تاریخچه ومقایسه انواع لامپ و چشمک زن همه کاره
مقایسه فنی انواع لامپ و تصمیم گیری در رابطه با استفاده از آنها:
” لامپ ” وسیله ای است تعویض پذیر که برای تبدیل الکتریسیته به نور طراحی شده است. این وسیله اکثرا از پایه سرامیکی، فلزی، شیشه ای، یا پلاستیکی که اتصال الکتریکی با پایه لامپ را برقرار می کند ساخته میشود. این اتصال ممکن است یا یک سرپیچ، دو پایه فلزی با دو فلز کلاه شکل برقرار شود.
انواع لامپ :
لامپ رشته ای «
لامپ رشته ای با رشته تنگستن پیچیده شده، در سال 1920 میلادی به بازار آمد. گاهی اوقات این لامپ با لامپ رشته کربنی که در 1890 معرفی شد اشتباه گرفته می شود. هم اکنون لامپ مصرف CFL و لامپ های فلورسنت و PLL ها به صورت عمده با لامپ های رشته ای معمولی که کاربرد زیادی داشته اند جایگزین شده اند.
لامپ رشتهای
بعضی از کشورها تمایل زیادی به جایگزینی بعضی از انواع این لامپ ها نشان داده اند، مانند برنامه جایگزینی لامپ های رشته ای رایج در استرالیا تا سال 2010، چون این لامپ ها از لحاظ بازده تبدیل الکتریسیته مقرون به صرفه نیستند امروزه کمتر مورد استفاده داشته و جای خود را به لامپ کم مصرف داده اند. کمتر از 3% انرژی دریافتی به نور تبدیل می شود. تقریبا تمام انرژی دریافتی به گرما تبدیل می شود که باعت گرمی هوا می گردد و باید توسط تهویه های مطبوع یا هواکش ها از ساختمان دفع شود که اغلب باعث اتلاف بیشتر انرژی می شود. البته در بعضی مناطق تاریک و سرد که به گرما و نور نیاز دارند گرمای تولید شده ی ناخواسته، ممکن است دارای ارزش باشد.
لامپ هالوژن «
لامپ هالوژن
لامپ های هالوژن اکثرا بسیار کوچک تر از لامپ های رشته عادی هستند، زیرا برای کارکرد موفق باید دمای حباب بیشتر از 200 درجه سانتیگراد باشد. به همین منظور باید حبابی از جنس سیلیکای سیم کشی شده یا بعضی اوقات شیشه آلومینوسیلیکات باشد. اغلب این حباب داخل یک لایه شیشه ای دیگر پوشیده می شود. لایه بیرونی برای احتیاط قرار داده میشود تا پرتو ماوراء بنفش را کاهش دهد و در برابر انفجاری که گاهی اوقات برای این لامپ ها رخ می دهد لایه ای محافظ تشکیل دهد. همپنین برای کاهش اثر ضایعات ناشی از اثر انگشت. همچنین احتمال آتش سوزی برای لامپ های بدون پوشش بیشتر است که استفاده از آنها را اگر در حفاظ مناسب قرار نگیرد در بعضی مکان ها ممنوع میکند. مدل های ساخته شده برای ولتاژهای 12 و 24 ولت رشته های فشرده تری دارند که برای کنترل نوری مناسب اند، همچنین بازده نوری (لومان بر وات) بیشتری دارند و عمر بیشتری نسبت به مدل های غیر هالوژنی دارند. مقدار نور خروجی هم تقریباً در طول عمر لامپ ثابت است. بازده هالوژن ، نسبت به لامپ رشته ای بیشتر است اما نسبت به لامپ کم مصرف از بازده کمتری برخوردار بوده و فقط سایز کوچک آنهاست که موجب انتخاب می شود که از جمله می توان به کاربرد آنها در لوستر های خانگی و ویترین ها نام برد.
لامپ فلورسنت مشهور به مهتابی و لامپ کم مصرف CFL
لامپ فلورسنت
لامپ فلورسنت توسط نیکلای تسلا اختراع و ثبت شد، که بازده نور بسیار بیشتری از لامپ رشته ای و هالوژن دارد. برای نور یکسان این لامپ ها نسبت به لامپ های رشته ای یا هالوژن حدوداً 4/1تا 3/1مصرف می کنند.
