زندگینامه دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی
زندگی نامه فیلسوف "غلامحسین ابراهیمی دینانی"
(زاده ۵ دی ۱۳۱۳ برابر ۲۶ دسامبر ۱۹۳۴ در روستای دینان، در آن دوران از توابع اصفهان)، فیلسوف عقلگرای ایرانی است. عمده شهرت وی به علت پژوهش در حکمت اشراق و سهروردی و احیای آن در سالهای اخیر است. وی با بررسی تمامی آثار و نوشته‌های شیخ شهاب الدین سهروردی تا کنون چندین کتاب مهم در رابطه با فلسفه و افکار این فیلسوف ایرانی نگاشته‌است. هم اکنون استاد بازنشسته گروه فلسفه دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران[۱] و در دانشگاه‌های تهران، تربیت مدرس، دانشگاه مذاهب اسلامی و دانشگاه آزاد اسلامی به تدریس فلسفه اشتغال دارد. او در سال ۱۳۸۴ با کتاب دفتر عقل و آیت عشق، ۱۳۸۵ با کتاب درخشش ابن‌رشد در حکمت مشاء[۲] و ۱۳۸۹ با کتاب فلسفه و ساحت سخن[۳] برنده جایزه کتاب سال شد.
دینانی در مدرسه حجتیه قم به تحصیلات حوزوی پرداخته و در آن مدت سید علی خامنه‌ای[۴] از افراد هم بحث و هم حجره‌ای اش بوده‌است. وی همچنین از شاگردان سید روح الله خمینی[۵] و علامه طباطبایی بوده و شاهد مباحث فلسفی هانری کربن و علامه طباطبایی بوده‌است.[۶]
کتابهای خردوخردورزی ، گفتار حکیم و آینه‌های فیلسوف و چندین مجلد کتاب و نشریه دیگر درباره جایگاه فلسفی ایشان است. تا به حال چندین مقاله و فیلم مستند نیز درباره این فیلسوف ، نوشته و ساخته شده‌است.
کلاسهای آزاد وی جهت دانشجویان فلسفه و محققین و علاقه مندان مطالعه آزاد فلسفه اسلامی در انجمن حکمت و فلسفه ایران برقرار است. غیر از کلاسهای دانشگاهی و آزاد، دینانی سلسله درسهایی با عنوان معرفت در شبکه چهار تلویزیون ایران دارد[۷].
زندگی نامه و تحصیلات
وی در ۵ دی سال ۱۳۱۳ در روستای دینان از توابع اصفهان که امروزه جزو شهر اصفهان است بدنیا آمد. وی پس از تحصیل ابتدائی در روستای خود، در مدرسه علمیه نیم آورد اصفهان به تحصیلات دینی مشغول شد. پس از گذراندن دوره سطح و مقدمات فلسفه، سال ۱۳۳۳ وارد حوزه علمیه قم شد و ضمن تحصیل خارج فقه و اصول نزد مراجع بزرگ، نزد علامه طباطبائی به فرآگیری فلسفه نیز پرداخت. که شاهد مباحث فلسفی هانری کربن (فرانسوی) و علامه طباطبایی نیز بودند. فلسفه را در اصفهان نزد حکیم ضیاء پور شروع کرد و در قم در سطح عالی با علامه طباطبائی به پایان رساند و از شاگردان خاص ایشان گردید. سال ۱۳۴۵ پس از درگذشت آیت الله بروجردی به تهران مهاجرت کردند و وارد دوره کارشناسی دانشگاه تهران شده و پس از اخذ درجه کارشناسی جهت گذراندن امورات زندگی به استخدام وزارت آموزش و پرورش در آمدند. تا دریافت دکترای ادامه تحصیل دادند و سال ۱۳۵۲ از رساله دکتری تخصصی فلسفه خود دفاع کردند. پس از اخذ درجه کارشناسی جهت گذراندن امورات زندگی به استخدام وزارت آموزش و پرورش در آمد. سال ۱۳۵۳ ازدواج کرد که ثمره آن دو دختر می‌باشد و همان سال به عنوان استاد فلسفه در دانشگاه فردوسی مشهد مشغول به تدریس شدند. سال ۱۳۶۲ به تهران منتقل شده و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران شدند و تاکنون استاد این دانشگاه هستند. وی صاحب تالیفاتی بسیاری در زمینه فلسفه می‌باشند که در آن به نقد آرای فلسفی فلاسفه بزرگ و شرق پرداخته اند و در ذیل آنها به ارائه نظرات خاص فلسفی خود پرداخته اند[۶]. [۸].
