مفهوم بانک اطلاعاتی

مفهوم بانک اطلاعاتی

تعريف بانك اطلاعاتي
بانك اطلاعاتي مجموعه اي سازمان يافته از اطلاعات و داده هاي مرتبط به هم است. داده ها عبارتند از حقايق و ارقام يك موضوع خاص و اطلاعات عبارتند از نتابجي كه تركيب داده ها حاصل مي گردد. سازمان ها معمولاً سيستم هاي اطلاعاتي خود را به دو صورت تشكيل داده از آن استفاده مي كنند:
الف) استفاده از سيستم هاي اطلاعات ساده:
در اين روش داده ها در فايل هاي جداگانه اي قرار مي گيرند و براي استفاده از داده‌هاي موجود در آن فايل، سيستم هاي جداگانه اي طراحي مي شوند. به اين نوع سيستم هاي اطلاعاتي، سيستم پردازش فايل ها مي گويند. در اين سيستم افزونگي وجود دارد كه باعث آشفتگي مي شود.
ب)استفاده از بانك اطلاعاتي:
در اين روش داده هاي موجود، به صورت مجتمع يا بانك مورد استفاده قرار مي گيرد در چنين سيستمي كاربر مي تواند بدون سردرگمي و با صرف وقت اندك، اطلاعات مورد نياز خود را از داده هاي موجود در مجتمع اخذ كند.
مزاياي سيستم بانك اطلاعاتي:
1- اشتراكي شدن داده ها
2- كاهش ميزان افزونگي
3- در دسترس بودن داده ها

معايب سيستم بانك اطلاعاتي:
1-ممكن است امنيت لازم به مخاطره بي افتد چرا كه داده ها متمركز بوده و اين تمركز آن را آسيب پذير مي سازد.
3- ممكن است سخت افزار اضافي نياز باشد.
4-اجزاء تشكيل دهندة بانك اطلاعاتي

1-كاربران:
كاربران، كساني هستند كه به نحوي با بانك اطلاعاتي سروكار دارند. براساس نوع كاري كه كاربران با بانك اطلاعاتي دارند مي توان آنها را به سه دسته تقسيم كرد:
الف) مدير يا مسئول بانك اطلاعاتي:
مسئول بانك اطلاعاتي كسي است كه حق هرگونه تبديل و تغيير را در بانك اطلاعاتي دارد.
ب)كاربران نهايي:
كاربران نهايي كساني هستند كه حق هيچ گونه تغيير و تبديل را در بانك اطلاعاتي ندارند.
بلكه فقط از امكانات آن مي توانند استفاده كنند.
ج)برنامه نويسان كاربردي يا طراح بانك اطلاعاتي:
طراحان بانك اطلاعاتي كساني هستند كه بانك اطلاعاتي را ايجاد نموده اند.
2-نرم افزار:
مجموعة نرم افزارهايي كه در پايگاه داده مورد استفاده قرار مي گيرد.
3- سخت افزار:
عبارت است از: بستر سخت افزاري مورد نياز مثل cpu و ديسك ...
4-ده ها:
دو خصوصيت مهم دارند:
1-بليت اشتراكي شدن: به اين معني كه بتوانيم يك قطعه از داده بين كاربران مختلف به اشتراك بگذاريم.
2-ده داراي جامعيت باشد: يعني داده ها به صورت صحيح و درست وارد شوند.
5-نواع بانك اطلاعاتي:
بانك اطلاعاتي به سه دسته مي توان تقسيم كرد:
الف) بانك اطلاعاتي هرمي:
در اين مدل يك موجوديت (مفهوم كلي پديده، فردي، كه در مورد آن مي خواهيم صحبت كنيم، Entity يا موجوديت مي گوييم) به عنوان پدر و موجوديت ديگر به عنوان فرزند قرار مي گيرد كه در درون فايل ذخيره مي شود. هر موجوديت داراي صفت خاصه هايي است صفت خاصه ويژگي جداساز يك نوع موجوديت از نوع ديگر است هر صفت خاصه داراي دو مؤلفه است:
1-اسم صفت خاصه 2- مقدار صفت خاصه
در پروژه طراحي و ايجاد بانك اطلاعاتي تاكسي سرويس
موجوديت راننده(Driver) داراي صفت خاصه و مقدار صفت خاصه زير مي باشد:
تلفن- آدرس- اسم ماشين- پلاك ماشين- نام خانوادگي- نام- شمارة راننده: صفت خاصه، 052425-88، پژو 405، 68—619 ب19، احمدي، علي، 100: مقدار صفت خاصه

