روش مطالعه

فيش برداري

فيش قطعه كاغذ سفيدي است كه روي آن مطالبي يادداشت مي شود تا به موقع مورد استفاده قرار بگيرد. اندازه استاندارد فيش ها معمولاً 15 10 سانتي متر كه برابر يك چهارم كاغذ 4 A مي باشد.

از اين فيش هاي مطالعاتي مي توانيد جهت لغت آموزي (در دروس ادبيات ، عربي و زبان انگليسي ) و يادگيري مفاهيمي كه نياز به مرور بيشتري دارند استفاده كنيد. زيرا حمل و نقل اين فيش ها راحت است و مي توانيد از آنها در اوقات مرده اي مانند ساعات تفريح ، هنگام نشستن در اتومبيل يا اتوبوس براي رسيدن به كلاس درس و... استفاده كنيد. اين امر نقش مهمي در استفاده از فرصت ها نيز دارد.

در فيش برداري به نكات زير دقت كنيد:

1- هر فيش مربوط به يك موضوع يادگرفتني است .

2- روي فيش سؤال موردنظر و در پشت آن جواب را بنويسيد.

مثلاً در لغت آموزي ، لغت را روي كاغذ و معناي آنرا در پشت كاغذ بنويسيد. و يا يك سؤال يا يك مفهوم را در يك روي كاغذ و جواب آن را در پشت كاغذ بنويسيد.

از اين فيش ها مي توانيد جهت حفظ و يادگيري فرمول هاي رياضي ، فيزيك ، و موازنه هاي شيمي (سمت چپ موازنه در روي برگ و جواب موازنه يا همان سمت راست موازنه در پشت برگ نوشته شود). از فيش ها بيشتر براي مباحث حفظ كردني استفاده مي شود.

3- مطالب خلاصه شده را مي توانيد به صورت فيش درآوريد. اين كار به شما كمك خواهد كرد كه با افزايش تعداد دفعات مرور از روي فيش ها به مطالب احاطه يابيد.

4- در موقع استفاده از فيش ها، سؤال ها را از روي برگه بخوانيد و سعي كنيد جوابها را به خاطر بياوريد (به سؤالات بدون نگاه كردن به پشت برگه جواب دهيد.)

روش هاي نوين مطالعه

روش SQ3R

يكي از روشهاي خوب و مؤثر در مطالعه روش R3SQ است كه توسط رابينسون ابداع شد. R3SQ از حروف اول پنج مرحله ي تشكيل دهنده اين روش بدست آمده است .

مرحله اول- بررسي كنيد (survey ) [بررسي اجمالي]

در اين مرحله دانش آموز بايد كتاب را ورق بزند، عناوين اصلي و فرعي را ببيند، به جمله هاي اساسي توجه كند و نتايج فصل ها را مطالعه كند. در اين مرحله تصويري كلي از كتاب و آنچه دانش آموز مي خواهد مطالعه كند، در ذهن او نقش مي بندد و متوجه مي شود كه كل مطلب به دنبال بيان چه مفهومي است . [بنابراين در اين مرحله عناوين فصل به طور اجمالي مطالعه مي شود.]

مرحله دوم- سؤال كنيد. (Question )

در اين مرحله از مطالعه خود عناوين اصلي و فرعي و همچنين موضوعات مهم را به سؤال تبديل كنيد. براي اين كار مطالعه كننده مي تواند از كلماتي مانند چرا، چگونه ، چه كسي ، چه زماني ، كجا، آيا و... . استفاده كند. اين كار به تمركز دانش آموز كمك مي كند. علاوه بر اين سؤال عاملي براي رشد كنجكاوي است . طرح سؤال باعث مي شود دانسته هاي قبلي شما به ذهنتان آمده و با مطالب جديد كه مطالعه مي شود پيوند بخورد [كه پيوند بين مطالب مطالعه شده و مطالبي كه قبلاً به ياد سپرده شده ، باعث ماندگاري مباحث در ذهن مي شود.] شما در هنگام مطالعه مي توانيد با كمي هوشياري و دقت به سرعت عنوان ها را به سؤال تبديل كنيد.

مرحله سوم- بخوانيد (Read )

پس از طراحي سؤالات ، دانش آموز پاراگراف مربوطه را كه در آن پاسخ سؤال نيز مي باشد، مطالعه مي كند تا بتواند به آن سؤال پاسخ دهد. در هنگام خواندن يك شيوه فعال را پيگيري كنيد.

مرحله چهارم- از بَر خواني كنيد (Recite )

پس از مطالعه ي مطالبي كه خوانده ايد آنها را براي خود از بَر بخوانيد. البته در اين مرحله بهتر است مباحث كتاب را به زبان خودتان برگردانيد و با عبارات و كلمات و فهميده هاي خودتان مطلب را براي خويش بازگو كنيد. اگر در اين مرحله نتوانستيد مباحث خوانده شده را براي خود بازگو كنيد، دوباره مباحث را مطالعه كنيد.