تا دهه 1980، این نوع لامپ به دو نوع خطی و دوار محدود می شد و شکل های دیگر زیاد محبوبیت پیدا نکردند. لامپ های فلورسنت فشرده (CFL ) – که در ایران به نام لامپ کم مصرف مشهورند – در اوایل دهه 1980 به بازار آمدند.
اکثر لامپ های کممصرف CFL دارای بالاست الکترونیکی داخلی می باشند و به سرپیچ فلزی یا پایه های میخی مجهز هستند. بعضی از انواع CFL دارای بالاست جداگانه هستند که لامپ و بالاست را می توان جداگانه تعویض کرد.
عمر متوسط نامی برای یک لامپ فلورسنت خطی 7000 تا 11000 ساعت در مقایسه با عمر 750 ساعت لامپ رشته ای معمولی و عمر 1000 ساعت لامپ هالوژن ، خود نمایانگر یک صرفه جویی واقعیست! بعضی از انواع بالاست های راه انداز قدیمی لامپ فلورسنت در محیط سرد به سختی لامپ را روشن می کنند به همین دلیل در مناطق سردسیر باید نوری که در فضای باز مورد استقاده قرار می گیرد برای این شرایط طراحی شده باشد تا به طور مناسب کار کند (بالاست های الکترونیکی استاندارد و جدید این مشکل را برطرف کرده اند). بالاست، یکی از مهمترین و حساسترین قسمت یک لامپ فلورسنت و یا CFL است که میبایست به دقت و طبق استاندارد، طراحی و تولید شود. در مورد بالاست های آنالوگ که صرفا از سیم پیچ استفاده میشد طراحی و ساخت زیاد پیچیده نیست. بالاست های آنالوگ به دلیل کار در فرکانس پایین و داشتن تلفات، ضمن ایجاد خستگی در چشم موجب مصرف بیشتر انرژی می شدند و تقریبا استفاده از آنها منسوخ گردیده است. اما بالاست های الکترونیکی نیز نتوانستند به خوبی اعتماد مصرف کنندگان را بدست آورند، چرا که یا بدلیل پیچیده بودن بالاست ، هر سازنده ای نتوانسته است طراحی مطابق با استاندارد انجام دهد و یا اینکه بدلیل سود جویی، مقداری از قطعات الکترونیکی در طراحی اولیه و یا تولید حذف گردیده است. معمولا ایجاد فرکانسهای غیر استاندارد و یا بیشتر از استاندارد تعیین شده تیوب لامپ در مدار اسیلاتور بالاست و یا نامتعادل بودن امپدانسها و در نهایت تغییرات ولتاژ دو سر لامپ و همچنین تغییرات ناهمگن پیش گرمایش و ناپایداری مدار بالاست در انواع غیراستاندارد و نامرغوب محصول بالاست موجب ایجاد تشعشعات uv وx و نوسانات غیر عادی نور می گردد که در این صورت مباحثی چون مضرات استفاده از لامپ های کم مصرف و خستگی چشم و در برخی موارد نادر خستگی اعصاب مطرح می گردد. [ بنابراین استفاده از بالاست های استاندارد و با مارک معتبر لزوم استفاده از این گونه محصولات میباشد ] . از شاخص های مهم و با اهمیت که می بایست در نظر گرفته شوند، ضریب توان است که به نام (PF) برروی بالاست یا لامپ های کم مصرف تایپ می شوند و برای بالاست های راه انداز لامپ فلورسنت این مقدار می بایست بالای 0.80 باشد (PF≥0. 80) همچنین برای لامپ های CFL در توانهای 8W تا 100W نباید ضریب توان از 0.55 کمتر و برای لامپ های کم مصرف CFL در توان های بالای 100W نباید از 0.80 کمتر شود. شاخص مهم دیگر واقعی بودن توان بالاست است. به طور مثال اگر بر روی بدنه بالاست عدد 40W تایپ شده است، می بایست تلرانس نهایی این عدد از ±15% تجاوز نکند. دیگر شاخص مهم طول عمر واقعی است که می بایست روی بدنه بالاست نشان داده شود. لامپ های فلورسنت در رنگ های متنوعی از لحاظ دمای رنگ ( منظور از دمای رنگ اثر رنگ بر روح و روان است به عنوان مثال رنگ مهتابی سرد و رنگ آفتابی، گرم است. ) ساخته می شود. در بعضی کشورها نوع سفید مهتابی (DW) رایج تر است در صورتی که در بعضی دیگر، رنگهای آفتابی گرم (WW)غالب است.