ب)مدل شبكه اي
از سه نوع ركورد (ركورد مجموعه اي از فيلدهاي مرتبط به هم مي باشد و فيلد عبارت است از كوچكترين واحد داده ذخيره شده مي باشد) تشكيل مي شود كه يك ركورد به عنوان كانكتور رابط بين دو موجوديت است و اين مدل مبتني بر ليست پيوندي است.
ج)مدل رابطه اي
بين واژه هاي داده و اطلاعات تفاوت است. داده ها با هم تركيب مي شوند و اطلاعات را بوجود مي آورند. وقتي از سيستم مديريت بانك اطلاعاتي كامپيوتر مثل اكسس استفاده مي كنيم بانك اطلاعات رابطه اي بهره مي بريم. در بانك اطلاعاتي رابطه اي، اطلاعات به دسته ها ي مختلفي از داده هاي مرتبط بهم تقسيم مي شوند كه هر كدام در جدول جداگانه در فايل ذخيره مي شوند. در واقع، مفهوم بانك اطلاعاتي در اكسس، مجموعه‌اي از اشياء هستند كه داده ها را ذخيره، دستكاري و بازيابي مي كنند.

هدف رابطه:
1-قابليت انعطاف: اگر داده ها تغيير كنند، فقط كافي است در يك محل آن تغييرات را اعمال كنيم.
2-سهولت: ذخيره داده ها به سادگي انجام مي شود.
3-قدرت: ذخيره داده ها در جدول هاي مرتبط و جدا از هم موجب مي شود تا گروه‌بندي، جستجو و بازيابي اطلاعات به روش هاي گوناگون دستيابي شود.
4-سهولت مديريت: بازيابي و مديريت داده ها در جدول هاي كوچكتر آسانتر است.

نمودار: ER (Entity relationship)
اين نمودار نمايشگر ارتباط بين موجوديتهاي يك محيط عملياتي است و به كمك آن داده هاي موجود مدل بندي مي شوند.
انواع رابطه:
الف( ارتباط يك به يك: در شكل زير هر استاد يك درس و هر درس فقط توسط يك استاد ارائه مي شود البته ممكن است استادي اصلاً درس نداشته باشد يا درسي توسط هيچ استادي اين ترم ارائه نگردد:
ب)ارتباط چند به يك: در شكل زير چند استاد ممكن است يك درس را ارائه كنند ولي هر استاد فقط يك درس را ارائه مي كند.
ج)ارتباط چند به چند: در اين شكل هر درس ممكن است توسط چند استاد ارائه شود و هر استاد ممكن است چند درس مختلف را ارائه كند.

انواع كليد در مدل رابطه اي:
1-ابر كليد(S.K(Super Key هر تركيبي از صفتها كه خاصيت كليد داشته باشد مانند شمارة راننده، شمارة سرويس، شمارة اشتراك، شمارة دانشجويي ...

2-كليد كانديد (G.K) (Candidate key)
كليد كانديدي است كه توسط طراح بانك اطلاعاتي انتخاب مي شود.
كليد كانديد داراي دو ويژگي است: 1) يكتايي مقدار به اني معنا كه مقدارش در رابطه يكسان نباشد

2)كهينگي اجزايي: به اين معنا كه با حذف آن يكتايي مقدار از بين برود
4-كليدئ فرعي (A.K) (Alternative Key) هر كليد كانديد غير از كليد اصلي را كليد فرعي مي نامند.
5-كليد خارجي (F.K) (Foreign Key) امكاني است براي ارجاع از يك رابطه به رابطة ديگر و در واقع وسيله اي است بري پيوند داده رابطه هاي بانك اطلاعاتي با يكديگر.

