کیسه خواب(کمیته آموزشی)

کوه نوردان یا استفاده کننده های کیسه خواب را تقسیم بندی کنیم

گروه اول: استفاده کننده ها و یا کوه گردهای بدون برنامه

اگر شما جزو آن دسته از استفاده کننده های کیسه خواب هستید که کوه نوردی را با هیچ نظم و انضباط و برنامه ای همراه نمی دانند برای شما که از این دسته هستید کوه گردها و یا توریست ها. پیشنهاد می شود رنگ خاکی یا سبز تیره که چرک تاب است را خریداری و استفاده کنید. چیزی بخرید که ارزان قمت ضخیم و از جنس الیاف مصنوعی باشد و وقتی در صندوق عقب می گذارد بتوانید آن را در داخل ماشین پهن کنید و به همان صورت باز در صندلی عقب رها کنید تا حداقل بوی نم آن خارج شود. کیسه خوابی انتخاب کنید که در شرایط هوای مرطوب بتوانید در داخل آن به راحتی استراحت کنید.

گروه دوم: کوه نوردها و کوه پیمایان استفاده کننده از کمپ ها

این گروه اشخاص نسبت به گروه قبل پیشرفته و منظم هستند و در شرایطی هستند که هنگام مسافرت و اجرای برنامه از اقامت در کمپ ها و یا چادرها لذت می برند. این اشخاص در شرایط کوه نوردی در چادر اقامت می کنند ولی اغلب ممکن است شب را خارج از آن نیز بگذارنند. این اشخاص استفاده کننده ای هستند که یک کیسه خواب سبک و جمع و جور و کامل نیاز دارند تا آنها را گرم و راحت نگه دارد و تا شبی خوب و راحت را در آن سپری کنند. بنابراین کیسه خواب مطلوب در این شرایط یک کیسه خواب پر با قیمت مناسب و قدرت عایق سازی خوب و وزنی حدود 600 تا 800 گرم و یا کیسه خواب الیاف با وزن متوسط 5/1 تا 2 کیلوگرم می باشد.

این نوع کیسه خواب می تواند در شرایط دمایی بین 5- تا 20+ درجه سانتی گراد خواب راحتی را برای کوه نورد فراهم کند. معمولا در تابستان کیسه خواب مناسب شرایط دمایی بالا وجود دارد ولی اگر در داخل کیسه خواب ملحفه همراه باشد کوه نورد می تواند در زمستان هم با پوشیدن لباس اضافی در هنگام خواب از کیسه خواب به راحتی استفاده کند و در تابستان وقتی هوا گرم است از ملفه آن جداگانه به عنوان کیسه خواب تابستانی استفاده کند. اگر کوه نورد در شرایط گسترده و گوناگون از کیسه خواب استفاده می کند بهتر است که دو کیسه خواب با شرایط ساختاری مختلف داشته باشد. یک کیسه خواب سبک برای استفاده در فصل تابستان یا هوای گرم و یک کیسه خواب ملحفه دار برای شرایط ویژه بانوان که بتوان از ملحفه داخل کیسه متناسب با شرایط آب و هوایی مختلف فصل استفاده نمود.

گروه سوم: کوه نوردان و کوه پیمایان فصل تابستان

اگر شما در تابستان کوه نوردی می کنید به کیسه خوابی احتیاج دارید که در مسافت های طولانی همراه تان باشد. پس تا آنجا که ممکن است کیسه خوابی انتخاب کنید که سبک و حمل آن آسان باشد. ضمنا برای اقامت های طولانی در کوهستان مناسب باشد و به قدر کافی نیز گرم نگه دارد. ضمنا در شرایط جوی بد هنگام اقامت در چادر در دره ها و دشت ها شرایطی داشته باشد که خیس نشود و در واقع ضد آب و ضد رطوبت باشد. کیسه خواب مطلوب در این شرایط کیسه خوابی است که مخصوص ارتفاعات باشد. ضمنا باید کیسه خواب دیگری نیز داشته باشید که قابل استفاده در دشت باشد. شما می توانید این کیسه خواب را با قیمت ارزان و از نوع الیاف مصنوعی و با وزنی که در حدود یک تا 5/1 کیلوگرم انتخاب کنید ولی باید توجه داشته باشید که کیسه خواب اصلی که در ارتفاعات استفاده می کنید از نوع پر و با قدرت عایق سازی و وزن پر داخل آن حدود 300 گرم باشد اگر فقط یک کیسه خواب موردنظرتان است که در همه جا از آن استفاده کنید شاید یک کیسه خواب با قدرت عایق سازی و وزن پر داخل 500 گرم بتواند احتیاجات شما را برطرف کند.

گروه چهارم: کوه نوردانی هستند که در ارتفاعات خیلی بلند فعالیت می کنند و صعودهای خیلی تخصصی انجام می دهند

اگر شما در فصل زمستان کوه نوردی می کنید یا به سوی مناطقی در حرکت هستید که ارتفاع آن بسیار زیاد و دمای آنجا خیلی پایین است در این صورت داشتن یک کیسه خواب مطلوب و ایده آل خیلی مهم است زیرا ممکن است مجبور شوید شب را در هوای خیلی سرد بگذرانید. می گویند اگر کوره نورد کیسه خواب خوب نداشته باشد ممکن است در هوای خیلی سرد با بدترین شرایط زندگی و حتی مرگ نیز رو به رو شود.