در آمریکا لامپ فلورسنت اکثراً در رنگ سفید مهتابی (6500K) و آفتابی ( 2700K) مورد استفاده قرار می گیرد که در بعضی مواقع به همراه حباب های نصب شده در خانه که رنگی متمایل به صورتی دارند استفاده می شوند که رنگ آفتابی گرم (WW) تولید می کنند. در این بین رنگ “سفید بهینه شده یا یخی” (CW) نیز استفاده می شود، که طبیعی تر به نظر می رسد. لامپ های فلورسنت فشرده اکثراً به صورت سفید گرم به حساب می آیند، چون اکثراً مانند لامپ رشته ای نوری متمایل به زرد از خود ساطع می کنند.« سردی و گرمی نور امری نسبی و اکثرا سلیقه ای است، به همین دلیل دمای رنگ و فهرست تولید رنگ براساس جدول (CRI) به عنوان مبنای کامل رنگ برای لامپ های فلورسنت و گاهی اوقات برای انواع دیگر نورپردازی ها مورد استفاده قرار می گیرد که معمولا میتوان ضمن سلیقه ای بودن انتخاب رنگ، از لحاظ علمی وبا بهره گیری از تجربیات جدول نیز نوع رنگ را انتخاب نمود». ” در کل باید گفت که مردم، در مناطق سردسیر و یامکانهایی که ساکت و مایل به سرد است رنگ آفتابی را می پسندند و در مناطق گرمسیر مایلند از تلفیق و مخلوطی از رنگهای آفتابی و مهتابی استفاده نمایند. این بدان معناست که از لحاظ علمی، نور مهتابی بهتر است به تنهایی استفاده نشود و بهترین حالت این است که به ازای هر وات استفاده شده از نور سفید نصف همان وات از نور آفتابی استفاده شود، به طور مثال :اگر از لامپ 30w مهتابی قرار است استفاده شود بهتر است از یک عدد لامپ 20w مهتابی و یک عدد لامپ 13w آفتابی استفاده شود که به طور تقریب جایگزین همان لامپ 30w خواهد بود”.
لامپ LED
تا دهه 1970 LED های حالت جامد به عنوان نشانگر رواج داشتند. در سالهای اخیر، مبحث بازده و خروجی مورد توجه قرار گرفت تا آنجا که هم اکنون LED ها جایگاهی در کاربرد نورپردازی های خاص پیدا کرده اند ولی کماکان لامپ های CFL استاندارد و مارکهای معتبر هنوز در صنایع روشنایی کوچک جایگاه خود را حفظ کرده اند.
LED های نشانگر به دلیل عمر بالایشان تا 50,000 ساعت شناخته شده هستند، اما LED ها نسبتا کمتر مورد استفاده قرار می گیرند (به دلیل قیمت زیاد LED به ازای هر وات)، و لی عمر بسیار بالای آنها همچنان یکی از انتخابها بوده است.
بدلیل قیمت بالا به ازای هر وات، نورپردازی های LED برای مصارف توان بسیار بالا و بسیار پایین، کاربرد ندارند. LED ها هم اکنون بیشتر برای کارهای خاص و مکانهایی که باید لامپ عمر طولانی داشته باشد تا هزینه های تعویض لامپ ها از بین برود و مقرون به صرفه باشد مثل نورپردازی در شب و چراغ های پروژکتوری نظامی و خیابانی کاربرد دارند. LED های رنگی همچنین می توانند برای کارهای زیبا مانند نورپردازی اشیاء شیشه ای یا حتی برای قطعات یخ در نوشیدنی ها و میهمانی ها و در جشن ها به صورت روزافزونی مورد استفاده قرار گیرند. جهت مندی ذاتی نور LED ها شدت نور بیشتری به آنها در یک زاویه به ازای کل نور تولید شده می دهد. LED های تک رنگ فناوری ساخت بسیار کاملی دارند، اما این در حالی است که LED ها در زمان نگارش این نوشته هنوز مشکلات حل نشده ای دارند. توزیع نور ساطع شده از ماده فسفری( در مانیتور ها ی دارای لامپ تصویر و مانیتورهای پلاسما که با تکنولوژی CFL کار می کنند) با توزیع نور ناشی از LED متفاوت است که باعث می شود دمای رنگ تولیدی از زوایای مختلف دید چشم متفاوت باشد. “به طور کل LED ها پرتاب نور قویتری در یک جهت دارند اما CFL ها پخش نوری بالاتری دارند”. به همین دلیل است که در تلویزیون ها و مانیتورهای باتکنولوژِی پلاسما زاویه دید بهتر از LED هاست ، همچنین سرعت پخش تصویر در پلاسما بالاتر است ، اما در عوض تلویزیون های LED نحوه پخش مستقیم بهتری دارند که البته با ساخت و قرار دادن لنز مناسب زاویه دید آنها نیز بهتر شده است.