مراحل بدست آوردن مدل ER تاكسي سرويس:
مرحله اول: پيدا كردن نهادهاي مرتبط
راننده (Driver)، مسافر (Subscriber)، سرويس (Service)
مرحله دوم: پيدا كردن خصوصيات هر كدام از نهادها و تعيين كليد اصلي
راننده (Driver): شمارة راننده، نام، نام خانوادگي، پلاك ماشيم، اسم ماشين، آدرس، تلفن
مسافر(Subscriber): شمارة اشتراك، نام، نام خانوادگي، جنسيت، آدرس، تلفن
سرويس(Service): شمارة سرويس، شمارة راننده، شمارة‌ اشتراك، مسير، تاريخ، زمان، مبلغ
مرحله سوم: تعيين رابطه هاي لازم و نوع ارتباط
راننده با مسافر رابطه ندارد و راننده با سرويس رابطه دارد و رابطة‌ آن يك به چند است.
مسافر با راننده رابطه ندارد و مسافر با سرويس رابطه دارد و رابطة آن يك به چند است.
مرحله چهارم: بهينه سازي:
در اين حالت بهينه مي باشد و نيازي به بهينه سازي ندارد.
مرحله پنجم: تبديل به حالت Access.
قبل از ايجاد بانك اطلاعاتي ابتدا بايد مراحل طراحي بانك انجام شود و بعد با استفاده از اكسس بانك اطلاعاتي مربوط را ايجاد نمود وقتي اينكار را انجام دهيم بهتر مي توان بانك را ايجاد كرد.

تاریخچه SQL:

نظریات کاد (Codd) غوغایی در زمینه تحقیق در باب بانک اطلاعاتی رابطه ای ایجاد نمود، که از آن جمله پروژه تحقیقاتی درIBM بود. هدف پروژه که به نامSystem/R نامیده می شد، این بود که ثابت کند مفهوم رابطه ای قابل اجرا بوده و نیز ارائه تجربیاتی عملی در زمینه ایجاد یک DBMS رابطه ای. کار بر رویSystem/R در نیمه دهه 1970 در لابراتوارهای S’Santa Tersa IBM در San Jose کالیفرنیا آغاز گرديد.
در 1974 و 1975 فاز اول پروژه System/R نمونه کوچکی از یک DBMS رابطه ای راتولید نمود. علاوه بر خود DBMS پروژه System/R شامل کار بر روی زبان های پرسشی بانک اطلاعاتی نیز بود. یکی از این زبانها بنام SEQUEL یا Structured English Query Language بود. در1976و1977 پروژه تحقیقاتیSystem/R بازنویسی گردید. در ساختار جدید پرسشهای چند جدولی نیز پیشتیبانی می شد و چندین کاربر می توانستند به طور اشتراکی از داده ها استفاده نمایند.
سیستم System/R بین چندین مشتریIBM توزیع شد تا در1978 و 1979 مورد ارزیابی قرار گیرد. این مشتریان مقداری تجربه عملی با System/R و زبان بانک اطلاعاتی آن کسب نمودند. که به SQL تغییر نام داده بود (SQL از Structured Query Language گرفته شده است). علیرغم تغییر نام، تلفظ SEQUEL باقی ماند، و تا امروز نیز ادامه دارد. در 1979 پروژه تحقیقاتی System/R به پایان رسید، و IBM نتیجه گرفت که پياده سازی بانک های اطلاعاتی رابطه ای نه تنها عملی است، بلکه می تواند پایه ای باشد برای یک محصول تجاری مفید. پروژه System/R و زبان بانک اطلاعاتی SQL آن ، در مطبوعات فنی در دهه 1970 مورد توجه زیادی قرار گرفت.
سمینارهایی در زمینه تکنولوژی بانک اطلاعاتی و مباحثاتی در مورد مزایای مدل رابطه ای جدید برگزار گردید. تا 1976 آشکار بود که IBM طرفدار جدی تکنولوژی بانک اطلاعاتی رابطه ای بوده ، توجه زیادی نسبت به زبانSQL دارد. تبلیغات در زمینه System/R باعث جذب گروهی از مهندسین در Menlo Park در کالیفرنیا گردید، و این گروه به این نتیجه رسیدند که تحقیقات IBM منجر به یک بازار تجاری برای بانک های اطلاعاتی رابطه ای خواهد گردید.
در 1977 این گروه شرکتی بنام Inc وRelational Software تاسیس نمودند تا یک DBMS رابطه ای بر اساس SQL بسازند. محصولی بنام Oracle در1979 عرضه گردید، و اولین DBMS رابطه ای بوجود آمد. به این ترتیب محصول Oracle باعث گردید اولین محصول IBM برای مدت 2 سال در بازار دچار رکود باشد. این محصول بر روی مینی کامپیوترهایVAx Digital’s اجرا می شد که خیلی از کامپیوتر های بزرگ IBM ارزان تر بودند.
امروزه این شرکت با نام Oracle Corporation اولین فروشنده سیستم های مدیریت بانک اطلاعاتی رابطه ای است. استادان آزمایشگاههای کامپیوتر در دانشگاه برکلی کالیفرنیا نیز در نیمه دهه 1970 مشغول تحقیق در زمینه بانک های اطلاعاتی رابطه ای بودند. (مانند تیم تحقیق IBM)، گروه فوق نیز یک نمونه از DBMS رابطه ای ایجاد نمودند و سیستم خود را Ingres نام نهادند.
پروژه Ingres شامل یک زبان پرسش یا Query language بود بنام QUEL، اگر چه از SQL خیلی ساخت یافته تر بود، اما شباهت آن به زبان انگلیسی کمتر بود.
در حالیکه Oracle وIngres برای ارائه محصولات تجاری در رقابت بودند، پروژه System/R شرکت IBM در تلاش بوده است که یک محصو ل تجاری با نام SQL/Data system یاSQL/DS عرضه نماید. موجودیت SQL/DS را در 1981 اعلام، و در 1982 شروع به عرضه محصول خود نمود. در سال 1983 IBM یک نسخه SQL/DS را برای VM/CMS سیستم عاملی که در کامپیوتر بزرگ IBM غالبا استفاده شده بود اعلام نمود.
همچنین در سال 1983 شرکتIBM ، محصولDatabase2 یاDB2 را معرفی نمود که یک DBMS رابطه ای بود برای سیستم های بزرگ آن شرکت. DB2 تحت سیستم عامل IBM’s VMS(سیستم عامل مراکز کامپیوتری بزرگ اجرا می شد). اولین نسخه DB2در 1985 عرضه گردید، و مسئولین IBM اعلام نمودند که این محصول یک برنامه استراتژیک برای تکنولوژی نرم افزاری IBM می باشد. DB2 از آن تاریخ تاکنون DBMS رابطه ای شاخص بوده و IBM از آن حمایت نموده و زبان DB2’s SQL استاندارد عملی زبان بانک اطلاعاتی بوده است.

