بررسي وضعيت آبياري تحت فشار در استان اردبيل - مهندس اخوان

مقاله علمي بررسي وضعيت آبياري تحت فشار در استان اردبيل كرامت اخوان عضو هيات علمي مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي استان اردبيل (مغان) عضو نظام مهندسي كشاورزي و منابع طبيعي استان اردبيل.چكيده: با توجه به كمبود نزولات آسماني در كشورمان و عدم توزيع مناسب‌زماني و مكاني بارشها، همچنين بروز خشكسالي‌هاي متعدد در بيست سال اخير، ضرورت تبديل روشهاي آبياري سنتي به روشهاي نوين آبياري از جمله آبياري باراني و قطره‌اي بيش از پيش احساس مي شود. در سالهاي اخير در سايه عنايت ويژه دولت سيستم‌هاي آبياري تحت فشار در كشور ما مورد توجه قرار گرفته و توسعه پيدا كرده است ولي با نگاه به حجم تسهيلات و سرمايه‌گذاريهاي اختصاص داده شده چنانچه انتظار مي‌رفت توسعه ان سيستم خصوصاً در بعضي از مناطق كشور با پيشرفت سريع مواجه نشده است چنانچه در بعضي از موارد بعد از سرمايه‌گذاري انجام شده نه تنها باعث توسعه كشاورزي نشده بلكه يك بار مالي عظيمي نيز براي زارع ببار آورده است. در اين بررسي با جمع‌آوري اطلاعات لازم در خصوص طرح‌هاي اجرا شده در سطح استان مسائل، مشكلات و دلايل موفقيت و يا عدم موفقيت اين طرح‌ها مورد بررسي قرار گرفته تا با تجزيه و تحليل اين اطلاعات، راهكارهاي لازم جهت توسعه بيشتر اين سيستم همراه با موفقيت در سطح استان ارائه گردد زيرا با گذشت زمان و با توجه به كمبود منابع آب و مشكل كم آبي روشهاي آبياري تحت فشار ناگزير بايستي جايگزين روشهاي آبياري سطحي يا سنتي شود. مقدمه: پديده رشد جمعيت در كشورهاي در حال توسعه و تنوع مواد غذايي و مصرف بالاي آن در كشورهاي پيشرفته باعث شده است كه نياز تقاضاي جهاني به غذا به ميزان كه در تاريخ سابقه نداشته افزايش يابد. در سالهاي گذشته افزايش توليد محصولات زراعي اكثراً از طريق افزايش و توسعه سطح زير كشت انجام مي گرفته است ولي در سالهاي اخير قسمت اعظم افزايش توليد متكي بر افزايش توليد محصول در واحد سطح بوده است.يكي از مهمترين محدوديت ها براي توسعه بخش كشاورزي آب است و از جمله فاكتورهاي مهم در بالا بردن توليد در واحد سطح استفاده صحيح ازاين ماده حياتي مي باشد.با توجه به كمبود بارندگي در كشور ما (3/1 متوسط جهان )لازم است حداكثر استفاده از منابع محدود آب صورت پذيرد .با توجه به اهميت آب براي كشاورزي بايستي با دقت بيشتر از بهترين روش هاي آبياري كه بتوان به وسيله آن با آب كم مساحت بيشتري از زمين هاي كشاورزي را آبياري كرد و با مقدار كم آب بيشترين محصول را به دست آورد استفاده نمود. با توجه به عموميت كاربرد روش هاي آبياري سنتي در كشور ما و پايين بودن راندمان كاربرد آب در اين روش ها براي اينكه به اهداف خود در جهت توسعه كشاورزي و بالا بردن ميزان توليدات كشاورزي دست يابيم بالاجبار بايستي از روش هاي نوين آبياري (تحت فشار)استفاده نماييم.در روش هاي آبياري تحت فشار ،آب ابتدا به وسيله نيروي پمپ تحت فشار قرار گرفته سپس به صورت قطره اي يا باراني براي آبياري استفاده مي شود .