توصیه های نوروزی

سلامت نیوز : برای پشت سر گذاشتن نوروزی سرشار از سلامتی به توصیه‌های دارویی و نكات ذیل در خصوص پیشگیری از مسمومیت‌ها بویژه در ایام سفر توجه داشته باشید.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا، ستاد مركزی اطلاع رسانی داروها و سموم سازمان غذا و دارو، توصیه‌های دارویی و نكات لازم در خصوص پیشگیری از مسمومیت‌ها در ایام تعطیلات و مسافرت‌های نوروزی را به شرح زیر اعلام كرد:

توصیه‌های دارویی در ایام نوروز

- در منزل:

ضمن انجام خانه تكانی و گردگیری، حتماً با كیسه‌های دارو محتوی قرص، كپسول و یا شربت نیمه مصرف شده مواجه خواهید شد. توصیه می‌شود به شكل زیر جعبه یا قفسه دارویی خود را سر و سامان دهید:

الف) داروهایی كه تاریخ انقضای آنها فرا رسیده است، از بسته بندی اصلی خارج نمایید و داخل کیسه زباله و یا چاه فاضلاب ریخته و معدوم كنید.

ب) تاریخ انقضا معمولا به تاریخ شمسی یا میلادی روی جعبه مقوایی داروها، همچنین در انتهای ورقه‌های آلومینیومی بسته بندی قرص‌ها و کپسول‌ها، بر روی شیشه آمپول و ویال‌های تزریقی و در خصوص پمادها و كرم‌های موضعی بر روی انتهای تیوب پماد و کرم حک شده است.

پ) شربت‌ها را در فاضلاب خالی كرده و شیشه‌های آن را دور بریزید.

ت) قطره‌های چشمی كه از باز شدن در آنها یک ماه گذشته است دیگر استریل نیستند و باید دور ریخته شوند.

ث) آمپول‌ها و سرنگ‌های تاریخ مصرف گذشته را در كیسه زباله بریزید و معدوم كنید.

ج) داروهایی كه تاریخ انقضای آنها فرا نرسیده است اما استفاده ای در منزل ندارند می‌توانند به مراكز منتخب جمعیت هلال احمر جهت استفاده اهدا شوند. لازم به ذکر است داروخانه‌های سطح شهر از پس گرفتن داروهایی که قبلا" به صورت آزاد یا بیمه فروخته شده معذورند.

- در سفر:

ممكن است در ایام تعطیلات عید، دسترسی شما به داروخانه‌های روزانه به دلیل تعطیلی آنها مقدور نباشد ولی همیشه داروخانه‌های شبانه روزی و برخی داروخانه‌هایی كه ملزم به باز بودن داروخانه به صورت شیفت از پیش تعیین شده‌اند، قابل دسترسی هستند. بنابراین باید توجه كرد:

الف) چنانچه شما و یا بستگانتان، دارویی را به صورت مرتب مصرف می‌كنید، مطمئن شوید دارو را به حد نیاز و تا پایان تعطیلات و ضمن سفر در اختیار دارید چرا كه بسیاری از داروها مانند داروهای ضد تشنج، داروهای بیماری‌های قلبی، داروهای ضد افسردگی و اختلالات روانی، داروهای ضد دیابت و چربی خون و برخی داروهای مسكن و همچنین آنتی بیوتیك‌ها باید مرتب مصرف شوند و قطع ناگهانی این داروها، بیمار را دچار مشكل خواهد كرد.

ب) چنانچه ضمن حركت اتومبیل، قطار، كشتی و یا هواپیما، دچار سرگیجه و حالت تهوع می‌شوید به خاطر داشته باشید با مصرف 1 یا 2 قرص 50 میلی گرمی دیفن هیدرینات، نیم ساعت قبل از شروع سفر و تكرار یك قرص هر 4 تا 6 ساعت یكبار در طی سفر، می‌توان عوارض ناشی از حركت، تهوع و سرگیجه را برطرف كرد. باید توجه داشت كه در طول 24 ساعت نباید بیشتر از 8 عدد قرص مصرف شود. در صورت بارداری یا شیردهی، با داروساز یا پزشک مشورت نمایید.

