پوشاک مردان ترکمن
پوشاک مردان ترکمن
چاکمن
بالا پوشی است بلندتر
از کت های معمولی و انواعی دارد:
الف) اینچه چاکمن: که از کرک نرم شتر تهیه می شود، بدین جهت جنس آن، مرغوب و ظریف
است.
ب) یوغین چاکمن: که از کرک زبر شتر تهیه می شود.
جولبار/ شلوار
این پوشاک را مردان کهنسال، در روزهای جشن و از بالای تنبان می پوشیدند، جولبار،
برشی معمولی داشت و از دو قسمت اصلی درست می شد:
الف) قسمت اصلی: که قوزک پاها را می پوشانید.
ب) خشتک: که برشی نزدیک به ذوذنقه ی دو قلو داشت. این نوع شلوار به وسیله ی نخی
پنبه ای به نام اوچقورباق/ بند تنبان به دور کمر محکم می شد که از درون لیفه ی
شلوار عبور می دادند و گاهی نیز به دو انتهای اوچقورباق به عنوان زینت، منگوله ای
به نام هوتوز می بستند.
پارچه ی جولبار معمولا به رنگ نیلی بود و گوگ ماووت/ ماهوت آبی نامیده می شد.
بالاق/ تنبان
بالاق نیز مانند شلوار برشی ساده داشت، اما مردان مسن از پارچه ای سفید و برای
جوان تر ها از پارچه های سبز و نیلی استفاده می شد.
أوچمک
این پوشش را فارسی زبان ها پوستین می گویند و مخصوص استفاده در فصل زمستان است که
از پوست گوسفند یا بره تهیه می شود و بخش بیرونی آن را با استفاده از رنگ های
طبیعی به رنگ زرد در می آوردند.
آستین پوستین، بلند و از شانه به سمت مچ دست باریک می شود اما قسمت جلوی آن بدون
قلاب یا دکمه است. برای بستن جلوی سینه از قوشاق یعنی دستاری که به دور کمر می
پیچند استفاده می شود. أوچمک انواعی درد و معروف ترین آن ثیلکمه أوچمک است.
پالتون / پالتو
پالتون نیز همچون اوچمک در زمستان ها مورد استفاده قرار می گیرد. روپوشی است از
پارچه های راه راه که به صورت دامنی بلند با آستین های صاف و سوراخی در سر آستین
ها دوخته می شود. قسمت جلوی این پوشاک مثل پالتوهای معمولی از هم باز است اما بدون
دکمه در نتیجه برای ثابت نگه داشتن آن و پوشاندن جلوی سینه از کمربندی چرمی/ قوشاق
استفاده می کردند.
دؤن
پوششی است اصیل و بلند که تا زیر زانو می رسد و برحسب رنگ و دوخت دو نوع است.
الف) قیزیل دؤن: که از ابریشم کاملا قرمز دوخته می شود.
ب) قارا مادون: که رنگ آن متمایل به زرد است. دوخت این پوشش یکنواخت نیست و از
پارچه های راه راه و گاهی رنگارنگ تهیه می شود. بر حاشیه ی دؤن، نوارهای سوزنی
دوزی شده از نوع آلاجایوپ (1) وجود دارد که موجب زیبایی دؤن می شود. بر کمره ی دؤن
کمربندی از شال می بندند که قوشاق یا ترمه شال می گویند و گاهی نیز آن را با سکه
های نقره ای آرایش می دهند.
یاپینجا
پوششی است از جنس نمد و بدون آستین، مخصوص چوپان ها که در زمستان بر دوش می
اندازند و در تابستان به عنوان سایه بان استفاده می کنند.
چکمه
چکمه اصلی ترین پاپوش مردان است. بلند، چرمی و با نوک برگردان.
چاریق
پاپوشی است مخصوص چوپان ها که از پوست دباغی شده ی گاو تهیه می شود و برای استفاده
در صحرا و خاک نرم، مناسب است.