برای تهیه کیسه خواب مطلوب در درجه اول باید تصمیم بگیرید و تعیین کنید که هنگام خوابیدن در آن می خواهید تمام لباس های تان را بپوشید یا اینکه تصمیم بگیرید و تعیین کنید که داخل چادر یا پناهگاه شب مانی یا بیواک داشته باشید. در این صورت شما می توانید از یک کیسه پر به وزن 600 گرم یا کیسه خواب الیاف به وزن 5/1 تا 2 کیلوگرم در تمام مسیرها استفاده کرده و شب مانی و اقامت شبانه داشته باشید و اگر تصمیم دارید در فضای باز که برودت آن تا منفی 20 درجه می رسد، بیواک کنید. از یک کیسه خواب پر با قدرت عایق سازی خوب با وزن پر 1000 گرم یا بیشتر استفاده کنید.

یک کیسه خواب مناسب کیسه خوابی است که هنگام مواجهه با سردترین شرایط آب و هوایی شما را گرم نگه دارد. در ضمن آن که نباید در داخل آن عرق کنید.

هر چه زمینه موارد استفاده گسترده می شود متاسفانه انتخاب مناسب ترین کیسه خواب که شرایط چندگانه و توام داشته باشد، مشکل تر می شود. و کوهنورد هنگام اجرای برنامه ممکن است با اقلیم های مختلف مواجه شود. مثلا شما هنگام اجرای برنامه می خواهید در منطقه ای چادر بزنید که برودت آن به منفی 10 درجه می رسد و بعد از آن می خواهید در برنامه ای دیگر و در اقلیم دیگری که دمای آن مثبت 20 درجه است کمپ بزنید، بنابراین مشاهده می کنید که یک کیسه خواب نمی تواند جوابگوی هر دو شرایط دمایی باشد و شما را راضی نگه دارد. ضمن آن که هنگام انتخاب کیسه خواب باید به وزن ابعاد جمع شده قیمت و بزرگی حجم آن نیز توجه داشته باشید. اگر توانستید تمام شرایط را در یک کیسه خواب پیدا کنید واقعا شانس آورده اید ولی باید این شرایط را متعادل با یکدیگر در نظر بگیرید.

مشخصات کیسه خواب پر در مقابل کیسه خواب الیاف مصنوعی:

خصوصیات پر:

با استفاده صحیح از این نوع کیسه خواب ها می توان عمر آن را تا بیش از 10 سال افزایش داد و مثل روز اول از آن ها استفاده کرد. کیسه خواب های پر دامنه گسترده را حتی در شرایط مختلف دمایی برای کوه نورد فراهم می کنند که کیسه خواب های الیاف مصنوعی این امتیاز را کمتر دارند. خاصیت مهم پر در این است که الیاف ریز یا موهای ریز پر مجموعا بر تغییرات دما عکس العمل جالبی نشان می دهند یعنی وقتی دما کاهش می یابد الیاف ریز آن سیخ می شود و در نتیجه جا و فضای بیشتری در کیسه خواب اشغال می کنند، بنابراین فضای عایق حرارتی در درون کیسه خواب بیشتر می شود و برعکس وقتی دما افزایش می یابد این الیاف ریز پر نرم شده و به هم می چسبند و فضای کمتری را اشغال می کنند و به این ترتیب عامل دمایی و برودت نمی تواند سبب بر هم زدن آسایش کوه نورد در داخل کیسه خوابی که انبوهی از پر پف کرده است بشود.

مزایای کیسه خواب پر:

کیسه خواب پر بیشترین گرما را نسبت به وزن پر داخل خود ارایه می کند. کیسه خواب پر به خوبی تنفس می کند و حجم بسته بندی آن بسیار کوچک تر از انواع کیسه خواب هایی است که با الیاف مصنوعی ساخته می شود و از همه مهم تر این است که خواص خود را برای چندین سال حفظ می کند و اگر برای شست و شوی آنها به محل های تخصصی یا اشخاص متخصص مراجعه کنید می توانید عمر کیسه خواب را چند برابر کنید.

معایب کیسه خواب پر:

کیسه خواب پر گران است و باید برای خرید جنس خوب آن کلی هزینه پرداخت کیند. برخی افراد نسبت به پر حساسیت دارند لذا ممکن است با استفادهاز کیسه خواب پر دچار حساسیت شوند. ساختار فوق العاده کیسه خواب پر به راحتی تسلیم رطوبت هوا می شود و اگر یک بار کیسه خواب پر خیس شود قدرت گرمایش آن کم شده و به زودی خشک نمی شود.

کیسه خواب های الیاف مصنوعی:

کیسه خواب الیاف مصنوعی جدید مانند پولارگارد 30 و HV را می توانید با کیسه خواب پر دست دوز مقایسه کنید یعنی آن که می توانید این نوع کیسه خواب را در نحوه نگه داشتن گرما و حجم با کیسه خواب پر یکسان بدانید. کیسه خواب دارای الیاف حدود 30 درصد ارزان تر از کیسه خواب پر است اما از نظر کیفیت معتبرتر از پر است و نیاز به جست و جوی پر پرنده خوب نیز نمی باشد تا پس از تمیز کردن شست و شو، خشک کردن و ... آن را در شرایط خاص داخل کیسه نمود. از همه مهم تر الیاف های مصنوعی در مقابل رطوبت خیلی مقاوم هستند و کیسه خواب الیاف می تواند مقدار زیادی گرمای داخل خود را به وسیله عایق بندی حتی در زمانی که هوا مرطوب است نگهداری کند. الياف مصنوعي به جاي اينكه آب را به خود جذب كنند آن را به بيرون پخش مي كنند و سبب مي شوند كيسه خواب خاصيت عايق بودن را بيشتر حفظ كند به همين دليل كيسه خوابي كه داراي الياف مصنوعي است زودتر خشك مي شود و وقتي آن را زير آفتاب پهن كنيد ممكن است پس از چند دقيقه و در اثر گرماي بدن پس از چند ساعت نيز خشك شود در صورتي كه براي خشك كردن كيسه خواب پَر حداقل يك روز زمان و يا يك گرم كن برقي لازم است تا كيسه خواب خشك شود. در نهايت اين نتيجه به دست مي آيد خواص پَر و خواص الياف مصنوعي در مواردي يكسان نيستند و با گذشت هر سال اين اختلاف در خواص برجسته تر مي شود