پ) چنانچه به امارات متحده عربی (دبی، شارجه، ابوظبی) سفر می كنید، از همراه بردن داروهای آرام بخش مانند داروهای دیازپام، اگزازپام، لورازپام و...، داروهای مسكن كدئین دار (مانند استامینوفن كدئین، اکسپکتورانت کدئین) و تركیبات روانگردان جداً اجتناب كنید. براساس قوانین این كشور، متهمان به حمل این داروها با مجازات سنگینی مواجه خواهند بود.

ت) چنانچه به برخی از كشورهای افریقایی و یا آسیایی سفر می‌كنید مطمئن شوید كه آیا تزریق واكسن خاصی پیش از سفر مورد نیاز است یا خیر.

ث) جهت پیشگیری از گزش حشرات در محیط های گرم و مرطوب و استوایی، پشه بند، حشره‌كش‌های خانگی، پماد و یا اسپری دافع حشرات همراه داشته باشید.

ج) به همراه داشتن جعبه كمك‌های اولیه، بویژه در مورد خانواده‌هایی كه فرزند خردسال دارند، همچنین همراه داشتن پوشک، شیرخشك شیرخوار، درجه تب، داروهای بدون نسخه مانند شربت تب بر، شربت سرماخوردگی، قطره و یا شربت مولتی ویتامین و آهن، پماد سوختگی، پنبه و گاز استریل و دیگر داروهایی كه كودك در حال مصرف شان است، طی سفر ضروری است.

چ) نحوه نگهداری داروها را از دكتر داروساز، هنگام تحویل گرفتن دارو از داروخانه بپرسید و هیچ‌گاه داروهای خود را در اتومبیلی كه زیر نور آفتاب پارك شده است و یا در شیشه عقب اتومبیل (حتی در زمستان) قرار ندهید. داروهای یخچالی را در ظروف مخصوص و همراه با یخ و یا ظروف خنك كننده حمل نمایید.

ح) در خصوص بیماران دیابتی كه انسولین تزریق می كنند توجه به موارد زیر در هنگام سفر براساس توصیه های مركز تحقیقات غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشكی تهران، ضروری است:

1- فراهم نمودن انسولین و داروهای مصرفی و سرنگ برای تمام مدت سفر.

2- همراه داشتن دستگاه یا نوار كنترل قند خون، قند حبه‌ای، نبات، بیسكوئیت و آب میوه برای درمان كاهش احتمالی قند خون. همراه داشتن میان وعده مناسب (مانند میوه و ساندویچ كوچك).

ط) در خصوص بیماران مبتلا به فشار خون بالا، بهتر است دستگاه فشار سنج و داروهای مصرفی همراه بیمار باشد و از مصرف مواد غذایی حاوی نمک مانند آجیل و تنقلات و مواد غذایی چرب خودداری شود.

بطور کلی و در صورت نیاز می توانید سوالات خود را در زمینه اطلاعات دارویی و موارد مسمومیت، با موضوعات ذیل و با کارشناسان مراکز اطلاع رسانی داروها و سموم سازمان غذا و دارو به شماره تلفن 09646 درمیان بگذارید:

•نحوه مصرف صحیح داروها

•تداخل مصرف همزمان داروها با هم و با مواد غذایی

•مصرف داروها در دوران بارداری و شیردهی

•عوارض جانبی ناشی از مصرف داروها

•سازگاری و نحوه اختلاط داروهای تزریقی

•مسمومیت با داروها، سموم و مواد شیمیایی، گیاهان و گازهای سمی، گزیدگی ها

توصیه‌هایی برای پیشگیری از مسمومیت‌ها

- در منزل:

الف) كودكان 1 تا 6 ساله، پرخطرترین گروه سنی از نظر بروز مسمومیت هستند. داروهای خود را در مقابل چشم كودكان نخورید، چرا كه كودكان از رفتار بزرگسالان تقلید می كنند و ممكن است به دور از چشم والدین داروها را به دهان ببرند.