برای تهیه چاریق، پوست دباغی شده را کمی بزرگ تر از پا برش می دهند و در اطراف آن،
برای گذراندن بند، سوراخ هایی ایجاد می کنند، آنگاه پای دولاق پیچ شده را در آن
قرار داده، بند ها را به دور دولاق می پیچند و محکم می کنند. این بندها را چاریق
باق می گویند.
دولاق
پارچه ای است دستباف، ضخیم و از جنس پشم، که مثل نواری به دور پا تا زیر زانو می
پیچند و آن را با چاریق باق محکم می کنند. دولاق حکم جوراب را دارد اما بسیار زبر
تر و گرم تر است. بدین جهت از آن فقط در زمستان ها استفاده می شود.
چلپک
پاپوشی است تابستانی که یل کن نیز می گویند و از پوست شتر تهیه می شود. این پاپوش،
سبک، راحت و در مقام مقایسه، شبیه دمپایی های امروزی است.
مواردی که در بالا اشاره شد، پوشاک سنتی و قدیمی ترکمن ها می باشد که تا قبل از
رضاخان و تشکیل حکومت پهلوی رایج بود و پس از جنگ جهانی دوم و گسترش ارتباطات،
فرهنگ صادراتی غرب به شدت تهاجم خود را به جهان سوم از جمله کشور ایران شروع کرد،
در نتیجه خرده فرهنگ ها نیز تحت تاثیر فرهنگ کلان مملکت - که مسحور فرهنگ صادراتی
غرب شده بود - تغییراتی را در الگوهای رفتاری خود از جمله تغییر در الگوی پوششی،
گردن نهاد. از جمله ی این تغییرات، تغییر در لباس مردان ترکمن را نیز باید نام برد
که به شرح زیر است:
1- پذیرش پیراهن های دوخت غرب با یقه ی آهاری به نام یقه آرو به جای صوفی یقه در
پیراهنمردان ترکمن.
2- پذیرش شلوار های مدل غرب و دکمه دار که با کمربندی چرمی به دور کمر محکم می شود
و به جای جولبار که بی دکمه است و برای محکم کردن آن، از بند تنبان استفاده می
شود.
3- پذیرش مدل کت به جای روپوش های دامن بلند که معمولا از پارچه های راه راه تهیه
می شد.
4- پذیرش پالتوهای غربی به جای اوچمک.
5- پذیرش بارانی و اورکت به جای یاپینجا.
6- ...
اما زنان ترکمن، غیرتمندانه و مسئولانه در مقابل این تغییرات مقاومت کردند و
بسیاری از عنصرهای سنتی جامعه و فرهنگ خود را تا حد بالایی زنده نگه داشتند. این
حفظ اصالت - با تغییرات جزئی اما شکیل تر- هنوز هم ادامه دارد. از جمله تغییرات در
الگوهای تزیینی است، چنان که امروزه زیور آلات سنتی ترکمن، جای خود را به زیور
آلات مدرن داده است.
پی نوشت:
1- آلاجایوپ: دو نخ سیاه و سفید یا تیره و روشن است که به هم تابیده اند.
منبع:
کتاب نگاهی به فرهنگ مادی و معنوی ترکمن ها
تألیف: گنبد دردی اعظمی راد
http://www.bayragh.ir
مطالب مشابه :
شلوار پارچه ای مردانه
این شلوار پارچه ای مردانه با 65 درصد پلی استر توسط کمپانی River Island به بازار عرضه شده است. www.chibeposham.com ... ای مردانه. شلوار پارچه ای مردانه. برچسب‌ها: شلوار مردانه, شلوار مردانه پارچه ای, مدل شلوار مردانه, انواع شلوار مردانه, شلوار مردانه مارک.
کت و شلوار مردانه Esprit
این کت و شلوار مردانه از پارچه ای با 98 درصد کتان توسط کمپانی Esprit تولید شده است. مدل کت این ست دو دکمه ای و دارای طراحی سه جیب می باشد. www.thisisluxury.ir · کت پشمی مردانه Esprit. کت و شلوار مردانه Esprit. کت و شلوار مردانه Esprit. کت و شلوار ...
