گردد.از اول اوت 1998 در برنامه‌های آموزشی کشور تغییرات جزئی اعمال گردیدکه از آن جمله می‌توان به الحاق مقطع آموزش پیش دبستانی و مراکز تفریحی ویژه کودکان به آموزش در اول اوت پایه کشور اشاره نمود.طی سال1998 نخستین برنامه آموزشی ملی ویژه مراکز آموزش پیش دبستانی طراحی گردید. بین سالهای 1992 تا 1995 تغییراتی در ساختار مقطع آموزش تکمیلی متوسطه صورت گرفته و کلیه برنامه‌های آموزشی در قالب 17 برنامه آموزش ملی سازماندهی گردید. علاوه بر این کلیه برنامه‌های آموزشی حول هشت هسته موضوعی اعم از آموزش زبان سوئدی به عنوان زبان دوم، زبان انگلیسی، مطالعات اجتماعی، مطالعات مذهبی، ریاضیات، علوم ، ورزش، بهداشت و فعالیت‌های هنری ارائه گردید. در نظام جدید آموزش عالی که در سال 94-1993 طراحی گردید، کلیه دوره‌های آموزش‌های عالی بصورت ترمی به دانشجویان ارائه می‌گردد. ترم‌های تحصیلی به طور جداگانه اخذ شده یا بطریقی انتخاب می‌گردند. که به اخذ یکی از سه مدرک ( درجه) عمومی آموزش دانشگاهی منتهی می‌گردد.
از جمله مدارک مذکور می‌توان به گواهی نامه کارشناسی با حداقل آموزش 3 ساله و مدرک کارشناسی ارشد که خود بر دو نوع مدرک کارشناسی ارشد آموزشی ( حداقل160 واحد درسی با حداقل آموزش ( 4 ساله) و مدرک کارشناسی ارشد حرفه‌ای( یک ترم الحاقی با حداقل40 واحد درسی با حداقل آموزش 1 ساله ) اشاره نمود.تعداد مدارک علمی سوئد بر 55 مدرک حرفه‌ای بالغ می‌گردد که از این تعداد 13 مدرک علمی در دانشگاه علوم کشاورزی سوئد ارائه می‌گردد. شرحی درباره مدارک مختلف علمی و اهداف ارائه چنین مدارکی را می‌توان در آئین نامه آموزش عالی و در آئین نامه دانشگاه علوم کشاورزی سوئد جستجو نمود. تعدادی از گواهی نامه‌های حرفه‌ای نیز برای حرفه‌های در نظر گرفته شده که به ثبت و تایید رسمی نیاز دارند که از آن جمله می‌توان به گواهی نامه‌های علوم حرفه‌ای اشاره نمود.

دوره‌های آموزشی آزاد بزرگ سالان، از طریق دبیرستانهای مردمی و نهادهای آموزش بزرگسالان و هم چنین برخی از مدارس تکمیلی آموزش بزرگ سالان برگزار می‌گردد. بخش عمده‌ای از آموزش عالی کشور سوئد در جهت آموزش عالی بزرگ سالان هدایت شده است.

امتیازات آموزشی
دسترسی جغرافیایی

مطابق قوانین کشورسوئد، کلیه کودکان ونوجوانان سوئدی می‌بایستی به امکانات آموزش پیش دبستانی ومراقبت‌های ویژه کودکان بدون توجه به محل اقامت خود دسترسی داشته باشند

علاوه براین کلیه کودکان و نوجوانان سوئدی میبایستی بصورت یکسان به نظام آموزش دولتی دسترسی داشته وکلیه مدارس نیز میباید بدون توجه به محل اقامت دانش آموزان به ارائه خدمات آموزشی یکسان مبادرت نمایند ازآنجاییکه درکشورسوئدشهرداری‌ها مسئوولیت ارائه آموزش پایه ویژه کودکان را عهده دارمی‌باشند، ازاین روی موظف به ارائه خدمات ایاب وذهاب به دانش آموزان نیز می‌باشد.