معایب کیسه خواب های الیاف مصنوعی:

الیاف های مصنوعی نمی تواند مانند کیسه خواب پر پوشش خوبی ایجاد کند و نسبت به کیسه خواب پر کمی زمخت و خشن و خشک هستند. عمر آنها کوتاه است و حتی بهترین آنها نسبت به کیسه خواب پر دارای فضای گرم کمتری است. در بازار و فروشگاههای ورزشی کیسه خواب های الیاف کم پیدا می شوند که از نظر کیفیت مواد بتوانند با پر برابری کنند.

کیسهخواب های فوق سبک:

در ابتدا باید گفت این نوع کیسه خواب ها تماما دارای کلاه یکسره از جنس کیسه خواب بوده و تمام زیپ نمی باشند و فقط نصف طول کیسه خواب به وسیله زیب باز می شود. تمامی آنها برای شرایط دمایی مثبت 2 درجه سانتی گراد تا منفی 12 درجه سانتی گراد ساخته شده اند. وزن اغلب آنها حدود 970 گرم باشند. کیسه خواب هایی که بیش از 970 گرم وزن داشته باشند به عنوان کیسه خواب فوق سبک در نظر گرفته نشده و آنها به کارخانه های سازنده عودت داده می شوند. در بررسی های متعدد این نتیجه به دست آمد که برای کیسه خواب های سبک پر غاز مناسب ترین پر است و در شب مانی (بیواک) میتوانند مورد استفاده قرار گیرند. پر غاز نسبت به وزن خود به طرز باور نکردنی آدم را گرم نگه می دارد. هر گاه وزن کیسه خواب بیش از مقدار مورد نظر باشد (970 گرم) حجم بسته بندی آن زیاد شده در نتیجه کوه نورد برای جا دادن آن در کوله پشتی با مشکلات گوناگونی مواجه می شود. توجه به این مورد در موفقیت یا عدم موفقیت اجرای برنامه موثر است.

نوعجنس رویه خارجی ورویه داخلی یا آستری کیسهخواب :
بیشترین نگرانی مطرح در کیسه خواب ها نفوذ بخار آب به داخل و خیس شدن پر آن است تمام مدل هایی که آزمایش شد از پارچه های خیلی پیشرفته استفاده شده بود برای شناخت مرغوبیت جنس پارچه از نظر فشردگی بافت از دو آزمایش معروف Pertox-Quantum و Pertrex-X-ray آزمایش عبور امواج ایکس که متداول ترین است استفاده و آخرین آزمایش مقاومت در مقابل باد و تغییرات و شرایط نامساعد جوی انجام شد ضمنا درباره بافت های فوق العاده ریز و فشرده پارچه های خیلی سبک نیز بررسی گردید.

پارچه های گوناگون با خواص متفاوت برای تهیه کیسه خواب های خیلی سبک استفاده می شود مثل پارچه پولیانت که همانند پارچه کوانتوم است ولی کمی سبک تر ضمنا پارچه های مونت بل، مانتین، هارد ویر و سوپر لایت پارچه هایی هستند که برای کیسه خواب های فوق سبک استفاده می شود. نخ هایی که برای این نوع پارچه ها استفاده می شود هر کدام دارای خاصیت مقاوم در مقابل نفوذ آب می باشند ولی این نوع پارچه ها در مقابل ضربه های اجسام خارجی مقاوم نیستند و با برخورد با اجسام تیز پاره شده یا شکاف بر می دارند ضمناً این نوع پارچه ها هر بار که شسته شوند حدود 10 تا 20 درصد از کیفیت آنها کم می شود این پارچه دارای مقاومت با مقیاس استاندارد نمی باشد

دوخت های تفکیک کننده در کیسه خواب :

اگر در کیسه خواب ها ، پر به صورت یکنواخت پر شده و لایه و دوخت هایی تفکیک کننده نداشته باشد ، پر داخل آن در جاهای مختلف دسته شده و پس از مدتی به سمت سر کیسه خواب و یا پایین آن یعنی به سمت پاها حرکت کرده و در آنجا جمع می شود و این زمانی قابل تشخیص است که شما در کیسه خواب احساس سرما می کنید پس باید پرهای جمع شده در پایین یا بالای کیسه خواب را به سمت دیگر حرکت و انتقال دهید تا گرمای داخل دوباره متعادل شود. اگر شما گرمای زیاد احساس می کنید می توانید پرها را از قسمت بالا به قسمت پایین انتقال دهید. بعضی از کارخانه ها یا تولید کننده کیسه خواب پر هنگام دوخت آن را به دو نیمه مساوی تقسیم می کنند با این اطمینان که وضعیت عایق بندی مورد نظر تغییر نمی کند و توزیع گرما در کیسه خواب تقریبا یکنواخت باقی خواهد ماند. امروزه کیسه خواب ها دارای دوخت افقی و ارتجاعی هستند.

