ارزیابی سانحه

ارزيابي سانحه يكي از اولين اقداماتي است كه پس از وقوع سانحه و در مرحله پاسخگويي ناگزير از
انجام آنيم، زيرا همه اطلاعاتي كه براي كنترل، تدبير و برنامه ريزي سانحه بدان نياز داريم، در فرآيند
ارزيابي فرآهم مي آيد. بنابراين بدون ارزيابي سانحه اتخاذ تصميمات بر مبناي داده هاي ناقص و اطلاعات
محدود، پاسخگويي به سانحه را به شدت تحت تاثير قرار خواهد داد. فدراسيون جهاني صليب سرخ و هلال
احمر بر اين واقعيت اذعان دارد كه عمليات پاسخگويي به بحران، بدون ارزيابي( يا انجام ناقص آن) هميشه
هميشه يك عملكرد ونتيجه ضعيف را بدنبال خواهد داشت. در اين مقاله، سعي بر آن است تا مباني ومفاهيم
ارزيابي سانحه مورد بررسي قرار گيرد

مباني و مفاهيم

ارزيابي سانحه از ترجمه دو واژه (Assessment) و (Disaster)گرفته شده است. در زبان فارسي اين واژه ها در اين معاني به كار رفته اند.
Disaster: فاجعه ،حادثه بد،مصيبت ،بلا،ستاره بدبختى و سانحه
:Assessment ارزشيابى، براورد، تخمين، ارزيابى و تعيين نتايج حاصله در اصطلاح تخصصي اگر بررسي وپژوهش در خصوص يك موضوع عميق و همه جانبه باشد معمولا از واژه (study) استفاده ميشود و ارزيابي (Assessment) بر مطالعه و بررسي اجمالي دلالت دارد.
سانحه( Disasters) به تخريب و ويراني وسيعي گويند كه عملكرد جامعه را تحت تأثير قرار مي دهد وسبب آسيب به انسانها، اشياء و محيط زيست مي شود و همچنين بازسازي ويراني خارج از توانايي جامعه متأثر شده، با استفاده از منابع خود مي باشد (IFRC 1996)
از فرآيند ارزيابي سانحه تعاريف متعددي ارايه شده است كه در ذيل به برخي از آنها اشاره مي گردد.
ارزيابي يك وظيفه دشوار و قاطع مديريتي است كه به طور مستقيم در تصميم گيري موثر، برنامه ريزي و كنترل به منظور انجام اقدامات (پاسخگويي)منسجم كمك مي نمايد.تعريف ديگر توسط آيسان و ديويس( 2006 ) ارايه شده است كه ارزيابي سانحه را به طور كامل تر فرآيند بررسي اثرات سانحه ،نياز هاي فوري،تمهيدات لازم در عمليات اضطراري براي حفظ زندگي بازماندگان و تامين تسهيلات مناسب و ضروري و توسعه تعريف مي نمايد.
در هر حال ارزيابي يك جزء حياتي برنامه ريزي و اجراي پاسخ (Response) است. ارزيابي فرآگرد جمع آوري، تطبيق و آناليز اطلاعات در خصوص سانحه و پيآمد هاي آن است.
همچنين ارزيابي اطلاعاتي را كه عمليات پاسخ گويي را طراحي مي كند فراهم مي آورد برخي از كارشناسان ارزيابي را بررسي و تفسير اطلاعات جمع آوري شده به منظورارايه مبنايي براي تصميم گيري مي دانند.
ارزيابي مستلزم جمع آوري اطلاعات ،آناليز و قضاوت در مورد وضعيت ايجاد شده است، از همين روي در ارزيابي ميداني يكي از مهمترين اقدامات جمع آوري اطلاعات از صحنه حادثه است
از طرف ديگر، ارزيابي سانحه، بررسي يك سانحه واقعي يا محتمل الوقوع ،براي تخمين خسارات ايجاد شده يا خسارات مورد انتظار براي ارايه پيشنهادات و توصيه ها براي پيشگيري،آمادگي و پاسخگويي است.
در اين فرآيند تعيين ضربات يك سانحه يا يك رويداد بر روي جامعه وبررسي نيازهاي فوريتي، اقدامات اضطراري براي نجات و تداوم حيات زنده ماندگان ، و تسريع امكان باز تواني وتوسعه به انجام مي رسد.
ارزيابي يك فرآيند بين حوزه اي است كه در فازها ي مختلف سانحه را در بر گرفته و مورد توجه قرار مي گيرد ، در بررسي هاي مكاني و جمع آوري ،ارزشيابي اطلاعات را به صورت مستقيم تفسيركرده و آنچه كه اتفاق افتاده را تخمين مي زند.
برنامه عمران سازمان ملل (UNDP) ارزيابي سانحه را فرآيند شناسايي،ضرباتي كه مخاطره بر روي جامعه مي گذارد، شناسايي نيازها و الويت ها براي اقدامات اضطراري براي حفظ جان وحمايت از زندگي بازماندگان شناسايي منابع در دسترس و نيز فراهم آوردن اطلاعات درخصوص امكان تسهيل و تسريع توسعه و بازتواني بلند مدت مي داند.
فرآيند ارزيابي ازفعاليت هاي آمادگي و فاز هشدار پيش از سانحه ازآغاز تا انتهاي فاز اضطراري و حتي تا توانبخشي و بازتواني امتداد دارد.

اهداف اصلي ارزيابي سانحه

ضرورت دارد به اين موضوع بپردازيم كه هدف از ارزيابي چيست و ما در انجام آن چه اهدافي را دنبال مي كنيم ارزيابي در حوزه وسيع حوادث و سوانح با اهداف گوناگوني به انجام مي رسد،اما وجه مشترك همه ارزيابي ها آن است كه از آن به عنوان مبنايي براي تصميم گيري و اجراي پاسخ استفاده مي گردد. ارزيابي سانحه در حيطه امداد و نجات با هدف رسيدن به اهداف زير به انجام مي رسد.

•    براي نجات جان آنهايي كه زندگي شان به خطر افتاده
•    براي تعيين و مشخص كردن نيازهاي حياتي قربانيان
•    براي كمك به تنظيم الويت ها جهت واكنش
•    براي تامين داده هاي مورد نياز براي طراحي برنامه
•    براي نجات جان آنهايي كه زندگي شان به خطر افتاده
•    براي تعيين و مشخص كردن نياز هاي قربانيان
•    براي كمك به تنظيم الويت ها جهت واكنش
•    براي تامين داده هاي مورد نياز براي طراحي برنامه

همچنين علاوه بر اهداف ياد شده (در حيطه امداد و نجات) اهداف زير نيز مي تواند جزء اهداف ارزيابي قرار گيرد: برآورد ميزان خسارات اقتصادي
تعيين ميزان آسيب به شريان هاي حياتي وتعيين و پيش بيني خطرات ثانويه

ارزیابی سانحه

مطالب مشابه :

جمعیت هلال احمر استان کرمانشاه 96 تیم امدادی دارد

ارزیابی سانحه

کاهش سوانح و تصادفات جاده‌ای در نوروز سال 91

اهر و ورزقان روی ویبره

مقاله ارزیابی سانحه دکتر شریفی

مهلت تحویل پروژه درس سوانح ژئولوژیک

اعضای انجمن علمی مدیریت بحران

سانحه برای بالگرد سپاه با 4 شهید

برگزاری کلاس ارزیابی سوانح استاد فتحی

اطلاعيه ثبت نام حج عمره دانشجويي