دینانی در سمینارها و همایش‌های متعدد داخلی و خارجی شرکت داشته و مقالات و آثار فراوانی در حوزه فلسفه و دین پژوهی به رشته تحریر در آورده که برخی از کتابهایشان جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران را دریافت نموده‌است و در اولین دوره همایش چهره های ماندگار در سال ۱۳۸۰ با عنوان چهره برتر فلسفه تقدیر شدند.
جلسات هانری کربن و علامه طباطبایی
در کتاب خرد و خردورزی آمده‌است: «... منزل ذوالمجد در خیابان بهار... جلسات علامه با کربن تشکیل می‌شد و آقایان دکتر سید حسین نصر، دکتر سپهبدی، دکتر شایگان، محمد تجویدی نقاش، هبوطی... و صائنی زنجانی حضور داشتند.... به اتفاق استاد به سمت تهران حرکت می‌کردیم... جوان ترین عضو جلسات بنده بودم.... کربن در عین شیفتگی به تشیع، به تمام معنا فرنگی بود.» و در سئوالی که دینانی از کربن در مورد عقایدش و ضرورت مرشد می‌پرسد و اینکه مرشد شما کیست، جواب می‌گیرد که: «بله،... من اُویسی هستم[۹].»
سیر زندگی و تحصیلات
- تولد ۱۳۱۳.
- تحصیلات ابتدایی در دینان
- مقدمات در مدرسه علمیه نیماروداصفهان.
- اساتید ادبیات عرب: شیخ محمدعلی حبیب آبادی و حاج شیخ عباسعلی ادیب حبیب آبادی.
- استاد بخشی از شرح لمعه: محمدحسن نجف آبادی.
- سفر به قم ۱۳۳۳.
- تحصیل در مدرسه حجتیه و هم حجره بودن با سید علی خامنه ای.[۱۰]
- تحصیل خارج و فقه اصول در حوزه علمیه قم.
- اساتید دروس فقه و اصول سطح: مرحوم مجاهدی، سلطانی طباطبایی، فکور یزدی و شیخ عبدالجواد سدهی.
- اساتید درس خارج فقه و خارج اصول: آیت الله بروجردی، آیت الله اراکی، آیت الله سیدمحمد محقق داماد و آیت الله روح الله موسوی خمینی.
- اساتید فلسفه: حکیم ضیاپور (اصفهان)، شیخ عباسعلی ایزدی نجف آبادی و سطح عالی علامه طباطبایی (قم) و از شاگردان نزدیک ایشان.
- دیگر اساتید ایشان عبارتند از: آیت الله سلطانی طباطبایی، آیت الله منتظری ، آیت الله مجاهدی تبریزی، آیت الله محمد فکور یزدی، شیخ جواد تبریزی، شیخ عبدالجواد اصفهانی و دکتر غلامحسین صدیقی.
- تدریس در حوزه.
- ترک حوزه پس از وفات آیت الله بروجردی و سفر به تهران جهت تحصیل فلسفه و زندگی.
- کارشناسی، کارشناس ارشد و دکترای تخصصی فلسفه از دانشگاه تهران. از ۱۳۴۵ الی ۱۳۵۲.
- ازدواج در سال ۱۳۵۳.
- تدریس فلسفه در دانشگاه ها از سال۱۳۶۱ تاکنون.
- نگارش آرای فلسفی و اندیشه ها.
سمت‌ها و عناوین
- مدرس علوم حوزوی در حوزه علمیه قم تا سال ۱۳۴۵.
- اشتغال و استخدام در وزارت آموزش و پرورش به عنوان دبیر دبیرستانهای تهران سال ۱۳۵۱.
- استاد دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد تا ۱۳۶۱.
- عضو هیت علمی دانشگاه تهران سال ۱۳۶۲ و بازنشسته در سال ۱۳۸۷.
- استاد دانشگاه تربیت مدرس.
- استاد دانشگاه مذاهب اسلامی.
- استاد دانشگاه آزاد اسلامی تهران و کرج.
- عضو پیوسته فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران.
- عضو ثابت انجمن حکمت و فلسفه ایران.
- عضو موسس، هیئت امناء و مدیربخش فلسفه اسلامی موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران.
- تقدیر شده در اولین دوره چهره‌های ماندگار با عنوان چهره برتر رشته فلسفه در سال۱۳۸۰.
- تقدیر شده در جایزه کتاب سال ۱۳۸۴ برای کتاب دفتر عقل و آیت عشق.
- تقدیر شده در جایزه کتاب سال ۱۳۸۵ برای کتاب درخشش ابن‌رشد در حکمت مشاء.