کیفیت ماده فسفری در طول زمان کاهش پیدا می کند، که باعث می شود دمای رنگ و قدرت رنگ در طول زمان کاهش پیدا کند. اما در LED ها کیفیت، در طول زمان تغییر چندانی نمیکند. تغییرات دمایی محدود باعث می شود که مقدار توان برای یک لامپ LED نسبت به یک لامپ رشته ای در همان سایز بیشتر باشد و باعث برتری نسبت به لامپ های رشته ای می شود ولی CFL ها نیز در این مورد رقیب LED ها هستند!
فناوری LED برای طراحان نور مناسب است زیرا مصرف توان و تولید دمای بسیار پایین، کنترل روشن/خاموش آنی، و در مورد نور تک رنگ، ثبات رنگ بسیار بالایی در طول عمر خود دارند اما متاسفانه هنوز به نسبت دیگر تکنولوژِ ها هزینه تولیدبالاتری دارد.
«بنابراین می توان گفت که بزرگترین برتری LED ها عمر بالا و ضریب توان بالا بوده و ضعف آنها قیمت گران و هزینه تولید بالای آنهاست. همچنین اگر تولید کنندگان CFL بتوانند ضریب توان را بالا ببرند و بازده و طول عمر را ارتقاء دهند میتوان این طور نتیجه گیری نمود که CFL ها همچنان می توانند رغیب سرسختی برای LED ها باشند که این مورد در CFL های نسل جدید با ضریب توان بالا به اجرا در آمده است».
لامپ قوس کربنی
لامپ قوس کربنی دو الکترود میله ای کربنی در هوای آزاد دازد که با یک بالاست محدود کننده جریان انرژی دهی می شود. قوس الکتریکی با نزدیک کردن دو الکترود به هم و سپس جدا سازی آنها ایجاد میگردد. قوس حاصله نوک دو الکترود را گرم می کند تا به رنگ سفید در بیایند. این لامپ ها بازده بیشتری نسبت به لامپ های رشته ای دارند ، اما میله های کربنی زود عمر خود را از دست می دهند و نیاز به تنظیم مداوم دارند. این لامپ ها اشعه ماوراء بنفش بسیار زیادی تولید می کنند، در محیط های سربسته نیاز به تهویه دارند، و به علت نور بسیار شدیدشان نیاز به محافظی در مقابل دید مستقیم دارند.
لامپ های قوس کربنی در توان های بالا کار می کنند، و به نسبت لامپ های ابتدایی دهه 1920 بازده بیشتری داشتند. همچنین آنها منبع نور نقطه ای هستند. این مشخصات آنها را برای منابع نوری مورد استفاده در جستجو، نورهای راهنما و نور پرژکتور فیلم مناسب ساخته بود. نیاز مداوم آنها به توجه و تنظیم، و تعویض مداوم میله ها استفاده انها را برای مصارف عادی دشوار ساخت، به همین دلیل از انها در زمانی که نور پرتوان مشابهی وجود نداشت به عنوان منابع نوری پرتوان استفاده می شد. لامپهای قوس کربنی علارغم جایگاه ویژه شان در اواسط جنگ جهانی دوم و بعد از ان از رده خارج شدند.
لامپ تخلیه الکتریکی
لامپ تخلیه الکتریکی شامل شیشه یا سیلیکایی است که با دو الکترود فلزی که با گاز از هم جدا شده اند پوشش داده شده است. گازهایی شامل نئون، آرگون، زنون، سدیوم، متال هالید و جیوه. اساس کار این لامپ ها همانند لامپ قوس کربنی است، اما واژه لامپ قوسی معمولاً به لامپ قوس کربنی اطلاق می شود، بدلیل استفاده از روش های نوین تخلیه گازی عموماً به این لامپ ها لامپ تخلیه الکتریکی گفته می شود. در بعضی از انواع لامپ تخلیه الکتریکی ولتاژ بسیار بالایی برای ایجاد قوس مورد استفاده قرار می گیرد. این عمل نیاز به مداری الکترونیکی به نام igniter دارد، که قسمتی از مدار بالاست را تشکیل می دهد. پس از تشکیل قوس، مقاومت داخلی لامپ کاهش می یابد، و بالاست جریان کاری را محدود می کند. بدون بالاست جریانی مازاد عبور خواهد کرد که باعث تخریب سریع لامپ خواهد شد.