ب) در هنگام مصرف دارو و یا استفاده از فرآورده‌های شیمیایی حتماً در نور كافی برچسب روی بسته بندی را مطالعه نموده سپس مصرف كنید. استفاده از داروها و مواد شیمیایی د ر تاریكی می تواند خطرناك باشد.

پ) بسیاری از داروها و محصولات خانگی مانند جوهر نمك، مواد شوینده و لك بر، لاک پاک کن، سموم حشره كش و جونده كش (مانند مرگ موش)، تینر، ضدیخ، بنزین و نفت می‌توانند در صورت بلعیده شدن و تماس با پوست و چشم و یا در صورت تنفس، بسیار سمی باشند.

ت) در هنگام استفاده از مواد شیمیایی و فرآورده‌های شوینده و پاك كننده، پنجره‌ها را باز كنید تا هوا به خوبی در محیط جریان داشته باشد. از اختلاط مواد شیمیایی مانند جوهر نمك و مواد سفید كننده و لک بر جداً خودداری كنید. بخارات و گازهای ناشی از این اختلاط بسیار سمی و خفه كننده هستند.

ث) همیشه پس از استفاده از مواد شیمیایی سریعاً درب آن را ببندید و دقت نمایید که هیچ ظرف دربسته ای از دسترسی كودكان در امان نیست.

ج) نام داروی مصرفی و میزان مصرف آن را به خاطر بسپارید و یا یادداشت كنید تا دوز تكراری مصرف نكنید.

چ) كیف دستی، ساك خرید و كیسه های نایلونی را دور از دسترس كودكان قرار دهید. ممكن است داخل آنها وسایلی باشد كه توسط كودك بلعیده شود و یا كودك ضمن بازی آنها را روی سر خود كشیده و سبب خفگی وی شود.

ح) مسمومیت با گیاهانی مانند خرزهره، دیفن باخیا و كرچك می تواند كشنده باشد. در صورت وقوع مسمومیت با این گیاهان مصدوم را در اسرع وقت به نزدیكترین مركز درمانی منتقل كنید.

خ) در صورتی ‌كه كودك شما ماده‌ای غیرخوراكی را بلعید، با مركز اورژانس 115و یا مركز اطلاع رسانی داروها و سموم 09646 تماس بگیرید.

د) محصولات شیمیایی و شوینده، نفت و بنزین را همیشه در ظرف اصلی آن نگهداری كنید. هیچ گاه این فرآورده‌ها را در ظرف مواد خوراكی (مانند بطری نوشابه) نگهداری نكنید. این عمل سبب خورده شدن اشتباهی این مواد توسط كودكان می شود.

ذ) جهت كاهش احتمال بروز مسمومیت با گاز مونوكسید كربن (كه بی رنگ، بی بو و شدیدا" سمی است) باید یك سیستم تهویه هوا در محیط باشد. دائما" از سلامت و استاندارد بودن دستگاه‌های گرمازا و وسایل خوراک پزی اطمینان حاصل كنید و دودکش این وسایل را کنترل کنید.

ر) چنانچه در یك محیط بسته و دارای بخاری نفتی یا گازی حالت تهوع، سرگیجه و خواب آلودگی داشتید، سریعاً بقیه را در جریان بگذارید و اگر مشكوك به مسمومیت با مونوكسید كربن هستید سریعاً محیط را ترك كنید. هر شخصی كه با گاز منوكسید كربن در تماس بوده و دارای علایم ملایم تا متوسط است باید فوراً توسط پزشك معاینه شود. نوزادان و افراد مسن، زنان حامله، افرادی كه دارای ناراحتی های قلبی عروقی هستند چنانچه با این گاز در تماس باشند حتی در صورت نداشتن علامت حتماً باید توسط پزشك معاینه شوند.