- تقدیر شده در جایزه کتاب سال ۱۳۸۹برای کتاب فلسفه و ساحت سخن.
- عضو شورای عالی علمی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.
- عضو هیئت داوران نشریه فلسفه متعالی.
- عضو هیئت داوران سمپوزیوم بین‌المللی مجسمه‌سازی تهران.
- صاحب بیش از بیست عنوان کتاب در حوزهِ فلسفه.
- نویسنده چندین مقاله برگزیده فلسفی.
- سخنران مدعو در سمینراها و همایش‌های فلسفیِ داخلی و خارجی.
آثار
برای دیدن تمامی آثار ایشان اعم از کتاب و مقاله به فهرست آثار دینانی بروید. دینانی تا کنون بیش از بیست کتاب و مجموعه نگاشته است و صدها مقاله. وی سه بار جایزه کتاب سال را بدست آورده است. آثار ایشان بسیار است به طوری که تاکنون هیچ مرکزی تمامی آثار مکتوب و صوتی ایشان را جمع آوری نکرده است. آثار صوتی و تصویری ایشان مربوط به کلاسها ، سخنرانی ها ، مصاحبه ها ، برنامه های تلویزیونی و فیلم های مستندی است که طی چهل سال گذشته صورت گرفته شده است.
کتابها
چند نمونه از کتابهای ایشان عبارتند از:
- قواعد کلی فلسفی در فلسفهٔ اسلامی(در سه مجلد)، چاپ و نشر انجمن حکمت و فلسفه، تهران، ۱۳۵۷و موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، ۱۳۶۵.
- دفتر عقل و آیت عشق، سه جلد، انتشارات طرح نو، ۱۳۸۰.
- ماجرای فکر فلسفی در جهان اسلام، سه جلد، انتشارات طرح نو، ۱۳۷۶.
- وجود رابط و مستقل در فلسفه اسلامی، شرکت سهامی انتشار، ۱۳۶۲. و مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران.
- شعاع اندیشه و شهود در فلسفه سهروردی، انتشارات حکمت، ۱۳۶۴.
- اسماء و صفات حق، انتشارات اهل قلم، ۱۳۷۵و سازمان چاپ وانتشارات وزارت فرهنگ وارشاداسلامی، ۱۳۸۶.
- نیایش فیلسوف، دانشگاه رضوی آستان قدس، مشهد، ۱۳۷۷.
- شبهه آکل و ماکول، دائرة المعارف بزرگ اسلامی(دبا). بازبینی‌شده در خرداد ۱۳۸۷.
- درخشش ابن رشد در حکمت مشاء، ناشر طرح نو، ۱۳۸۴.
- فیلسوفان یهودی و یک مسئله بزرگ، ناشر هرمس، ۱۳۸۹.
- هستی و مستی، حکیم عمر خیام نیشابوری، ناشر اطلاعات، ۱۳۹۰.
- فلسفه و ساحت سخن، ناشر هرمس، ۱۳۸۹.
- مقدمه‌ای بر شرح فصوص جندی، تصحیح جلال‌الدین آشتیانی.
- ع‍ق‍لان‍ی‍ت و م‍ع‍ن‍وی‍ت، مؤسسه تحقیقات و توسعه علوم انسانی.
مقالات
چند نمونه مقاله از صدها مقاله ایشان:
- «حکمت متعالیه ملاصدرا در آیینه احادیث»، خردنامه صدرا ۱۳۷۹ شماره ۲۲.
- «قاضی سعید قمی یکی از حکمای حوزه فلسفی اصفهان»، خردنامه صدرا ۱۳۸۲ شماره ۳۲.
- «فلسفه هگل در بوته نقد»، خردنامه صدرا ۱۳۸۱ شماره ۲۷، ۲۹، ۳۰.
- «عالم خیال»، خردنامه صدرا ۱۳۸۱ شماره ۲۸.
مصاحبه
دینانی با اشخاص مختلفی مصاحبه کرده که بعضی به صورت مصاحبه در جراید و وب سایتهای خبری ارائه شده و بعضی دیگر به صورت کتاب در آمده. در اینجا نمونه ای از مصاحبه ایشان درباره تاریخ تدریس فلسفه در حوزه علمیه قم و خاطرات ایشان درباره استادشان ، علامه طباطبایی آورده می شود:
شاگردان
شاگردان ایشان بسیارند. اکثر افرادی که در سه دهه گذشته از دانشگاه تهران در رشته فلسفه فارغ التحصیل شده‌اند از شاگردان ایشان می‌باشند. به غیر آن کسانی که سالهاست پای درس ایشان در حوزه علمیه قم، دانشگاه‌های مختلف و کلاسهای آزاد نشسته‌اند از شاگردان ایشان می‌باشند. از جمله شاگردان ایشان می توان به افراد زیر اشاره کرد.
