آداب و رسوم لرهاو بختیاری ها ی خوزستان
ازدواج
اصولا در جوامعی که دارای بافت اجتماعی و فرهنگی سنتی هستند، اجبارها ی اجتماعی در همه حوزه ها دیده میشود.ازدواج نیز از این قاعده جدا نیست.در هنگام همسر گزینی، پسرو دختری که در این جوامع زندگی میکنند، نگاهی نیز به محدودیتهای فرهنگی و اجتماعی انتخاب خود دارند. در مناطق بختیاری از گذشته این گونه اجبارها وجود داشته است.بدین شکل که والدین گزینه هایی را برای دختر یا پسر نشان میکردند و آنها کمتر می توانستند اعتراضی به این گزینه ها داشته باشند.اما امروزه با افزایش آگاهی والدین در مورد حق طبیعی دختر یا پسر در انتخاب هایشان ، افزایش سطح تحصیلات و افزایش سطح مراودات اجتماعی گزینه ها بیشتر شکل پیشنهاد دارند تا اجبار.
"ناف بران"رسمی بود که در گذشته در جریان همسر گزینی میان قوم لر و بختیاری متداول بوده است. بدین صورت که با به دنیا آمدن نوزاد دختر،ناف او را به نام پسر مورد نظر میبریدند و در عرف محلی میگفتند این دختر ناف بر فلانیست.بر این اساس در آینده بایستی با هم ازدواج میکردند.مردم محل نیز با دانستن این موضوع،هنگامی که دختر به سن ازدواج میرسید،به خواستگاری او نمی رفتند.
میان لرهای شوش رسمی به نام " َبلَکِه "( بلکه برون) وجود داشت.در این رسم دستمالی به نام " َبلَکِه "نزد خانواده ای که نوزاد دختر به دنیا آورده اند برده می شد تا اورا برای پسرشان نشان کرده باشند.
خواستگاری را در اصطلاح محلیِ بختیاری،َ"کدُخدایی" میگویند.در جلسه خواستگاری بزرگان و ریش سفیدان هر دوطرف پس از گفتگو نظر خود را اعلا م مینمایند.
مهریه ،به صورت سکه یا زمین رایج است که به آن پشت قباله نیز میگویند.شیربها به صورت نقد پرداخت میشود.خانواده دختر مقداری پول به آن اضافه میکنند و کمبود جهیزیه دخترشان را تامین میکنند.
در رسم "خرج برون"یا "قرج برون"که در آن مردان لرِ شوش از طرف دختر و پسر، حضور دارندمبلغ شیربها و مهریه تعیین می شود.همچنین با پولِ نقدی که به عنوان شیر بها اخذ می شود برای دختر جهیزیه تهیه می شود.در صورت توافق طرفین پدر عروس مبلغی از مهریه را به عنوان"ته دستمالی"به داماد هدیه می دهد تا او برای خود کت وشلوار و..تهیه کند. در قدیم گاهی مهریه،گلوله هایی از نمک بود که به آن "آرا نمکی" می گفتند.
در ایذه که یکی از مناطق عمده بختیاری نشین خوزستان است، بعد از توافقات در جلسه خواستگاری،تاریخی نیز برای عقد تعیین میشود.والدین دختر و پسر (معمولا مادر عروس و چند زن از خانواده طرفین)به بازار رفته، خرید انگشتری حلقه،لباس کاملی برای عروس،کت و شلوار و کفش وساعت برای پسر است را انجام می دهند.
در در روستاهاي لرنشين بهبهان عقد را "بلك اسدن" Balak Essaddan يا "بله گرفتن" ميگويند.
در الوار اندیمشک دعوت مهمانان معین شده به مراسم عروسی به صورت کتبی و شفاهیست.افراد نزدیک به صورت شفاهی و افرادی که از لحاظ نسبت فامیلی دور تر هستند به صورت کتبی دعوت می شوند.
مقدمات عروسی در ایذه معمولا 2 تا 3 روز طول میکشد. روزاول،حنابندان است.توشمال ها(افرادی که شغلشان نوازندگی در مجالس عزا و عروسیست)در این روز می نوازند.رقص و چوب بازی نیز در این روزها برپاست.در عصر روز حنابندان،خواهران داماد،سایر
زنان واقوام خانواده داماد، در حالیکه توشمال پیشاپیش آنها می نوازد،به
نزد عروس می روند.مقداری حنا نیز به خانه عروس برده میشود.هنگام شب ،حنای
خیس شده را در بشقاب کوچکی قرار
میدهند.خانواده داماد ،بشقاب حاوی حنا را به اطاقی که عروس در آنجا نشسته
است برده،مقداری از آن را بر سر و دست عروس می گذارند. متقابلا همین کار را
خانواده عروس انجام میدهند.
در بیشتر اقوام لر و بختیاری استان مرسوم است چنانچه کسی از اقوام عروس یا داماد فوت کرده باشد و از چهلم آنان نیز گذشته شده باشد،خانواده عروس یا داماد نزد آنها رفته، برای برگزاری مراسم از آنها اجازه بگیرند.
هنگام "عروس بران" ، مقداری قند،نان یا پنیر در پار چه سبز رنگی میگذارند،پارچه را به کمر عروس می بندند.این کار را برادر،پسر عمو یا پسر دایی عروس انجام میدهد.این کار را به این نیت که عروس،به خانه داماد،خیر و برکت ببرد انجام میدادند.
در شب عروسی مهمانان مبلغی پول به عنوان هدیه به داماد میدهند که این مبلغ و نام فرد دهنده پول یادداشت می شود.
