آموزش ترجمه عربی حرفه ای

آموزش ترجمه عربی حرفه ای و ترجمه حرفه ای عربی

پیش از ورود به بحث ترجمه، در ابتدا باید بدانیم که یک خبر چه اجزایی دارد:

1 ـ عنوان خبر (title) که پیش از شروع خبر می آید.

2 ـ لید (lead) که پاراگراف اول خبر را شامل می شود و خلاصه ای از آنچه رخ داده یا رخ خواهد داد، را بیان می نماید.

3 ـ تنه اصلی که جزئیات کامل یک خبر را بیان می دارد و بعد از لید می آید.

قیمت نفت از صد دلار گذشت ---- عنوان خبر

به گزارش منابع نفتی، قیمت نفت خام برنت دریای شمال، تحویل در ماه ژانویه امروز از مرز صد دلار گذشت. ----- لید خبر

آقای کاظم وزیری هامانه، وزیر نفت ایران در گفتگو با خبرگزاری ایرنا اعلام کرد که قیمت نفت خام برنت دریای شمال همچنان در حال افزایش است و در حال حاضر از مرز صد دلار گذشته است.

وی در پاسخ به پرسش خبرنگار ایرنا در مورد دلیل افزایش قیمت نفت خاطرنشان ساخت: "دلیل این افزایش را باید در تحولات سیاسی منطقه جستجو کرد. ---- تنه اصلی خبر

بعد از آشنایی با بخش های مختلف یک خبر به سراغ لید و چگونگی تنظیم آن می رویم. لیدها به چند دسته تقسیم می شوند و هر کدام بر یک فاکتور خاص تاکید دارند که می توان آنها را به صورت ذیل بر شمرد:

1 ـ لید who که با عامل یا فاعل خبر آغاز می شود. به مثال ذیل توجه کنید:

قصف الجناح العسکري لحرکة حماس ،مستوطنة اسدوروت بثلاثة صواریخ

شاخه نظامی حماس ، شهرک صهیونیست نشین اسدوروت را با سه موشک مورد حمله قرار دادند.

همان طور که در بالا مشاهده می کنید، فاعل خبر در اول آمده و به همین خاطر، لید نام who را به خود گرفته است. به مثال دیگری توجه کنید:

قال السید محمد خاتمی ، الرئیس الایراني السابق: نحن لا نرید الحرب

سید محمد خاتمی ، رئیس جمهور پیشین ایران گفت: ما به دنبال جنگ نیستیم.

2 ـ لید when به لیدی اطلاق می شود که با زمان شروع شده باشد.

به مثال ذیل توجه کنید:

أقیمت انتخابات مجلس الشوری الإسلامي صباح یوم الأربعاء في شتی مناطق ایران.

بامداد امروز چهارشنبه انتخابات مجلس شورای اسلامی ایران در سراسر نقاط این کشور برگزار شد.

عکس:حضور يك عروس و داماد در انتخابات هشتمين دوره مجلس شوراي اسلامي

همان طور که مشاهده می کنید، لید (یعنی چکیده تمام خبر) با زمان شروع می شود و از این رو، نام لید when بر آن اطلاق می شود.

به مثال دیگری توجه کنید:

جرت أمس الثلاثاء أضخم مناورة لقوات التعبئة (الباسیج) في محافظة خوزستان، جنوب غربي ایران تحت عنوان "ذوالفقار"

دیروز سه شنبه بزرگ ترین مانور نیروهای بسیج در استان خوزستان واقع در جنوب غرب ایران تحت عنوان "ذوالفقار" انجام شد.

3 ـ لید where به لیدی اطلاق می شود که با مکان وقوع خبر آغاز شود.

به مثال ذیل توجه کنید:

هاجمت القوات الصهیونیة مدينة غزه صباح اليوم .

شهر غزه بامداد امروز شاهد حملات وحشیانه نیروهای اشغالگر صهیونیست بود.

همان طوری که در بالا ملاحظه می کنید، لید خبر ما با مکان وقوع خبر آغاز شده و به همین خاطر برای تسمیه آن از عبارت لید where استفاده می نماییم.

به مثال دیگری توجه کنید:

التقی ايهود اولمرت، رئیس الوزراء الإسرائیلي امس الأحد بنظیره البریطاني في القدس المحتلة

شهرقدس اشغالی، دیروز یک شنبه شاهد دیدار ایهود اولمرت، نخست وزیر رژیم صهیونیستی با همتای انگلیسی اش بود.

4 ـ لید how به لیدی اطلاق می شود که با بیان حالت وقوع خبر آغاز می شود.

به مثال ذیل توجه کنید:

دفن جثمان الشهید محمد الدره بین هم و حزن عمیقین

در میان اندوه و حزن عمیق حاضران، پیکر پاک شهید محمد الدره به خاک سپرده شد.