با توجه به راندمان بالاي اين روش ها در كنار ساير مزاياي آن مي توانيم از آب محدود موجود سطح بيشتري را كشت كرده و با بالا بردن كارآيي مصرف آب از طرف ديگر توليدات كشاورزي خود را افزايش دهيم .البته بايستي در انتخاب روش آبياري مواظب بود تا به قولي از چاله به چاه نيافتيم بلكه بايستي قبل از انتخاب و اجراي روش آبياري تحت فشار ملاحظات لازم را از نظر فني ،اقتصادي ،اجتماعي و … به عمل آورد تا بعداً دچار مشكل نشويم. در اين بررسي با جمع آوري اطلاعات لازم در خصوص طرح هاي اجرا شده در سطح استان مسائل ، مشكلات و دلايل عدم موفقيت يا موفقيت اين طرح ها مورد بررسي قرار گرفته تا با تجزيه و تحليل اين اطلاعات راهكارهاي لازم جهت بالا بردن راندمان و توسعه بيشتر آبياري تحت فشار در سطح استان ارائه گردد.زيرا با گذشت زمان و با توجه به كمبود منابع آب و مشكل كم آبي ناگزير بايستي روش هاي آبياري تحت فشار جايگزين روش هاي سطحي (سنتي)شود. تعريف آبياري: آبياري در فرهنگ ها به عنوان افزايش مصنوعي آب به زمين (به وسيله نهرها ، جويها ،لوله ها يا غرقاب كردن)براي تامين رطوبت مورد نياز رشد گياه تعريف مي شود. نياز آبياري: به مقدار آبي گفته مي شود كه به صورت آبياري به زمين داده مي شود تا گياه با حداكثر توان خود رشد نموده و توليد محصول نمايد بخشي از اين نياز ممكن است از طريق باران هاي موثر تامين شود از طرف ديگر علاوه بر نياز گياه بايد مقداري آب اضافي نيز داده شود تا نمك هاي اضافي از منطقه ريشه شسته شود. شرايط اساسي انتخاب روش هاي آبياري : 1- خصوصيات خاك 6-منابع مالي و توان اقتصادي و توجيه اقتصادي روش ها 2-پستي و بلندي (توپوگرافي) و شيب زمين 7-نيروي انساني 3-شرايط آب و هوايي 8-مقدار و كميت آب قابل استفاده در آبياري 4-منبع تامين آب 9-روش هاي آبياري معمول منطقه 5-نوع محصول زراعي 10-سطح اطلاعات و امكانات فني و مسايل اجتماعي و… روش هاي آبياري ؛ الف -آبياري سطحي (سنتي): آبياري سطحي كه به عنوان قديمي ترين و معمولترين روش كاربرد آب در مزرعه مي باشد از اهميت كافي برخوردار بوده و به انواع مختلف تقسيم بندي مي شود. 1-آبياري كرتي (Basin Irrigation) 2-آبياري نواري (Border Irrigation) 3-آبياري جوي پشته اي يا رديفي (‍Furrow Irrigation) ب-آبياري تحت فشار (نوين): 1-آبياري باراني : عبارت از روشي است كه در آن آب در لوله هايي در مزرعه جريان پيدا كرده سپس وارد قسمتي به نام آبپاش مي شود در موقع خروج از آن قطرات آب در هوا پخش مي شود و به صورت باران به روي خاك مي ريزد.آبياري باراني داراي روش ها و دستگاه هاي مختلفي مي باشدكه با توجه به وضعيت اقتصادي ،پستي و بلندي زمين ،وجود و يا عدم وجود نيروي انساني لازم و مقدار آب مورد نياز انواع سيستم هاي آبياري باراني طراحي و اجرا مي شود. 1-1:روش كلاسيك اين روش رابراي آبياري انواع گياهان زراعي در زمين هاي شيب دار ،هموار،ناهموارو خاك هاي شني و رسي مي توان استفاده كرد.كلاسيك ثابت ،متحرك و نيمه متحرك انواع مختلف اين روش ها مي باشدكه اساس كار آنها يكسان مي باشد.