در مناطق روستایی ِاندیمشک که قومیت غالب در آنجا لر هستند،در شب عروسی تمام کسانی که دعوت شده اند به داماد پول می دهند.بدین صورت که بعد از صرف غذا،یک نفر سینی در دست می گیرد و مردم به فراخور توان خود،مقداری پول در آن می گذارند که به آن سر سرفه ای یا جا دستمال می گویند.
در ایذه چند روز بعد از مراسم عروسی ،عروس و داماد به خانه پدر عروس می روند .پد ر عروس هدایایی چون لباس ،طلا،پیراهن به دختر و داماد خود می دهد.در مناطق لر نشین اندیمشک پدر عروس به دخترش یک گوسفند هدیه می دهد.
زایمان و تولد کودک
تولد در فرهنگهای مختلف مراسم
ویژه خود را دارد که نشات گرفته از الگوهای فرهنگی آن جامعه است.در گذشته
به شکل سنتی روشهایی برای تشخیص جنس نوزاد وجود داشت.مثلا اگر زن زبر و
زرنگ بود،یا چهره اش سرخ وسفید 
بود،معتقد بودند بچه اش پسر است.ولی اگر زن تنبل بود یا صورتش تیره بود، معتقد بودند بچه اش دختر خواهد بود.
در مناطق بختیاری نشین و عشایری مانند ایذه،پیش از این،زائو به کمک قابله که به او (ماما چهMamache می گفتند)بچه اش را به دنیا می آورد. قابله نزد زائو گیاهی به نام"فنگ سیاه"دود میداد تا زایمانش راحت تر باشد. قابله پس از به دنیا آورد ن بچه ،ناف بریده،اورا شستشو می داد و قنداق میکرد.
در میان قوم لر ساکن شوش رسم بود، هنگام زایمان در نشیمن گاه زائو مقداری خاکستر گرم یا کاه می ریختند و زائو را در مکان تعیین شده می نشاندند.دستیار ماما "پیش نشی" نام داشت.پیش نشی در جلو و ما ما در پشت زائو می ایستاد و شکمش را مالش می داد و با آب گرم پاهای زائو را می شست.تکرار این کار در به دنیا آمدن نوزاد تاثیر داشت.
الوار اندیمشک، در گذشته به هنگام زایمان زن زائو بالای سر اوتیر و کمان و گاهی دل و جگر گوسفند می گذاشتند و دور او اسپند دود می دادند تا به او آسیبی نرسد.
لرهای سگوند که در شوش ساکن هستند،ناف بچه را در پارچه ای نگهداری می کردند و هنگامی که کودک به بیماری سختی مبتلا می شد،آن را می کوبیدن و همراه غذا یا آب به کودک می خوراندند.
در برخی حوزه های فرهنگ بختیاری استان خوزستان،رسم است برای جلو گیری از "آل"که معتقدند نوعی جن است که به زائو آسیب می رساند،نمک،قیچی و پنجه گرگ بالای سر زائو قرار دهند. همچنین پیازی را به سیخ میزنند و آن رادر کنار بستر نوزاد می گذارند .
در روستای رداده از مناطق لر نشین شوش،اگر نوزاد پسر باشد،یکی از زنان،کلاه پدر را می رباید که از این طریق پدر نوزاد می فهمید فرزندش پسر است.پدر نوزاد نیز به آن زن مژدگانی می دهد.
بختیاریهای ایذه در جریان نامگذاری کودک، معمولا اسم اقوام نزدیک نوزاد را بر روی او نمی گذارند زیرا آن را بد شگون می دانند.اسامی افراد درگذشته را نیز به عنوان نام نوزاد تعیین نمی کنند.اسامی مذهبی نیز مرسوم است.در گذشته قبل از تولد نوزاد ،دو نام تعیین میکردند تا درصورت پسر بودن یا دختر بودن نوزاد اسم او از قبل انتخاب شده باشد.
نوزاد را 3 روز پس از تولد ،به حمام میبرند.هفت روز پس از تولد نیز هم نوزاد و هم زائو به حمام میروند.
در ایذه بو دادن مقداری گندم و نخود از کارهاییست که مادر کودک هنگام دندان در آوردن او،انجام میدهد.نخود و گندم بو داده شده به همسایگان داده میشود.همسایگان پس از خالی نمودن ظرف،مقداری شیرینی یا پول خرد در کاسه می ریزند .
مطالب مشابه :
نکاتی ناب و نایاب برای بچه دار شدن و سلامتی طفل
26/حتما بعد از به دنیا آمدن بچه گوسفندی عقیقه کنید تا بچه و بهتر است استخوان های گوسفند
همه چیز درباره شبیه سازی
از به دنیا آمدن به منظور تولید بچه به دنیا آمدن این گوسفند
ماجرای شنگول و منگول
زیادی از گاو و گوسفند و بز به دنیا آمدن بزغاله ها خیلی بچه بزغاله ها از
مراحل مختلف ذبح گوسفند
موري که دانه کش است، که جان دارد و جان شيرين خوش است، چه برسه به گوسفند آمدن پدرم از به
نزادهای گوسفند
نزادهای گوسفند - بچه های دامپزشکی 88 پوست بره ها پس از به دنیا آمدن و چند روز بعد از آن
پاسخ به سوالات جنسی کودکان
و پسر، چگونگی خلق بچه و به دنیا آمدن او حیوان نر و ماده مثل گوسفند و اعضای
342- و مسیح به دنیا خواهد آمد .
طبق باور ما حضرت مریم ازدواج نکرده و این بچه هدیه از ترس به دنیا آمدن گوسفند باشه
آداب و رسوم لرهاو بختیاری ها ی خوزستان
قابله پس از به دنیا آورد ن بچه ،ناف این کار در به دنیا آمدن دل و جگر گوسفند
برچسب :
به دنیا امدن بچه گوسفند