شيوه هاي سنتي عيار سنجي طلا و نقره
فلزات گرانبها نسبت به درجه خلوصشان قيمت گذاري مي شوند و عيار سنجي در واقع تعيين ميزان خلوص اين فلزات است اين كار با كمك گرفتن از اسيدهاي قوي صورت ميگيرد و با توجه به اينكه واكنش طلا و نقره نسبت به يك اسيد متفاوت است لذا عيار سنجي آن دو نيز ازهم متفاوت خواهد بود اسيدهاي محك عموماً در بطري هاي شيشه اي كوچك نگهداري مي شوندكه انتهاي درپوش آنها يك ميله شيشه اي قرار دارد ميله را در مايع فرو مي برند با آن قطره اسيد را بر روي اثر طلا روي سنگ محك پخش مي كنند در عيار سنجي طلا زرگران از سنگ محك كه در واقع سنگ سياه رنگي به نام سنگ ليدي است اسبفاده مي كنند.
سنگ ليدي را كه براي اين منظور استفاده خواهد شد قبلاً به صورت كامل صيقل مي دهند.لذا صاف بودن سطح آن بسيار مهم است.اين سنگ بايد داري يك ساختار هموژن ريز دانه و فاقد تخلخل باشد هربار كه از سنگ محك براي عيار سنجي استفاده مي شود براي پاك كردن اثر خطوط طلا از سنگ و استفاده دوباره از آب و سپس يك پارچه نرم براي خشك كردن آن استفاده مي كنندجالب توجه است كه بدانيم هيچ ماده مصنوعي يا سنگ ديگري نتوانسته است جايگزين سنگ ليدي به عنوان سنگ محك باشد براي تعيين عيار طلا غير از سنگ محك نيازمند نمونه هاي بسيار كوچكي از طلا با عيارهاي گوناگون هستيم طوري كه عيار نمونه هاي ذكر شده كاملاً براي ما معين باشد در واقع تعيين عيار طلا در روش سنتي توسط مقايسه اثر رنگ طلا نمونه با رنگ طلاي مورد نظر براي عيار سنجي انجام ميگيرد ابتدا طلايي كه مي خواهيم عيار آن را مشخص كنيم با حرك رفت و برگشتي بر روي سنگ محك به صورت جزئي و ناچيز سايش مي دهيم طوري كه اثري ناچيز از طلا برروي سنگ محك باقي بماند سپس اثر نمونه هاي طلا با عيار معيني را در كنار اثر طلاي مورد نظر ايجاد كرده و با قطره اي از تيزاب سلطاني بر روي اين خطوط زرد رنگ و مقايسه تغيير رنگ آن ها از تشابه رنگ طلا با يكي از نمونه ها عيار آن را مشخص مي كنند بديهي است كه اطمينان از عيار نمونه مورد نظر بسيار ضروري است تيزاب سلطاني را از مخلوط سه قسمت حجمي اسيد كلريدريك و يك قسمت حجمي اسيد نيتريك در ست مي كنند طلا را با عيار 18-17-16و.... مشخص مي كنند .لازم ذكر است كه با وجود دستگاه عيار سنجي بسيار دقيق هنوز روش سنتي عيار سنجي كارايي خوبي داشته و زرگران هنگام خريد طلا جات قديمي از مشتري عموماً همين روش سنتي تست عيارانجام داده و خريد مي كند بايد به اين نكته توجه نمود كه غلظت اسيدي تيزاب سلطاني ميتواند متفاوت باشد و حتي با افرودن بازهايي چون نمك مي توان آن را كنترل كرد كه براي تعيين عيارهاي پايين تر از آن كمك مي گيرند . در يك قطعه طلا كه مي تواند انگشتر ،دستبند ،و... باشد لحيم استفاده شده براي پايين آوردن نقطه ذوب عيار پايين تري نسبت به خود قطعه طلا داشته و زرگران نيز وقتي طلاي 750 مشتري را به قصد ذوب مي خرند مبلغ آن را با 735 محاسبه مي كنند كه اين كار توسط يك تناسب رياضي محاسبه مي شود.مثلاً 20گرم طلاي مارك 750را موقع خريد از مشتري معادل 6/19 گرم طلاي 750 محاسبه مي كنند كه البته اين عرف بازار است و جاي اشكالي بر آن نيست در تعيين عيار نقره به روش سنتي نيازي به سنگ محك يا نمونه هاي نقره نيست مصنوعات نقره در بازار ايران با عيارهاي مختلف ساخته و عرضه مي شوند از آنجا كه نقره نسبت به طلا از قيمت بسيار پايين تري برخوردار است انتخاب عيار مورد نظر براي ساخت يك وسيله بسته به كاربرد آن وسيله دارد عيار نقره عموماً بصورت درصدي از 100 سنجيده مي شود. و با فزودن مس در وزن هاي مختلف عيارهاي متفاوتي ايجاد مي كند نقره خالص كه آن را با عيار 9/99 مي شناسند در بازار ايران عموماً بصورت ساچمه هاي نقره با نام هاي مشهدي ، مهندسي و لندني و در برخي موارد نيز به صورت قرص هايي كه حاصل ذوب در كوره هاي خاك شويي است عرضه مي شود كه اختلاف نام آن ها عموماً با يك تا دو درصد اختلاف در عيار از همديگر متمايز مي شوند نقره ساز ايراني نقره خالص را از بازار خريداري نموده و با افزودن مس به آن با توجه به وسيله اي كه مي خواهد بسازد عيار آن را تنظيم مي كند مصنوعات نقره در بازار ايران با عيارهاي 84-90-5/92 و در برخی موارد با عيار 100 عرضه مي شود هرچه عيار نقره بالاتر باشد استحكام آن در مقابل اكسيداسيون بالاتر است ليكن استحكام مكانيكي