- اسماعیل منصوری لاریجانی
- مصطفی بروجردی
- احدفرامرز قراملکی
- محسن کدیور
- احمد احمدی
- محمدجواد اسماعیلی
- کریم فیضی
- محمدجعفر محمدزاده
- عباس صالحی
- ابوالفضل طریقه دار
- محمدباقر قیومی
- فروغ نیلچی زاده
- و بسیاری دیگر...
حکمت دینانی
کتابهای خردوخردورزی، سرشت و سرنوشت، گفتار حکیم، شعاع شمس و آینه‌های فیلسوف توسط اساتید و نویسندگان فلسفی، درباره مقام علمی ایشان به عنوان یک فیلسوف نوشته شده. «در صد و بیست و هفتمین شماره هفتهنامه[۱۱] پنجره با آثار و گفتارهایی از احمد احمدی، رضا سلیمان حشمت، غلامرضا اعوانی، کریم فیضی، دکتر علی اوجبی، دکتر سعید انواری، حسن سیدعرب و اسماعیل منصوری لاریجانی به روش، منش و جایگاه فلسفی دینانی می‌پردازد».
دینانیِ، فیلسوفی است که آرای اش منحصر به خود اوست و از پس سالها تحصیل حوزه و دانشگاه و تفکر و تعمق، شناخت و تسلط ویژه‌ای در فلسفه شرق و غرب دارد[۱۲]، اما از پنجره یک فیلسوف اسلامی به جهان نگاه می‌کند. او نوع چینش فلاسفه غرب و شرق را نه به جغرافیای زمین و یا نوع دین می‌داند، بلکه آنها را در نهایت به دو دسته اشاعره و معتزله تقسیم می‌کند.[۱۳]. هرچند به عنوان یک فیلسوف اسلامی، آرای او بسیار متاثر از ابوعلی سینا، ملاصدرا و سهروردی است[۱۴] اما نظریات شخصی بسیاری به فلسفه اضافه نموده‌است. به اعتقاد علی اوجبی نویسنده خردوخردورزی، انتشار کتاب‌هایی چون ماجرای فکر فلسفی در جهان اسلام و دفتر عقل و آیت عشق، مهم‌ترین آثار این فیلسوف ژرف‌اندیش است که او (دینانی) را از تمامی اندیشمندان معاصر ممتاز می‌سازد. او به فلسفه به مثابه موجود زنده واحد و نه اجزای جدای از هم و به منزله یک جریان سیال و پویا و نه رودهای مستقل و جدای از هم نگاه می‌کند[۱۵].
سرباز عقل
دینانی میزان سنجش و درک هر چیزی را عقل می‌داند، حتی درک انسان از خدا را. دینانی را می توانی فیلسوفی از تبار معتزله و عقل گرا دانست که به اشراق معتقد است و در عین حال فیلسوفی است متاله و اهل حکمت متعالیه و آشنا به تمامی جوانب عرفان. دینانی کتابی دارد با نام دفتر عقل و آیت عشق که در آن به جایگاه عقل در حکمت و فلسفه پرداخته و از عقل دربرابر عقاید اشاعره دفاع کرده و به نقد اندیشه های فلاسفه و عرفای شرق و غرب در این مورد می پردازد و در نهایت آرای خود را ارائه می نماید و عشق را فرآیند درک ژرف عقلی و خواست براثر شناخت عمیق می داند و تعارضی بین این دو نیست و هیچ کدام آن یکی را نفی نمی کند، بلکه عشق حقیقی رااز مسیر عقل میسر می داند. به ایشان القابی چون «سرباز عقل» نیز نسبت داده می شود [۱۶].
برنامه معرفت
معرفت یک برنامه تلویزیونی است که دینانی در آن به بیان اندیشه‌های فلسفی و عرفانی خود می‌پردازد. موضوع هر برنامه متغیر است و بیشتر حاوی مطالبی است که ریشه فلسفه اسلامی دارد و سعی شده‌است به زبان مردم نزدیک باشد[۱۷].
آثار منتشره درباره فلسفه دینانی
- کتاب آینه‌های فیلسوف، به کوشش عبدالله نصری و نشر سروش، چاپ سوم۱۳۸۹.