دولت سوئد هم چنین به تأمین نیازمندی‌های مدارس سوئدی مستقر درکشورهای خارجی باتعداد

متعددی از شهروندان سوئدی مبادرت نموده و بودجه‌های خاصی به اجرای چنین اهدافی تخصیص می‌دهد. ازجمله مهم ترین سیاستهای دولت سوئد درجهت نیل به چنین اهدافی می‌توان به افزایش برگزاری دوره‌های آموزش ازراه دور (برنامه‌های آموزشی غیر متمرکز)درجهت گسترش دامنه جغرافیایی برگزاری و ارائه دوره‌های آموزش عالی اشاره نمود.
انتخاب محل تحصیل
مطابق قوانین ملی کشورسوئدکلیه کودکان ونوجوانان سوئدی ازحق انتخاب مراکزو مدارس مقاطع پیش دبستانی ، ابتدایی وآموزش عالی برخوردارمیباشند و این درحالیست که علاوه برنظرات دانش‌آموزان شرایط آموزشی خاصی نیز میبایستی درروند پذیرش دانش آموزان یا دانشجویان مد نظر قرار گیرد.
نهادهای مرکزی آموزشی
ملاحظات تاریخی

مدارس کشور سوئد در قرون وسطی اصولاً با کلیساها مرتبط بوده و معلمان مراکز آموزشی کشور نیز کشیشان و راهبان بودند. جوانانی که می‌خواستند آموزش‌های خود را پی گیری نمایند، مجبور به ثبت نام در دانشگاه‌های سایر کشورهای اروپایی بودند. اولین دانشگاه سوئد با نام اوسپالا، در سال 1477 و متعاقب آن دومین دانشگاه کشور با نام لوندکی در سال 1668 تأسیس گردید. اولین قانون آموزش که در خصوص مدارس سوئد به تصویب رسید، بخشی از قانون سال 1571 کلیساهای کشور بود. طی قرن 17 میلادی نظام آموزشی کشور دچار تغییراتی گردیدکه از آن جمله می‌توان به احداث مدارس مقطع تکمیلی متوسطه اشاره نمود. گفتنی است که مدارس مذکور تنها از کودکان خانواده‌های با نفوذ ثبت نام می‌نمود.در دانشگاه‌های کشور نیز فعالیت‌هایی در جهت تربیت افراد متخصص به عمل می‌آمد.

مدارس مقطع آموزش ابتدائی نیز اغلب به ارائه آموزش‌های مذهبی که توسط کلیساها طراحی می‌گردید، مبادرت می‌نمودند. طی قرن 18 تلاشهایی که در جهت آموزش مهارتهای خواندن و نوشتن صورت گرفت، به احداث مدارس پایه در کشور سوئد طی سال 1842 منجر گردید. در همان اثناء دانشکده‌های تربیت معلم در نواحی مختلف کشور احداث گردید.

در سال 1849 ، مدارس تحت نظارت کلیساهای کشور به مدارس متمرکز متوسطه که به‌ آموزش زبان لاتین و علوم مبادرت می‌نمودند، تغییر وضعیت داد.13 سال بعد، آزمون ورودی مراکز آموزش متوسطه جهت اعطای مدرک علمی به فارغ التحصیلان برگزار گردید.

در سال 1905 برای نخستین بار ، اساسنامه‌های آموزش متوسطه به تصمیم دوره‌های آموزشی به 3سال پیش از آموزش متوسطه و3 سال پس از آموزش متوسطه و انتقال از کلاس پنجم پیش از متوسطه به چهار سال پیش از متوسطه مبادرت نمودند. پس از اعطای گواهینامه آموزش متوسطه، مدارس تحت نظارت شهرداری‌ها و مدارس دولتی با تمرکز عملی بر مقاطع خاصی در تجارت و صنعت گسترش یافتند.

