سخنرانی دکتر ندوشن درهمایش بزرگداشت فردوسی در تالار فردوسی دانشکده ادبیات دانش گاه تهران
همایش بزرگداشت فردوسی در تالار فردوسی دانشکده ادبیات دانش گاه تهران ، با سخنرانی استادان : محمد علی اسلامی ندوشن ، علی رواقی ، میرجلال الدین کزازی و نشست گفتگو با جلال خالقی مطلق و با حضور بهرام بیضایی ، محمود دولت آبادی ، خانواده ی کامکار ، محمدرضا شجریان و با هنرمندی سهراب پورناظری و علی قمصری و شاهنامه خوانی " این ها جملاتی بود که در پوستر تبلیغاتی همایش خودنمایی می کرد و هر دوست دار فرهنگی را برای شرکت در همایش که برگزار می شد وسوسه می کرد .
هنگام ورود به ساختمان دانشکده و 40 دقیقه قبل از شروع همایش عده ای جلوی درب تالار فردوسی تجمع کرده بودند و منتظر باز شدن درب های ورودی بودند . هنگام باز شدن درب ها حدود 5 دقیقه قبل از زمان مقرر شروع عده ی زیادی جلوی 2 درب تالار جمع شده بودند و هنگام باز شدن درها این دانش جویان جویای فرهنگ بودند که با قدرت بدنی خوبی که داشتند افراد را به داخل پرتاب می کردند ! به هر ترتیب که بود افراد وارد شدند . سالن کامل پر شد و حتی با باز کردن درب های بالکن سالن باز هم جمعیت زیادی در سالن ایستاده باقی مانده بود . اما با سرعت خوبی سالن نظم گرفت . برخی از اساتید به موقع آمده بودند و برخی نیز کم کم در میان سخن دیگر اساتید با تشویق حضار وارد سالن شدند .
مجری برنامه که خود دانش جو بود با شروعی پر حرارت در وصف حکیم فردوسی او را شاه شاعران نامید و پس از تشکر از آقای خالقی مطلق از اولین سخنران یعنی استاد محمد علی اسلامی ندوشن خواست تا پشت تریبون برود . وی نیز با تشویق پرشور حضار به بالای سن رفت و با اشاره به پرشور تر شدن مجلس نسبت به سال گذشته ، شاهنامه را کتاب اول ایران نامید و اثبات تاثیرگذاری شاهنامه بر شاعران بعد از فردوسی را محور سخن خود قرار داد .
اسلامی ندوشن ، خیام ، نظامی ، فخر گرگانی ، ناصر خسرو ، سعدی و حافظ را شاعران شش گانه ای دانست که از شاهنامه و شعر فردوسی تاثیر فراوان گرفته اند .
وی با مقطر خواندن کلام خیام که به مانند قطره های آب آهسته می چکد ، مضمون اساسی شعر خیام یعنی « گذشت عمر و استفاده بهینه از لحظات زندگی » را متاثر از شاهنامه دانست .
« کلام خیام مقطر است . »
وی همچنین در مورد تاثیر شاهنامه بر نظامی و فخر گرگانی که از سرایندگان شعرهایی با مضامین عاشقانه هستند گفت : این که این دو شخض جرات بیان این نوع داستان ها که مربوط به گذشته ی پیش از اسلام ایرانیان است را در آن زمان که تعصب حاکمان زندگی ها می گرفت پیدا کردند ناشی بیان این موضوعات (داستان های عاشقانه ی پیش از اسلام) توسط شاهنامه و فردوسی است ، که منجر به جاافتادگی این مطالب در آن زمان شده بود . البته نوع پیکر بندی ویس و رامین اثر فخر گرگانی نیز از دیگر مستنداتی بود که ندوشن در بیان تاثیر شاهنامه بر فخر گرگانی آورد . به این صورت که ابتدا ستایش پروردگار و سپس ستایش خرد انجام می پذیرد .و هنگام بیان خود داستان نوع بیان داستان بسیار نزدیک به شاهنامه است . او در میانه ی سخنانش گفت : « اگر شاهنامه نبود سرودن منظومه ها حتی به ذهن نظامی عروضی هم نمی رسید . »
«شاهنامه جرات آوردن داستان های عاشقانه ی پیش از اسلام را به نظامی داد . »
سپس گذری کوتاه بر زندگی ناصرخسرو زد و "اهمیت به خرد" را مهمترین مشخصه ی تاثیر یافته از شاهنامه برشمرد . وی در تعریف خرد می افزاید ، «خرد غیر از جان است و نحوه ی زندگی را نمایان می کند» . او همچنین گفت : « شاهنامه یک خردنامه است چرا که از دید شاهنامه بنای زندگی باید بر خرد استوار گردد. » البته او می افزاید : « نداشتن خرد مطلق و داشتن تعصبات مذهبی او را کمی از اندیشه ی شاهنامه دور می کند. »
« ناصرخسرو عقیده داست باید بر موازین خود زندگی کرد چراکه توهم و تعصب را در آن زمان بر خرد چیره می دید . »
او در این میان به عرفان موجود در شاهنامه می پردازد و می گوید : « ارتباط انسان و خدا در شاهنامه مستقیم و بدون واسطه است . » و سپس به داستان ایرج و کی خسرو و تقرب و نزدیکی آنان با نیروی برتر اشاره می کند .
