گوگان یادگار پدرانم

گوگان یکی از شهرهای استان آذربایجان شرقی است که در فاصله ی ۶۰ کیلو متری جنوب غرب تبریز واقع است از توابع آذرشهر بوده و نوزدهمین شهر پر جمعیت استان در بین ۵۸ شهر می باشد نام آن در قدیم گاوگان بود که بعد ها به گوگان تغییر نام داد.

گوگان منطقه کوچکی است با روستاهای بسیار ،با باغ های سرسبزوبا صفا وبا کوههای بلند واستوار ورودخانه ای زیبا ،این شهر از یک طرف با دریای ارومیه واز طرفی با کوههای سهند همسایه است .شهری که خاکش بوی شهامت ورشادت می دهد رشادتی را که مدیون شهیدانش است .

باغ ها که دور تا دور گوگان را گرفته اند وآن را مانند نگینی در خود نگه داشته اند در بهار میزبان شکوفه ها هستند ودر تابستان میوه ها را به مهمانی فرا می خوانند از مهمترین میوه های این منطقه زرد آلو است که در اواخر تابستان درختان را ترک کرده ودر طبقچه هایی در کنار جاده جای می گیرند ،ودر اوایل پاییز یکی دیگر از محصولات مهم گوگان برداشت می شود که گردو است در این ده- بیست روز باغداران چوب های بلند ونازکی را که مخصوص این کار است را تهیه می کنند طریقه ی چیدن گردو به این گونه است که بزرگترها با آن چوبها، به شاخه های درختان می کوبند وگردو ها می افتند وکودکان به دنبال گردو در باغ می گردند به این کار "گردگان چالماق "می گویند ،واز دیگر محصولات معروفش گوجه فرنگی است که در فصل برداشت کوچک وبزرگ و زن وبچه در زمین ها مشغول چیدن آن می شوند .

اگر بخواهیم از دیدنی های آن بنویسیم می توانیم به ائل میدانی (شاه میدانی ) اشاره کنیم که در فصول بارانی سال دریاچه ای در میان خاک وکوه پدید می آید یا به سدی که در اطرافش باغ های سرسبزی وجود دارد ازاین منطقه رود خانه ای میگذرد که وقتی کوهها از برف هایشان خسته می شوند آنها را راهی این رود خانه میکنند واین رودخانه پر آب وخشمگین میشود ویکبار در سال 48 خشم خود را با سیلی که به طرف گوگان روانه کرد نشان داد که ویرانی های زیادی را به دنبال داشت ولی با همت مردم دوباره از اول وبهتر بازسازی شد .

اگر از نظر تاریخی به این منطقه بنگریم پی می بریم که جاده ابریشم از این جا گذشته بود ویا می توان به زیارتگاههایی چون زینب خاتون در کوهپایه ای در روستای دستجرد که در روز اربعین حسینی مردم در آنجا به عزاداری می پردازند ویا صدیقه خاتون در کوه شیشه ای که در گذشته وقتی کودکی از دنیا می رفت او رادر آنجا خاک می کردند .یا به مساجد قدیمی مانند مسجد جامع گوگان یا مسجد حضرت ابوالفضل (ع) اشاره کرد .

مثل بیشتر مناطق در گوگان نیز بازار هفتگی در روز پنچ شنبه ی هر هفته بر پا می شود که همه نوع اجناس در آنجا فروخته می شود (محصولات کشاورزی ،پوشاک ،فرش و...)ومردم خرید هفتگی خود را از این بازار می کنند .

مردم این منطقه مراسم جالبی دارند ،در ایام عید سفره ای پهن می کنند وانواع میوه وشیرینی وآجیل و... را در آن می چینند که اکثر شیرینی ها شیرینی خانگی است مثل :باقلوای گردو یا بادام ،نخودچی ،شیرینی زنجبیلی ،نان محلی (ماهی )،باسلوق ،حلوا(قدّی قوت)و... ومنتظر مهمان می نشینند در روزهای اول سال کوچکترها به دیدن بزرگترها می روند وبعداً بالعکس .عید دیدنی در این منطقه در همه اعیاد مذهبی نیز وجود دارد وفقط مختص عید نوروز نیست .

در ماه مبارک رمضان هم ابتدا بزرگترهای خانواده ها میزبان سفره های افطاری می شوند و هر سی روز ماه را در کنار هم ودر خانه یکی از اقوام افطار می کنند در این ایام نیز غذاهای مخصوص آن ماه را می گذارند مانند نان وپنیر وگردو ،آش ،دلمه ی برگ مو ،شامی وشیر برنج ،حلوا وخرما وزولبیا وبامیه .

در ایام محرم نیز مردم در قالب دسته ها ی سینه زنی وزنجیر زنی وکفن پوشان وتاختانی چالان در خیابان ها ومساجد عزاداری می کنند ومخصوصاً در روزهای عاشورا وتاسوعای حسینی هیئت ها از صبح تا شب مشغول عزاداری هستند ودر شب دسته ی شاه حسین به تعزیه خوانی می پردازد ومردم درمساجد خیرات می دهند وگوسفند قربانی می کنند و در بین دسته ها نان محلی وخرما وشیر شربت پخش می کنند.

یکی دیگر از مراسم مهم گوگان روز لیلةالرغایب است که همه بر سر خاک از دست رفته -گانشان میروند و در حق آنان خیرات می دهند.

وبالاخره به روزهای آخر سال و چهارشنبه سوری می رسیم در این روز در همه محله ها آتش روشن می کنند واین روز را جشن می گیرند ومادربزرگها برای فرزندانشان هدیه می فرستند در گوگان رسمی که در گذشته وجود داشت وامروزکمرنگ تر شده، توسط بچه های امروز دوباره رنگ می گیرد چون رسم "باجا سالادی " را که بچه ها از مادران وپدرانشان شنیده اند به جا می آورند ودستمال یا کیسه ای را در خانه همسایه ها وآشنا ها می برند ودر را زده و قایم می شوند صاحبخانه دستمال را بر داشته وچیزی در آن می گذارد مانند گردو وتخم مرغ رنگ کرده وکشمش وشکلات و... وپشت در می گذارد .

گوگان یادگار پدرانم

مطالب مشابه :

عکس هایی از عزاداری های قدیم گوگان

گوگان یادگار پدرانم

تاریخچه شهر گوگان

عکس های محرم 1391 گوگان

پیام رئیس شورای اسلامی شهر گوگان

اداره آموزش و پرورش گوگان و اینترنت