همان طور که ملاحظه کردید، لید فوق با بیان حالت وقوع خبر آغاز شد و به همین خاطر برای تسمیه اش از عبارت لید how استفاده می کنند.

به مثال دیگری توجه کنید:

أقیمت انتخابات مجلس الشوری الإسلامي صباح یوم الأربعاء في شتی مناطق ایران بحضور شعبي واسع

با حضور گسترده ملت همیشه در صحنه ایران، انتخابات مجلس شورای اسلامی بامداد امروز چهارشنبه در مناطق مختلف این کشور برگزار شد.

5 ـ لید why به لیدی اطلاق می شود که با بیان علت وقوع خبر آغاز می گردد.

به مثال ذیل توجه فرمایید:

قصفت کتائب القسام، الذراع العسکري لحرکة المقاومة الإسلامیة "حماس" صباح الیوم مستوطنة "ناحل عوز" بصواریخ و جاءت تلک العملیة ردا اجراءات الکیان الصهیوني الإجرامي

در پاسخ به اقدامات وحشیانه رژیم جنایتکار صهیونیستی ، شاخه نظامی حماس بامداد امروز شهرک صهیونیست نشین ناحل اوز را با موشک مورد حمله قرار داد.

همان طور که ملاحظه می فرمایید، لید فوق با بیان علت وقوع خبر آغاز شده و از این رو، برای تسمیه آن از عبارت لید whyاستفاده می کنند.

به مثال دیگری توجه کنید:

أعلنت حماس جهوزیتها للحوار مع حرکة فتح و ذلک حرصا علی وحدة الصف الفلسطیني

به منظور حفظ وحدت و همبستگی ملی ؛ جنبش حماس آمادگی خود را برای گفتگو با جنبش فتح اعلام کرد.

تمرین: لید ذیل را با تکیه بر پنج عنصر who، when، where، how، why ترجمه کنید.

رفضا لتقریر وکالة الطاقة الذریة الدولية حول نشاطات ایران النوویة ؛ قال بوش، الرئیس الإمریکي الحالي صباح الیوم في العاصمة الدنمرکیة في حالة کان الغضب علیه بادیا: هذا التقریر لا نقبل به

جرج بوش که در کپنهاک به سرمی برد، بامداد امروز به منظور اعلام مخالفت خود با گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی در مورد فعالیت های صلح آمیز هسته ای ایران، در حالی که خشم در چهره اش نمایان بود، گفت: "ما این گزارش را نمی پذیریم."

لید who : جرج بوش ....

لید why : به منظور اعلام مخالفت خود با گزارش ...

لید where : کپنهاک، پایتخت دانمارک ...

لید when : بامداد امروز ...

لید how : در حالی که خشم در چهره اش نمایان بود ...

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

درس دوم

بحث بعدی ما بر سر بیگانگی زدایی از لید است. شاید بپرسید که مفهوم این واژه چیست؟ در جواب به این پرسش باید گفت که بیگانگی زدایی به معنای حذف هر گونه عنصر بیگانه از ساخت لید است یعنی نباید عنصر ناشناس در لید ذکر شود.

به مثال ذیل توجه کنید: اغتیل حسن عباس محمد بید بعض مرتزقة الکیان الصهیوني :

( حسن عباس محمد به دست مزدوران رژیم اشغالگر قدس ترور شد. )

اگر یک خواننده ایرانی زبان، عبارت فوق را بشنود چون واژه حسن عباس محمد برایش ناشناس است از ادامه خبر می گریزد ؛ ولی اگر شما به جای نام مذکور، ازمنصب وی یعنی وزیر امور خارجه اسبق فلسطین یاد کنید، مطمئنا مسئله حائز اهمیت می شود و ارزش خواندن را دارد.

بیگانگی زدایی در چندین عنصر اجرا می شود:

1 ـ عنصر فاعل (شخص) : یعنی اینکه باید فاعل یا شخصی که نامش در لید می آید، بیگانه نباشد. برای دست یابی به چنین مقصودی باید بر اساس جدول ذیل عمل کنید:

اسم	منصب	انتخاب
غیر مشهور	مشهور	منصب
مشهور	غیر مشهور	اسم
مشهور	مشهور	اختیاری
غیر مشهور	غیر مشهور	صفت عام

در حالت شماره یک : شما با فردی رو به رو هستید که اسمش مشهور نیست ؛ ولی منصبش مشهور است. به عنوان نمونه اگر در لید چنین داشتید: (دافع السید جان جون جین، وزیر الخارجیة الصیني عن مواقف الرئیس العراقي) شما نباید در ترجمه از نام آقای "جان جون جین" استفاده کنید ؛ زیرا اگر چنین کنید، دیگر خبر شما قاعده بیگانگی زدایی را رعایت نکرده و از لحاظ خبری فاقد هر گونه ارزش است.