زیپ کیسه خواب :

زیپ نقش بسیار مهمی در تعیین راحتی و استفاده بهینه از کیسه خواب را فراهم می کند. کیسه خواب تمام زیپ امکان چرخش هوا در داخل آن و هر موقع که لزم دانستید را فراهم می کند. بنابراین از نظر تغییر هوا و خارج کردن رطوبت داخل کیسه خواب ، کیسه خواب های تمام زیپ بهتر از انواع دیگرا ست. از طرف دیگر کیسه خواب های زیپ دار تا نیمه به علت کاهش وزن و قیمت طرفداران زیادی دارد ولی از نظر تبدیل آن به لحاف و یا در صورت اضطراری استفاده دو نفره از آن مقدور نیست. کیسه خواب سه چهارم زیپ دار یک انتخاب بسیار مناسب است. این نوع کیسه خواب هم با صرفه است و هم از نظر وزن سبک تر از کیسه خواب تمام زیپ می باشد. یادآوری می شود زیپ کیسه خواب می تواند کارایی کیسه خواب را کامل کند یا آن را کاهش دهد. هیچکس تمایل ندارد که در یک شب سرد مجبور شود زیر نور چراغ قوه زیپ گیر کرده کیسه خواب را با مشکلات فراوان باز کند بنابراین زیپ کیسه خواب و نحوه دوخت آن در کیسه خواب بسیار مهم است.

درجه بندی دمایی کیسه خواب :

درجه بندی دمایی کیسه خواب دقیقا مقدور و آسان نیست. تصور کنید یک کوه نورد ممکن است با یک نوع کیسه خواب در شبی ایده آل که بسیار خوب تغذیه کرده و قبلا نیز استراحت کامل داشته است برای خواب به داخل کیسه خواب برود، این کوه نورد ممکن است در آن شب احساس گرما کرده و حتی عرق بکند ولی برعکس در برنامه دیگری با حالی کاملا خسته و آب بدن کاهش یافته همراه با تغذیه کم داخل همان کیسه خواب برود. در آن شب او احساس سرما خواهد کرد. در صورتی که در هر دو حالت کیسه خواب یک نوع بوده و از نظر درجه بندی دمایی یکسان محک زده شده است. یک روش معتبر و متعادل برای مقایسه گرمای یک کیسه خواب با دیگر انواع انجام پذیر است ولی تمام مطالب را بیان نمی کند و آن اندازه گیری وزن پری است که در داخل کیسه خوابانبار شده است. اگر مقدار مشخصی پر در داخل دو کیسه خواب با حجم زیاد و حجم کم پرکنیم آن کیسه خوابی که حجم زیاد دارد به نسبت پر داخل خود گرمای کمتری را می تواند نگه دارد تا کیسه خواب کوچک تر زیرا فضای خالی بدون پر در داخل کیسه خواب بیشتر و قدرت عایق حرارتی آن نیز کم خواهد بود و در مقابل گرمای کمتری را می تواند حفظ کند.

بر روی کیسه خواب ها سه نمونه دمایی مشخص میگردد 1- دمای ماکزیممی که مشخص کننده دمای حداکثر محیطی است که می توانیم درکیسه خواب با لباس زیر بخوابیم و آن را تحمل کنیم 2- دمای حداقل محیطی است که باپوشیدن تمامی لباسهای اضافی می توانیم درکیسه خواب زنده بمانیم 3- دمایی که در آن دما با لباس معمولی در کیسه خواب احساس سرما نکنیم(البته این دما برای آقایان و خانمها با توجه به میزان تحمل دمایی بدنشان متفاوت تعریف می شود.)

دو اصطلاح که در تشریح کیسه خواب به کار می رود :

Loft با توجه به این فرض که هوای بی حرکت یک عایق حرارتی بسیار خوب است بنابراین منظور Loft یعنی مقدار هوایی که در میان مواد یا عناصر تشکیل دهنده یک حجم یا انبوهی از آن قرار می گیرد و به معنای عایق بودن آن جسم مطرح می شود. هر چه مقدار Loft بیشتر باشد قدرت عایق بودن آن جسم نیز بیشتر است.

تعریف دیگر: Loft یعنی مقدار هوایی که در میان یک ماده مثل پر الیاف مصنوعی قرار می گیرد و به قدرت عایق سازی آن جسم شناخته می شود.

fillpower قدرت عایق سازی: مقدار حجمی است بر حسب اینچ مکعب که به وسیله مقدار مشخص پر بر حسب گرم اشغال و اندازه گیری می شود. هر چه (FP) fillpower زیادتر باشد قدرت عایق سازی پر با الیاف بیشتر می شود.

(FP) یا قدرت عایق سازی فقط برای پر در نظر گرفته می شود. پر در اثر وزش باد به وسیله بادبزن های بزرگ کرکی می شود سپس در یک دما و رطوبت نسبی مشخص کنترل می شود (مثلا دمای 21 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی 65 درصد) این عمل برای جلوگیری از اشتباه و ثابت نگه داشتن آن مقدار برای حداکثر سه یا پنج روز که ممکن است بین 20 تا 30 گرم بر اساس اندازه گیری در کشورهای مختلف تغییر کند انجام می شود. پس از آن پر را در یک استوانه تمیز قرار داده و آن را تکان می دهند تا این که جا به جا شده و وزنش اندازه گیری می شود. پر با کیفیت کم دارای غلظت زیادتر و نسبت به پرهای مرغوب فشرده تر می شود. پس یک اندازه گیری می تواند بر حسب مقدار اینچ مکعب بر اونس مربع انجام شود. مثلا 500 یا 600 یا 800، به معنی این است که یک اونس مربع می تواند 800 اینچ مکعب فضا اشغال کند یا برای 800 اینچ مکعب یک اونس مربع در نظر گرفته می شود.