در اين روش آب به وسيله پمپ از منبع آب (مخزن ،استخر،چاه و رودخانه)وارد لوله هاي اصلي و سپس بالها شده و از طريق آبپاش ها به صورت قطره هاي بسيار ريز و يكنواخت بر روي مزرعه پاشيده مي شود. 1-2:روش دستگاه آبياري غلطان (ويلمو) با توجه به مشكل حمل و نقل لو له هاي بلند آبياري و باز كردن قطعات و جابجايي آنها سيستم ويلمو با هدف آسان تر كردن جابجايي لوله هاي آبياري طراحي و ساخته شد .جابجايي دستگاه توسط موتوري كه در وسط بالهاي دستگاه نصب شده است انجام مي گيرد.بالهاي دستگاه شامل تعدادي لوله و چرخ است كه معمولاً از جنس آلومينيوم مي باشد.بال دستگاه علاوه بر انتقال آب مورد نياز به آبپاش ها محور حركت چرخ ها را نيز بر عهده دارد.اين روش در شرايط ذيل قابل استفاده است. • مزارعي كه نسبتاً هموار باشد(حداكثر شيب 5-3 درصد). • مزارعي كه ارتفاع گياهان آن حداكثر به يك متر مي رسند. • در مزارعي كه در مسير حركت دستگاه مانعي وجود نداشته باشد. 1-3:روش دستگاه آبياري باراني قرقره اي دستگاه آبياري باراني قرقره اي براي آبياري گياهان كوتاه و بلند در زمين هاي رسي و شني هموار و ناهموار استفاده مي شود.اين دستگاه ماشين هايي هستند كه در طول يك نوار آبياري نموده و دستگاه آبپاش به وسيله يك لوله پلي اتيلن آبرساني و كشيده مي شود.اين ماشين ها به صورت مداوم اراضي مورد آبياري را به شكل نوارهاي به طول 300 متر و عرض 70 متر آبياري مي نمايند.در اين سيستم آبياري معمولاً از آبپاش هاي نوع گان استفاده مي شود اين آبپاش بر روي شاسي چرخ دار يا روي كالسكه سوار مي گردد.با توجه به جابجايي و تحرك سريع اين دستگاه بيشتر جهت انجام آبياري تكميلي در اراضي ديم و حاشيه رودخانه ها كاربرد دارد. 1-4:دستگاه آبياري باراني سنتر پيوت سنتر پيوت سيستم آبياري باراني بوده كه جهت آبياري مزارع بزرگ و يكپارچه مورد استفاده قرار مي گيرد و از آن مي توان براي آبياري گياهان ساقه كوتاه و بلند و در زمين هاي هموار و نسبتاً ناهموار استفاده كرد .اين سيستم شامل يك بازوي حامل آبپاش ها مي باشد كه بر روي يك چرخ مستقر گرديده و حول يك نقطه مركزي تحت اثر نيروي برق يا هيدروليك مي چرخند لذا زمين تحت آبياري اين دستگاه به شكل دايره است .با توجه به طول بازو اين دستگاه مي تواند سطحي معادل 10 تا 200 هكتار را آبياري نمايد .كاربرد اين دستگاه در اراضي كوچك (كمتر از 40 هكتار ) از لحاظ اقتصادي مقرون به صرفه نمي باشد. مزاياي آبياري باراني 1-صرفه جويي در مصرف آب و افزايش راندمان تا 75 درصد 2-امكان آبياري اراضي شيب دار (بدون نياز به تسطيح) 3-آبياري با منابع آبي كم (در آبياري سطحي مقدور نمي باشد) 4-امكان آبياري در خاكهاي كم عمق (به علت خاك كم عمق امكان تسطيح وجود ندارد) 5-جلوگيري از رواناب و فرسايش خاك 6-توزيع به موقع و به اندازه و يكنواخت آب و كود وسم 7-افزايش عملكرد محصول و يهيود كيفيت آن 8-قابل اندازه گيري بودن دقيق مقدار آب مصرفي 9-نياز كمتر به نيروي انساني 10-قابل استفاده بودن در اهداف ديگر(مثل جلوگيري از يخبندان ،سرمازدگي درختان ،خنك كردن محيط گياه در هواي گرم ) 2-آبياري قطره اي آبياري قطره اي عبارت است از روشي كه طي آن آب با فشار كم از روزنه يا قطره چكان از شبكه خارج و به صورت قطره اي پايي بوته يا درخت ريخته مي شود.