مثال: دعا لافروف، وزیر الخارجیة الروسي إلی مشارکة ایران في حل الأزمات الإقلیمیة و الدولیة

شما در اینجا اگر نام آقای لاوروف را ذکر کنید، ممکن است تعداد زیادی از خوانندگان با نام وی آشنایی نداشته باشند ؛ یعنی ما فرمول شماره یک رو به رو هستیم و باید به جای نام آقای "لاوروف" از منصب ایشان که تصدی وزارت خارجه روسیه است، استفاده نماییم و جمله را این چنین ترجمه کنیم: وزیر امور خارجه روسیه خواستار مشارکت ایران در حل بحران های منطقه ای و بین المللی شد.

در حالت شماره دو : شما با فردی رو به رو هستید که نامش مشهور ؛ ولی منصبش از هیچ اهمیتی برخوردار نیست. به عنوان نمونه اگر در یک لید نام آقای الهی قمشه ای در کنار منصبش یعنی استادی دانشگاه آمده بود، شما باید نام ایشان را ذکر کنید.

مثال: أکد السید "سید حسین الهی قمشه ای"، استاذ بجامعة طهران علی ضرورة تغیر رؤیة الناس إلی الأدب

شما در اینجا با فردی رو به رو هستید که نامش در مقایسه با منصبش از اهمیت بیشتری برخورد می باشد. پس باید بر اساس قاعده دوم عمل کنید و جمله را اینچنین ترجمه نمایید: سید حسین الهی قمشه ای ، بر ضرورت تغییر نگرش مردم به ادبیات تاکید کرد.

در حالت شماره سه: شما در لیدتان فردی را دارید که هم نام و هم منصبش از شهرت کافی برخوردار است. به عنوان نمونه: آقای دکتر احمدی نژاد، ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران از مواضع هوگو چاوز حمایت کرد. در این مثال شما با شخصی رو به رو هستید که هم نام و هم منصبش از اهمیت کافی برخوردار است و در چنین حالتی شما مختارید بر حسب علاقه هر کدام را که خواستید، ذکر نمایید.

مثال: غادر السید بان کي مون، الأمین العام للأمم المتحدة ایران متجها نحو السعودیة:

شما می توانید عبارت فوق را به این دو صورت ترجمه کنید:

1 ـ آقای بان کی مون تهران را به مقصد ریاض ترک گفت.

2 ـ دبیر کل سازمان ملل متحد تهران را به مقصد ریاض ترک گفت.

در حالت شماره چهار: شما در لیدتان با فردی رو به رو هستید که نه اسم و نه منصبش از اهمیت شایانی برخوردار است که در اینجا از صفت عام استفاده می کنید. به عنوان نمونه آقای محمد جانبخش، از بقالان خیابان ولی عصر تهران زنش را به ضرب گلوله کشت. نه نام و نه منصب فرد مذکور حائز اهمیت نمی باشد و باید از صفت عام برای این فرد استفاده کنید و بگوییم: یک شهروند تهرانی ـ یک کاسبکار ایرانی.

مثال: "انتحر السید حسین فرزادنیا، احد العاملین في شرکة محلية إثر عدم استلام راتبه بمدة شهرین"

شما در اینجا با فردی رو به رو هستید که نه اسم و نه منصبش اهمیت ندارد و از این رو از صفت عام برای وی استفاده می کنیم و می نویسیم: "یک کارگر ایرانی به خاطر عدم دریافت دو ماه حقوق ماهیانه اش خودکشی کرد."

*** شایان ذکر است که شما فرمول فوق را فقط در لید استفاده می کنید ؛ ولی در ادامه خبر می توانید نام خود فرد را نیز بیاورید. به فرم های زیر نگاه کنید:

وزیر امور خارجه روسیه با آقای متکی دیدار کرد.

آقای لاوروف در این دیدار گفت.

همتای روسی آقای دکتر متکی افزود.

این مقام روس خاطرنشان ساخت.

وی تاکید کرد.

سید حسین الهی قمشه ای گفت.

این استاد برجسته دانشگاه افزود.

فرزند مترجم بزرگ قرآن تاکید کرد.

این چهره ماندگار کشور خاطرنشان ساخت.

وی اظهار داشت.

دبیر کل سازمان ملل تهران را ترک گفت.

بان کی مون اظهار داشت.

این مقام بین المللی گفت.

جانشین کوفی عنان در سازمان ملل خاطرنشان ساخت.

وی تاکید کرد.

یک کارگر ایرانی فلان کار را انجام داد.

آقای حسین فرزاد نیا این کار را به خاطر فلان انجام داد.

وی که در یک شرکت ایرانی فعالیت می کند، گفت.