ز) غذاهای مسموم كننده ممكن است بو یا مزه ناخوشایندی نداشته باشند. با وجودی ‌كه اكثر مسمومیت‌های غذایی معمولاً ظرف 24 ساعت برطرف می شوند، اما بعضی از آنها می‌توانند كشنده باشند.

ژ) مسمومیت و مرگ ناشی از بوتولیسم در اثر غذا و کنسرو آلوده بروز می کند و بسیار کشنده است. بیمار مبتلا سریعاً باید به یک مرکز درمانی مجهز، جهت تزریق داروی ضد سم منتقل شود.

مسمومیت غذایی كشنده بوتولیسم بر اثر مصرف كشك غیر پاستوریزه، غذاهای كنسروی و سوسیس و كالباس آلوده بروز می‌كند.

س) بوتولیسم نوعی مسمومیت غذایی كشنده است كه بر اثر مصرف كشك غیر پاستوریزه، غذاهای كنسروی (كه قبل از مصرف حرارت مناسب به آنها نرسیده است) و یا سوسیس و كالباس آلوده بروز می‌كند. علایم و نشانه‌های این مسمومیت با تاخیر (بعد از 12 تا 24 ساعت) ظاهر می‌شود و شامل تاری دید، دوبینی، افتادگی پلك فوقانی، عدم توانایی حركتی، اختلال تكلم، لكنت زبان، سختی بلع، و خشكی و درد گلو می باشد. مهمترین اقدام درمانی در این مسمومیت تجویز سریع داروی ضد سم (Anti toxin) در مركز درمانی است. در صورت عدم درمان ممكن است فرد مسموم در اثر فلج تنفسی جان خود را از دست بدهد.

هرگز غذاهای پخته شده را بیش از 2 ساعت در دمای محیط رها نكنید

ش) هرگز غذاهای پخته شده را بیش از 2 ساعت (اگر هوای اتاق گرم می باشد، بیش از یك ساعت) در دمای محیط رها نكنید. برای دوباره گرم كردن غذاهای باقیمانده آنها را تا 74 درجه سانتی گراد گرما دهید تا غذا بخار کند و همچنین غذاهایی كه بیش از 3 روز باقیمانده اند را مصرف نكنید.

ص) همیشه قبل از آماده كردن و یا خوردن غذا، دستهایتان را با صابون بشویید. نوعی از اسهال میكروبی در طی سفر و به دلیل عدم رعایت بهداشت قابل انتقال است.

دستهایتان را حتما بعد از برداشتن گوشت خام و سیگار كشیدن بشویید

ض) به خاطر داشته باشید دستهایتان را بعد از استفاده از سرویس‌های بهداشتی، برداشتن گوشت خام، سیگار كشیدن، دست زدن به حیوانات و دست زدن به زباله ها حتماً بشویید.

ط) علایم و نشانه‌های برخی از مسمومیت‌های غذایی با تاخیر ظاهر می شود. یعنی ممكن است 12 تا 24 ساعت بعد از مصرف غذای آلوده، علایم در فرد مسموم بروز نماید. علایم و نشانه های این مسمومیت ها شامل سردرد، تب، خستگی، تهوع، استفراغ، اسهال آبكی شدید، كم شدن آب بدن، ضعف و درد شكم است.

ظ) دستور طلایی پیشگیری از مسمومیت غذایی: " پختن غذا و خوردن آن در همان روز " است.

ع) در هنگام مارگزیدگی بیمار را آرام كنید و از حركات بیش از حد او جلوگیری كنید.

غ) عضو محل گزیدگی مار را باید بی حركت و هم سطح یا كمی پایین‌تر از سطح قلب نگه داشت.

ف) گزش عقرب می تواند منجر به بروز درد شدید در ناحیه گزش شود اما علائم تهدید كننده حیات و حوادث منجر به مرگ به ندرت رخ می دهد.

ق) زنبور گزیدگی ممكن است در اثر نیش انواع زنبور مانند زنبورعسل و زنبور سرخ بروز نماید.

ك) نیش زنبورعسل ماده به كیسه محتوی زهر متصل است و پس از گزش در زخم باقی می ماند و محتویات كیسه زهر به زخم منتقل می‌شود.