فشار لازم در اين سيستم به وسيله پمپ يا اختلاف ارتفاع تامين مي شود.اين سيستم شامل قسمت هاي مختلف از جمله قسمت تامين فشار و كنترل مركزي (پمپ ،دستگاه هاي تصفيه آب شامل سيكلون و فيلتر شني،مخزن كودوموادشيميايي) لوله هاي اصلي و فرعي و قطره چكان ها مي باشد.در اين روش ها اين امكان به وجود مي آيدتا عمل آبياري تا حد رفع نياز آبي گياه انجام شود و به ميزان زيادي از اتلاف آب به صورت نفوذ عمقي ،ايجاد رواناب و تبخير كاسته مي شود.اين روش بيشتر در باغات مورد استفاده قرار مي گيرد ولي اخيراً روشي از اين سيستم به نام سيستم تيپ براي گياهان رديفي از جمله چغندرقند ،ذرت و حتي پنبه مورد استفاده قرار گرفته و در كشور ما نيز به صورت موفقيت آميزي توسعه پيدا كرده است. مزاياي آبياري قطره اي 1-صرفه جويي در مصرف آ ب و افزايش راندمان تا 90 درصد 2-افزايش عملكرد محصول 3-نياز كمتر به نيروي انساني 4-قابل اتوماتيك بودن سيستم آبياري 5-از بين رفتن مشكلات علف هرز مزرعه و هزينه مبارزه با آن 6-توزيع به موقع و به اندازه آب و كود 7-بهبود كيفيت محصول و بازار پسندي آن 8-عدم نياز به تسطيح 3-آبياري زيرزميني در سالهاي اخير انتقال آبياري كشاورزي از سطحي به زيرزميني و استفاده از لوله هاي تراوش كننده بيش از پيش مورد توجه قرار گرفته است .در اين روش لوله هاي تراوا در زيرزمين در ناحيه ريشه قرار مي گيرند و توسط اين لوله هاي زيرزميني تراوا آب و كود و سم و اكسيژن مستقيماً در اختيار ريشه گياه قرار مي گيرد.كل سيستم مانند روش آبياري قطره اي است منتها در اين روش به جاي لاترالهاي حامل قطره چكان ها يا روزنه ها لوله هاي تراوا (تراوش كننده)در زير زمين و در ناحيه ريشه گياه قرار مي گيرند. به خاطر مزاياي زياد اين سيستم در سالهاي اخير گرايش فوق العاده اي به اين سيستم مشاهده مي شودكه مسلماً روند اين توسعه ادامه خواهد يافت. بطوريكه گفته مي شود آينده كشاورزي در تصرف آبياريهاي زير زميني خواهد بود. مزاياي آبياري زيرزميني 1-صرفه جويي در مصرف آب 2-افزايش محصول (تا دو سه برابر گزارش شده است) 3-صرفه جويي در مصرف كود و سم (صرفه جويي تا 50%) 4-صرفه جويي در مصرف انرژي (0/6 تا0/8 بار) 5-عدم نياز به تسطيح 6-از بين رفتن تدريجي علف هاي هرز در باغات 7-قابل اجرا بودن در باغات و حتي در گلدان هاي منزل 8-جلوگيري از شيوع آفات 9-كاهش آلودگي زيست محيطي 10-عدم مزاحمت براي ماشين آلات و كارگران 11-مصونيت لوله هاي تراوا از گرما و سرما 12-مصونيت از آسيب و سرقت 13-قابل كنترل اتوماتيك بررسي وضعيت موجود آبياري تحت فشار در استان ؛ الف –بخش خصوصي وضعيت آبياري تحت فشار دركل استان اردبيل روش آبياري نوع سيستم تعداد طرح هاي اجرا شده مساحت (هكتار) وضعيت بهره برداري فعال غير فعال دلايل عدم بهره برداري تعداد طرح مساحت (هكتار) تعداد طرح مساحت (هكتار) باراني قرقره اي 209 8/3396 8 (8/3%) 89 (6/2%) 201 (2/96%) 8/3307 (4/97%) اجراي طرح ها بدون مطالعات و طراحي –نا مناسب بودن كميت و كيفيت منابع آب –كيفيت پايين برخي از دستگاهها و نداشتن قطعات تعويضي-نامناسب بودن نوع سيستم