2ـ عنصر مکان : یعنی اینکه نام مکانی که در لید ذکر می شود، باید برای خواننده کاملا روشن باشد. یعنی شما اگر نام محلی را در جزیره واق واق بگویید، دیگر به خاطر عدم آشنایی خواننده با مکان مذکور در لید، خبر شما فاقد اهمیت است. به عنوان نمونه اگر این خبر را داشتید که بر اثر انفجار یک بمب در بعقوبه واقع در شمال بغداد سه عراقی کشته شدند، شما برای بیگانگی زدایی باید از واژه منطقه ای درشمال بغداد استفاده کنید.

مثال: أغتیل السید شیخ مهدی عطار، القیادي في حزب الدعوة الإسلامیة قبل قلیل في منطقة لطیفة جنوب العاصمة بغداد .

در هنگام اجرای قاعده بیگانگی زدایی از عنصر مکان، باید نام "منطقه لطیفه" که برای خوانندگان نامفهوم و گنگ است، حذف شده و به جای آن از واژه مانوس استفاده کنیم و عبارت فوق را این چنین ترجمه کنیم: لحظاتی پیش، یکی از رهبران حزب دعوت اسلامی در جنوب بغداد ترور شد.

3 ـ عنصر زمان: یعنی اینکه زمان مطرح شده در خبر نباید برای خواننده گنگ باشد. به عنوان نمونه اگر خبری در مورد دیدار آقای متکی با همتای روسی اش داشتیم ولی آن تاریخ میلادی بود، باید تاریخ را به هجری شمسی تبدیل کنیم یعنی اگر تاریخ به تقویم میلادی یا هجری قمری بود باید به هجری شمسی تبدیل شود و همان طور که می دانید برخی کشورها همچون اتیوپی تقویم محلی دارند که سیزده ماهه است و برای همه دنیا قابل فهم نیست ؛ پس در اینجاست که باید بیگانگی زدایی صورت گیرد.

مثال: اطلق حزب الله اللبناني ثلاثة صواریخ تجاه المستوطنات الصهیونیة الواقعة شمالي الأراضی المحتلة عام 48 في 5/4/2008

حزب الله لبنان در هفدهم فروردین 1387، شهرک های صهیونیست نشین واقع در شمال اراضی اشغالی 48 را با شلیک سه موشک هدف قرار داد.

درس سوم

مد نظر قرار دادن باورهای سیاسی و دینی

یکی دیگر از مسائلی که باید هنگام ترجمه مد نظر قرار داد، مسئله باورهای سیاسی و دینی خوانندگان است. به عنوان نمونه، به عبارات ذیل توجه کنید:

1 ـ قتل جندي اسرائیلي جراء اصابته برصاص مسلح فلسطیني:

در ترجمه جمله شماره یک، به جای اینکه بگویید "یک سرباز اسرائیلی هدف گلوله یک فرد مسلح فلسطینی قرار گرفت و کشته شد"

باید از عبارت ذیل استفاده کنید: "یک سرباز صهیونیست هدف گلوله یک مبارز فلسطینی قرار گرفت و به هلاکت رسید."

یعنی شما چون اسرائیل را به عنوان یک کشور و یک رژیم مشروع نمی شناسید، به جای اسرائیلی از واژه صهیونیستی استفاده می کنید. در گام بعد شما چون به جای یک فرد مسلح فلسطینی، از واژه یک مبارز فلسطینی استفاده می کنید ؛ زیرا اقدام این فرد در مبارزه با صهیونیست ها اقدامی مبارزاتی است، به دیگر سخن شما جنبه ای مثبت به فعالیت فرد فلسطینی مذکور می دهید. در گام سوم، شما به جای کشته شد، از واژه "به هلاکت رسید" استفاده می کنید ؛ زیرا معتقدید که رژیم اشغالگر قدس دشمن شماست و مرگ هر کدام از آنها به معنای هلاکت شان است، یعنی شما در مورد مرگ دشمنان تان از واژه «به هلاکت رسید» استفاده می نمایید.

2 ـ قتل مسلح فلسطیني جراء اصابته برصاص جندي اسرائیلي:

در ترجمه جمله شماره دو، به جای اینکه بگویید: "یک فرد مسلح فلسطینی هدف گلوله سربازی اسرائیلی قرار گرفت و کشته شد."

باید از عبارت ذیل استفاده کنید: "یک مبارز فلسطینی هدف گلوله یک سرباز صهیونیستی قرار گرفت و به شهادت رسید."

همان طور که می بینید ما به جای واژه یک فرد مسلح، از واژه یک مبارز استفاده کردیم و به جای واژه اسرائیلی از واژه صهیونیستی استفاده کردیم و سپس در ترجمه «قتل مسلح فلسطیني" فاکتورهای دینی را در نظر گرفتیم و برای مرگ این فرد، از عبارت "به شهادت رسید" استفاده نمودیم. پس همان گونه که می بینید فاکتورهای دینی نیز در ترجمه دخیل هستند.

