چالش کنونی جمعیّت، مشکلات جوانان 20 تا 35 ساله است
جمعیّت، ابعادی نظیر روندها، آهنگ رشد جمعیّت، ساختار سنّی و جنسی جمعیّت و مؤلّفه‌های شکل‌دهنده‌ی پویایی‌های جمعیّتی هم نظیر ازدواج و باروری، مرگومیر و مهاجرت نیز باید مورد توجّه باشد. میرزایی ادامه داد: البتّه، فراتر از موضوع جمعیّتی محض، هر آن‌چه که در تأثیر و تأثّر با جمعیّت است نیز باید ذهن جمعیّت‌شناسان را به خود مشغول کند. مسایل آموزش، بهداشت، مسکن، اشتغال و نیروی انسانی، کشاورزی و تغذیه، مسایل اکولوژیک و زیست‌محیطی، حاشیه‌نشینی و پیامدهای آسیب‌شناختی آن چون فقر و جهل، کودکان خیابانی، کارتن خواب‌ها، همه و همه به نحوی از انحاء با موضوع‌های جمعیّتی و پویایی‌های آن در ارتباط قرار می‌گیرند.
گزارش نادرست منجر به تصمیم اشتباه می‌شود
وی گفت: گزارشی که یک متخصّص و کارشناس جمعیّت‌شناسی به دولت و دستگاه‌های برنامه‌ریزی و قانون‌گذاری ارائه می‌دهد باید به تمامی ابعاد یاد شده توجّه و ارجاع لازم داشته باشد تا بتواند به درستی به حلّ مسایل و مشکلات کمک کند. در غیر این‌صورت، چه بسا تأثیر معکوس داشته و نه تنها مشکلی را حل نکند بلکه به مسایل و مشکلات دامن بزند.
وضعیّت کنونی جمعیّت
وی با اشاره به وضعیّت فعلی جمعیّت کشور گفت: هم اکنون جمعیّت ایران به حدود 78 میلیون نفر رسیده است. از زمان برگزاری نخستین سرشماری کشور در سال 1335 تاکنون به‌طور متوسّط هر سال یک میلیون نفر بر جمعیّت کشور افزوده شده و این روند با رشد سالانه‌ی 1/3 درصد جمعیّت در سال 1391 همچنان ادامه داشته است. به گفته‌ی میرزایی، طبق آمار سازمان ثبت احوال کشور در سال 1391 تعداد موالید بیش از 1/4 میلیون نفر و تعداد فوت‌شدگان کم‌تر از 400 هزار نفر بوده و بدین ترتیب، در این سال بیش از یک میلیون نفر به جمعیّت کشور افزوده شده است. این روندی است که لااقل تا پایان دهه‌ی 1390 کماکان ادامه خواهد داشت و در آستانه‌ی ورود به قرن پانزدهم هجری شمسی جمعیّت ایران به رقمی بیش از 85 میلیون نفر خواهد رسید.وی تصریح کرد: بدین ترتیب، در حال حاضر از نقطه نظر تعداد و میزان رشد جمعیّت وضعیّت مطلوب است. از نقطه نظر ساختار سنّی جمعیّت هم، کشور در مرحله‌ی فرصت طلایی جمعیّتی و یا پنجره‌ی جمعیّتی قرار گرفته و بیش از 70 درصد جمعیّت در سنین فعّالیت یعنی 15 تا 64 سالگی قرار گرفته‌اند و این وضعیّت تا چند دهه استمرار خواهد داشت. پنجره‌ی جمعیّتی حدود سه دهه استمرار می‌یابد و پس از آن جمعیّت در اصطلاح جمعیّت‌شناسی به وضعیّت سالخوردگی می‌رسد که با توجّه به سوء تعبیری که ممکن است از این اصطلاح بشود ضرورت دارد توضیح مختصری در این مورد داده شود .میرزایی گفت: باید قدر این فرصت طلایی را دانست و با برنامه‌ریزی صحیح از آن استفاده کرد. البتّه، این‌که شاخص تعداد نهایی فرزندان به زیر سطح جانشینی رسیده دغدغه‌ای جمعیّتی است و می‌تواند در درازمدّت مخاطره‌آمیز باشد؛ کما این‌که انجمن جمعیّت‌شناسی ایران در نخستین سخنرانی ماهانه‌ی خود در سال 1379 در مورد نیل میزان باروری کل به زیر سطح جانشینی هشدار داده و زنگ خطر را به صدا درآورد. آینده‌نگری ایجاب می‌کند تلاش شود که معیار فرزندخواهی به بالای سطح جانشینی برسد تا در درازمدّت مشکل رشد صفر یا منفی پیش نیاید.