ها براي مزارع –عدم بهره برداري صحيح از دستگاهها –پراكندگي برخي قطعات زراعي-مشكل جابجايي–مشكلات اجرايي –مشكلات بهره برداري و مسلئل اجتماعي و فرهنگي –خشكسالي سالهاي اخير –عدم كارآيي مطلوب دستگاها (از جمله عدم پاشش يكنواخت و نوع قطرات پاشش و عدم هم پوشاني)اطلاعات كم بهره برداران و عدم آموزش آنها كلاسيك 77 5/786 20 (26%) 5/180 (23%) 57 (74%) 606 (77%) ويلمو 13 3/219 1 (7/7%) 5 (2/2%) 12 (3/92%) 3/214 (8/97%) قطره اي قطره اي 40 2/356 7 (5/17%) 49 (7/13%) 33 (5/82%) 2/307 (3/86%) اجراي طرح ها بدون طراحي –كمبود آب و خشكي منبع آب-مشكلات بهره برداري و اجتماعي-مشكلات طراحي و اجرا –كيفيت نامطلوب سيستم كل مساحت طرح هاي اجرا شده : 8/4758 هكتار (6/4402 هكتار باراني و 2/356 هكتار قطره اي) كل مساحت طرح هاي فعال : 5/323 هكتار (5/274 هكتارسيستم باراني –49هكتار قطره اي)(8/6 درصد) كل مساحت طرح هاي غير فعال:3/4435 هكتار (1/4128 هكتارسيستم باراني –2/307هكتار قطره اي) (2/93 درصد) ب–بخش دولتي وضعيت آبياري تحت فشار شركت هاي كشت و صنعت مغان و پارس نام شركت روش آبياري نوع دستگاه تعداد طرح هاي اجرا شده مساحت (هكتار) وضعيت بهره برداري فعال غير فعال مشكلات بهره برداري كشت و صنعت مغان باراني سنتر پيوت 64 دستگاه 3100 × - فرو رفتن چرخ دستگاه ها در گل به خصوص در هنگام آبياري محصولات بهاره كه با شن ريزي مسير چرخ ها رفع گرديده است –كيفيت پايين برخي قطعات دستگاه از جمله بخش هاي اتصال و ميل هاي مهار . رشد جلبك در كانال ها و انتقال آن به سيستم از طريق پمپاژ موجب گرفتگي روزنه آبپاش ها مي شود. راندمان كل آبياري 68% قطره اي قطره اي 18 ايستگاه پمپاژ 2500 × - فرسودگي سيستم در قسمت هاي فيلتراسيون و لوله هاي فلزي – نبود حوضچه رسوب گير (باعث ايجاد مشكل براي سيستم فيلتراسيون مي شود). راندمان كل سيستم 67% و راندمان بدون انتقال 79% كشت و صنعت پارس باراني سنتر پيوت 56 دستگاه 2024 × - به جز موارد سرقت تجهيزات الكتريكي و كابل مخصوص كه گاهاً اتفاق مي افتد تاكنون مشكل بهره برداري خاصي وجود نداشته است. نتيجه گيري ؛ در سالهاي اخير با توجه به توسعه سيستم هاي آبياري تحت فشار در كشور ،در استان اردبيل نيز 8/4785 هكتار شامل 6/4402 هكتار باراني و 2/356 هكتار قطره اي با تسهيلات ويژه دولت اجرا گرديده است كه از اين مقدار فعلاَ 5/323 هكتار شامل 5/274 هكتار باراني و 49 هكتار قطره اي يعني 8/6 درصد طرح هاي اجرا شده بصورت فعال بوده و مورد بهره برداري قرار مي گيرد و مابقي طرح ها يعني 3/4435 هكتار (2/93 درصد)با وجود سرمايه گذاريهاي انجام شده به صورت غير فعال بوده و مورد بهره برداري قرار نمي گيرند.