بعضی از لامپ ها مقدار کمی نئون دارند که اجازه ایجاد جرقه در ولتاژ عادی را بدون نیاز به igniter می دهد. لامپ های سدیوم کم فشار اینگونه عمل می کنند.
ساده ترین نوع بالاست تنها یک سلف است، و زمانی که مانند نوردهی خیابان ها هزینه در اولویت است مورد استفاده قرار می گیرند،. ممکن است بالانس های پیشرفته تری برای تولید نوری ثابت در طول عمر لامپ مورد استفاده قرار گیرند، که ممکن است لامپ را با موجی مربعی درایو کنند تا خروجی کاملا بدون پرشی ایجاد کنند و در زمان بروز نقص های جدی لامپ را خاموش کند. به طور مثال این نوع پیچیده از بالاست در صنایع مربوط به فیلم مورد استفاده قرار می گیرند.
استفاده از لامپ در الکترونیک
لامپ های رشته ای مدت زیادی است که به عنوان ترمیستورهایی سریع در مدارات الکترونیک مورد استفاده قرار می گرفتند:
- تثبیت موج سینوسی اسلاتورها
- محافظت ار تویتر ها (اسپیکرهای سازنده فرکانسهای بالا)
- تنظیم اتوماتیک کنترل حجم صدا در تلفن ها
سمبلهای مداری لامپ
در دیاگرام های مداری اکثراً لامپ ها را با سمبل های نشان می دهند. مثلا یک متخصص برق حاضر نمی شود بازای هر لامپ یک حباب نقاشی کند و به جای آن یک سمبل خواهد کشید. دو نوع سمبل برای لامپ وجود دارد:
یک ضربدر میان یک دایره که اکثراً یک لامپ به عنوان نمایشگر را نشان می دهد.
یک نیم دایره میان دایره که اکثراً یک لامپ را به عنوان منبع نوری یا چراغانی نشان می دهد.
لامپ های کم مصرف LED
LED مخفف (Light Emitting Diode) و به
معنی دیود ساطع کننده نور است. کلمه دیود به دو نیمه هادی اطلاق میگردد که
با علم فیزیک الکترونیک و با جوش و شکافت الکترونی به هم وصل شده اند. جنس
نیمههادی ها از نوع سیلیسیوم بوده و در تکنولوژی CPU و ترانزیستورها نیز
از این پیوندهای نیمه هادی به طورکامل استفاده میگردد، چرا که فوق العاده
کم مصرف میباشند. در صنعت روشنایی شکافت روی پیوندها باز گذاشته شده و با
یک زاویه دهنده و عدسی پوشیده میشود که به هنگام عبور جریان از ناحیه
پیوند و تداخل الکترونی، نور ساطع گردیده و به فضای اطراف منتشر میگردد.
لامپ های LED بدلیل طراحی آسان مدار بالاست و دست یابی آسان به ضریب توان
بالا در مدار راه انداز و همچنین عمر بالایی که دارند مشهورند و این امر
موجب گردیده است تا لامپ کم مصرف LED نسبت لامپ کم مصرف CFL محبوبیت یابد.
اما باید این نکته را در نظر گرفت که لامپ های LED بسیار گران قیمتند و
دستیابی به شار نوری بالا در توانهای بالا در آنها بسیار مشکل است. همچنین
LED ها در پرتاب مستقیم نور تبحر دارند (که این مشکل توسط لنز های قرارداده
شده بر روی LED تقریبا حل شده است) در صورتی که لامپ های کم مصرف CFL به
راحتی شار نوری را در تمام جهات منتشر میکنند. بنابراین اگر CFL ها اصولی و
استاندارد طراحی و تولید شوند، به جرات میتوان گفت که به دلیل قیمت پایین و
دستیابی آسان به شار نوری بالا، همچنان جایگاه خود را به عنوان یک محصول
قدرتمند در صنعت روشنایی حفظ خواهند نمود. معمولا لامپ LED در دو نوع Power
و Normal تولید میگردد که در نوع Power تقریبا (دو) برابر توان مصرفی لامپ
LED معادل توان مصرفی یک لامپ CFL و در نوع Normal (یک و دو دهم) برابر
توان مصرفی LED معادل لامپ کم مصرف میباشد. به طور مثال: یک لامپ (10w LED
Power) برابر با یک لامپ 18w CFL و یک لامپ ( 10w LED Normal) برابر با یک
لامپ 12w CFL میباشد.