كمتري خواهد داشتضخامت مصنوعات نقره را عموماً 9/0 ميلي متر انتخاب مي كنند لذا در صورت انتخاب عيار خالص براي ساختن مصنوعات نقره براي افزايش استحكام مكانيكي مجبور به افزايش استحكام مكانيكي مجبور به افزايش ضخامت خواهيم بود كه متعاقباً وزن آن نيز افزايش خواهد يافت و آن افزايش هزينه را بدنبال خواهد داشت لذا براي جلوگيري از افزايش هزينه براي مشتري با افزودن مس و پايين آوردن عيار بر استحكام آن مي افزايند در اين صورت با كاهش هزينه به خاطر كاهش ضخامت و پايين بود عيار مواجه خواهيم بود كه مسلماً به نفع مشتري است مثلاً آينه و شمعدان عروس عموماً با عيار 84 و ضخامت 9/0 ميلي متر ساخته مي شود ولي گلدان هاي كاسكاري با برجسته كاري بسيار را عموماً با نقره خالص مي سازند د تعيين عيار اين نقره جات كافي است با يك سوهان يه گوش مقداري از سطح نقره را سائيده و يك قطره تيزات خالص روي آن پخش مي شود كه با توجه به رنگ آن ناحيه در واكنش با اسيد و از روي تجربه عيار نقره تعيين مي شود مثلاً نقره با عيار پايين تر از 84 داراي اثري با رنگ سبز متمايل به آبي خواهد شد در تشخيص عيار نقره با خلوص بالا تر تبحر بيشتري نياز است تا كنون كنترل عيار نقره در كشورمان بر عهده اتحاديه طلا سازان بوده ولي با توجه به گرايش زياد از سوي قشر مرفّه و حتي گرايش قشر خاصي از طبقه كارمند به خريد مصنوعات مصرفي نقره براي جهيزيه عروس و يا استفاده در مهماني ها و همچنين به علت افزايش و نوسان بالاي قيمت نقره در بورس جهاني در سالهاي اخير پیش بيني مي شود براي كنترل و نظارت بر كيفيت و قيمت آن اتحاديه يا سازمان جداگانه اي نياز باشد هرچه كنترل تناسب قيمت از ديد كيفيت محصول به علت فاكتورهايي چون نوع قلم زني، تعداد قطعات استفاده شده در آن ها، كيفيت ساخت فراواني تنوع مصنوعات كار بسيار مشكلي است كه تمامي اين مسائل به دليل حفظ و به كاربستن روش هاي دستي و سنتي زرگري در مصنوعات نقره و عرضه آن در قالب شي ئي هنري است .نقره سازي همچون طلا ماشيني نشده است ،لذا سازنده وسيله نقره ، تبحر و اعتبار آن ،ملاك اصلي ارزيابي خواهد بود و چنانچه اتحاديه اي در اين خصوص ايجاد شود ،نياز به يك تيم متخصص و مجرب در شاخه هاي گوناگون نقره سازي با هدف بهبود كيفيت و حفظ فلب سنتي و هنري در آن ،احساس مي شود.در حالي كه در مصنوعات طلا با چنين مشكلاتي روبرو نيستيم .چرا كه طلا سازي با تبديل از قالب هنري به صنعت طلا سازي كاملاً ماشيني شده و با وزن هاي بسيار كم و كيفيت بسيار بالا قابل عرضه بوده و تنوع محصولات در آن فقط در حيطه زينتي است.در حالي كه مصنوعات نقره مي توانند ظروف مصرفي نياز باشند و به دليل وزن بالاي اين محصولات و ايجاد تنوع براي فروشي سري كاري مقدور نبوده و امكان ماشيني شدن آن وجود ندارد،توجه به نكات در كنترل موثر محصول ،كمك بزرگي در افزايش انگيزه ،خلاقيت در اين قشر هنرمند براي حفظ و ارتقاي اين هنر خواهد بود كه جزئي از تاريخ اين سرزمين ما بوده و اداي ديني به تاريخ سازان اين صنعت هنري است.
مطالب مشابه :
صنایع دستی
درباره مخترع و مبتکر خاتم بین خاتم‌سازان و هنرمندان روایات انواع انگشتر نقره با نگین
شيوه هاي سنتي عيار سنجي طلا و نقره
طلا سکه نقره و تواند انگشتر بر عهده اتحاديه طلا سازان بوده ولي با توجه به
علی ولی الله یا ابابکر الصدیق روی انگشتر پیامبر ؟
پایگاه اسلامی دانش آموزی سادات - علی ولی الله یا ابابکر الصدیق روی انگشتر پیامبر ؟
ارزش مادی انگشتر حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام
من چهل انگشتر را عقل افسانه سازان درك (سوگند به خدا من از دنیایِ شما طلا و نقره
مینا کاری اصفهان
سازان فعلی به بازار عرضه می کنند عبارتست از گوشواره، گلوبند، انگشتر و نقره ای
حرف اول
بزرگانی که در اندیشه ی آنان همیشه جایی برای این آینده سازان که انگشتر طلایش را نقره
علی انگشتر خود را به سائل داد، امّا من
پرواز نقره حسن رضایی شیرخند آینده سازان علی انگشتر خود را به سائل داد، امّا
بازار صنایع دستی اصفهان را بشناسید + عکس
نقره سازی از جمله های تولیدی نقره سازان گلوبند، انگشتر، جعبه های بزرگ
انگشتر عقیق بهتر است یا دُرّ نجف؟/ چه چیزی روی انگشتر حک کنیم بهتر است؟
چه چیزی روی انگشتر حک انگشتر رسول خدا از جنس نقره بود و «محمد اموزشگاه رتبه سازان
برچسب :
انگشتر سازان نقره