از جمله دلايل عدم بهره برداري طرح ها مي توان به اجراي بدون مطالعات اوليه آب و خاك ،اجراي نادرست سيستم ها ،كيفيت پايين منابع آب ،عدم آشنايي بهره برداران با نحوه استفاده سيستم ها ،خشكسالي سال هاي اخير ،مسائل و مشكلات اجتماعي و فرهنگي ،عدم تناسب نوع سيستم براي مزارع مي توان اشاره كرد. در بخش دولتي در سطح استان 7624هكتار آبياري تحت فشار شامل 5224 هكتار سيستم آبياري باراني سنترپيوت و 2500 هكتار قطره اي در شركت هاي مغان و پارس طراحي و پياده گرديده است كه به جز مشكلات جزيي بهره برداري سيستم باراني با راندمان 68% و قطره اي با راندمان 79% در حال بهره برداري مي باشد كه با توجه به نوع سيستم باراني و يكپارچه بودن اراضي و امكانات فراوان شركتها از نظر تخصصي و فني و اجرايي و ادوات اين سيستم ها موفق بوده و مي توان از آنها به عنوان الگوي توسعه آبياري تحت فشار در ساير مناطق استفاده نمود و از تجربيات متخصصين آنها بهره گرفت. توصيه ها: 1-ضرورت توسعه روش هاي آبياري تحت فشار : توسعه اراضي آبي كشور با توجه به كمبود منابع آب موجود جز از طريق صرفه جويي در مصرف آ‌ب موجود امكان پذير نمي باشد.افزايش سطح زيركشت از طريق صرفه جويي در مصرف آب و بالا بردن راندمان آبياري مي تواند مورد توجه قرار گيرد .كنترل آب ،صرفه جويي و بالا بردن راندمان آبياري در روش هاي سنتي موجود ،نياز به صرف وقت و هزينه زيادي دارد.در اين شرايط بهترين گزينه بالا بردن راندمان آبياري از طريق تبديل در روشهاي آبياري سطحي به آبياري تحت فشار مي باشد.اجراي اين روش ها با ملاحظات لازم و مديريت مناسب مي تواند باعث افزايش راندمان آبياري و توليد محصولات بيشتر شود. درست است كه آبياري تحت فشار باعث افزايش راندمان مي شود ولي بايد توجه داشت كه در هر شرايطي نبايد اين روش ها را توصيه كرد و در صورتيكه آبياري سطحي موجود بتواند از تلفات جلوگيري كند هيچ توجيهي براي تغيير روش ها وجود ندارد. هدف از تغيير روش آبياري بهبود وضعيت آبياري مي باشد كه اين تغيير نبايد بدون مطالعه و بررسي انجام گيرد چرا كه در صورتيكه تغيير نامناسب باشد اثرات سوء و ترويج بد روش هاي جديد را به دنبال خواهد داشت كه ضربه سختي بر پيكره رو به رشد اين روش ها در كشور خواهد زد.در شرايط فعلي با توجه به اينكه چند سال از توسعه اين روش ها در كشور مي گذرد بايستي با ارزيابي و بررسي (بهره برداري ، فني ، اجتماعي …)طرح هاي اجرا شده ،درجه موفقيت آنها در هر منطقه تعيين و راههاي بالا بردن كيفيت روش هاي اجرا شده و راهكارهاي توسعه طرح هاي جديد را تعيين نمود. 2- مراحل توسعه آبياري تحت فشار : 1. بررسي وضعيت موجود 2. بررسي و ارزيابي طرح هاي اجرا شده در سال هاي اخير 3. ارائه الگوي طراحي منطقه با توجه به طرح هاي اجرا شده و ارزيابي شده 4. اصلاح روش هاي اجرايي و ارائه راه حل براي تسريع روند توسعه 5. مطالعه و تحقيق روي روش هاي جديدتر آبياري تحت فشار و سازگار با شرايط اقليمي مناطق مختلف 6. اجراي طرح هاي الگوي روش هاي نوين آبياري تحت فشار در مناطق مختلف 7. ارائه طرح هاي مديريتي و بهره برداري مناسب براي افزايش راندمانهاي آبياري 8. مطالعات اجتماعي و فرهنگي و آماده كردن زمينه پذيرش سيستم توسط زارعين منطقه 3- مراحل دستيابي به يك سيستم موفق در سطح مزرعه: الف-طراحي : 1 –مطالعات اوليه شامل ؛ 1. تهيه نقشه توپوگرافي با مقياس هاي مناسب 2. تهيه اطلاعات مربوط به خاك (بافت ، ظرفيت مزرعه اي و نفوذپذيري خاك) 3. حداكثر ظرفيت نفوذپذيري در خاك 4. سرعت نفوذ آب در خاك 5. تعيين فاصله آبياري 6. نياز خالص و ناخالص آبياري 7. ظرفيت سيستم 2 –طراحي روش آبياري: 1. تعيين و طراحي نوع سيستم 2. تعيين بهترين آرايش لوله ها و آبپاش ها 3. طراحي لوله هاي جانبي (جنس ،قطر ،فشار…) 4. طراحي ايستگاه پمپاژ ب-اجراء اجراي يك سيستم آبياري مهمترين قسمت به شمار مي رود.