نور یکنواخت، طول عمر بسیار بالا، نور واقعی برابر توان قید شده ، عدم
تزریق هارمونیک به شبکه برق، کم مصرف بودن واقعی و عدم تشعشع نورهای سرطان
زا مانند UV و X، طیف نوری فتوگرافی بالای 80، بازده انرژی بالای 90% و
زمان استارت فوق العاده سریع در حد نانو ثانیه ، سبب گردیده است که آینده
صنایع روشنایی حرفه ای و نور پردازی های تزئینی به تکنولوژی LED ختم گردد
که البته باید پارامترهایی همچون قیمت بالا و هزینه های تولید را نیز مد
نظر قرار داد.
پروژکتورهای کممصرف LED
پروژکتور LED به نوعی از سیستمهای
روشنایی اطلاق میگردد که از یک پد حاوی تعدادی LED تشکیل و در داخل محفظه
ای که از سه طرف، پد یاد شده را توسط آلیاژ آینه مانند محصور نموده است
جاسازی میشود. خاصیت آلیاژ آینه مانند بکار رفته شده درپروژکتورها به دلیل
ایجاد افزایش شار نوری و پرتاب فوتونهای نور در یک جهت میباشد.بنابراین این
طور نتیجه گیری میشود که افزایش شار نوری در یک جهت ودر یک زاویه خاص
باعث افزایش بازده (راندمان) میگردد که از مزایای استفاده از محفظه
پروژکتورهاست. در پروژکتورهایی که از لامپ های معمولی رشته ای یا گازی ،
سدیم و امثال آن استفاده میشود، طول عمرپروژکتور در حدود یک بیستم ! کمتر
ازپروژکتورهاییست که با لامپ های LED تجهیز شده اند، به عبارت دیگر
پروژکتور LED ، 50,000 ساعت عمر دارد که معادل عمر 20 پروژکتور معمولی
سدیم و 5 پروژکتور کم مصرف CFL میباشد. مصرف کم ، بازده بالا ، حرارت
کم و طول عمر بسیار بالا از دیگر مزایای پروژکتور های LED میباشد.
به طور مثال چنانچه اگر یک پادگان نظامی جهت روشنایی محوطه حفاظت شده، از
سیصد عدد پروژکتور 200W سدیم استفاده نماید میبایست برای طراحی سیم کشی
برقی خود قطر سیمی را انتخاب نماید که بتواند توان مصرفی 60KW را به خوبی
تحمل نماید. همچنین سازمان فوق میبایست پس از گذشت هر 2500 ساعت کارکرد
(200 روز)، لامپ ها را تعویض نماید. حال تصور کنید سازمان یاد شده برای
تامین همان مقدار لوکس نوری و با همان تعداد ، از پروژکتور 125W LED
استفاده نماید که معادل پروژکتور سدیم 200W است ، بنابراین ، میبایست از
سیمی با قطر کمتر استفاده نماید تا توان تقریبی 38KW را به جای 60KW
تحمل نماید که قطر سیم مصرفی در این حالت تقریبا نصف حالت قبل خواهد بود.
ضمنا در نظر داشته باشید که سازمان فوق به جای تعویض لامپ ها در 2500 ساعت
کارکرد (200 روز)، میتواند لامپ ها را هر 50,000 ساعت ( 4,000 روز) تعویض
نماید که خود نشانگر صرفه جویی فوق العاده در برق ، مدت زمان تعویض و
طراحی برق رسانی خواهد شد.
زمانی که من در دوره راهنمایی درس میخواندم، مجله کیهان علمی را هر ماه مطالعه میکردم. البته این مجله بعدها چاپ نشد. در یکی از شمارههای این مجله مدار چشمک زن زیر را قرار داده بودند که به علت سادگی و اینکه از قطعات خیلی کمی تشکیل شده بود نظر من را جلب کرد و آن را ساختم، داخل دو شاخ برق جاسازی کردم و بعنوان تستر برق شهر از آن استفاده میکردم. یکبار که این مدار را به مدرسه برده بودم تا به یکی از دوستانم نشان بدهم، به طور اتفاقی متوجه نکته جالبی در مورد این مدار شدم. آنهم این بود که اگه من این مدار را با خودم سری قرار میدادم(مثل حالتی که از فاز متر استفاده میکنید) باز هم مدار با توجه مقاومت زیاد بدن و جریان بسیار کم عبوری کار میکرد!!!
