مقاله: ریشه شناسی واژه قرآنی «قیوم»

نویسنده: دکتر احمد پاکتچی

چکیده:

«قیّوم» یکی از اسماء جلاله خداوند متعال در قرآن کریم است که به علت قرار گرفتن در آیه مشهور آیةالکرسی و با توجه به کثرت قرائت این آیه، به یکی از پرکاربردترین نامهای خداوند نزد مسلمان تبدیل شده است. با این حال بحث های صورت گرفته درباره معنای واژگانی و تفسیری قیّوم، نشان از آن دارد که این نام از همان عهد مفسران نخستین، جای گفت وگو داشته و معانی متعددی برای این واژه بیان شده است.
در این مقاله تلاش شده است تا با معرفی یک الگوی تعریب بر اساس ساخت واژگانی چون ابلیس و قسطاس، پیشنهاد تازه ای درباره کیفیت ساخت واژه قیّوم ارائه شود. در این پژوهش از روش ریشه شناسی واژگان استفاده شده و ساخت واژگان متعددی در زبانهای عبری، آرامی، سریانی و لاتین جهت کشف ساخت واژه قیّوم ملاحظه شده است.

کلیدواژگان: قیوم، حی، ابلیس، قسطاس، الگوی تعریب، ریشه شناسی

****

مطالعه این مقاله بسیار زیبا از دکتر پاکتچی را به همه دوستان توصیه می کنم. خواندن این مقاله چند خاصیت دارد:

یکی اینکه واقعا مقاله زیبایی است و مطمئناً شما که یکی از دانشورزان حیطه علوم قرآنی هستید، از خواندن آن لذت خواهید برد.

دوم اینکه مطالعه آن احتمالا شما را به بحث مفردات قرآن و شیوه معناشناسی لغات و ریشه شناسی آن علاقمند خواهد کرد.

سوم اینکه به شما یادآوری خواهد کرد که یافتن معنای دقیق مفردات قرآن، به همان آسانی که تا حالا فکر می کردیم نیست و از دانشجویان و اساتید رشته علوم قرآن و حدیث، انتظار می رود که به روشهای معمول در یافتن معنای لغات، همچون مراجعه به کتب لغت عربی اکتفا نکنند و همه چیز را آسان نبینند که بعضی مواقع، آسان بینی، ظلم به قرآن است!

چهارم اینکه مقاله، خود یک کلاس روش تحقیق است و نکته سنجان استفاده های زیادی می توانند از آن کنند.

پنجم اینکه ممکن است شما را به فراگیری زبانهای دیگر علی الخصوص زبانهایی چون عبری، آرامی، سریانی، یونانی و... تشویق کند.

ششم اینکه ما را به این امر واقف می کند که یکی از رسالت های ما، ادامه دادن راهی است که علمای علوم قرآنی در اعصار گذشته برای ما گشوده اند. مثلاً علم لغات دخیله که در الاتقان هم هست و ما مجبور بودیم برای کنکور، تمام کلماتش را حفظ کنیم!

شاید اگر باز فکر کنم، فواید دیگری نیز برای مطالعه این مقاله بیابم. اما احساس میکنم همین قدر کفایت میکند که در خانه اگر کس است... . در فایلی که برای دانلود قرار داده ام، علاوه بر مقاله، دو فایل دیگر هم هست که مربوط است به حروف الفبای زبانهای عبری و یونانی و معادلهای آن. در اثنای مطالعه مقاله، به کارتان می آید!

امیدوارم از مطالعه این مقاله لذت ببرید.

برای دانلود کلیک کنید

مقاله: ریشه شناسی واژه قرآنی «قیوم»

مطالب مشابه :

سلسله جلسات درس های منتشر شده از دکتر احمد پاکتچی

جزوه تاریخ حدیث دکتر احمد پاکتچی

مقاله: ریشه شناسی واژه قرآنی «قیوم»

خلاصه مقاله اصحاب حدیث نوشته احمد پاکتچی

نشست «تحولات فرق اسلامی در ایران قرون میانه متاخر»

کتاب تاریخ تفسیر قرآن کریم ـ دکتر پاکتچی

گفتاری از دکتر پاکتچی درباره رشته علوم قرآن و حدیث

درس معناشناسی ـ تقریرات دکتر پاکتچی

کارگاه ترجمه اصول و فنون ترجمه متون دینی و مذهبی

مقاله «حدیث» دایره المعارف بزرگ اسلامی