3 ـ قتل 14 أفغانیا أمس جراء غارات مقاتلات قوات التحالف:

در ترجمه جمله شماره سه، به جای اینکه بگویید: "14 افغانی روز گذشته در حملات هوایی جنگنده های نیروهای ائتلافی کشته شدند."

باید از این عبارت استفاده کنید: "14 افغانی روز گذشته در حملات هوایی جنگنده های نیروهای اشغالگر کشته شدند."

همان طور که می بینید در این عبارت به جای نیروهای ائتلافی، از واژه نیروهای اشغالگر استفاده کردیم ؛ زیرا در نگاه ما، حضور نیروهای آمریکایی در افغانستان غیر قانونی و نامشروع است و باید در توصیف آنها از واژه اشغالگر استفاده کنیم. ضمنا اگر واژه قوات التحالف داخل خبری در مورد عراق دیدید نیز باید از واژه اشغالگر استفاده کنید.

درس چهارم

قاعده تنظیم لید بر اساس نظام (ARRANGE BY IMPORTANCE)

قاعده تنظیم لید بر اساس نظام مذکور بدان معنا است که شما داده های خود را بر حسب اهمیت چینش نمایید. به عنوان مثال اگر ماجرایی اتفاق افتاده که با کشته شدن چند نفر و ویران شدن چند خانه همراه بوده است، شما در چینش اطلاعات موجود در خبر باید ابتدا به کشته شدن افراد اشاره نمایید و بعد از آن به سراغ ویران شدن خانه ها، آواره شدن افراد و دیگر موارد اشاره کنید. اگر خبری دارای عناصر ذیل بود، چینش آن بر اساس جدول ذیل می باشد:

1 ـ ده نفر زخمی

2 ـ بیست نفر بازداشت

3 ـ تخریب خانه

4 ـ ضرب و شتم افراد

5 ـ منع آمد و شد

6 ـ بیست نفر کشته

بیست نفر کشته	A
ده نفر زخمی	B
ضرب و شتم افراد	C
بیست نفر بازداشت	D
تخریب خانه	E
منع آمد و شد	F

به عنوان نمونه به خبر ذیل توجه کنید:

اقتحمت القوات الصهیونیة مدینة غزه صباح الیوم و قتلت سبعة اشخاص و أصابت خمسین آخرین.

در عبارت ذیل چندین مورد اطلاعات دارید که اگر بخواهید بر اساس نظام ABI آن را تنظیم کنید، باید به صورت ذیل عمل کنید:

به شهادت رسیدن هفت فلسطینی و زخمی شدن 50 تن دیگر نتیجه حملات وحشیانه بامداد امروز اشغالگران قدس به شهر غزه بود.

قاعده جمع اعداد در خبر

بر اساس قاعده جمع اعداد در خبر، شما می توانید ارقامی که در خبر دارید، در صورت امکان جمع کنید. به عنوان نمونه اگر در حمله کشور شما به دشمن، اگر ده نفر به هلاکت رسیدند و صد نفر زخمی شدند، شما می توانید این دو عدد را با هم جمع کنید و بگویید: هلاکت و زخمی شدن صد و ده نظامی صهیونیست، نتیجه حمله قهرمانانه کشور ما به مواضع اشغالگران بود.

از دیگر نمونه ها می توان به این خبر اشاره کرد: در حمله اشغالگران قدس به شهر غزه بیست شهروند فلسطینی کشته و چهل نفر زخمی شدند.

شما در ترجمه خبر بالا می توانید از قاعده جمع استفاده کرده و بگویید: شصت شهید و زخمی نتیجه حملات اشغالگران قدس به شهر غزه بود.

هدف از جمع اعداد چیست: شما در خبر فوق با جمع کردن دو عدد می توانید (در شماره یک) قدرت خود را ـ بدون آنکه هیچ دروغی بگویید ـ به نمایش بگذارید و (در شماره دو) ماهیت ددمنشانه دشمن را مشخص کنید، البته بدون آنکه هیچ گونه دروغی بگویید.

قصفت کتائب القسام مستوطنة اسدوروت بصواریخ و أدت هذه العملیة إلی قتل 3 صهاینة و إصابة أربعین أخرین

اگر بخواهیم بر اساس نظام ABI و قاعده جمع ترجمه کنیم، باید بگوییم:

به هلاکت رسیدن و زخمی شدن 43 صهیونیست نتیجه حملات موشکی شاخه نظامی حماس به شهرکی صهیونیست نشین در جنوب مناطق اشغالی 48 بود.