به دلیل کوچک بودن این مدار از آن در جاهای مختلف بنا به سلیقه و نیاز خود استفاده کنید. مثلا من این مدار را در دوشاخ برق قرار دادم و بعنوان تستر برق شهر استفاده کردم. از دیگر کاربردهای این مدار میتوان به :
- تستر فیوز برق شهر، به این صورت که با موازی بستن این مدار با فیوز به محض اینکه فیوز بسوزد مدار شروع به کار میکند و شما براحتی میتوانید متوجه فیوز معیوب شوید.
- در مداراتی که با برق شهر سر و کار دارند، از این مدار میتوان بعنوان نشانگر وجود برق شهر در مدار استفاده نمود.
- تستر شبکه مخابرات و مشغول بودن خط، به دلیل اینکه این مدار به ازای ولتاژهای بالای 35 ولت ( چه متناوب و یا مستقیم ) کار میکند و از طرفی ولتاژ خطوط تلفن در حالت عادی ولتاژی در حدود 50 ولت مستقیم دارند. لذا با قرار دادن این مدار بصورت موازی با خطوط تلفن میتوان از وجود ولتاژ در خط اطمینان حاصل نمود از طرفی زمانیکه خط تلفن مشغول باشد، ولتاژ آن به حدود 6 ولت کاهش پیدا میکند که در این حالت مدار چشمک نخواهد زد و شما بسادگی میتوانید متوجه مشغول بودن خط بشوید.
- اگر شما هم ایدهای در مورد این مدار داشتید آنرا برای من ایمیل کنید تا در اینجا به نام خودتان ثبت شود.
همانطور که در نقشه شماتیک مدار مشاهده میکنید این مدار ابتدا از طریق دیود D1 ولتاژ ورودی را یکسو میکند. سپس این ولتاژ در دوسر خازن مدار قرار گرفته و از طریق مقاومت R2 خازن شروع به شارژ میکند. همانطور که میدانید خازن تمایل دارد تا پس گذشت پنج ثابت زمانی به ولتاژ ورودی (که در اینجا 220 ولت برق شهر است) برسد، ولی به علت اینکه کل ولتاژ خازن در این حالت بر روی دیاک افت کرده و دیاک نیز خاموش است. لذا به محض رسیدن ولتاژ خازن به سطح تریگر دیاک، دیاک آتش کرده و شروع به هدایت میکند. در نتیجه ولتاژ دوسر خازن از طریق دیاک و مقاومت 680 اهمی بر روی LED دشارژ میشود که باعث روشن شدن این LED میگردد. با دشارژ کامل خازن، دیاک مجددا به حالت قطع رفته و خازن شروع به شارژ شدن میکند و این روند به همین شکل تکرار میگردد.
http://www.hlachini.com/Projects/Flasher220Vac/Flasher220Vac.gif
لیست قطعات مطالب مشابه :
تاریخچه ومقایسه انواع لامپ و چشمک زن همه کاره
به صرفه نیستند امروزه کمتر مورد استفاده داشته و جای خود را به لامپ کم مصرف شماتیک مدار
مدارهای الکترونیکی
شماتیک مدار موزیک ملودی دلنشین 5 ولتی مدار لامپ کم مصرف ال ای دی
کاربردها و انواع لامپ ها به طور مفصل
لامپ کم مصرف نوعی لامپ یک باتری را در نقشه های شماتیک با نمایش می دهند و چند
ساخت ساعت دیجیتال با AVRو سون سگمنت
آموزش تعمیر لامپ کم مصرف. فایل hex و شماتیک مدار را از لینک زیر دانلود کنید.
مدار پرگرامر usb-isp -AVR
آموزش تعمیر لامپ کم مصرف. دانلود شماتیک و فایل hex و pcb و نرم افزار ها و help
ميكروكنترل: پروژه ولتمتر AC با امکان ارسال SMS
آموزش تعمیر لامپ کم مصرف. برای دانلود نقشه شماتیک بروی تصویر زیر کلیک کنید.
برچسب :
شماتیک لامپ کم مصرف