امكانات ویژه SQL Server 2005
- ‌SQL Server 2005 :Replication ابزار Replication بسیار قدرتمندی دارد كه می‌تواند از اوراكل به SQL Server یا بلعكس Replication انجام دهد.
- Notification: در SQL Server 2005 سرویس Notification یكی از سرویس‌هایی است كه می‌توان با آن در ‌Alertهایی مانند Stock Market استفاده نمود.
- Reporting Services: یكی از امتیازات SQL Server 2005 در مقایسه با اوراكل، داشتن سرویس گزارش‌های داخلی است كه با استفاده از آن می‌توان انواع گزارش‌ها را استخراج نمود. البته اوراكل هم دارای Oracle IAS است كه كار گزارش‌گیری را حتی قوی‌تر از SQL Server انجام می‌دهد، ولی مانند SQL Server 2005 در داخل بانك اطلاعاتی نیست و به صورت خارجی عمل می‌كند. همچنین خرید آن نیز هزینه زیادی خواهد داشت.
- Identity: در اوراكل نمی‌توان به صورت خودكار كلید اصلی یا Primary key را تعریف كرد. در صورتی در SQL Server2005 این امكان وجود دارد. البته اوراكل دارای Sequence است، ولی نگهداری این Sequenceها توسط مدیر سیستم كار آسانی نیست.

مفهوم بانک اطلاعاتی

مطالب مشابه :

نمودار ER دانشگاه

نرمال سازی بانک اطلاعاتی وب سایت خرید آنلاین قطعات

آموزش نمودار ER

یجاد بانکهای اطلاعاتی (جلسه اول)

مشکلات روش ER گزارش کار سوم( دام حلقه ای)استاد محمد رضایی بانک اطلاعاتی

بانک اطلاعاتی

مدل موجوديت-ارتباط-8

پروژه دانشگاهی نرم افزار مدیریت تاکسی تلفنی VB.net - Application

مباحثه درس پایگاه داده تمرین 2

مفهوم بانک اطلاعاتی