گ) در مورد نیش زنبور عسل، برداشتن سریع نیش از روی زخم، جهت جلوگیری از ورود بیشتر سم به زخم ضروری است.

ل) اگر فرد زنبورگزیده مشكل تنفسی داشت و یا تورم شدید و سریع در محل گزش بروز كرد، باید به پزشك مراجعه نماید.

م) صدمات ناشی از حشره "دراكولا یا بند" در مناطق شمالی کشور و در فصول گرم شایع است. این حشره که ظاهری شبیه مورچه بالدار دارد، نه نیش می زنند و نه گاز می گیرند بلكه تركیبات سمی و محركی ترشح می كند كه باعث ایجاد زخم‌های پوستی و چشمی می شود.

ن) سم حشره دراکولا یا بند باعث ایجاد صدمات بافتی، زخم و تاول می شود. علائم به صورت قرمز شدن موضعی، جوشهای كوچك همراه با خارش و در انتها ورقه ورقه شدن و پوسته پوسته شدن پوست می باشد.

و) له شدن حشره دراکولا یا بند روی پوست و یا خاراندن پوست سبب انتشار سم و تشدید زخمهای روی پوست خواهد شد.

ه) درمان قطعی برای سم حشره دراکولا یا بند وجود ندارد و عارضه بعد از مدتی خود به خود خوب می شود. برای تخفیف عارضه پوستی سم حشره دراکولا، می توان در ساعات ابتدایی، با آب و صابون معمولی محل عارضه را شستشو داد و به طور تجربی استعمال الكل سفید بر روی موضع آلوده به سم حشره دراکولا یا بند می تواند در كاهش علایم موثر باشد.

- در سفر:

الف) هنگام بازی كودكان در فضای باز مراقب آنها باشید تا توسط گلها و گیاهان سمی، مسموم نشوند. تماس پوست با برخی از این گیاهان و یا به دهان بردن آنها منجر به مسمومیت كودكان می شود.

ب) در سفر از خوردن گیاهان و قارچ‌های خودرو اجتناب نمایید و گیاهان یا قارچ‌ها را به دلیل مصرف آنها توسط جانوران، غیر سمی تلقی ننمایید. زیرا تشخیص گیاهان و قارچهای سمی از انواع بی خطر بسیار مشكل است.

پ) در صورتی‌كه كودك شما ماده ای غیر خوراكی را بلعید، با مركز اورژانس 115و یا مركز اطلاع رسانی داروها و سموم 09646 تماس بگیرید.

ت) هیچ‌گاه در داخل اتومبیل با موتور روشن در مدت هرچند كوتاه، نخوابید. این كار سبب بروز مسمومیت كشنده با منوكسید كربن خواهد شد. همچنین از روشن كردن گاز پیك نیكی در داخل چادر و یا اتومبیل و یا در محیط بسته دیگری به منظور تامین گرما، جدا" خودداری نمائید.

ث) رعایت ایمنی غذایی مانع بروز مسمومیت غذایی می شود. ضمن سفر از حمل گوشت خام و تخم مرغ خام و فرآورده های لبنی با ماندگاری كوتاه خودداری نمایید، چرا كه سریعا" فاسد می شوند.

ج) از خرید قوطی های كنسرو دارای برآمدگی، فرورفتگی و یا نشتی خودداری كنید و مطمئن شوید كه درپوش آن ها شكسته نشده باشد. اگر فرآورده ای ظاهر و یا بوی ناخوشایندی داشت، به هیچ عنوان آن را نچشید و کنسروها را قبل از مصرف 20 دقیقه در آب درحال جوشیده حرارت دهید و سپس مصرف نمایید.

چ) طی سفر برای حمل مواد غذایی فاسد شدنی، از یخدان مناسب استفاده كنید. غذاهایی که حاوی سس، تخم مرغ، خامه می باشند خیلی زود فاسد می شوند.