مرحله پنجم- مرور كنيد (Review )

پس از اتمام مباحث موردنظر، مباحث خوانده شده را در ذهن مرور كنيد و از آنچه اين مبحث به شما آموخته يك تصوير كلي در ذهن خود ايجاد كنيد. در اين مرحله مي توانيد به ابتداي فصل بازگشته و عناوين اصلي و فرعي را ملاحظه كنيد و در ذهن به طور مختصر، پاسخ آنها را مرور كنيد.

روشR 4 SQيا پس ختام

در روش R3SQ يك ايراد وجود دارد و آن اين است كه در آن به تفكر و انديشيدن توجه نشده است . براي رفع اين اشكال در روش مطالعه R4SQ ، مرحله ي تفكر و انديشيدن به روش قبلي اضافه شده است . اين روش شامل مراحل زير است :

مرحله اول- پيش خواني (بررسي اجمالي )

مرحله دوم- سؤال

مرحله سوم- خواندن

مرحله چهارم- تفكر (reflect )

مرحله پنجم- از حفظ گفتن

مرحله ششم- مرور كردن

از آنجا كه تمام مراحل به غير از مرحله تفكر كردن مانند شيوه R3SQ مي باشد فقط به توضيح اين قسمت مي پردازيم .

مرحله چهارم ـ تفكر كردن

در اين مرحله پس از طرح سؤال و خواندن پاراگراف ، درباره مطالب آن فكر كنيد و سعي كنيد مطالبي را كه خوانده ايد بفهميد و به آن مطالب معنا بدهيد. براي آن مطالب مثالهايي را كه مي شناسيد مطرح كنيد تا در درك مفاهيم به شما كمك كند. و به اين نكته توجه كنيد كه :

بين خواندن يك مطلب و فهميدن آن تفاوت زيادي است .

** روش R4SQ يا پس ختام:

1- S : مرحله ي بررسي اجمالي

فعاليت هاي لازم در اين مرحله:

- به عناوين اصلي و فرعي فصل نگاه کنيد.

- به پاراگراف هاي نتيجه يا خلاصه ي بحث (اگر هست) توجه کنيد.

- سعي کنيد در اين مرحله برداشت کلي از مطالب مطرح شده کسب کنيد.

- در اين مرحله علاوه بر عناوين به هدف ها و جملات ابتدايي پاراگراف ها که معمولاً نويسنده در آن خلاصه يا اساس مباحث مطرح شده در پاراگراف را آورده توجه کنيد.

- به جملاتي که با حروف درشت يا حروف با خط متفاوت و يا پر رنگ تر مطرح شده اند دقت کنيد.

2- Q : مرحله ي سوال

فعاليت هاي لازم در اين مرحله:

- براي هر تيتر اصلي و فرعي سوالي مطرح کنيد.

- براي هر قسمت يا پاراگراف که در آن موضوع مهمي مطرح شده سوالي طرح کنید.

- در اين قسمت مي توانيد سوالات را در حاشيه کتاب بنويسيد. تا در حين مطالعه، به مباحث مربوط به آن ها دقت بيش تري داشته باشيد.

3- 1R : مرحله ي خواندن

فعاليت هاي لازم در اين مرحله:

- مطلب يا موضوع را بخوانيد.

- سعي کنيد به سوالات مطرح شده پاسخ دهيد.

- سرعت مطالعه ي خود را با توجه به آساني و دشواري متن انتخاب کنيد.

4- 2R : مرحله ي تفکر

- سعي کنيد مطالبي را که مي خوانيد بفهميد.

- در مورد مطالب خوانده شده براي مدتي فکر کنيد.

- نکات فرعي را به نکات اصلي پيوند دهيد.

- اگر مساله اي مطرح شده به آن جواب دهيد.

5- 3 R : مرحله ي از حفظ گفتن

- پس از پايان هر پاراگراف يا هر قسمت مطالب آن را برای خود بازگو کنيد.

- در ازبرخواندن، مطالب را به زبان خودتان و يا جملات و کلمات آشنا بيان کنيد.

- اگر نتوانستيد مطلب را براي خودتان بازگو کنيد، دوباره با دقت بيش تري آن مطلب را بخوانيد و در مورد آن تفکر کنيد.

6- 4R : مرحله ي مرور کردن

- وقتي تمام فصل يا کل مطلب را به پايان رسانديد آن را مرور کنيد.

- بهترين راه مرور اين است که بدون مراجعه به متن سعي کنيد به سوالات مطروحه پاسخ دهيد.

- قسمت هايي را که نتوانستيد پاسخ دهيد دوباره بخوانيد.

- مرورهاي بعدي را مطابق آن چه در فصل دوم بيان شده عمل کنيد.

روش مطالعه

مطالب مشابه :

روش مطالعه

روش درس خواندن دانش آموزان رشته ریاضی برای کنکور

روش مطالعه در تك‌تك دروس كنكور

روش مطالعه دروس ادبیات درکنکور

فیش برداری چیست ؟

خلاصه نويسي و فيش برداري

نحوه انجام روش تحقیق 8

روش تحقیق در علوم اجتماعی

مقايسه يک فيش تحقيقي با صفحات وان‌نوت

روشهای مطالعه