در سال 1972 با اجرای اصلاحات آموزشی، ادامه تحصیل از مقطع آموزش ابتدائی به متوسطه میسر گردید. درهمان اثناء فرصت‌های آموزشی ویژه‌ای برای دانش آموزان دختر جهت پذیرش در مدارس متوسطه فراهم گردید. در سال 1962 مجلس ملی سوئد ( ریکسدگ) به طراحی آموزش پیش نیاز پیوسته با دوره زمانی 9 سال و احداث مدارس فنی و حرفه‌ای مبادرت نمود.برگزاری آزمون ورودی درسال1969 از میان برداشته شد و در عوض نظامی جهت ارزیابی علمی دانش آموزان از طریق برگزاری آزمون سراسری و سنجش نمرات افراد با میانگین ملی طراحی گردید. اعمال اصلاحات دهه1970موجب گردید تا مراکز آموزش متوسطه، مدارس فنی - حرفه‌ای و آموزش حرفه‌ای تحت نهاد مدیریتی واحدی قرار گیرند.ساختار آموزشی عالی کشور نیز در سال1977 با هدف خلق نظام یکپارچه تحصیلات عالی اصلاح گردیده و قانون و دستورات جدیدی به تصویب رسید. در سال1991 قانون دولتی تعیین معلمین و رؤسای مدارس توسط شهرداری‌های کشور از میان برداشته شد و این نخستین گام درجهت کاهش مسئولیت شهرداری‌ها در کارکرد کلی مدارس کشور بود. درهمان اثناء وظیفه و نقش مسئولان اصلی حوزه مدارس از تدارک قوانین جزئی به تمرکز بر ارزشیابی مراکز آموزشی کشور تغییر وضعیت داد.گفتنی است که وظایف مذکور در حال حاضر توسط هیئت دولت و آژانس ملی آموزش اجرا می‌گردد . درسال1992 قوانین نظام جدید آموزش عالی کشور تصویب گردید. در این نظام رشته‌های آموزشی پیشین با 16 برنامه ملی جایگزین گردیده و آموزش عمومی و آموزش حرفه‌ای با یکدیگر ادغام شد. اصلاح نظام آموزشی عالی کشور طی سال1993 با قوانین آموزشی عالی جدیدی همراه بود.گفتنی است که در اصلاحات فوق نقش هدایتی کمتر و مسئولیت بیش تری به دانشگاه‌ها، دانشکده‌ها و مراکز آموزش عالی کشور تفویض گردید. در همین راستا دولت و مجلس ملی سوئد (ریکسدگ) عهده دار مسوولیت ارزیابی و نظارت بر ارتقای پیشرفت کیفیتی آژانس ملی آموزش عالی گردید. مسئولیت نظارت بر آموزش پیش دبستانی و ابتدایی از وزارت بهداشت و امور اجتماعی به وزارت آموزش و علوم منتقل گردید. در اول ژانویه 1998 نیز مسئوولیت رسیدگی بر فعالیت‌های مقطع آموزش پیش دبستانی و مراقبت از کودکان در سنین آموزش از انجمن سلامت و رفاه ملی به آژانس ملی آموزش منتقل گردید. در همین اثناء مراکز آموزش جدیدی با عنوان مراکز آموزش پیش دبستانی جهت آموزش کودکان رده‌های سن6-3 سال توسط شهرداری‌های مناطق مختلف کشور احداث گردید.لازم به ذکر است که حضور درمراکز آموزش پیش دبستانی اختیاری است.این درحالیست که در برنامه درسی مدارس پایه، اصلاحات جزئی درجهت گنجاندن آموزش پیش دبستانی و مراکز تفریحی در برنامه آموزش ملی صورت گرفته است. تقریباً کلیه آموزش‌های پیش دبستانی ، آموزش پایه ، آموزش‌های فرهنگ بومی، آموزش افراد با ناتوانیهای جسمانی، آموزش افراد ناشنوا، آموزش مهارت‌های جسمانی، آموزش بزرگسالان و آموزش علوم تکمیلی و تحقیقات مورد حمایت وزارت آموزش و علوم سوئد قرار می‌گیرند. رسیدگی و نظارت بر امور دانشگاه‌های علوم کشاورزی سوئد و تربیت نیروی بازار کار نیز به ترتیب توسط وزارت کشاورزی، وزارت صنایع،استخدام و ارتباطات صورت می‌گیرد. به علاوه، وزارت دفاع سوئد مسئولیت تربیت نظامیان و وزارت دادگستری نیز مسئوولیت تربیت نیروی پلیس کشور را بر عهده دارند.

سوئد

مطالب مشابه :

سوئد

آموزش و پرورش در سوئد

همه چیز درباره مقطع پیش دبستان سوئد

نظام آموزشي كشورهاي جهان

سوئد سرآمد آموزش و پرورش کودکان

بودجه آموزش و پرورش در هر کشور

تحول تاریخی تعلیم و تربیت در فرانسه :

بررسی نظام آموزشی کشور سوئد