ح) در مارگزیدگی، یك نوار محكم و پهن، چند انگشت بالاتر از محل گزیدگی مار بویژه اگر محل گزیدگی در دست ها یا پاها باشد ببندید. بستن نوار نباید آنقدر سفت باشد كه جریان خون اندام را مختل كند. اگر ورم باعث سفت شدن نوار شد، آنرا باز كنید و از محلی بالاتر ببندید. هر 10 تا15 دقیقه، به مدت 1 دقیقه نوار را باز كرده و دوباره ببندید. این كار باید تا زمان آماده شدن پادزهر در بیمارستان ادامه یابد.

در مارگزیدگی از سرد كردن عضو با آب سرد یا یخ خودداری كنید

خ) در مارگزیدگی باید از سرد كردن عضو با آب سرد یا یخ خودداری كرد.

د) هر چه سریعتر فرد مار گزیده را به اورژانس بیمارستان منتقل كنید و زمان را با تلاش برای كشتن و یا گرفتن مار از دست ندهید.

ذ) اگر طی 5 تا 7 سال اخیر مصدوم مارگزیده، واكسن كزاز تزریق نكرده است به پزشك اطلاع دهید.

ر) تورم ناشی از گزش عقرب، عموماً محدود به ناحیه گزش است و احساس بی حسی و سوزش در ناحیه گزش برای 4 تا 6 ساعت به وجود می آید و معمولاً پس از 24 ساعت بهبود می یابد.

ز) اقدامات اولیه در گزش‌های معمولی زنبور عبارتند از: محل زنبور گزیدگی را با آب و صابون بشوئید، روی محل زنبور گزیدگی كمپرس سرد یا كیسه محتوی یخ قرار دهید و به طور متوالی هر 15 دقیقه یكبار كیسه یخ را از روی پوست بردارید، از قراردادن مستقیم یخ روی پوست اجتناب نمائید و از گرم كردن موضع بپرهیزید.

ژ) در مناطقی كه حشرات زیادی وجود دارد، بهتر است روی پوست بدن مخصوصاً بدن كودك از کرم‌های دور کننده حشرات استفاده نمود. اما باید توجه داشت استفاده دائم از این مواد سبب حساسیت بیشتر می شود.

س) برای پیشگیری از گزش حشرات در محیط‌های باز، پیراهن آستین بلند و شلوار بلند به كودكان بپوشانید.

اگر با موارد مسمومیت در خانه یا سفر برخورد كردیم، چه باید بكنیم؟

الف) در مسمومیت های دارویی و شیمیایی باید بدانیم فرد مسموم چه نوع ماده ای، چه مقدار، چه موقع و از چه راهی مصرف كرده است.

ب) اگر بیمار هوشیار بود با مركز اطلاع رسانی داروها و سموم به شماره 09646 و یا اورژانس 115، تماس گرفته و در خصوص اقدامات بعدی سوال نمایید.

پ) اگر فرد مسموم هوشیار نبود و یا مواد اسیدی، قلیایی و یا نفتی را بلعیده بود، از ایجاد استفراغ در فرد مسموم خودداری كنید و سریعا" مسموم را به نزدیكترین مركز درمانی منتقل نمایید.

بیشتر: .::سلامت نیوز :سرویس خبری: سلامت نیوز:توصیه های نوروزی::.

توصیه های نوروزی

مطالب مشابه :

دارو شناسی دامپزشکی

نمونه ای از سیستم اطلاعاتی در یک قسمت بیمارستانی

توجه به نحوه نگهداری دارو در زمان سفر

جزوه آنلاین آموزش پرسنل داروخانه-نکات نسخه پیچی

آییـن نـامه اسـتانی مـرجوعی کـالا

لیست دوره های آموزشی انجمن پزشکی کوهستان وطبیعت ایران

و دیو ان همی گفت نشاید مرا جایگای! زهی خام حرف و نا پخته رای!...

توصیه های نوروزی

اطلاعات عمومی بهداشت و درمان - استاد نیکوفر (درمان دارویی ) گروه سه

جلسات جهانبینی