- کتاب سرشت و سرنوشت، به کوشش کریم فیضی و نشر اطلاعات، ۱۳۸۸.
- کتاب شعاع شمس، به کوشش کریم فیضی و نشر اطلاعات، ۱۳۸۹.
- کتاب گفتار حکیم، به کوشش محمدجعفر محمدزاده و نشر امرود، ۱۳۹۰.
- کتاب خرد و خردورزی، به کوشش علی اوجبی و نشر موسسه خانه کتاب، ۱۳۸۸.
- نشریه پنجره، شماره۱۲۷، بهمن ماه۱۳۹۰، پاسداشت سالها خردورزی استاد غلامحسین ابراهیمی دینانی [۱۸].
پانویس
- ↑ دانشکده ادبیات و علوم انسانی، [۱]، استاد گروه فلسفه.
- ↑ ایسنا، [۲]، جایزه کتاب سال۱۳۸۵.
- ↑ کتاب معاصر، [۳]، فهرست برگزیدگان سیزدهمین دوره جایزه کتاب فصل / مهر۸۹.
- ↑ «مثل عمار؛ مروری بر خاطرات حجت‌الاسلام والمسلمین ناطق نوری از مبارزات رهبر انقلاب». ایسنا، ۱۳ بهمن ۱۳۸۸.
- ↑ مردم سالاری، [۴]، خاطرات دینانی.
- ↑ ۶٫۰۶٫۱ زندگینامه غلامحسین ابراهیمی دینانی وب‌گاه مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی
- ↑ آپارات، [۵]، سلسله درسهای معرفت به بیان استاد دینانی.
- ↑ وب سایت حکیم دینانی، [۶]، زندگی نامه دینانی از زبان خود.
- ↑ دینانی در گفتگو با اوجبی، خرد و خردورزی.
- ↑ زندگینامه آیت‌الله خامنه‌ای (قسمت چهارم): شیفته نواب صفوی ، علی اکبر ناطق نوری نیز در خاطرات خود که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی چاپ شده می‌گوید در آن زمان آقای خامنه‌ای را در مدرسه حجتیه دیده است. علی اکبر ناطق نوری می‌نویسد نزدیک‌ترین دوست آقای خامنه‌ای در آن مدرسه شیخ حسین ابراهیمی دینانی بود که بعدها لباس روحانیت را کنار گذاشت و حالا به نام دکتر ابراهیمی دینانی معروف است که از اساتید شناخته شده فلسفه و حکمت در ایران به شمار می‌رود.
- ↑ تریبون، [۷]، پروندهای درباره دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی در «پنجره».
- ↑ روزنامه ایران، [۸]، گفت وگو با غلامحسین ابراهیمی دینانی: پست مدرنیسم دست خالی، جیغ بنفش.
- ↑ دینانی، ماجرای فکر فلسفی در جهان اسلام، اول.
- ↑ خردوخردورزی.[۹]
- ↑ خردوخردورزی, متن سخنان نویسنده.[۱۰]
- ↑ وب سایت حکیم دینانی، [۱۱]، گفتار حکیم
- ↑ آپارات، [۱۲]، سلسله درسهای معرفت به بیان استاد دینانی.
- ↑ تریبون، [۱۳]، پروندهای درباره دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی در «پنجره».
مطالب مشابه :
ساخت کارخانه کربن بلک دزفول 70 درصد پیشرفت کار داشته است
دژپل - ساخت کارخانه کربن بلک دزفول 70 درصد پیشرفت کار داشته است - نشریه فرهنگی اجتماعی دژپل
زندگینامه دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی
حامیان بلک فلسفی هانری کربن و علامه امورات زندگی به استخدام وزارت
کلیتی درباره شیمی
بسياري از آنها استخدام صنعت کربن منو گاز کربن دي اکسيد توسط جوزف بلک مجزا شد
مطلب خواندنی شیمیایی
بعدها خواص مکانیکی لاستیک‌ها با استفاده از دوده صنعتی (کربن بلک) استخدام. درج
مقایسه کود ها با یکدیگر
استخدام نیرو در ورمی کمپوست دارای نسبت کربن به نیتروژن مناسب‌تری حامیان بلک
استانبول پرپرستیژترین شهر دنیا
استانبول با افزایش رشد در آمدی 5.5 درصد و زمینه ایجاد استخدام 7.3 اکسید کربن بلک هتلهای
آینده علم الکترونیک با ترانزیستورهای جدید
الکترونیک ایران - آینده علم الکترونیک با ترانزیستورهای جدید - Electronic Iran - الکترونیک ایران
برچسب :
استخدام کربن بلک