انتخاب لباس مناسب برای //چاق ها و لاغرها//
طرح هاي عمودي در پارچه مثل پارچه هاي راه راه کمک زيادي به بلند قد به نظر رسيدن شما، ميکند. ژاکتهايي که در يک طرف خود دکمه دارند و شلوار پارچه اي يا جين که مدل راسته باشند، نيز براي شما مناسبند. مردان قد بلند: شما نبايد از سر تا نوک پا، يکرنگ باشيد ...
لباس و پوشش مردان ترکمن
بالاق نیز مانند شلوار برشی ساده داشت، اما مردان مسن از پارچه ای سفید و برای جوان تر ها از پارچه های سبز و نیلی استفاده می شد. پالتون پالتو .... پذیرش مدل کت به جای روپوش های دامن بلند که معمولا از پارچه های راه راه تهیه می شد پذیرش پالتوهای غربی به ...
پوشاک مردان ترکمن
طراحی پارچه و لباس - پوشاک مردان ترکمن - آموزش طراحی پارچه و لباس. ... بالاق نیز مانند شلوار برشی ساده داشت، اما مردان مسن از پارچه ای سفید و برای جوان تر ها از پارچه های سبز و نیلی استفاده می شد. أوچمک این پوشش را فارسی زبان ها پوستین می گویند و مخصوص استفاده در فصل زمستان است که ... 2- پذیرش شلوار های مدل غرب و دکمه دار که با کمربندی چرمی به دور کمر محکم می شود و به جای جولبار که بی دکمه است و برای محکم کردن آن، از بند تنبان استفاده می شود. 3- پذیرش مدل کت به جای روپوش های دامن بلند ...
مقاله اي در باره اينكه چرا مردان نباید جوراب سفید بپوشند!!
شما معمولا غیر از مواقعی که کت شلوار اسپرت روشن می‌پوشید، شلواری انتخاب می‌کنید که 90 درصد آقایان استفاده می‌کنند: بیشتر اوقات شلوار جین، شلوار مدل ارتشی یا شلوار پارچه‌ای جلو راسته تیره رنگ می‌پوشید. همانطور که می‌دانید جوراب باید با ...
لباس اقوام ایرانیان
... زنان بختیاری. لباس مردان بختیاری شامل کلاه نمدی، چوقا، شال و شلوار گشاد سیاه رنگ معروف به (دبیت) و کفشی به نام گیوه است و لباس زنان بختیاری شامل لَچَک، زیرلچک، مینا، بندسوزن، دستمال، پیراهن، شلوار قِری و کفش است. .... مـدل این پیـراهن شـبیه پیراهن تاجیک است با این فرق که قد آن بلندتر و بدون چاک و بـرش زیـر آسـتین چین می‌خورد. ... در هوای سرد زمستانی علاو ه بر این لباس ها بر روی پیراهن آرخالق یا نیم تنه که از پارچه ای از جنس مخمل تهیه شده پوشیده می شود که به نام کرتی شناخته می شود.
چه لباسی به شما می آید؟
بلوزی که شلوار می خواهد. این بلوز ژرسه هم جزو انتخاب کسانی است که به حالت رسمی تر علاقه دارند و البته مشکلی با چین های پر و زیاد ندارند. ترکیب این بلوز شیک با یک شلوار پارچه ای مشکی و یک کمربند باریک به همان رنگ در اینکه شما شیک شده اید، ... چهارخانه ای مردانه. بهار امسال یکی از جدیدترین طرح های مردانه، مدل های چهارخانه است که البته در طرح ها و رنگ های متفاوت می توانید آن را ببینید، چهارخانه های ریز و درشت. این بلوزهای مردانه یک کاربرد دیگر هم دارند، می توانید مانند عکس از زیر یک تی شرت ...
برچسب :
مدل شلوار پارچه ای مردانه