همان طور که در مثال بالا مشاهده می کنید، ما دو عدد سه و چهل را با هم جمع کردیم تا موفقیت ها هر چه بیشتر نمود پیدا کند. ضمنا در ترجمه خبر بالا از قاعده بیگانگی زدایی نیز استفاده شد. به عنوان نمونه ما از واژه کتائب القسام (گردان های شهید عزالدین القسام) استفاده نکردیم و به جای آن از نام واضح تری یعنی (شاخه نظامی حماس) استفاده نمودیم ؛ زیرا حماس برای افراد از شهرت بیشتری برخوردار است. ضمنا به جای شهرک صهیونیست نشین اسدوروت که برای ما از وضوح کمتری برخوردار است، از واژه شهرکی صهیونیست نشین در جنوب مناطق اشغالی 48 (اسرائیل) استفاده کردیم.

سوال : رعایت قاعده ABI در خبری که نقل قول یکی از مقامات است، چگونه می باشد؟

در پاسخ باید بگویم که خود قول و گفته آن فرد که البته باید شایان اهمیت نیز باشد، در اول عبارت بیاید و بقیه اطلاعات در پاراگراف بعدی ذکر شود. برای روشن تر شدن مسئله به خبر ذیل توجه کنید:

قال رئیس منظمة الصحة الدولية ردا علی سوال طرحه مراسل "بی.بی.سی" حول عدد المصابین بنقص المناعة المکتسبة في الشرق الأوسط: ارتفع عدد هؤلاء إلی ملیون شخص.

در ترجمه عادی عبارت مذکور می نویسید که (رئیس سازمان جهانی بهداشت در پاسخ به پرسش خبرنگار بی.بی.سی در خصوص شمار افراد مبتلا به ویروس اچ. آی. وی در خاورمیانه گفت: "تعداد این افراد به یک میلیون نفر رسیده است.")

ولی در ترجمه ای که بر اساس نظام ABI باشد، شما باید عبارت وی که البته مهم نیز می باشد، را در گام اول ترجمه و بقیه اطلاعات را در پاراگراف بعدی بیاورید. به ترجمه ذیل دقت کنید:

"شمار افراد مبتلا به ویروس اچ. آی. وی در خاورمیانه به سقف یک میلیون نفر رسیده است."

این پاسخی بود که رئیس سازمان جهانی بهداشت به خبرنگار بی. بی. سی در خصوص شمار افراد مبتلا به ویروس اچ. آی. وی در خاورمیانه داد.

پس در یک جمع بندی کلی باید گفت که در تنظیم خبری که از نوع نقل قول می باشد، ذکر قول در اول کلام ضروری است و بعد اطلاعات کم اهمیت تر می آید. ضمنا در هر خبری باید مهم ترین اطلاعات را بیرون کشید و در لید قرار داد و بعد اطلاعات کم اهمیت تر را قرار داد. به مثالی دیگر توجه کنید:

قال هوغو تشاوز ردا علی سوال طرحه مراسل ایرنا حول امکانیة نشوب الحرب بین آمریکا و ایران: "ما لم تتخلص آمریکا من مستنقع العراق فإنها لن تستطیع الهجوم علی ایران"

ترجمه این عبارت بر اساس سیستم ABI چنین می شود:

"تا زمانی که آمریکا از باتلاق عراق رهایی نیافته است، هرگز نمی تواند به ایران حمله کند."

این پاسخی بود که هوگو چاوز در پاسخ به پرسش خبرنگار ایرنا در مورد احتمال بروز جنگ میان ایران و آمریکا داد.

درس پنجم

قاعده combination و separation

در این جلسه می خواهیم با دو قاعده جدید در ترجمه خبر آشنا شویم که یکی از آنها با نام combination یعنی ادغام و دیگری با نام separation یعنی تفکیک شناخته می شوند. برای تبیین بیشتر مسئله باید بگویم که یک لید خبری عربی ممکن است از چندین جمله به هم پیوسته تشکیل شده باشد که حاوی اطلاعاتی در مورد یک موضوع خاص است و این جملات با عبارت های حالیه همچون مضیفا، موکدا و ... به هم پیوند می خورد که شما در زبان فارسی نمی توانید این همه جمله را به هم وصل کنید ؛ بلکه باید حداقل در یک جا این جمله را قطع و از جای دیگر یک جمله جدید را آغاز کنید.

در عملیات ادغام شما دو جمله مختلف را با هم وصل می کنید ؛ ولی در عملیات تفکیک چندین جمله متصل به هم را جدا می نمایید.