او در مورد سعدی و تاثیر شاهنامه بر شعر او می گوید ، بوستان سعدی به تقلید از شاهنامه سروده شده است . بدین شکل که در 400 سال بعد از فردوسی و پس از جنگ ایران با مغول سعدی برای تسلای روح و جان مردم و در نتیجه در همان وزن و بحر شاهنامه ( خردنامه ) پندهای حاصل از عمر خود را در کتاب بوستان قرار می دهد . او استفاده از شخصیت های شاهنامه و آوردن نقل قول از فردوسی در بوستان را از دیگر دلایل این تاثیرپذیری می داند .
« بوستان شاهنامه 300 سال بعد از فردوسی است. »
او در مورد حافظ نیز گفت : حافظ زندگی را با نیروی عشق پی می گیرد و آنرا محرک و حیات بخش زندگی می داند . اسلامی ندوشن چندان اشاره ای به تاثیر شاهنامه بر غزلیات حافط نمی کند و بحث خود را در شرح ترکیب " پیر مغان " در اشعار حافظ ادامه داد . او با اشاره به مصراع "بنده ی پیر مغانم که ز جهلم برهاند " در این خصوص گفت : پیر مغان موجودی است خیالی در نزد شاعران ایرانی که حافظ او را نجات دهنده ی خود می داند . او واژه ی "پیر" در پیر مغان را نشانه ی عمر و تجربه ی فراوان این شخصیت می داند و واژه ی "مغ" را نیز اشاره ای به گذشته ی پیش از اسلام ایران می داند.
استاد اسلامی ندوشن پس از اتمام سخنانش خطاب به همه ی دانش جویان گفت : « قدر جوانی را بدانید. »
مطالب مشابه :
شاهنامه ی فردوسی: دکتر محمدرضا بیگدلی
شاهنامه ی فردوسی. دکتر محمدرضا بیگدلی. چند روزی پیش و پس شد ورنه از دور زمان / بر سکندر نیز
دکتر ولایتی: مولوی، حافظ، سعدی، جامی، فردوسی و نظامی شیعه بوده اند
« بقاء فنا » - دکتر ولایتی: مولوی، حافظ، سعدی، جامی، فردوسی و نظامی شیعه بوده اند - « کلّ من
بیوگرافی دکتر محمد کافی ریاست دانشگاه فردوسی
وبلاگ جوانان سه قلعه - بیوگرافی دکتر محمد کافی ریاست دانشگاه فردوسی - سه قلعه امروز - وبلاگ
دانلود سخنرانی دکتر سیما فردوسی
عاشق یک لحظه نگاهت - دانلود سخنرانی دکتر سیما فردوسی - نکات ناب/ دانلود/جملات زیبا/ داستان
موانع پیشرفت در ایران، نوشته دکتر علی فردوسی
گفت و گو - موانع پیشرفت در ایران، نوشته دکتر علی فردوسی - نمی رفتند تا به جایی برسند، می رفتند
گفتگو با دکتر سیما فردوسی
گفتگو با دکتر سیما فردوسی. کارشناس مسائل تربیتی و مدیر گروه روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی
فردوسی کیست ؟
فردوسی کیست ؟ در منابع مختلف اسم فردوسی به صورت حسن بن منصور و حسن بن علی وحسن بن اسحاق آمده
دکتر شریعتی
کتابخانه عمومی فردوسی سورشجان آدرس:استان چهارمحال و بختیاری.شهرستان شهرکرد. شهر سورشجان.
سخنرانی دکتر ندوشن درهمایش بزرگداشت فردوسی در تالار فردوسی دانشکده ادبیات دانش گاه تهران
کاریز یزد - سخنرانی دکتر ندوشن درهمایش بزرگداشت فردوسی در تالار فردوسی دانشکده ادبیات دانش
برچسب :
دکتر فردوسی