مساله مطرح شده در این است که با استفاده از روش قضاوت و بررسی کیسه خواب های پر می توان مقدار وزن پر در داخل کیسه خواب را بررسی کنیم اما در مورد کیسه خواب الیاف مصنوعی نمی توان این روش را به کار برد. پس در اینجا فقط وزن کل کیسه خواب و اندازه گیری دمایی آن مطرح می شود لذا روش فوق نمی تواند تعیین کننده دقیق گرمای داخل کیسه خواب باشد.

کیسه خواب های دو تایی و کیسه خواب های دوگانه:

روش استفاده از کیسه خواب دوتایی چنین است که از یک کیسه پر جذب بدن و مناسب برای یک یا دو فصل به عنوان کیسه داخلی و در فصول سرد همراه با آن از کیسه خواب الیاف مصنوعی طراحی شده برای دو یا سه فصل به عنوان قسمت خارجی استفاده می شود.معمولاً کیسه داخلی از پر و کیسه خارجی از الیاف استفاده می شود و اگر شرایط آب و هوایی سرد و خشک باشد گاهی کیسه خواب داخلی را از الیاف و کیسه خواب خارجی را از پر انتخاب می کنیم.وزن دو کیسه خواب با هم کمتر از 2 کیلوگرم و حدود 10 درصد سنگین تر از یک کیسه خواب چهار فصل می باشد

نکات مهم در انتخاب کیسه خواب:

وزن كيسه خواب و ميزان دماي حفظ شده در آن: وقتي شما در داخل كيسه خوابي پف كرده به خواب مي رويد. چيزي كه در واقع شما را گرم نگه مي دارد لايه هاي موادي كه در داخل كيسه خواب قرار دارند، نمي باشد بلكه هوايي است كه بين پرها يا الياف قرار مي گيرد و سبب عايق شدن محيط در مقابل انتقال گرما مي گردد. اين فضاهاي خالي و بسيار كوچك يك مانع عايق مانند بين كوهنورد(شما)و هواي خارج ازكيسه خواب ايجاد ميكنند. ضخامت و نوع جنسي كه در داخل كيسه خواب قرار دارد و يا پر شده است بر كميت و كيفيت عايق بودن بين دو لايه كيسه خواب اثر گذاشته و تعيين كننده گرماي داخل كيسه خواب مي باشد. امروز با توجه به دقيق بودن آزمايش هاي حس گرهاي دمايي اين فاكتور داراي كميت قابل محاسبه مي باشد. فرضيه اين نوع درجه بندي آخرين درجه بندي آسايش كيسه خواب در نظر گرفته شده است .

ولي متغير هاي انفرادي مانند قد و اندازه شخص و متابوليسم او و به همان مقياس فاكتور هاي خارجي مانند نوع عايق سازي گرمايي زير اندازي كه بين كيسه خواب و زمين قرار دارد تفاوت هايي ايجاد مي كنند پس مي توان گفت راحتي و آسايش براي مردم تعبير گوناگون در بردارد و تعجب نكنيد اگر شما در كيسه خوابي كه بر حسب دما درجه بندي مناسب شده است گرم نشويد بنابراين براي انتخاب كيسه خواب بايد مواردي را در نظرگيريد.

اولين قانون برای انتخاب كيسه خواب اين است كه بايد كيسه خواب به قدر كافي عايق باشد تا شما بتوانيد داخل آن راحت بخوابيد و نيروي شما پس از يك روز خسته كننده در كوهستان مجدداً تأمين شود

چادر زدن در مناطق صحرايي معمولاً به كيسه خوابي نياز داريد كه لايه داخلي آن نسبت به شب ماني كوهستان كمتر و نازكتر باشد در حالي كه وقتي به سمت رشته كوه هاي پوشيده از برف مي رويد بايد كيسه خوابي تهيه كنيد كه لايه هاي آن بيشتر باشد. اگر شما از آن سنگ نوردان يا كوه نورداني هستيد كه در هر دو منطقه حضور خواهيد داشت يعني هم در مناطق صحرايي كوه نوردي مي كنيد و هم در مناطق كوهستاني پر برف پس شما بايد دو نوع كيسه خواب داشته باشيد، متناسب با منطقه، ولي توجه داشته باشيد كه براي دستيابي به بهترين كيسه خواب نبايد تمام توان مالي خود را صرف خريد آن كنيد