قاعده combination

بعد از توضیحات کلی که در بالا ذکر شد، به صورت دقیق تر به این دو قاعده می پردازیم. در قاعده COM (به منظور سهولت امر از این واژه استفاده می نماییم) شما دو جمله را با ساخت هایی خاص به هم وصل می کنید. یعنی در واقع یک PART واحد دارید که از یک فاعل و دو فعل تشکیل شده است. به فرم های ذیل که برای این قاعده طراحی شده است، دقت نمایید:

.......... با تاکید بر ............. گفت:
.......... با اشاره به .......... گفت:
.........با بیان این مطلب که ............ گفت:
........ با خاطرنشان ساختن این مطلب که ........... گفت:
........ با ابراز این مطلب که .................... گفت:
........ با تصریح این مطلب که ....................... گفت:

ولی در زبان عربی از ساختارهایی همچون قال / مضیفا / مشیرا / قائلا / مصرحا / موکدا استفاده می نماییم.

أعلن صفر علی اسلامیان مسئول في وزارة الخارجیة الإیرانیة أن ایران و فنزویلا و بولیفا لیسوا بصدد تشکیل تکتل ضد الولایات المتحدة و ان هذه الدول الثلاث ترید المحافظة علی إستقلالها.

اگر از فرمول های COM استفاده نمایید، ترجمه عبارت را اینچنین می یابید: (یکی از مسئولان وزارت خارجه ایران با تاکید بر اینکه ایران، ونزوئلا و بولیوی در صدد تشکیل ائتلاف ضد آمریکایی نیستند، گفت: این سه کشور خواستار محافظت از استقلال خویش هستند.)

البته باید در اینجا این نکته را خاطرنشان ساخت که شما به جای گفت، می توانید از واژگانی همچون افزود، خاطرنشان ساخت، عنوان داشت، یادآور شد و ... استفاده نمایید. در اینجا مهم ایجاد یک پارت متشکل از یک فاعل و دو فعل است ؛ یعنی دو فعل در شکم یک جمله قرار می گیرد.

ضمنا باید گفت که عملیات COM تنها مربوط به خبرهای نقل قول نیست ؛ بلکه شما در هر خبر دیگری نیز می توانید این نوع ادغام را انجام دهید و دو مطلب را در قالب یک جمله بیان نمایید.

به مثال ذیل توجه کنید:

ألقت قوات الشرطة العراقیة الیوم القبض علی قتلة الشیخ مهدی العطار، القیادي في حزب الدعوة الإسلامیة و الذي اغتیل قبل نحو اسبوعین في منطقة اللطیفیة جنوب العاصمة بغداد.

اگر از قاعده COM استفاده کنید، ترجمه شما به این صورت خواهد بود: (نیروهای پلیس عراق امروز موفق به دستگیری عاملان ترور شیخ مهدی عطار، یکی از رهبران حزب دعوت اسلامی که دو هفته قبل در منطقه ای در جنوب بغداد ترور شده بود، گشتند.)

* توجه داشته باشید که باید از تمام تلاش خود برای بیگانگی زدایی استفاده نمایید و فاکتورهای مجهول را به کار نبرید.

قاعده separation

شما با استفاده از این قاعده می توانید یک جمله عربی که از چندین عنصر و چندین نوع اطلاعات مختلف تشکیل شده است، را بشکنید و آن را به جملاتی در فارسی مبدل سازید که از نظر طول قابل قبول هستند.

همان طور که شما دوستان عزیز مطلع هستید، زبان فارسی در طول جملات با زبان عربی قابل مقایسه نیست ؛ زیرا زبان شیرین پارسی جملاتی با درازای فراوان را نمی پذیرد و حالتی عکس آن بر زبان عربی حاکم است. در عملیات sep شما با دو بخش یا همان part رو به رو هستید که هر کدام از یک فاعل و فعل جداگانه تشکیل شده است و با یک نقطه (دات) از هم جدا می شوند. به فرم ذیل توجه کنید:

Part 1 part 2

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ . ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

Subject + ver Subject + verb

مثال:

أعلن صفر علی اسلامیان، مسئول في وزارة الخارجیة الإیرانیة أن ایران و فنزوئلا و بولیفیا لیسوا بصدد تشکیل تکتل ضد الولایات المتحدة و إن هذه الدول الثلاث ترید المحافظة علی إستقلالها.

ترجمه بر اساس قاعده sep : (یکی از مسئولان عالی رتبه وزارت خارجه ایران اعلام کرد که تهران، ونزوئلا و بولیوی در صدد تشکیل ائتلاف ضد آمریکایی نیستند.) * (وی افزود که این سه کشور تنها در پی محافظت از استقلال خویش هستند.)

به یک مثال دیگر توجه کنید:

قال السید احمدي نجاد في هامش مؤتمر الوحدة الإسلامیة الذي بدأ عمله قبل ثلاثة أیام بمشارکة روساء و قادة الدول الإسلامیة في العاصمة الترکیة: نحن نرید أن یتوحد المسلمون في سبیل إنقاذ الشعب الفلسطیني العزل من براثن العدو الإسرائیلي.