جمعیّت اغلب کشورها در آینده سالخورده می‌شود
رئیس
انجمن جمعیّت‌شناسی گفت: چند دهه پس از طی شدن مرحله‌ی انتقالی باروری،
سالخوردگی جمعیّت اجتناب‌ناپذیر بوده و به همین لحاظ به جرأت می‌توان گفت
که در نیمه‌ی دوّم قرن بیست و یکم میلادی تمام کشورهای دنیا جمعیّتی
سالخورده خواهند داشت.میرزایی در ادامه بیان داشت:
هر چند مرحله‌ی انتقالی مرگومیر نیز بر ساختار سنی تاثیراتی دارد، امّا
باید توجّه داشت که سالخوردگی جمعیّت به‌طور اساسی پیامد طی‌شدن مرحله‌ی
انتقالی باروری است.وی گفت: در عرف بین‌المللی،
معیار سالخوردگی جمعیّت قرار گرفتن حدود 15 درصد جمعیّت در بالاتر از سنین
65 سالگی است. گاه در عرف عام وقتی صحبت از سالخوردگی جمعیّت می‌شود این
تصوّر پیش می‌آید که گویا تمام جمعیّت سالخورده می‌شوند، در حالی‌که
برآوردهای انجام‌شده حاکی از آنست که حتّی پس از پنجره‌ی جمعیّتی و در
مرحله‌ی سالخوردگی جمعیّت هم نسبتی بیش از 60 درصد جمعیّت در سنین فعّالیت
یعنی 15تا 64 سالگی قرار می‌گیرد که این جمعیّت فعّال می‌تواند نیازهای
سالخوردگان را تأمین کند. به گفته‌ی میرزایی، دغدغه
در مورد نیازها و مسایل سالخوردگان همواره ضرورت داشته و خواهد داشت، امّا
با توجّه به آن‌چه گفته شد، جای نگرانی نیست و نباید تصوّری هراسان از
مرحله‌ی سالخوردگی جمعیّت به دل راه داد.
فرزندآوری خصوصی‌ترین تصمیم زوجین است
وی گفت: در این زمینه باید توجّه داشت که فرزندآوری خصوصی‌ترین تصمیم زوجین است و در نهایت آن‌ها هستند که در سطح خُرد در این زمینه برنامه‌ریزی می‌کنند و در تحلیل نهایی این‌طور نیست که بنده و شما یا وزیر و وکیل و یا سازمان ملل در این زمینه تصمیم‌گیری کنند.وی افزود: تمایلات مربوط به فرزندخواهی به مجموعه‌ی پیچیده‌ای از عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مربوط می‌شود که به‌طور موجز می‌توان عنوان سبک زندگی و ذهنیّت افراد و زوجین را به آن داد.میرزایی بیان داشت: واقعیّت قضیه اینست که در بستر توسعه‌ی اقتصادی و اجتماعی دو قرن اخیر، به‌طور فزاینده‌ای شانس و احتمال بقای نوزادان و اطفال افزایش یافته (به‌طور مثال، در ایران مرگومیر کم‌تر از یک ساله‌ها در 100 سال اخیر از رقمی بیش از 300 در هزار به رقمی کم‌تر از 25 در هزار تقلیل یافته است)، سبک زندگی و ذهنیّت‌ها تغییر یافته و پیامد چنین تغییراتی این بوده که خانواده‌ها زاد‌و‌ولد خود را تقلیل داده‌اند.به گفته‌ی استاد جمعیّت‌شناسی دانشگاه تهران، در حال حاضر شواهد بیانگر آن است که معیار فرزندآوری به رقمی بین یک تا دو بچّه تقلیل یافته و به همین لحاظ باروری به زیر سطح جانشینی رسیده است که در درازمدّت مطلوب نیست. باید با زمینه‌سازی‌های لازم و سنجیده، باروری به رقمی بالاتر از سطح جانشینی برسد.