جنس آستري كيسه خواب: براي آن كه كيسه خواب بتواند در شرايط هواي مرطوب نيز گرما را نگه دارد بايد پوشش هاي بيروني و داخل كيسه خواب از جنس مقاوم در مقابل نفوذ آب باشد ضمناً تنفس پذير باشد در غير اين صورت شما مجبور هستيد در شرايط خيس و مرطوب چرت بزنيد. لايه بيروني يا پوشش كيسه خوابي كه از فرآورده هاي صنعتي مرغوب استفاده مي شود از جنبه هاي مختلف قابل تاييد است هر چند از نظر قيمت ممكن است گران باشند اين كيسه خواب ها ضدباد هستند و تنفس پذير و از تراكم بخار آب و تبديل آن به قطره جلوگيري مي كنند و شرايط عايق حرارتي را دارا هستند. همچنين اين نوع كيسه خواب ها قطرات آب را از خود دور مي كنند بايد توجه كرد هيچ پارچه تنفس پذير از نظر بخار آب كاملاً نفوذ ناپذير نيست پس در مسير يك مسافرت طولاني كيسه خواب خود را بايد چند مرتبه زير آفتاب پهن كنيد تا عاري از رطوبت شده و خشك شود. ويژگي بعضي از كيسه خواب ها داشتن لايه يا پوشش از جنس الياف بسيار ظريف و نازك هستند اين بافت هاي بسيار نازك ضمن آن كه خيلي فشرده بافته شده تنفس پذير و ضد باد نيز هستند. اغلب توليد كننده هاي اين نوع پارچه ها مواد شيميايي خاصي نيز در موارد الياف و پارچه به كار مي برند كه خاصيت دفع و عدم جذب آب به وسيله پارچه را بيشتر مي كند. بعضي از كيسه خواب ها به كيسه خواب هاي ارزان قيمت يا اقتصادي معروف هستند و معمولاً پارچه آنها از نايلون است آنها زود شكافته و از هم گسسته مي شوند. از اين چنين كيسه خواب هايي انتظار نداشته باشيد كه نسبت به عناصر سرما- رطوبت- دما شما را كاملاً محافظت نمايند.

شكل ظاهري و طول كيسه خواب: شكل كيسه خواب نقش مهمي در گرم كردن كوه نورد و راحتي او ايفا مي كند يك كيسه خواب مانند پوست دوم بدن انسان عمل مي كند كه بدن شخص را مي پوشاند در نتيجه هوايي كه بين شما و كيسه خواب قرار دارد بايد نقش عايق حرارتي را داشته باشد تا بتواند بدن شما را گرم نگه دارد. كيسه خواب تنگ كه به كيسه خوابهاي موميايي شكل معروف هستند شخص را در داخل آن بي حركت مي كنند بنا براين براي شما كه نسبت به اين نوع كيسه خواب عادت نداريد وقتي داخل آن مي رويد هر وقت غلط بزنيد كيسه خواب نيز همراه با شما مي غلطد و وقتي شما خم مي شويد آن هم با شما خم مي شود به هر حال مراقب باشيد زياد به شما نچسبد زيرا از ميزان عايق سازي آن كاسته شده و تأثير آن كم مي شود و خلاصه كلام كيسه خواب تنگ و باريك مناسب نيست. وقتي شما در جستجوي كيسه خواب خوبي هستيد بايد برش آن متناسب بدن شما باشد و احتياجات شما را از نظر گرما و راحتي تأمين كند به خاطر بسپاريد در منطقه ي كوهستاني شما بايد در كيسه خوابي بخوابيد به مراتب بهتر از مشخصاتي كه بر روي كيسه خواب درباره ضريب مقاومت پارچه نصب شده است. كيسه خواب هاي مستطيل شكل براي شرايط دمايي متوسط (نيمه سرد يا سرد) مناسب است و براي كساني كه مي خواهند دو كيسه خواب را به هم با زيپ متصل كنند در نظر گرفته شده است. اغلب كارخانه هاي سازنده ي كيسه خواب ها مدل هاي معمولي يا مدل هاي فوق العاده مانند مدل هاي ويژه براي اشخاص بلند قامت يا ريز نقش كه متناسب قد و قواره آنها باشد، ارايه مي كند.

نكات برجسته ديگر: ممكن است كيسه خواب به لوازم ديگر نيز مجهز شود مانند سوت يا زنگ و غيره كه در شرايط اضطراري مانند ريزش بهمن بتوان از آن استفاده كرد و معمولاً اين نوع لوازم اضافي در داخل كيسه خواب و در نزديكي جاي بالشت يا برجستگي سرتعبيه مي شود و بعضي از كيسه خواب ها داراي جيب مخصوص ساعت و لوازم قيمتي شخصي و غيره هستند. بعضي از كيسه خوابها ضميمه اضافي چسبيده به خود دارند كه سر كوه نورد در داخل آن قرار مي گيرد و مثل حافظ سر مي باشندكه هم سر را از سرما حفظ مي كند و هم كمي نقش يك بالش را ايفا مي كند اين قسمت كلاه چسبيده به كيسه خواب بايد به گونه اي طراحي شود كه فقط صورت كوه نورد از كيسه خواب بيرون باشد تا گرماي بدن از كيسه خواب خارج نشود بعضي از اين كلاه هاي چسبيده به كيسه خواب از پارچه هايي تهيه مي شود كه تنفس پذير و اغلب از همان جنس داخلي كيسه خواب مي باشند:

بعضي از كيسه خوابها داراي زائده اي شبيه يقه پيراهن است كه در اطراف گردن كوه نورد و خاصيت آن جلوگيري از خارج شدن گرماي بدن از قسمت اصلي كيسه خواب به بيرون است اين نوع يقه ها كه براي موثر بودن در حفظ گرما در كيسه خواب دوخته مي شود بايد متناسب با گردن استفاده كننده ها باشد. زيپ هاي كيسه خواب داراي محاسن و معايب هستند، عيب زيپ هاي كيسه خواب در آن است كه هم جنس كيسه خواب نبوده و ممكن است مقداري از گرماي كيسه خواب به وسيله زيپ هدر رود ولي اگر يك زبانه اضافي شبيه بالشتك دراز روي زيپ قرار گيرد از هدر رفتن گرما و خارج شدن آن جلوگيري مي شود. اغلب استفاده كننده هاي كيسه خواب، زيپ راست يا زيپ چپ را در نظر مي گيرند آنها براي اين منظور دو كيسه خواب با زيپ راست و چپ را توأم در نظر مي گيرد كه بتوانند تبديل به يك كيسه خواب بزرگ كنند ضمناً چپ دست ها زيپ راست و راست دست ها زيپ چپ را ترجيح مي دهند. اگر ميخواهيد كيسه خواب زيپ دار بخريد زيپ آن را متناسب عادت دست خود خريداري كنيد. با توجه به اطلاعات گوناگون درباره كيسه خواب، كارخانه هاي سازنده معمولاً مجموعه كيسه خواب هاي توليدي را در دو دسته ارايه مي كنند، كيسه خواب معمولي و كيسه خوابهاي فوق سبك، ضمناً براي آگاهي بيشتر استفاده كننده محصولات خود را به وسيله جداولي همراه با مشخصات هر نوع كيسه خواب ارايه مي كنند.

مشخصات كيسه خواب ها براساس كارخانه توليد كننده و نام كيسه خواب Product ، درجه بندي دمايي بر حسب فارنهايت يا سانتيگراد كه به معني حداقل دمايي كه قابل استفاده است و ممكن است براساس دو مقياس اندازه گيري دمايي ارايه شود و نشان دهنده آن است كه اين كيسه خواب تا چه حد عايق نفوذ برودت بيرون به داخل كيسه خواب است.

وزن كل بر حسب انس يا گرم: سبك ترين كيسه خواب 13 انس حدود 400 گرم و سنگين ترين آنها حدود 1800 تا 1900 گرم مي باشد شكل كيسه خواب ممكن است موميايي شكل، مستطيل يا شبه مستطيل باشد. جنس پارچه پوشش خارجي ممكن است از انواع پرتكس با دوام، پرتكس فوق سبك يا نايلون ريپ استاپ يا انواع ديگر پارچه ها مقاوم نفوذ آب و تنفس پذير باشد.

مواد پُر شده در كيسه خواب: مواد پر شده به نوع مواد بستگي دارد اگر پَر باشد بر حسب انس در حجم اشغال شده و برحسب اينچ مكعب نشان داده مي شود و كيسه خواب پَري بهتر است كه اين درجه بندي با اعداد بزرگ معرفي شوند كه معمولاً بين 600 تا 900 است و معني آن اين است در اين كيسه خواب يك انس، مي تواند فضاي 600 يا900 اينچ مكعب را اشغال كند و اگر الياف مصنوعي باشد نوع جنسي كه به كار رفته مشخص مي شود.

طول كيسه خواب: طول كيسه خواب برحسب اينچ يا معادل آن سانتي متر معرفي مي شود بلندترين آن 90 اينچ و كوتاهترين كيسه خواب 35 اينچ ارايه شده است در خاتمه اين مقاله 5

راه پيشنهادي براي گرم ماندن در كيسه خواب:

1- وقتي قرار است كه در يك هواي سرد و شرايط شب ماني، خواب راحت داشته باشيد راه هاي زيادي در پيش است كه دماي داخل كيسه خواب خود را افزايش دهيد. ابتدا بايد عايق سازي كيسه خواب با زمين را افزايش دهيد تا در امتداد شب گرماي بدن شما در داخل كيسه خواب به هدر نرود. وقتي در داخل كيسه خواب مي خوابيد يا قرار داريد فضا يا حجم قسمت زيرين كيسه خواب كه با بدن شما تماس دارد عملاً غير قابل استفاده بوده و خاصيت عايق سازي خود را به مقدار زيادي از دست مي دهد براي جلوگيري از هدر رفتن گرماي كيسه خواب در اثر تماس با زمين مي توان يك يا دو زير انداز از جنس اسفنج فشرده يا شبيه آن زير كيسه خواب قرار دهيد. اسفنج هاي فشرده وسبك كه در فصل تابستان استفاده مي شود از نظر گرمايي و عايق بودن سرما ضعيف هستند. اغلب كوهنوردان و راهنماهاي كوه هاي مرتفع و پوشيده از برف دو نوع زير انداز همراه دارند يكي زير انداز يا تشك بادي و ديگري زير انداز از نوع فوم هاي فشرده.

2- هميشه در شرايط لازم از يك شيشه آب گرم استفاده كنيد و آن را در قسمت پا ویا در مسیر سرخرگ های پاها قرار دهید.هر چند اگر هواي شب خيلي سردباشد اين بطري آب يا كيسه آب گرم نيز در طول شب به تدريج سرد مي شود ولي در هر حال كمك كننده گرمايي است اگر بطري ها خيلي گرم باشند مي توانيد در ابتدا با يك پارچه يا لفاف دور آن را بپوشانيد. توجه كنيد درب شيشه يا كيسه آب گرم نشتي نداشته باشد.

3- لباس خشك بپوشيد: هنگام خوابيدن و به اصطلاح خزيدن به داخل كيسه خواب داشتن لباس خيس سبب مي شود كه شما در طول شب بلرزيد يك پيراهن يا پوشش اضافي يا لباس پشمي اضافي همراه خود در داخل كيسه خواب قرار دهيد. از هر گونه عملي كه سبب تعريق در داخل كيسه خواب مي شود اجتناب كنيد. توجه كنيد مستقيماً در داخل كيسه خواب تنفس نكنيد زيرا بخار آب حاصل از تنفس مستقيماً به وسيله پارچه جذب مي شود و آن را خيس مي كند، هر چند كيسه خواب هاي الياف مصنوعي خاصيت عايق بودن خود را حفظ مي كنند و بهتر از پَر هستند.