در صورتيكه اصول بنيادي در طراحي در نظر گرفته شود بايسني طرح را طبق نقشه طرح اجرا كرد و در اجرا از وسايل و تجهيزات مناسب و استاندارد استفاده نمود. ج-ارزيابي و مديريت سيستم بعد از اينكه در يك مزرعه آبياري تحت فشار طراحي و اجرا گرديد بايستي در اولين فصل كار در مزرعه ارزيابي به عمل آيدتا نقاط ضعف آبياري مشخص و نسبت به رفع آن اقدام گردد. توسعه كمي و كيفي آبياري تحت فشار بستگي به اين دارد كه طرح هاي اجرا شده به صورت اصولي به انجام برسدو سياست كلي بر مبناي اصول علمي استوار گردد. نكته آخر اينكه در صورتي مي توان حداكثر استفاده از منابع محدود آب به عمل آورد كه طرح هاي در نظر گرفته شده در اين زمينه با شرايط موجود منطقه و پارامترهاي لازم جهت طراحي تطبيق داده شوند و اين امر به جز با انجام تحقيقات در موارد فوق امكان پذير نخواهد بود. سپاسگزاري : از واحد آب و خاك مديريت هاي كشاورزي استان اردبيل به خاطر همكاري در جمع آوري اطلاعات لازم و آقاي والح اسماعيلي به خاطر همكاري در تهيه اين مقاله تشكر و قدرداني مي گردد. منابع: 1. ابريشمي .م و عليزاده .ا. 1372 ،آبياري باراني .انتشارات آستان قدس رضوي 2. ابراهيمي .م .1376 .روش هاي طراحي سيستم هاي آبياري تحت فشار.انتشارات معاونت زيربنايي وزرات كشاورزي 3. بي نام. 1376 .شناخت و كاربرد دستگاه آبياري باراني .انتشارات دفتر توسعه برنامه هاي ترويجي و مشاركت فني وزارت جهاد كشاورزي 4. بي نام. 1376 .شناخت و كاربرد دستگاه آبياري قطره اي .انتشارات دفتر توسعه برنامه هاي ترويجي و مشاركت فني وزارت جهاد كشاورزي 5. سلطانزاده .ح. 1372 .ارزيابي و مقايسه روش هاي مختلف طراحي آبياري شياري و انتخاب روش بهينه .گزارش پژوهشي سازمان تحقيقات و آموزش كشاورزي .نشريه شماره 10. 6. عليزاده .ا. و .ضيابان .ح .1369 .آبياري قطره اي .انتشارات آستان قدس رضوي 7. عليزاده .ا .1374 .اصول طراحي سيستم هاي آبياري .آستان قدس رضوي. بسمه تعالي سردبير محترم فصلنامه نظام مهندسي كشاورزي و منابع طبيعي با سلام ودعاي خير احترامأ؛ به پيوست يك فقره مقاله علمي تحت عنوان”بررسي وضعيت آبياري تحت فشار در استان اردبيل”كه توسط اينجانب تهيه وتدوين گرديده است جهت استحضار ودرصورت امكان چاپ در آن فصلنامه ايفاد ميگردد خواهشمند است از نتيجه امر اينجانب را مطلع فرمايند با تشكر كرامت اخوان عضو هيات علمي مركز تحقيقات كشاورزي مغان 09143523010 [email protected]

بررسي وضعيت آبياري تحت فشار در استان اردبيل - مهندس اخوان

مطالب مشابه :

پيش بيني و محاسبه ي احتمال وقوع خشكسالي بااستفاده از زنجيره ماركف دراستان گلستان

بررسي وضعيت آبياري تحت فشار در استان اردبيل - مهندس اخوان

سوالات امتحانی جغرافیای ۱ بر اساس قوائد آزمون سازی

روزهاي گرم در زمستان، نمودي از اثرات تغيير اقليم در كشور