وی گفت: چنان‌چه بتوان معیار فرزندخواهی را از یک تا دو فرزند به دو تا سه فرزند ارتقاء داد، مشکل آینده و درازمدّت جمعیّت کشور نیز حل خواهد شد. به‌نظر می‌رسد، اساسی‌ترین راهکار برای نیل به چنین هدفی زمینه‌سازی برای ازدواج جوانان باشد.وی با اشاره به میانگین سنّ ازدواج گفت: میانگین سنّ ازدواج در دو دهه‌ی اخیر رو به افزایش بوده و در حال حاضر برای مردان و زنان به ترتیب به حدود 24 و 28 سال رسیده است. چنان‌چه، سنّ ازدواج زنان دو سال کاهش یابد و از 24 سال به 22 سال برسد، می‌توان امیدوار بود که باروری به بالای سطح جانشینی ارتقاء یابد. وی تأکید کرد: همان‌طوری که گفته شد، در سطح خُرد تصمیم به فرزندآوری منوط به خواست زوجین است. در سطح کلان وظیفه‌ی جامعه، دولت، و دستگاه‌های برنامه‌ریزی این است که در تنظیم تعداد فرزندان به آن‌ها کمک کنند و با زمینه‌سازی‌های فرهنگی و تسهیل ازدواج جوانان تلاش شود باروری از ورطه‌ی باروری زیر سطح جانشینی خارج شود.
آینده‌نگری جمعیّت
میرزایی در خصوص آینده‌نگری جمعیّت کشور بیان داشت: در ارتباط با آینده‌نگری جمعیّتی، تعدیل سطح باروری و گرایش دادن متوسّط معیار فرزندآوری به رقمی بالاتر از سطح جانشینی (2/1 فرزند به ازای هر زن) می‌تواند راهکار خوبی برای پرهیز از چالش‌های آتی جمعیّت باشد.وی در پایان گفت: در جمع‌بندی می‌توان گفت، در حال حاضر کشور ما از نقطه نظر تعداد جمعیّت، میزان و رشد سالانه و ساختار سنّی در وضعیّت مطلوب و مناسبی قرار دارد و چالش اصلی، شتاب کاهش باروری در دو دهه‌ی اخیر بوده است. چنین شتابی منجر به رسیدن باروری به کم‌تر از سطح جانشینی (میزان باروری کلّ کم‌تر از 2/1 فرزند) شده است که در این زمینه باید برنامه‌ریزی و تسهیلات لازم به‌کار گرفته شود.
منبع: ایرنا
مطالب مشابه :
سایت دانشگاههای پیام نور وسایر دانشگاهها
راهنمای سیستم گلستان دانشجویان پیام دانشگاه جامع پیام نورسیستان و بلوچستان .
لینک ورود سریع به سایت پیام نور ( گلستان)
ورود سریع به سیستم دانشگاهی گلستان ( دانشگاه پیام نور )
انتخاب واحد نيسمال دوم دانشگاه پيام نور ساوه
این ترم تنها منبع مشاهده تاریخ امتحان جهت پیشگیری از وجود مغایرت، سیستم گلستان (شاهد تهران)
چالش کنونی جمعیّت، مشکلات جوانان 20 تا 35 ساله است
به گفته‌ی استاد جمعیّت‌شناسی دانشگاه تهران، در حال حاضر شواهد سیستم جامع
اثار باستانی اصفهان درادامه مطلب
اصفهان به لحاظ جمعیت پس از تهران و مشهد ۷.۲ کلستان شهدا ۱۶ جامع نمود می
برچسب :
سیستم جامع کلستان تهران