اگر بخواهید این جمله را ترجمه کنید و تمامی اطلاعات مربوط به برگزاری کنفرانس را در آن بگنجاید، جمله شما بسیار طولانی خواهد شد، بنابراین از عملیات فوق الذکر استفاده می کنیم و اطلاعات مربوط به کنفرانس را تفکیک می نماییم:

رئیس جمهور منتخب ملت ایران در حاشیه کنفرانس وحدت اسلامی تاکید کرد: "ما از مسلمانان می خواهیم که در راه نجات ملت فلسطین از چنگال دشمن صهیونیستی متحد شوند."

کنفرانس وحدت اسلامی که با حضور روسا و رهبران کشورهای اسلامی در آنکارا در حال برگزاری است، کار خود را سه روز پیش 3/4/1386 آغاز کرده است.

فراموش نکنید که ابهامات مربوط به تاریخ نیز باید برطرف شد یعنی اینکه خواننده بداند که تاریخ مورد نظر شما چه زمانی می باشد.

به مثالی دیگر توجه کنید:

ألقت قوات الشرطة العراقية الیوم القبض علی قتلة الشیخ مهدی العطار القیادي في حزب الدعوة الإسلامیة و الذي أغتیل قبل نحو أسبوعين في منطقة اللطیفة جنوب العاصمة بغداد.

(نیروهای پلیس عراق امروز موفق به دستگیری عاملان ترور شیخ مهدی عطار، یکی از رهبران حزب دعوت اسلامی شدند.) * (وی دو هفته قبل در منطقه ای در جنوب بغداد ترور شد.)

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

درس ششم

قاعده source of reportation

بحث این هفته ما در مورد sor است كه مخفف عبارت source of reportation یعنی منبع گزارش است. شما منبع گزارش تان هر چه که باشد و در متن اصلی در هر قسمتی که باشد، باید در اول کلام ذکر شود. انواع مختلف منابع را در ذیل مشاهده می کنید:

المصادر الطبیة: منابع پزشکی

المصادر المقربة من السید أحمدي نجاد: منابع نزدیک به آقای دکتر احمدی نژاد، رئیس جمهور ایران

المصادر الأمنیة: منابع امنیتی

المصادر العسکریة: منابع نظامی

المصادر في مستشفی ...: منابع بیمارستانی

شهود عیان: شاهدان عینی

المصادر الإعلامیة: منابع اطلاع رسانی

مثال:

قتل وزیر الصناعة و النائب اللبناني بیار الجمیل أمس الثلاثاء في بیروت في عملیات أغتیال مریبة علی ما أفاد مصدر أمني.

همان طور که می بیند منبع یا همان sorخبر شما در آخر آمده است ؛ ولی در ترجمه درست این است که شما منبع خبرتان در اول ذکر شود و بعد از عبارت "به گزارش" بیاید. به ترجمه عبارت ذیل توجه کنید:

به گزارش یک منبع امنیتی، وزیر صنایع و نماینده پارلمان لبنان دیروز سه شنبه در بیروت در یک عملیات تروریستی مشکوک کشته شد.

در ترجمه عبارت فوق همان گونه که می بینید، منبع در ابتدا آمده است ؛ ضمن آنکه قاعده بیگانگی زدایی نیز در مورد آن رعایت شده و اسم شخص که برای ایرانیان ناشناس می باشد، ذکر نگشته است.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

درس هفتم

قاعده precedency

قاعده precedency به معنای ذکر پیشینه یا سابقه خبر است. به طور مثال ممکن است که بوش اهانتی به ملت سرافراز ایران کرده باشد و آقای دکتر احمدی نژاد به عنوان نماینده ملت ایران، به این اظهارات واکنش نشان دهد و بگوید که اظهارات روز چهارشنبه رئیس جمهور آمریکا نشان از دشمنی و خصومت وی با ملت ایران دارد. اگر کسی از محتوای اظهارات روز چهارشنبه بوش بی خبر باشد، دیگر تمام خبر برای او گنگ است. پس در یک جمع بندی می توان گفت که استفاده از این قاعده برای بیان این دو هدف است:

1 ـ آیا این اتفاق پیش از این نیز رخ داده است؟

2 ـ اتفاقی که این خبر جدید حولش می چرخد، چیست؟

به مثال ذیل توجه کنید:

وصف السید أحمدی نجاد تصریحات بوش الأخیرة حول الملف النووة بالغبية. قال بوش أمس في حدیثه مع الجزیرة أن طهران تحاول لإنتاج القنبلة النوویة.

همان طور که مشاهده می کنید، مطالب مشابه :

آموزش ترجمه عربی حرفه ای

آموزش ترجمه عربی حرفه ای

حذف 100 درصد سایت های تبلیغاتی در گوگل

ترجمه اشتراکات لفظی در افعال فارسی و عربی

نظر سنجی گوگل برای خلیج فارس یا خلیج عربی

ترجمه لغات درس صحف عربی1

مترجم عربی حرفه ای