4- در هر حال كيسه خواب خيس يا نم دار نمي تواند كيسه خواب گرمي باشد و وقتي داخل چادر مي خوابيد قسمتي از زيپ ورودي يا پنجره چادر را براي تهويه هوا باز گذاريد در غير اين صورت بخار حاصل از تنفس شما روي ديوار چادر و قسمت پوشش خارجي كيسه خواب متراكم شده و امكان خيس شدن پارچه را فر اهم مي كند.

5- در طي شب خوب بخوريد و بياشاميد. به ويژه هنگامي كه در طي زمستان اردو زده ايد بدن شما مقدار زيادي كالري ( گرما ) در اثر فعاليت هاي روزانه سوزانده است پس نياز به تأمين كالري دارد اگر در نيمه شب بيدار شديد و احساس سرما كرديد با خوردن مقداري شيريني وآجيل شيرين مي توانيد اجاق بدن خود را مجدداً به كار اندازيد و بدن را گرم كنيد.

6- برای خوابیدن در فضای باز کوهستان مدتی لازم است تا عادت کنید به ویژه وقتی که شما از یک محیط بسته مثل خانه خود که دارای حرارت مرکزی است در داخل یک چادر در ارتفاعات نپال زندگی کنید.من به تجربه دریافتم که مردم در برنامه های هم هوایی که سبب تغییر تدریجی عادت ها است شرکت می کنند همان طور که به تدریج هم هوا می شوند و به شرایط محیط هم عادت می کنند یعنی ابتدا از کیسه خواب های سنگین استفاده می کنند تا پس از عادت به شرایط دمایی محیط کیسه خواب های سبک را تجربه کنند.

7- کیسه خواب شما و بدنتان هر دو در طی شب گرمای خود را به تدریج از دست می دهند بنابراین هر بار که در کیسه خواب گرم می شوید باید دقت داشته باشید که کیسه خواب کاملاً بسته باشد تا گرمای داخل آن خارج نشود.بدن در طی شب به علت کاهش فعالیت های فیزیکی سرد می شود لذا تا ساعت 3 بامداد بدن شما به تدریج سرد شده و امکان گرم شدن مجدد وجود ندارد. پس باید سعی کنید گرمای اولیه درون کیسه خواب حفظ شود.

8- اگر هنگام ورود به کیسه خواب احساس سرما بکنید این وضعیت ادامه خواهد داشت دقت کنید که بدنتان گرم شود و تا آن جا که ممکن است محیط عایق دمایی کیسه خواب را گرم کنید. در صورتی که موفق به این به کار نشدید باید تلاش کنید تا بدنتان گرما تولید کند مثلاً می توانید در داخل کیسه خواب نشسته و تمام کارهایی که سبب حرکت عضلات می شود انجام دهید تا به این وسیله بدنتان گرما تولید کند.

چگونه کیسه خواب پر خود را تمیز کنیم و بشویید:

فرض کنید کیسه خواب شما به خوبی عمل کرده و شما هم در تمام برنامه ها از آن استفاده کرده اید.حالا به علت کثرت استفاده بر اثر تعریق بدن و چربی که از آن خارج می شود و گل و خاک و غیره کثیف شده و وزن آن کمی افزایش یافته است از همه مهمتر بر اثر کثیف شدن اثر گرمادهی خود را مقداری از دست داده است.پس باید آن را شست و تمیز کرد.کیسه خواب پر را می توان در یک وان آب گرم با دست و به آرامی شست.البته روش های دیگری برای شست و شو وجود دارد ولی دارای هزینه بسیار بالایی است..این روش را چندین مرتبه تکرار کنید تا کیسه خواب به درستی تمیز شود.برای خشک کردن آن دقت کنید که یک کیسه پر خیس را مانند کیسه خواب الیاف مصنوعی هرگز از میان آب خارج نکنید ابتدا بگذارید آب آن به تدریج خارج شده و سپس آن را پهن کنید بلند کردن و آویزان کردن آن زمانی که هنوز آب آن خارج نشده سبب گسستن دوخت ها و جمع شدن پر ها در قسمت پائین کیسه خواب می شود. بنابراین شما پس از شستن کیسه خواب آن را پهن کرده و بگذارید آب آن به آرامی خارج شود. تاکید می کنم آن را پهن کنید و آن را آویزان نکنید.پس از خشک شدن هم پره های انباشته شده را با دست باز کنید و با تکان دادن کیسه خواب، پرها را در سطح کیسه خواب متعادل کنید.اگر شما درون کیسه خواب از ملحفه استفاده می کنید که توصیه می شود حتماً استفاده کنید.می توانید ملحفه را به کرات بشویید ضمن آن که این عمل آسان است و ملحفه خیلی سریع خشک می شود. با استفاده ملحفه،کیسه خواب به مدت طولانی تمیز باقی می ماند.

تهیه و تنظیم: امیر حسین شرافتی

کیسه خواب(کمیته آموزشی)

مطالب مشابه :

راهنمای خرید و نگهداری کیسه خواب

چادر - کیسه خواب - کفش

کیسه خواب

کیسه خواب(کمیته آموزشی)

کوه گشت

آنچه در مورد کیسه ی خواب باید بدانیم

marmot couloir کیسه خواب مارموت

نحوه ی شست و شوی کت پر یا کیسه خواب پر